Wdrażanie reformy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi y William Mosakowski Łukasz Nowak Prezentacja wygłoszona podczas V Kongresu Zarządzania Oświatą Warszawa, 22 2424 września ś 2010 r. www.oskko.edu.pl/kongres
Program prezentacji Informacje na temat Public Consulting Group Reforma kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami: Czynniki istotne dla skutecznego wdrażania zmian Doświadczenia amerykańskie w dziedznie wdrażania reformy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami Technologia jako narzędzie wspierające reformę Podsumowanie Page 2
Informacje na temat Public Consulting Group Public Consulting Group (PCG) to międzynarodowa firma doradcza z główną siedzibą w Bostonie, Massachusetts. Usługi doradcze w obszarach: Edukacja Służba zdrowia Pomoc społeczna Technologie h l i Informacyjne PCG w liczbach: 2 500 klientów 800 pracowników 31 biur w USA, Kanadzie oraz w Polsce Page 3
PCG jako firma wspierająca reformy w Sektorze Publicznym Zdrowie psychiczne i leczenie uzależnień Przekształcenia ośrodków leczenia chorób psychicznych i uzależnień Niepełnosprawności rozwojowe Reforma systemu finansowania i rozliczania usług Opieka społeczna nad dziećmi i młodzieżąą Reforma ośrodków opieki długoterminowej dla dzieci i młodzieży Służba zdrowia Wprowadzenie powszechnego pakietu ubezpieczeń zdrowotnych Kształcenie uczniów o specjalnych potrzebach Wdrożenie systemu pomiaru postępów indywidualnego ucznia Page 4
Czynniki negatywnie wpływające na reformęę Brak wizji Brak uzasadnienia czynnikami ekonomicznymi i społecznymi Słabe przywództwo Nie uwzględnienie czynników osobowych i organizacyjnych Nieumiejętne rozpoznanie kontekstu i złożoności wprowadzanych zmian Nieumiejętność identyfikowania i i rozwiązywania i problemów Brak systemu oceny wprowadzanych zmian Brak wsparcia politycznego Page 5
Czynniki pozytywnie y wpływające na reformęę Dobre uzasadnienie dla wprowadzanej reformy Koncentracja na realizacji ambitnych planów Wzynaczenie celów realnych do osiągnięcia Stałe ł dostosowywanie celów do zmieniającej się sytuacji Umacnianie reformowanych struktur i organizacji Analiza zależności między ę organizacjami System monitorowania jakości Bieżące rozwiązywanie problemów Page 6
Reforma kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: Czynniki istotne dla skutecznego wdrażania zmian Page 7
Założenia reformy wdrażanej w Polsce Wyrównanie szans edukacyjnych uczniów poprzez: Szerszy dostęp do usług edukacyjnych i terapeutycznych Dalsze włączanie uczniów ze specjalnymi potrzebami Wspieranie nauczycieli i stałe zwiększanie kwalifikacji kadry dydaktycznej y Odpowiedź na stale zwiększającą się liczbę uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych Konsekwencja reformy podstawy programowej Page 8
Elementy decydujące o sukcesie każdej reformy Każda reforma wymaga systematycznego podejścia oraz zrozumienia kultury organizacyjnej oraz zależności występujących w reformowanych jednostkach. Dobre Wsparcie Monitorowanie ustawodawstwo organizacyjne i rezultatów zarządcze Page 9
Dobre ustawodawstwo: Budowanie wizji Jak sprawić aby uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi stawali się równoprawnymi uczestnikami globalnej ekonomii? Jak skutecznie monitorować postępy indywidualnych uczniów? W jaki sposób zaangażować szkoły, nauczycieli oraz rodziców? Jakie korzyści ekonomiczne i społeczne niesie za sobą zwiększenie szans edukacyjnych wszystkich uczniów? Page 10
Wsparcie organizacyjne i zarządcze: ą Współpraca p Kim będą liderzy reformy? Co będzię źródłem wsparcia politycznego? W jaki sposób szkoły ł i samorządy będą współpracować na rzecz wprowadzanych zmian? Jakiego wsparcia wymagają dyrektorzy szkół oraz nauczyciele il aby móc skutecznie kształcićł uczniów o specjalnych potrzebach edykacyjnych? Page 11
Monitorowanie rezultatów: Jak nie zboczyć z drogi? Jak stwierdzić, że reforma jest wdrażana w życie? Jak określić ambitne, a jednocześnie realistyczne cele odzwierciedlające długą drogę jaką jeszcze musimy pokonać? W jaki sposób wykorzystać nowoczesne technologie informatyczne aby mierzyć efekty i ugruntować wprowadzane zmiany? W jaki sposób pozostać skoncentrowanym na kształceniu uczniów? Page 12
