Determinanty kursu walutowego w ujęciu modelowym

Podobne dokumenty
Determinanty kursu walutowego w ujęciu modelowym

Determinanty kursu walutowego w ujęciu modelowym.

Efektywność rynku w przypadku FOREX Weryfikacja hipotezy o efektywności dla FOREX FOREX. Jerzy Mycielski. 4 grudnia 2018

Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej

Determinanty kursu walutowego w ujęciu modelowym

Determinanty kursu walutowego w ujęciu modelowym

Wykład 19: Model Mundella-Fleminga, część I (płynne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska

Wykład 5 Kurs walutowy parytet stóp procentowych

MODEL AS-AD. Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie.

Krzywa IS Popyt inwestycyjny zależy ujemnie od wysokości stóp procentowych.

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana

Makroekonomia I. Jan Baran

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 5 Równowaga długookresowa parytet siły nabywczej

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 4-5. Dynamiczny model DAD/DAS, część 3. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Wykład 18: Efekt przestrzelenia. Efekt Balassy-Samuelsona. Gabriela Grotkowska

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 4-5. Dynamiczny model DAD/DAS, część 3. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Temat 5 Kurs walutowy Parytet stóp procentowych i parytet siły nabywczej

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Model AD/AS - powtórzenie. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Krótkookresowa równowaga makroekonomiczna w gospodarce otwartej: model keynesowski

Wykład 16: Determinanty kursu walutowego w krótkim i długim okresie. Gabriela Grotkowska

Wykład 9. Model ISLM

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 2. Dynamiczny model DAD/DAS. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

dr Bartłomiej Rokicki Chair of Macroeconomics and International Trade Theory Faculty of Economic Sciences, University of Warsaw

Ćwiczenia 5, Makroekonomia II, Rozwiązania

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 2 Model klasyczny gospodarki otwartej

MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA. Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny.

Analiza cykli koniunkturalnych model ASAD

Makroekonomia I. Jan Baran

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA

Wykład 6 Kurs walutowy Parytet siły nabywczej Model monetarystyczny Efekt Balassy-Samuelsona

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS

Makroekonomia gospodarki otwartej. Temat 5: Determinanty kursu walutowego w krótkim i długim okresie. Gabriela Grotkowska

Produkcja i kurs walutowy w krótkim okresie. Model AA DD. Skrypt

Makroekonomia 1. Modele graficzne

dr Bartłomiej Rokicki Chair of Macroeconomics and International Trade Theory Faculty of Economic Sciences, University of Warsaw

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 2. Dynamiczny model DAD/DAS. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż

Autonomiczne składniki popytu globalnego Efekt wypierania i tłumienia Krzywa IS Krzywa LM Model IS-LM

Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

pieniężnej. Jak wpłynie to na: krzywą LM... krajową stopę procentową... kurs walutowy... realny kurs walutowy ( przyjmij e ) ... K eksport netto...

Makroekonomia I Ćwiczenia

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej

Makroekonomia. Jan Baran

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska

Determinanty kursu walutowego w krótkim i długim okresie

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej

Makroekonomia II Polityka fiskalna

Gospodarka otwarta i bilans płatniczy

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 7 Równowaga na rynku walutowym podejście elastycznościowe, warunek Marshalla-Lernera

Makroekonomia 1 - ćwiczenia

JAK HICKS TŁUMACZYŁ KEYNESA? - MODEL RÓWNOWAGI IS-LM

Guy Meredith (2003) Medium-Term Exchange Rate Forecasting: What We Can Expect IMF Working Paper WP 03/021.

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Makroekonomia. Jan Baran

PRZYKŁADOWY EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I

Wykład 17: Elastycznościowe podejście do bilansu płatniczego. Warunek Marshalla-Lernera. Gabriela Grotkowska

Determinanty kursu walutowego w krótkim okresie

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Informacje wstępne. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

First Prev Next Last Go Back Full Screen Close Quit. Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego WNE UW Leszek Wincenciak.

STOPA ZWROTU NIEUBEZPIECZONY PARYTET STÓP PROCENTOWYCH

EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I Wersja przykładowa

Korekta nierównowagi zewnętrznej

Makroekonomia 1 Wykład 7: Wprowadzenie do modelu keynesowskiego fluktuacji gospodarczych

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 14. Podsumowanie. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak

Spis treści. Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa WPROWADZENIE

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski

Spis treêci.

