Scenariusz lekcji Dlaczego warto pić mleko?
SCENARIUSZ LEKCJI Klasa: III szkoły podstawowej Temat: Dlaczego warto pić mleko? Cel ogólny lekcji: zachęcenie dzieci do picia mleka Cele szczegółowe lekcji: uczeń definiuje pojęcie mleko uczeń wymienia różne produkty spożywcze robione z mleka uczeń opisuje drogę mleka od krowy do kartonika uczeń charakteryzuje proces UHT (krótkotrwałego poddawania mleka na działanie bardzo wysokiej temperatury) uczeń wymienia składniki odżywcze zawarte w mleku uczeń charakteryzuje wpływ składników odżywczych mleka na funkcjonowanie organizmu człowieka uczeń analizuje przedstawione plansze dydaktyczne uczeń współpracuje z kolegami w grupie uczeń ocenia znaczenie mleka i jego produktów w diecie człowieka uczeń na podstawie wiadomości i umiejętności zdobytych w czasie lekcji uzupełnia kartę pracy
Środki dydaktyczne: plansze dydaktyczne 1. produkty mleczne i nie z mleka (2 plansze) 2. droga mleka od krowy do kartonika (8 magnetycznych plansz) 3. proces UHT (3 plansze) 4. składniki odżywcze w mleku (5 plansz) krzyżówka (kopie dla każdej grupy) rozsypanka (kopie dla każdego ucznia) karty pracy (kopie dla każdego ucznia) ewaluacja (kopie dla każdego ucznia) Metody nauczania: metody aktywizujące (pogadanka, elementy dyskusji, gry edukacyjne, burza mózgów) Forma pracy: praca w grupach, ćwiczenia z zastosowaniem kart pracy PRZEBIEG LEKCJI Faza wprowadzająca Sprawy organizacyjne zajęcie miejsc sprawdzenie obecności sformułowanie i zapisanie tematu lekcji podział uczniów na trzy-cztery grupy nauczyciel rozdaje karty pracy wszystkim uczniom (uzupełniona karta jest notatką z lekcji )
Wprowadzenie do nowego tematu burza mózgów Co to jest mleko? nauczyciel zapisuje wszystkie odpowiedzi uczniów na tablicy (oddzielnie od każdej grupy) po dokonaniu analizy odpowiedzi uczniowie wspólnie z nauczycielem formułują definicję mleka i zapisują ją w zadaniu 1 w karcie pracy Faza realizacji Opracowanie nowego materiału uczniowie przy pomocy nauczyciela wykonują zadania od 2 do 5 z karty pracy nauczyciel podkreśla znaczenie picia mleka wykonując zadanie 2 uczniowie poznają produkty mleczne uczniowie realizując zadania 3 układają (na tablicy) plansze w odpowiedniej kolejności nauczyciel wyjaśnia proces UHT w oparciu o plansze zadanie 4 po prezentacji nauczyciela o składnikach odżywczych mleka uczniowie w grupie uzupełniają rozsypankę zadanie 5 Faza podsumowująca Integracja zdobytych wiadomości i umiejętności krótkie utrwalenie najważniejszych treści z lekcji w formie krzyżówki uczniowie w grupie rozwiązują krzyżówkę, hasła w krzyżówce dotyczą mleka i jego przetworów Ocena pracy i aktywności uczniów Ewaluacja
INFORMACJE DLA NAUCZYCIELA DO POPROWADZENIA LEKCJI PRO-ZDROWOTNEJ MLEKO Z KLASĄ Zadanie 1 Definicja mleka Naukowa definicja mleka płynna wydzielina gruczołów mlecznych kobiety i samic ssaków, której wytwarzanie rozpoczyna się natychmiast po porodzie, stanowiąca naturalny, pełnowartościowy pokarm niemowląt i młodych zwierząt. Potoczna definicja mleka płynny pokarm, którym mamy ssaków karmią swoje dzieci. Mleko znane jest od tysiącleci jako bardzo wartościowy produkt spożywczy. Od chwili, gdy człowiek zaczął prowadzić osiadły tryb życia, mleko zwierząt domowych stało się dla niego bardzo ważnym pokarmem. Najbardziej znanym i najczęściej wykorzystywanym przez człowieka jest mleko krowie, jakkolwiek są kraje w których spożywa się mleko pochodzące od innych zwierząt np. kóz, bawołów, wielbłądów czy jaków. Mleko jest niezbędnym i najbardziej wartościowym składnikiem diety człowieka. Jest najlepszym źródłem wapnia, który pomaga w prawidłowy sposób budować kości. Bogate jest również w składniki mineralne, witaminy D i A oraz z grupy B. Zaopatruje nasz organizm w białko podstawowy budulec komórek i tkanek, a także w węglowodany, dostarczające nam energii każdego dnia. Do prawidłowego funkcjonowania organizmu i wzrostu kości potrzebne są dzieciom 2 szklanki mleka dziennie.