Wyzwania jakie niesie reforma Realizacja usług edukacyjnych i terapeutycznych Wyznaczanie wymiernych celów dla ucznia Modyfikacja metod i programu nauczania Współpraca ze specjalistami i rodzicami Doskonalenie zawodowe Tworzenie i wdrażanie indywidualnych id planów Interpretacja przepisów prawa Koncentracja na nauczaniu Page 13
Doświadczenia amerykańskie w dziedzinie wdrażania reformy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami Page 14
Zarządzanie ą kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami PCG odegrało kluczową rolę we wdrożeniu reformy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami w USA: 17 lat pracy ze szkołamispecjalnymiispecjalnymi i integracyjnymi Ponad 2 000 obsługiwanych jednostek samorządowych Ponad 1 milion obsługiwanych ł uczniów 1/6 populacji uczniów ze SPE w USA Sprawdzone Systemy Informatyczne Page 15
Przyczyny zmianw amerykańskimsystemie systemie oświaty Na proces wyrównywania szans edukacyjnych amerykańskich uczniów wpłynęło kilka zasadniczych czynników: Ustawodawstwo Finansowanie Poparcie społeczne Poparcie i zaangażowanie jednostek samorządowych Segregacja Włączanie Page 16
40 lat reformy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami w Stanach Zjednoczonych 1971 Usługi edukacyjne i terapeutyczne muszą być świadczone niezależnie od możliwości 1975 finansowych Individuals with Disabilities Education Act 2004 (IDEA) DZIŚŚ Uczniowie ze specjalnymi potrzebami uzyskują prawo do bezpłatnego kształcenia 1972 Education ofall 1972 No Child Handicapped Children Act (EHA) 1972 No Child Left Behind Act Procesy sądowe Ustawodawstwo Page 17
Skutkireformy przeprowadzonej w USA Uczniowie ze specjalnymi potrzebami Wczesna i skuteczniejsza identyfikacja uczniów Zwiększenie szans edukacyjnych uczniów w klasach integracyjnych Indywidualne Plany Edukacyjne Lepsze wyniki w nauczaniu i zwiększony odsetek absolwentów Brak stygmy społecznej związanej z posiadaniem orzeczenia Dysproporcje wśród uczniów z orzeczeniami pod względem rasowym, społecznym i ekonomicznym. Page 18
Skutkireformy przeprowadzonej w USA Rodzice Większe możliwości prawne i proceduralne mające na celu zapewnienie i wysokiej jakości jk ś kształcenia ł uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Większa świadomość możliwych scieżek edukacji i dostępnego wsparcia Złożoność procedur i uciążliwa biurokracja Page 19
Skutkireformy przeprowadzonej w USA Nauczyciele Doskonalenie zawodowe Wyższe standardy nauczania Mniej czasu na nauczanie w związku z dodatkowymi obowiązkami administracyjnymi Page 20
Skutkireformy przeprowadzonej w USA Samorządy lokalne Większe możliwości prawne i proceduralne Większe zaangażowanie rodziców Lepsze zrozumienie procesów zarządzania ą kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Złożoność procedur i uciążliwa biurokracja Page 21
Tradycyjny yyjysposób tworzenia Indywidualnych y Planów Formularze są wypełniane odręcznie przez członków Zespołu. Nauczyciele tracą 10% 30% czasu na wypełnienie dokumentów. Plany są ewaluowane raz do roku. Zespół musi przejrzeć setki formularzy. Pomyłki zdarzają się bardzo często. Tradycyjny sposób tworzenia IPE jest NIEEFEKTYWNY. Wysokie koszty Mniej czasuna nauczanie Zespół Koordynator Rodzice Poradnia Ogrom pracy administracyjnej Page 22
Tworzenie Indywidualnych y Planów elektronicznie Informacje są kolekcjonowane i udostępniane za pośrednictwem systemu oferowanego przez PCG. Zespół oszczędza do 50% czasu. Informacje są dostępne dla potrzeb ewaluacji ucznia. Podnosi się jakość nauczania. Tworzenie IPE elektronicznie jest EFEKTYWNE Niższe koszty Oszczędność ę czasu Zespół Koordynator Rodzice Poradnia Mniej pracy administracyjnej Page 23