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Księgarnia PWN: P.R. Krugman, M. Obstfeld - Ekonomia międzynarodowa. T. 2. CZĘŚĆ III. Kursy walutowe i makroekonomia gospodarki otwartej

Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska

Wykład 20: Model Mundella-Fleminga, część II (sztywne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska

Krzywa AD pokazuje, na jaki poziom PKB (Y) będzie zapotrzebowanie przy poszczególnych poziomach cen.

dr Bartłomiej Rokicki Chair of Macroeconomics and International Trade Theory Faculty of Economic Sciences, University of Warsaw

Międzynarodowe stosunki gospodarcze Wykład XII. Bilans płatniczy

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 4 Kurs walutowy i stopy procentowe w krótkim okresie parytet stóp procentowych

I = O s KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA WNIOSKI STOPA RÓWNOWAGI STOPA RÓWNOWAGI TEORIA REALNEJ STOPY PROCENTOWEJ

WPŁYW POLITYKI STABILIZACYJNEJ NA PRZEDSIĘBIORSTWA. Ryszard Rapacki

Parytet siły nabywczej prosta analiza empiryczna (materiał pomocniczy dla studentów CE UW do przygotowaniu eseju o wybranej gospodarce)

Spis treści. Część trzecia Kursy walutowe i makroekonomia gospodarki otwartej

Efekt pass-through kursu walutowego na ceny

Spis treści. Część I Dane makroekonomiczne

T7. Szoki makroekonomiczne. Polityka wobec szoków

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE Kursy i rynki walutowe - synteza

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)

MODEL AD-AS : MIKROPODSTAWY

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej)

Krótkookresowe wahania produkcji. Model AD/AS

Unia walutowa korzyści i koszty. Przystąpienie do unii walutowej wiąże się z kosztami i korzyściami.

Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż

Warunkiem uzyskania zaliczenia ćwiczeń jest zdobycie minimum 51% punktów możliwych do uzyskania w semestrze. Punkty studenci mogą zdobyć za:

ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO

M. Kłobuszewska, Makroekonomia 1

Modelowanie rynków finansowych

Transkrypt:

Determinanty kursu walutowego w ujęciu modelowym Podstawowe koncepcje determinacji kursu walutowego - przypomnienie dr Dagmara Mycielska 2014/2015 c by Dagmara Mycielska

Plan wykładu 1 Podstawowe koncepcje kursu walutowego: Parytet siły nabywczej - idea i empiryczna weryfikacja. Literatura: [C]opeland L. (2005), Exchange Rates and International Finance, roz. 2; rozszerzenie: [ST] roz. 3 lub Sarno, Taylor (2002), Purchasing Power Parity and the Real Exchange Rate, IMF Staff Papers, Vol. 49(1). Parytet stóp procentowych - czy kurs terminowy może być dobrym predykatorem przyszłego kursu kasowego? Literatura: [C] roz. 3.1-3.5 2 Podstawowe modele determinacji kursu walutowego - przypomnienie: Elastyczne ceny i model monetarystyczny. [C] roz. 5 Sztywne ceny i model krótkookresowy Mundella-Fleminga. [C] roz. 6 Względna sztywność cen i model Dornbuscha. [C] roz. 7 3 Modele determinacji kursu walutowego w badaniach empirycznych.

Parytet siły nabywczej 1/5 Definicja Poziom cen w dwóch krajach jest taki sam w przeliczeniu na wspólną walutę. P = SP Wersja absolutna parytetu. Wywodzi się z prawa jednej ceny (LoP), ale w ujęciu makroekonomicznym PPP nie musi być ono spełnione. Zastrzeżenia: płynny kurs, porównywalność koszyków konsumpcyjnych (prawdziwe ceny). Definicja Różnice w stopach inflacji między krajami są równe zmianie kursu nominalnego. π π = ds

Parytet siły nabywczej 2/5 Jak ująć koszty transakcyjne? Przyjmijmy, że są tak małe, że można je zaniedbać. Przyjmijmy, że koszty są proporcjonalne do ceny towaru: P = K (SP ) π π }{{} dk = ds =0 Policzmy odchylenia od realnego kursu walutowego: Q = SP /P Podzielmy dobra na handlowe i niehandlowe.

Parytet siły nabywczej 3/5

Parytet siły nabywczej 4/5

Parytet siły nabywczej 5/5 Parytet siły nabywczej w badaniach: Pierwsze prace: β = 1, β = 1 lub β = β : s t = α + βp t + β pt + ω t, np. Frankel (1978) - pozytywne wyniki, ale model ekonometryczny! Realny kurs walutowy jako model błądzenia przypadkowego: q t = q t 1 + u t. Badania panelowe - rozwiązanie problemu dostępności danych.