Zadanie 2 Produkty spożywcze otrzymywane z mleka (2 plansze) A. jogurt B. masło C. ser żółty D. ser topiony E. ser biały F. maślanka G. kefir H. śmietana lub śmietanka Zadanie 3 Droga mleka od krowy do kartonu (8 magnetycznych plansz) A. Przeżuwająca krowa na łące W okresie letnim krowy możemy spotkać głównie na łąkach i pastwiskach, gdzie żywią się świeżą trawą. Pasą się na nich do późnej jesieni. Zimą przebywają w oborach nowoczesnych i dobrze wyposażonych. B. Dojenie krowy w oparciu o system udojowy w oborze Krowy doi się w specjalnych halach udojowych za pomocą dojarek mechanicznych. Niektóre obory są już tak skomputeryzowane, że o tym kiedy i jaka krowa ma być wydojona decyduje komputer, a nie rolnik. Wydojone mleko trafia do chłodziarki, która utrzymuje mleko w temperaturze +5 stopni C. C. Mleko jedzie cysterną do mleczarni Mleko odbiera z gospodarstwa specjalna cysterna z zakładu mleczarskiego. Wtedy również pobierana jest próbka mleka do badań. D. Badanie mleka w mleczarni W mleczarni mleko z cysterny jest ponownie badane. Zbadane mleko trafia do wielkiego zbiornika zwanego tankiem stąd wędruje na linię produkcyjną.
E. Linia UHT Mleko w procesie produkcji poddawane jest krótkotrwałemu działaniu wysokiej temperatury, która zabija szkodliwe dla człowieka bakterie chorobotwórcze. Jest to tak zwany proces UHT (Ultra High Temperature) dzięki temu mleko w kartonikach można pić bez przegotowania. W produkcji mleczek smakowych do mleka dodaje się smak waniliowy, truskawkowy, bananowy lub czekoladowy. F. Linia z opakowaniami mleka Mleko pakuje się w specjalne kartony małe ze słomką lub duże z zamknięciem. Tak zapakowane mleko gotowe jest do transportu. G. Samochód Mleko z klasą wiezie mleko do szkoły H. Dzieci piją mleczko z kartonika Zadanie 4 Proces UHT (3 plansze) Mleko prosto od krowy, nawet gdy zachowana jest jego czystość i świeżość, jest produktem niezbyt bezpiecznym, ponieważ istnieje możliwość zakażenia drobnoustrojami chorobotwórczymi. Natomiast mleko po obróbce cieplnej jest produktem o najwyższej jakości i wartości odżywczej. Proces UHT zabija niebezpieczne bakterie i sprawia, że produkt jest bezpieczny w spożyciu, jego wartość odżywcza zostaje zachowana, a termin przydatności wydłużony. Każde mleko, które kupujemy w sklepie poddane jest wcześniejszemu działaniu wysokiej temperatury, która niszczy niebezpieczne dla zdrowia bakterie. Odbywa się to w procesie produkcji mleka w mleczarni. Proces UHT, o którym mówimy to krótkotrwałe podgrzanie mleka do temperatury 135-150 C przez 2-9 sekund, a następnie szybkie schłodzenie do temperatury ok. 20 C. Takie mleko ma długą przydatność do spożycia. Mleka UHT nie trzeba przegotowywać można je pić bez gotowania jest bezpieczne dla zdrowia i bardzo zdrowe.