Technologia jako narzędzie ę wspierające reformę ę w USA Umożliwia właściwy nadzór nad jakością Poprawia komunikację Wspiera pracę w zespołachł Zapewnia konsekwencję we wdrażaniu procedur i procesów Zapewnia bezpieczny dostęp do danych Służy jako narzędzie doskonalenia zawodowego nauczycieli Wspiera liderów zmiany w regionach poprzez umożliwienie dostępu do danych Page 24
Technologia jako narzędzie wspierające reformę Page 25
Tworzenie Indywidualnych y Planów Oprogramowanie wspiera Zespół w tworzeniu indywidualnych planów dla uczniów ze specjalnymi potrzebami Planowanie przebiega w kilku precyzyjnie określonych etapach Rozwiązanie zapewnia zgodność planu z obowiązującymi przepisami iprawa i procedurami Page 26
Ustanowienie celów rocznych dla ucznia System zawiera propozycje celów rocznych dostosowanych do danego typu niepełnosprawności ł ś i ucznia. Każdy cel jest powiązany z usługami edukacynymi, terapeutycznymi oraz krótkoterminowymi zadaniami do wykonania. Page 27
Planowanie i monitorowanie usług edukacyjnych i terapeutycznych System umożliwia Zespołowi koordynację usług edukacyjnych i terapeutycznych świadczonych na rzecz ucznia. Funkcja logowania usług umożliwia mierzenie częstotliwości oraz skuteczności świadczonych usług. Page 28
Dostosowanie programu nauczania i egzaminów zewnętrznych Udogodnienia i modyfikacje pozwalają dopasować treści i metody nauczania do indywidualnych potrzeb ucznia. System zawiera propozycje udogodnień i modyfikacji dfik odpowiadające d danej niepełnosprawności. Page 29
Koordynacja pracy Zespołu Koordynator Zespołu może zarządzać pracą nauczycieli i specjalistów oraz komunikować się z rodzicami. Page 30
Tworzenie Indywidualnego Planu i pozostałej dokumentacji System umożliwia wygenerowanie i archiwizację wszystkich dokumentów wymaganych w procesie kształcenia ł uczniów ze specjalnymi potrzebami. Page 31
Monitorowanie zgodności z obowiązującymi ą przepisamip Symbole informują członków Zespołu o statusie ucznia. System informuje użytkownika gdy część planu jest niekompletna bądź zawiera błędy. Page 32
Monitorowanie postępów uczniów System umożliwia monitorowanie postępów ucznia o specjalnych potrzebach. Page 33
Korzyści płynące ą z zastosowania technologii w szkołach Oszczędność pieniędzy oraz czasu nauczycieli iliii dyrektorów szkół Systematyczne i sprawne wdrażanie procedur narzuconych w ustawodawstwie Promocja dobrych praktyk w zakresie planowania rocznych celów ucznia, usług edukacyjnych oraz terapeutycznych Wsparcie dla nauczycieli w zakresie planowania udogodnień i modyfikacji w programie nauczania. Większe zaangażowanie rodziców Page 34
Podsumowanie Page 35
Reforma to trudny i czasochłonny proces W Stanach Zjednoczonych procesy związane z reformą kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami wciąż trwają i koncentrują się w okół następujących zagadnień: Kształcenie integracyjne Proces włączania prawo wymaga aby uczniowie ze specjalnymi potrzebami byli włączani w ogólny program kształcenia w największym możliwym wymiarze Analiza danych wyniki w nauczaniu informują o skuteczności wprowadzanych zmian. Kształcenie ogólnodostępne Wczesne wspomaganie i interwencje na poziomie szkoły podstawowej Wspomaganie uczniów niedostosowanych społecznie Długoterminowa analiza danych Analiza wyników w nauczaniu model wzrostu Page 36
Reforma w Polsce to okazja do poprawy p systemu kształcenia Zmiany proponowane w Polsce są istotne i wartościowe Wyrównywanie szans edukacyjnych jest kluczowym elmentem sprawnie funkcjonującego ją systemu oświaty Umiejętne wykorzystanie nowoczesnych technologii może przyspieszyć i ugruntować wprowadzane zmiany Doświadczenia PCG w pracy z sektorem publicznym w USA wskazują, iż systemowa reforma kształcenia ł uczniów ze specjalnymi potrzebami jest niezbędna i możliwa do przeprowadzenia. Page 37
Prezentacja wygłoszona podczas V Kongresu Zarządzania Oświatą Warszawa, 22 24 września 2010 r. www.oskko.edu.pl/kongres William S. Mosakowski, CEO 148 State Street, Boston Łukasz Nowak, Consultant lnowak@pcgeu.com Massachusetts, United States Tel: +42 2908 221, kom: 605 086 236 ul. Fabryczna 17, Budynek A1 90 344 Łódź, Polska www.publicconsultinggroup.com Page 38