Wykład 8 Rynek akcji nisza inwestorów indywidualnych Rynek akcji Jeden z filarów rynku kapitałowego (ok 24% wartości i ok 90% PK globalnie) Źródło: http://www.marketwatch.com (dn. 2015-02-12) SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 1

Rynek akcji Jeden z filarów rynku kapitałowego (ok 24% wartości i ok 90% PK globalnie) Źródło: http://www.marketwatch.com (dn. 2015-02-12) Rynek akcji w relacji do PK Źródło: ank Światowy: Kapitalizacja w relacji do PK SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 2

Rynek akcji w Polsce Rok Kapitalizacja spółek Liczba krajowych (mln zł) spółek Obroty akcjami (mln zł) Obroty obligacjami (mln zł) Wolumen obrotu kontraktami Stopa zwrotu WIG (%) III.2015 618 248,93 471 56 189,00 186,00 2 096 556 5,20 2014 591 164,93 471 232 864,00 992,00 9 001 819 0,26 2013 593 464,45 450 256 147,00 1 653,00 11 806 976 8,06 2012 523 390,23 438 202 880,00 1 043,00 10 592 353 26,24 2011 446 151,22 426 268 139,00 836,00 14 608 953-20,83 2010 542 646,12 400 234 288,00 1 428,00 14 009 202 18,77 2009 421 178,00 379 175 943,00 1 476,00 13 424 593 46,85 2008 267 359,31 374 165 658,00 2 500,00 12 233 935-51,07 2007 509 887,41 351 239 740,00 1 748,00 9 477 868 10,39 2006 437 719,22 284 169 348,00 2 768,00 6 386 046 41,60 2005 308 417,62 255 98 517,00 2 754,00 5 378 517 33,66 1995 11 271,00 65 6 836,00 9 638,00 --- 1,50 Źródło: www.gpw.com.pl (stan na marzec 2015) Inwestorzy indywidualni na GPW Ok 13% obrotu na rynku podstawowym (w Europie ok 5%), ale już podad 60% na NewConnect oraz ponad 40% na rynkach giełdowych kontraktów futures i opcji Średnia wartość portfela ok 30 tys. zł Mała aktywność na walnych zgromadzeniach Źródło: Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 3

Rynek akcji kilka podstawowych pojęć Rynek giełdowy i pozagiełdowy Rynek pierwotny i wtórny Funkcje: mobilizacja, alokacja i wycena kapitału Dematerializacja obrotu Równy dostęp do informacji, insider trading Rynek regulowany Dom maklerski, izba rozliczeniowa, KNF Czym jest akcja? KTYW DŁUG / ZOOWIĄZNI KPITŁY SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 4

Korzyści z akcji Dywidenda Prawo poboru Prawo głosu Corporate governance Wycena akcji naliza techniczna Wycena wskaźnikowa naliza fundamentalna SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 5

Kiedy zainwestujesz w akcje spółki Czy jeśli oczekujesz, że wyniki społki będą dobre, to jest to wystarczający powód by kupić jej akcje? NIE Kupisz jej akcje jeśli spodziewasz się, że: wyniki spółki będą lepsze niż aktualnie rynek oczekuje inwestorzy wkrótce zrewidują w górę swoje oczekiwania na temat wyników spółki Co na to teoria? Efektywność rynku CPM SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 6

Efektywność rynku Wielu inwestorów Jednakowy dostęp do informacji Rozpowszechnione metody wyceny Ceny odzwierciedlają podaż i popyt w danym momencie Samoregulacja: Co robią inwestorzy gdy uważają, że ceny akcji są za niskie? Co się dzieje z cenami? co gdy uważają, że są za wysokie? Efektywność rynku (2) Stopy zwrotu mają charakter losowy Ceny akcji odzwierciedlają czynniki fundamentalne Znikają anomalie cenowe Inwestorzy nie mogą systematycznie osiągać ponadprzeciętnych stóp zwrotu (nie znajdują alphy ) SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 7

Stopnie efektywności Słaba nie można przewidzieć przyszłych cen akcji analizując historyczne ceny i stopy zwrotu (czyli analiza techniczna nie pomaga) Średnia nie można przewidzieć przyszłych cen akcji analizując przeszłe ceny i inne dostępne publicznie informacje (czyli nie pomaga ani analiza techniczna ani fudnamentalna) Silna nawet mając dostęp do poufnych informacji nie można przewidzieć cen akcji na tyle by systematycznie osiągać ponadprzeciętne stopy zwrotu (rynki informacyjnie efektywne) Efektywność rynku - rzeczywistość Na rynkach rozwiniętych czynniki zewnętrzne (wpływające na cały rynek) wyjaśniają jedynie ok 3% dziennej zmienności cen pojedynczych akcji Na rynkach mniej rozwiniętych znacznie więcej (ponad 40%) SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 8

