Sylabus przedmiotu 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Wydział Nauki o Zdrowiu Program kształcenia Pielęgniarstwo, studia II stopnia, profil praktyczny, studia stacjonarne Rok akademicki: 2017/2018 Transplantologia i opieka pielęgniarska nad chorym po Nazwa modułu/przedmiotu: przeszczepieniu Kod przedmiotu (z systemu Pensum): Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego, Transplantacyjnego i Leczenia Pozaustrojowego Prof. dr hab. Piotr Małkowski II Semestr II Kierunkowy Prof. dr hab. Piotr Małkowski Prof. dr hab. Roman Danielewicz Dr n. med. Dariusz Wasiak Dr n. o zdr. Marta Hreńczuk Mgr Tomasz Piątek Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Dr n. o zdr. Marta Hreńczuk 3 Liczba punktów ECTS: Strona 1 z 6
2. Cele kształcenia 1. Poznanie wskazań i przeciwwskazań do przeszczepiania narządów, kryteriów śmierci mózgu, procedur pobierania narządów do przeszczepienia, doboru immunologicznego dawcy i biorcy. 2. Określenie zasad planowania opieki w trakcie kwalifikacji, przygotowania chorego do przeszczepienia, opieki w trakcie i po zabiegu. 3. Przedstawienie zasad postępowania operacyjnego, farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego oraz opieki ambulatoryjnej nad biorcą narządów. 4. Wskazanie doboru metod i sposobów pielęgnowania biorcy w oddziale chirurgicznym i transplantacyjnym w zależności od stanu klinicznego, przeszczepionego narządu z uwzględnieniem stanów zagrożenia życia. 3. Wymagania wstępne 1. Student posiada wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii organizmu człowieka oraz podstawowych badań fizykalnych. 2. Student zna podstawy opieki pielęgniarskiej, psychologii, socjologii, pedagogiki, promocji zdrowia i zdrowia publicznego zgodne z programem studiów na kierunku pielęgniarstwo I stopnia. 3. Student posiada wiedzę z zakresu farmakologii zgodnej z kwalifikacjami uzyskanymi podczas studiów I stopnia. 4. Student posiada umiejętność organizacji pracy własnej i w zespole oraz umiejętność oceny własnych działań i ich interpretacji. 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W.1 W.2 W.3 W.4 W.5 W.6 Treść przedmiotowego efektu kształcenia 1. Przedstawia historię przeszczepiania narządów i tkanek oraz podstawowe przepisy prawne dotyczące medycyny transplantacyjnej w Polsce. 2. Omawia opiekę nad dawcą zmarłym i żywym z wyszczególnieniem roli pielęgniarki w procesie kwalifikacji i prowadzenia dawcy do momentu pobrania. 3. Charakteryzuje pracę i zadania koordynatora transplantacyjnego. 4. Zna wskazania i przeciwwskazania do przeszczepiania narządów klatki piersiowej, jamy brzusznej oraz przeszczepiania wielotkankowego. 5. Opisuje kwalifikację biorcy do zabiegu transplantacji w trybie pilnym i planowym. 6. Charakteryzuje problemy pielęgnacyjne biorcy w okresie przedtransplantacyjnym i po zabiegu przeszczepienia, zarówno we Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) C_W03 (Charakteryzuje wskazania i przeciwwskazania do przeszczepiania narządów, wyjaśnia zasady opieki nad dawcą i biorca narządu, omawia procedury pobierania narządów oraz możliwe powikłania, przedstawia zadania pielęgniarki podczas pobierania i przeszczepiania narządów oraz w opiece nad pacjentem przed i po transplantacji) Strona 2 z 6
W.7 W.8 U.1 U.2 U.3 K.1 K.2 wczesnym, jak i późnym czasie po transplantacji. 7. Przedstawia kierunki edukacji zdrowotnej biorcy. 8. Zna powikłania wczesne i późne występujące u biorców narządów, oraz możliwości profilaktyki, diagnostyki i pielęgnacji w momencie ich wystąpienia. 1. Student rozpoznaje problemy pielęgnacyjne biorcy w okresie kwalifikacji, oczekiwania na narząd oraz w okresie pooperacyjnym wczesnym i późnym. 2. Wykorzystuje proces pielęgnowania w opiece nad biorcą 3. Przygotowuje program edukacji zdrowotnej biorcy. 1. Respektuje decyzje i stanowiska osób wobec pobierania i przeszczepiania narządów. 2. Rozumie różne postawy społeczne wobec medycyny transplantacyjnej i odnosi się do nich z szacunkiem. 1. Współpracuje w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu problemów etycznych występujących w opiece nad dawcą i biorcą narządów; C_U03 (Sprawuje opiekę pielęgniarską nad pacjentami przed i po przeszczepach narządów) B.K3 (Rozwiązuje dylematy etyczne w organizacji pracy własnej i zespołu) B.K6 (Przestrzega zasad etyki zawodowej w relacji z pacjentem, zespołem terapeutycznym) 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 15 1 Seminarium 5 7 Ćwiczenia 20 21 6. Tematy zajęć i treści kształcenia W1 - T1 Historia przeszczepiania w Polsce i na świecie T2 Pobieranie i przechowywanie narządów od zmarłych dawców rola pielęgniarki OIT T3 Pobranie wielonarządowe T4 Rekrutacja zmarłego dawcy narządów T5 Praca koordynatora transplantacyjnego T6 Organizacja pobrania i przeszczepiania narządów Dr Wasiak (23.02) W2 - T7 Immunologiczne podstawy przeszczepiania narządów, tkanek i komórek T8 Postępowanie z chorym oczekującym na przeszczepienie narządu T9 Przeszczepianie narządów jamy brzusznej T10 Przeszczepianie narządów klatki piersiowej T11 Przeszczepienia wielotkankowe Strona 3 z 6