Parytet stóp procentowych 1/5 Definicja Parytet stóp procentowych w wersji niepokrytej (UIRP): r = r + ds e Definicja Parytet stóp procentowych w wersji pokrytej (CIRP): r = r + f

Parytet stóp procentowych 2/5 Parytet stóp procentowych w wersji pokrytej ma stosunkowo proste założenia (ułatwienie w badaniach empirycznych): dostateczna ilość kapitału spekulacyjnego; zorganizowany rynek walutowy (dostępność danych); małe koszty transakcyjne. Parytet stóp procentowych w wersji niepokrytej: czy ds e jest obserwowalna?

Parytet stóp procentowych 3/5 Pokryty parytet stóp procentowych w badaniach empirycznych: Testowane równanie: oraz α = 0, β = 1. f t s t = α + β(i t i t ) + ε t, α zwykle bliska 0, co ma dowodzić występowania kosztów transakcyjnych.

Parytet stóp procentowych 4/5 Hipoteza efektywnego rynku: czy kurs terminowy może być dobrym predykatorem przyszłego kursu kasowego? E.F. Fama (1970), Effi cient capital markets: a review of theory and empirical work, The Journal of Finance Vol. 25(2) Rynek efektywny "w pełni ukazuje całość ogólnodostępnych informacji, nie istnieje na nim możliwość pozyskania dodatkowego, ponadprzeciętnego zysku przez spekulantów wykorzystujących publicznie dostępne informacje." Pół-mocna efektywność: Levich (1978), Chiang (1988) Założenia: gracze neutralni wobec ryzyka i racjonalne oczekiwania. Testowane równanie: s t = α + β(f t s t ) + µ t, oraz β = 1, µ - błąd prognozy nieskorelowany z informacjami dostępnymi w momencie t. Zatem przy racjonalnych oczekiwaniach faktyczna zmiana kursu walutowego powinna być równa oczekiwanej zmianie kursu walutowego, a ewentualna różnica powinna wynosić tyle co błąd losowy.

Parytet stóp procentowych 5/5 Fama (1970): większa część wariancji kursów terminowych jest wywołana wariancją premii niż wariancją oczekiwanego przyszłego kursu kasowego. Dostępność danych i racjonalność uczestników?

Model monetarystyczny Założenia modelu Założenie 1.1. Krzywa zagregowanej podaży jest pionowa. Produkt nie ulega wahaniom, ale nie musi być stały! Ceny na wszystkich rynkach są doskonale elastyczne.

Model monetarystyczny Założenia modelu Założenie 1.2. Popyt na pieniądz (w ujęciu nominalnym) jest funkcją dochodu nominalnego (równanie ilościowe pieniądza). M d = kpy, k > 0 gdzie y - produkt realny, P - poziom cen. Dla danej podaży pieniądza M S, równowaga oznacza, że: M S = kpy = ky.

Model monetarystyczny Założenia modelu P P 1 B P 0 A C AD(M S 1) P 2 D AD(M S 0) y 0 y 1 y

Model monetarystyczny Założenia modelu Założenie 1.3. Rynek międzynarodowy jest efektywny - działa parytet siły nabywczej. P = SP P P=SP * P 1 B P 0 A S 0 S 1 S

Model monetarystyczny Równowaga P = SP M S = kpy = ksp y S = MS kp y Zatem... Jeśli którykolwiek czynnik powoduje wzrost prawej strony równania, cena waluty obcej rośnie (waluta krajowa ulega deprecjacji).

Model monetarystyczny Zakłócenia w modelu Wzrost podaży pieniądza w warunkach płynnych kursów walutowych. P P=SP * P AS P 1 B P 1 c P 0 A P 0 a b AD(M S 1) AD(M S 0) S 0 S 1 S y 0 y

Model monetarystyczny Zakłócenia w modelu Wniosek 1.1. W modelu monetarystycznym wzrost krajowej nominalnej podaży pieniądza powoduje ceteris paribus proporcjonalną deprecjację waluty krajowej (kurs walutowy rośnie proporcjonalnie). M S = kpy dm M = dp P + dy dy oraz y y = 0 P = SP dp P dm M = dp P = ds S = ds S + dp P dp oraz P = 0

Model monetarystyczny Zakłócenia w modelu Wzrost produkcji w warunkach płynnych kursów walutowych. P P=SP * P AS 0 AS 1 P 0 A P 0 a c P 1 B P 1 b AD(M S 0) S 1 S 0 S y 0 y 1 y