Efektywność rynku częste błędy interpretacyjne Ceny akcji nie odchylają się od wartości prawdziwych: Odchylenia mogą być nawet znaczne, ale mają charakter losowy Żaden inwestor nie osiągnie ponadprzeciętnej stopy zwrotu Około połowa inwestorów w danym okresie czasowym powinna osiągnąć wyższe niż przeciętne stopy zwrotu Żadna grupa inwestorów nie pokona rynku w długim terminie Może się tak zdarzyć, ale z uwagi na ich szczęście a nie na ich strategie Rynek efektywny SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 9

Rynek efektywny 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% Oczekiwana stopa zwrotu CPM M INDEX σ M Ryzyko SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 10

Ryzyko a stopa zwrotu - intuicja Gdyby oczekiwana stopa zwrotu była jednakowa, czy wolałbyś zainwestować w aktywa wolne od ryzyka czy ryzykowne? Co dają inwestorom aktywa obarczone ryzykiem czego nie mogą dać aktywa wolne od ryzyka? Jako inwestor wybrałbyś aktywa które zyskują czy tracą w czasie boomu? Ryzyko a stopa zwrotu Stopa zwrotu Lepiej?? kcje spółki X Gorzej Ryzyko SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 11

Dwa aktywa Stopa zwrotu kcje??? kcje Ryzyko Dwa aktywa w waga akcji w portfelu, (r, σ ) w waga akcji w portfelu, (r, σ ) σ r ( x ) = w r + w 2 2 2 2 2 = wσ + w σ + 2wwCov x, Corr, = Cov σ σ, r SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 12

Stopa zwrotu Dwa aktywa kcje kcje σ Ryzyko 2 2 2 2 2 = wσ + w σ + 2wwCov x, Stopa zwrotu Dwa aktywa, ale jedno bezpieczne kcje Risk Free r = w r + w x 2 x 2 σ = w σ 2 RF r RF Ryzyko SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 13

jeśli można pożyczać wg stopy wolnej od ryzyka Stopa zwrotu kcje Risk Free r = w r + w x 2 x σ = 2 w σ 2 RF r RF Ryzyko Oczekiwana stopa zwrotu Portfel optymalny a CPM M σ M Ryzyko SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 14

Efektywność rynku = Model wyceny CPM Wymagana stopa zwrotu Zachowanie względem rynku r i = r + β i Equity market premium ( r - r ) M Stopa wolna od ryzyka SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 15

Mechanizm przypadkowości SPEKULCJ STILIZUJĄC Ceny akcji SPEKULCJ DESTILIZUJĄC Oparta o czynniki fundamentalne Nie mająca uzasadnienia w czynnikach fundamentalnych Strategie inwestowania na giełdzie Stock picking - inwestowanie w akcje wybranych spółek Index investing - inwestowanie w zdywersyfikowany portfel akcji, ewentualnie korygowany większą/mniejszą wagą dla poszczególnych spółek lub sektorów Spread betting / Relative value - inwestowanie polegające na kupnie jednych akcji i jednoczesnej sprzedaży innych SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 16

kcje będą lepsze od kcji Kupujemy akcje Sprzedajemy akcje (portfel tej samej wartości) I trzymamy kciuki Long Short Obie spadają, ale akcje bardziej Long Short www.finance.yahoo.com SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 17

Korzyści ze spread-betting Precyzujesz, jakie podejmujesz ryzyko Możesz wygrać na spadającym rynku Ograniczasz ryzyko rynkowe Wymaga mniej kapitału Popularne strategie spread-betting kcje vs kcje na innym rynku kcje vs kcje kcje vs portfel akcji sektorowych kcje vs index Index X vs Index Y kcje z sektora vs akcje z sektora SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 18

Jak zainwestować w portfel rynkowy? Kupno akcji Zakup kontraktów futures Zakup opcji na index Zakup ETF Inwestycja w fundusze akcji Dźwignia Koszty transakcyjne Zakup akcji kcje Dług Kapitał SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 19

Kontrakty futures Kontrakty futures Kapitał Czy inwestowanie długoterminowe jest bezpieczne? WIG 20 S&P 500 Źródło: www.gpw.com.pl (stan na marzec 2015) DX HNGSENG Źródło: www.gpw.com.pl (kwiecień 2015) SGH, Rynki Finansowe, 2015, nna Chmielewska 20