T12Leczenie immunosupresyjne Prof. Małkowski (02.03) W3 T13 Pielęgnowanie biorcy w okresie kwalifikacji do przeszczepienia T14 Pielęgnowanie biorcy w okresie oczekiwania T15 Pielęgnowanie biorcy w okresie okołooperacyjnym i dalszym po transplantacji T16 Edukacja zdrowotna biorcy Dr Hreńczuk (09.03) S1 - T 17 Założenia prawodawstwa europejskiego oraz polskie przepisy prawne w zakresie medycyny transplantacyjnej T18 Stwierdzanie śmierci mózgu i rola pielęgniarki w tym procesie T19 Pobieranie i przeszczepianie narządów w mechanizmie nieodwracalnego zatrzymania krążenia T20 Powikłania przeszczepiania narządów Prof. Danielewicz (13.02, 20.02, 27.02, 06.03, 13.03, 20.03, 27.03) Zajęcia praktyczne 1 - Udział w pracy koordynatora transplantacyjnego, praca z kartami koordynacji Zajęcia praktyczne 2 - Rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych pacjentów w okresie okołotransplantacyjnym, proces pielęgnowania biorcy i jego edukacja Dr Hreńczuk (poniedziałki, czwartki i środy na zmianę / mgr Piątek (wtorki, piątki i środy na zmianę) 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W.1-W.8 W.6 W.7 U.1 U.3 K.1 K.2 W S Symbole form prowadzonych zajęć Zajęcia praktyczne 8. Kryteria oceniania Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Zaliczenie teoretyczne - kolokwium Test jednokrotnego wyboru 30 pytań z czterema dystraktorami Opracowanie procesu pielęgnowania pacjenta oraz planu edukacji zdrowotnej biorcy narządu Kryterium zaliczenia Udzielenie prawidłowych odpowiedzi na 70% pytań testowych (22 poprawnych odpowiedzi) Prawidłowe rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych z uwzględnieniem ich hierarchii. Uwzględnienie wszystkich elementów w planie edukacji pacjenta. Forma zaliczenia przedmiotu: przedmiot na zaliczenie: pozytywne zaliczenie kolokwium. Warunkiem podejścia do kolokwium jest: - obecność na wszystkich zajęciach, - przy braku obecności konieczność odpracowania z inną grupą tematyki, na której student był nieobecny, - ostatecznie przy braku możliwości odpracowania (pojedyncze lub ostatnie zajęcia) napisanie referatu/pracy z wyznaczonego przez osobę prowadzącą tematu, - wywiązanie się z przydzielonej pracy pisemnej na części praktycznej zajęć ocena 2,0 (ndst) 3,0 (dost) 3,5 (ddb) kryteria < 22 pp z kolokwium brak osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia; Ocena niedostateczna jest równoznaczna z niezaliczeniem przedmiotu. 22pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych ważnych aspektów lub z poważnymi nieścisłościami 24-23 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych istotnych aspektów lub z Strona 4 z 6
istotnymi nieścisłościami 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) 26-25 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów 28-27 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty z pewnymi błędami lub nieścisłościami 30-29 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty 9. Literatura Literatura obowiązkowa: 1. Czerwiński J. Małkowski P. Medycyna transplantacyjna dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa 2017. 2. Rowiński W, Wałaszewski J, Pączek L: Transplantologia kliniczna. PZWL Warszawa 2004. Literatura uzupełniająca: 1. Dębska-Ślizień A, Śledziński Z, Rutkowski B: Jak żyć z przeszczepioną nerką. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006. 2. Rolka H, Jankowiak B, Krajewska-Kułak B, Kowalewka B. Transplantologia i pielęgniarstwo transplantacyjne. PZWL, Warszawa 2013. 3. Rutkowski B, Kaliciński P, Śledziński Z, Wujtewicz M, Milecka A: Wytyczne dotyczące zasad zgłaszania, kwalifikacji i przygotowania zmarłych dawców do pobrania narządów. Vi Media, Gdańsk 2009. 4. Danovith G.M: Podręcznik transplantacji nerek. Czelej, Lublin 2005. 5. Wyzgał J, Senatorski G: Cukrzyca po przeszczepieniu narządów. Wyd. Czelej, Lublin 2008. 6. Pączek L, Mucha K, Foroncewicz B: Odrzucanie przeszczepu. Wyd. Czelej lublin, 2008 7. Pączek L, Foroncewicz B, Mucha K: Nowotwory po przeszczepieniu narządów. Wyd. Naukowe PWN SA, 2009. 8. Ołdakowska-Jedynak U, Krawczyk M: Transplantacja wątroby- Nowe życie. Czelej, Lublin 2012. 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 15 0,5 Seminarium 5 0,2 Ćwiczenia 20 0,8 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 15 0,5 Przygotowanie studenta do zaliczeń 15 0,5 Inne (jakie?) 15 0,5 Strona 5 z 6
11. Informacje dodatkowe Razem 45 3 Na zajęcia praktyczne obowiązuje zmiana obuwia i fartuch. Zajęcia praktyczne odbywają się w Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej oraz Centrum Organizacyjno- Koordynacyjne do spraw Transplantacji "Poltransplant" Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Dr n. o zdr. Marta Hreńczuk Podpis Kierownika Jednostki Prof. dr hab. n. med. Piotr Małkowski Strona 6 z 6