Model monetarystyczny Zakłócenia w modelu Po wzroście dochodu realnego (y 1 ) i przy dotychczasowych cenach dochód nominalny wynosi y 1 P 0. Jednocześnie pojawia się nadwyżka podaży dóbr nad popytem (pojawia się nadwyżkowy popyt na pieniądz), której efektem musi być spadek cen. Spadek cen krajowych przy dotychczasowym kursie oznacza, że dobra krajowe stają się względnie tańsze (wzrost konkurencyjności), powodując wzrost popytu na dobra krajowe, ale też walutę krajową. Cena waluty krajowej zaczyna zatem rosnąć, a kurs spadać. PPP zostaje utrzymany. Wniosek 1.2. W modelu monetarystycznym wzrost dochodu realnego powoduje ceteris paribus aprecjację waluty krajowej (kurs walutowy spada).

Model monetarystyczny Zakłócenia w modelu Wzrost cen za granicą w warunkach płynnych kursów walutowych. P P=SP 1 * P AS 0 P=SP 0 * P 0 B A P 0 a AD(M S 0) S 1 S 0 S y 0 y

Model monetarystyczny Zakłócenia w modelu Po wzroście cen za granicą i przy dotychczasowym poziomie kursu walutowego dobra krajowe stają się bardziej konkurencyjne. Wzrasta popyt na walutę krajową, co powoduje wzrost jej ceny, czyli spadek kursu. Wniosek 1.3. W modelu monetarystycznym wzrost cen zagranicznych powoduje ceteris paribus aprecjację waluty krajowej (kurs walutowy spada). To spostrzeżenie sugeruje, że zmiany cen za granicą nie mają wpływu na gospodarkę krajową. Ceny w kraju są wyznaczane na krajowym rynku pieniądza tak samo jak dla gospodarki autarkicznej. Kurs walutowy dostosowuje się automatycznie, zapewniając utrzymanie PPP. Czy to jest realne?

Model monetarystyczny Model monetarystyczny raz jeszcze - ujęcie dla dwóch krajów równowaga na rynku pieniądza zagranicą: M d = k P y = M S równowaga na rynku pieniądza krajowego: M d = kpy = M S M S M S = S = kpy k P y P P M S M S S = M S /M S ky /k y = ksy k y Wniosek 1.4. W modelu monetarystycznym wzrost krajowej podaży pieniądza w relacji do podaży zagranicznej powoduje deprecjację waluty krajowej. Analogicznie, wzrost krajowego dochodu realnego w relacji do realnego dochodu zagranicznego powoduje aprecjację waluty krajowej.

Model monetarystyczny Stopy procentowe w modelu monetarystycznym P P=SP * P AS P1 B P1 c P0 A P0 a b M S 0=ky lr1 M S 0=ky lr1 S0 S1 S y0 y d 0 y Przy niezmienionej podaży pieniądza, wzrost stóp procentowych w kraju powoduje chwilową nadwyżkę podaży pieniądza oraz nadwyżkowy popyt na dobra (dlaczego?). Krzywa popytu Przesuwa się w górę. Nadwyżka popytu zagregowanego oznacza wzrost cen (gospodarka przesuwa się z punktu b do c). Wzrost cen powoduje wzrost kursu walutowego, czyli deprecjację waluty krajowej. Wniosek 1.5. W modelu monetarystycznym wzrost krajowej stopy procentowej w relacji do zagranicznej stopy procentowej powoduje ceteris paribus deprecjację waluty krajowej.

Model monetarystyczny Model monetarystyczny - ujęcie bardziej formalne Równowaga rynków pieniądza: M S P = Y α e βi M S P = Y α e βi Parytet siły nabywczej: P = SP

Model monetarystyczny Model monetarystyczny - ujęcie bardziej formalne Po zlogarytmowaniu oraz po wyznaczeniu poziomów cen otrzymujemy: p = m αy βi p = m α y β i Z PPP wynika, że: s = p p. s = (m m ) (αy α y ) + (βi β i )

Model Mundella-Fleminga Założenia modelu Doskonałe przewidywania (perfect foresight) - oczekiwana i rzeczywista zmiana kursu są sobie równe: ṡ = E (ṡ) Założenie o stałości cen zostaje nieco uchylone, tak aby pokazać przełożenie między zmianami kursu, a poziomem cen krajowych. Podejście keynesowskie - produkcja dostosowuje się do zmian popytu.