Zadanie 5 Składniki odżywcze zawarte w mleku (5 plansz) Wapń najcenniejszy składnik mleka z niego zbudowane są nasze kości i zęby. Nazywany jest pierwiastkiem życia i spośród wszystkich minerałów potrzebujemy go najwięcej. To jeden z podstawowych elementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Jeśli go brakuje czujemy się osłabieni, zmęczeni, a dzieci mają wady kręgosłupa i słabe kości. Wapń, który z mlekiem dostaje się do naszego organizmu prawie w całości zostaje zmagazynowany w kościach i zębach. Niewielka jego ilość krąży we krwi dzięki niemu może prawidłowo funkcjonować układ krążenia, układ mięśniowo-nerwowy i serce. Wapń mocne i zdrowe kości oraz zęby Białko podstawowy budulec organizmu, musi być ono dostarczane organizmowi codziennie (nie jest magazynowane). Zapewnia dobry stan mięsni, skóry i włosów, jego niedobór prowadzi do poważnych zaburzeń, takich jak zahamowanie wzrostu, spadek masy ciała, pogorszenie odporności. Białko podstawowy budulec organizmu Witamina A jest konieczna do prawidłowego wzrostu i rozwoju nabłonka, podwyższa odporność błon śluzowych, odgrywa ważną rolę w przystosowaniu oczu do widzenia przy słabym oświetleniu. Niedobór lub brak witaminy A objawia się niedowidzeniem o zmierzchu (tzw. kurza ślepota), pieczeniem spojówek w skutek ich wysychania i rogowacenia. Witamina A dobry wzrok
Witamina B2 współuczestniczy z witaminą A w prawidłowym funkcjonowaniu błon śluzowych, dróg oddechowych, śluzówki przewodu pokarmowego, nabłonka naczyń krwionośnych i skóry. Jej niedobór powoduje zmiany skórne, tj. zajady, łojotok, zmiany w obrębie rogówki i jamy ustnej. Witamina B2 piękna i zdrowa skóra Witamina D reguluje gospodarkę wapniową i fosforową organizmu przez ułatwianie wchłaniania i obniżanie wydalania wapnia i fosforu. Jej niedobór powoduje krzywicę, utratę zębów, łamliwość kości. Witamina D razem z wapniem budują mocne kości witamina B witamina A witamina D wapń białko
KARTA PRACY Dlaczego warto pić mleko? Zadanie 1 Napisz definicję mleka. Mleko to...... Zadanie 2 Wymień produkty spożywcze otrzymywane z mleka. (dzieci uzupełniają to zadanie po obejrzeniu plansz z produktami zrobionymi z mleka i nie z mleka) A.. B. C.. D. E.. F. G.. H. Zadanie 3 Po ułożeniu przedstawionych na tablicy plansz w odpowiedniej kolejności, napisz jak wygląda droga mleka od krowy do kartonu. A. B. C. D. E. F. G. H.
Zadanie 4 Na podstawie planszy scharakteryzuj proces UHT. Proces UHT to Zadanie 5 Na podstawie planszy oraz wiadomości zdobytych w czasie lekcji połącz odpowiednio składnik mleka i jego działanie. Rozsypanka Nauczyciel rozdaje kartkę z rozsypanką każdej grupie. Dzieci strzałkami doprowadzają odpowiedni składnik odżywczy do jego funkcji. wapń białko witamina A Dobry wzrok Mocne, zdrowe kości oraz zęby Podstawowy budulec organizmu witamina B2 witamina D Pomaga w przyswajaniu wapnia przez organizm Piękna i zdrowa skóra
Przykład uzupełnionej karty pracy Dlaczego warto pić mleko? Zadanie 1 Napisz definicję mleka. Mleko to płynny pokarm, którym mamy ssaków karmią swoje dzieci. Najczęściej spożywanym przez człowieka mlekiem jest mleko od krowy. W różnych częściach świata ludzie piją też mleko pochodzące od kóz, bawołów, wielbłądów, jaków. Mleko to płynna wydzielina gruczołów mlecznych kobiet i samic ssaków, której wytwarzanie rozpoczyna się natychmiast po porodzie, stanowi ona naturalny, pełnowartościowy pokarm niemowląt i młodych zwierząt. (dla uczniów kl. III) Zadanie 2 Wymień produkty spożywcze otrzymywane z mleka. A. jogurt B. masło C. ser żółty D. ser topiony E. ser biały F. maślanka G. śmietana H. kefir Zadanie 3 Po ułożeniu przedstawionych na tablicy plansz w odpowiedniej kolejności, napisz jak wygląda droga mleka od krowy do kartonu. A. przeżuwająca krowa na łące B. dojenie krowy w oparciu o system udojowy w oborze C. mleko jedzie cysterną do mleczarni D. badanie mleka w mleczarni E. linia UHT F. linia pakująca mleko G. samochód Mleko z klasą wiezie mleko do szkoły H. dzieci piją mleczko z kartonika
Zadanie 4 Na podstawie planszy scharakteryzujcie proces UHT. Proces UHT to podgrzanie mleka (135 C przez 2-9 sekund), pozwalające na zmniejszenie liczby bakterii, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Mleko po obróbce cieplnej jest produktem o najwyższej jakości i wartości odżywczej. Zadanie 5 Na podstawie planszy oraz wiadomości zdobytych w czasie lekcji połącz odpowiednio składnik mleka i jego działanie. wapń białko witamina A Dobry wzrok Mocne, zdrowe kości oraz zęby Podstawowy budulec organizmu witamina B2 witamina D Pomaga w przyswajaniu wapnia przez organizm Piękna i zdrowa skóra
Krzyżówka ŚMIETANA LODY CIELĘ KARTONIK JOGURT MLECZNA BIAŁKO CZEKOLADA WAPŃ MASŁO ŁĄKA
EWALUACJA Oceń swoje odczucia po dzisiejszej lekcji, zamalowując krowy odpowiednim kolorem czerwony bardzo dobrze żółty słabo zielony nie mam zdania Rozumienie treści lekcji Zainteresowanie lekcją Atmosfera na lekcji Dziękujemy za wspólną zabawę i naukę!!!
www.mlekozklasa.pl