Model Mundella-Fleminga Model Podstawowe równowania modelu (wszystkie zmienne poza stopami procentowymi są w logarytmach). niepokryty parytet stóp procentowych: ṡ = i i, gdzie ṡ = s t S t S t 1 równowaga krajowego rynku pieniądza: m = σs + κy θi, gdzie σ, κ, θ > 0. równowaga rynku dóbr: ẏ = χ (α + µs ψi y), gdzie µ, ψ > 0

Model Mundella-Fleminga Model m = σs + κy θi, gdzie σ, κ, θ > 0. Podaż pieniądza jest uzależniona od dochodu (dodatnio), stopy procentowej (ujemnie) oraz kursu walutowego (dodatnio). Podaż pieniądza jest zmienną egzogeniczną. Dlaczego kurs a nie ceny? Niech p c - indeks cen konsumpcyjnych; średnia ważona cen dóbr krajowych i zagranicznych wyrażonych w walucie krajowej: p c = σ (s + p ) + (1 σ) p, gdzie σ jest wagą cen zagranicznych w indeksie cen konsumpcyjnych. Po znormalizowaniu cen do 1, p = p = 0, zatem p c = σs.

Model Mundella-Fleminga Model gdzie µ, ψ > 0. ẏ = χ (α + µs ψi y), Zmiany produkcji są wywołane zmianami popytu zagregowanego: α - składniki autonomiczne (m.in. autonomiczna konsumpcja, wydatki rządowe itp) µs - składnik związany ze zmianami popytu wynikającycmi ze zmian międzynarodowej konkurencyjności gospodarki (co wiąże się ze zmianami kursu). Utożsamiane z eksportem netto NX) ψi - składnik związany z zmiennymi wrażliwymi na zmiany stopy procentowej (np. inwestycje) y - czynnikiem kształtującym popyt jest produkt.

Model Mundella-Fleminga Równowaga Z równowagi rynku pieniężnego wyznaczamy stopę procentową i: i = σ θ s + κ θ y 1 θ m. Podstawiamy do warunku niepokrytego paytetu stóp procentowych: ṡ = σ θ s + κ θ y 1 θ m i Otrzymujemy pierwsze równanie różniczkowe tworzące ramy modelu.

Model Mundella-Fleminga Równowaga Z równowagi rynku pieniężnego wyznaczamy stopę procentową i: i = σ θ s + κ θ y 1 θ m. Podstawiamy do warunku równowagi rynku dóbr: ẏ = χ (α + µs ψi y) ( ( σ ẏ = χ α + µs ψ θ s + κ θ y 1 ) ) θ m y ( ẏ = χ α + µs ψσ θ s ψκ θ y + ψ ) θ m y ( ( ẏ = χ α + µ ψσ ) ( s 1 ψκ ) y + ψθ ) θ θ m Otrzymujemy drugie równanie różniczkowe tworzące ramy modelu.

Model Mundella-Fleminga Równowaga Model Mundella-Fleminga można zapisać w postaci dwóch równań różniczkowych, które można zapisać w postaci macierzowej: [ṡ ] [ σθ ] κ [s ] [ ( ) θ ( ) 1 θ m i ] = ẏ χ µ ψσ θ χ 1 ψκ + ) θ y χ (α + ψ θ m Stabilność ścieżki siodłowej wymaga by wyznacznik macierzy byłujemny, co oznacza, że µ ψσ θ > 0 µ ψ > σ θ. Zmiany kursu walutowego muszą silniej oddziaływać na popyt niż zmiany stopy procentowej (zakładając dane względną wrażliwość popytu na pieniądz względem kursu walutowego oraz stopy procentowej.

Model Mundella-Fleminga Równowaga Można przyjąć za wynikami badań empirycznych, że konsumpcja prywatna oraz inwestycje słabo reagują na zmiany stóp procentowych, czyli ψ jest bardzo mała (przyjmujemy zero). Wtedy: [ṡ ] = ẏ [ σθ κ θ χµ χ ] [ ] s + y [ 1 θ m i ] χα

Model Mundella-Fleminga Równowaga Przyjmując ṡ = 0 można wyznaczyć kombinacje y oraz s, dla kórych rynek pieniądza jest w równowadze, tj. krzywą LM wg poprzedniej konwencji: ṡ = σ θ s + κ θ y 1 θ m i = 0 s = 1 σ m + θ σ i κ σ y Przyjmując ẏ = 0 można wyznaczyć kombinacje y oraz s, dla kórych rynek dóbr jest w równowadze, tj. krzywą IS wg poprzedniej konwencji: ẏ = χµs χy + χα = 0 s = 1 µ y 1 µ α

Model Mundella-Fleminga Równowaga LM: ṡ = σ θ s + κ θ y 1 θ m i = 0 IS: ẏ = χµs χy + χα = 0 s IS LM y

Model Mundella-Fleminga Równowaga Wzrost podaży pieniądza w modelu Mundella-Fleminga s IS s' s 1 B C s 0 A LM LM y 0 y 1 y

Model Mundella-Fleminga Równowaga Wzrost wydatków rządowych w modelu Mundella-Fleminga s IS s 0 A IS s' s 1 E D LM y 0 y 1 y

Model Mundella-Fleminga Podsumowanie Podsumowanie W modelu MF wzrost podaży pieniądza wywoła wzrost kursu, czyli deprecjację waluty krajowej oraz wzrost dochodu. W modelu MF efektem ekspansywnej polityki fiskalnej będzie spadek kursu (aprecjacja waluty krajowej) oraz wzrost dochodu. Jeśli σ jest bardzo mała, czyli przełożenie zmian kursu na ceny krajowe jest niskie, krzywa LM (czyli ṡ = 0) będzie bardzo stroma. W tych warunkach polityka fiskalna będzie zupełnie nieefektywna w sensie wpływu na dochód. Wzrostowi wydatków towarzyszy bowiem aprecjacja waluty krajowej, która przekłada się na spadek NX, który całkowicie eliminuje efekt wzrostu G.

Model Dornbuscha (overshooting model) Założenia modelu Mała gospodarka otwarta Ceny względnie sztywne - dostosowują się z opóźnieniem (krótkookresowa sztywność/długookresowa elastyczność) Poziom produkcji na poziomie potencjalnym (pełne wykorzystanie czynników produkcji) Płynny kurs walutowy Kurs walutowy oraz stopy procentowe - jump variables - rekompensują względną sztywność cen. Doskonała mobilność kapitału oraz pełna substytucyjność aktywów krajowych i zagranicznych.

Model Dornbuscha (overshooting model) Sens modelu w skrócie Rozważmy spadek podaży pieniądza. 1 Ponieważ ceny są sztywne w krótkim okresie, spada realna podaż pieniądza. Stopy procentowe muszą zatem wzrosnąć, aby zapewnić równowagę rynku pieniężnego. 2 Wzrost stóp procentowych sprzyja napływowi kapitału oraz aprecjacji waluty krajowej. 3 Inwestorzy rozumieją, że w ten sposób maleją zyski walutowe, ale dopóki oczekiwane straty będą mniejsze niż znany zysk osiągany na rynku kapitałowym (zróżnicowanie stóp procentowych), będą pożyczać za granicą i inwestować kapitałw kraju. Oznacza to, że oczekiwana stopa deprecjacji musi być równa zróżnicowaniu stóp procentowych. Skoro ta różnica jest niezerowa, kurs musi przestrzelíc poziom długookresowy, wynikający z PPP. 4 W średnim okresie ceny zaczynają spadać. To zmniejsza presję na rynku pieniądza i stopy procentowe mogą zacząć maleć. Kurs zaczyna rosnąć w stronę poziomu PPP.

Model Dornbuscha (overshooting model) Model Podstawowe równowania modelu (wszystkie zmienne poza stopami procentowymi są w logarytmach). niepokryty parytet stóp procentowych: ṡ = i i, gdzie ṡ = s t S t S t 1 równowaga krajowego rynku pieniądza: m = p + κy θi, gdzie κ, θ > 0. popyt krajowy: ṗ = χ (α + µ (s p) y), gdzie µ > 0

Model Dornbuscha (overshooting model) Model m = p + κy θi, gdzie κ, θ > 0. Ceny nie mogą być już znormalizowane do zera. Podaż pieniądza jest uzależniona od dochodu (dodatnio), stopy procentowej (ujemnie) oraz poziomu cen (dodatnio). Podaż pieniądza jest zmienną egzogeniczną.

Model Dornbuscha (overshooting model) Model gdzie µ > 0. ṗ = γ (α + µ (s p) y), Zgodnie z założeniem dochód nie ulega zmianie. Zmiany popytu będą miały przełożenie na zmiany cen: α - składniki autonomiczne (m.in. autonomiczna konsumpcja, wydatki rządowe itp) µ(s p) - składnik związany ze zmianami popytu wynikającycmi ze zmian międzynarodowej konkurencyjności gospodarki (co wiąże się ze zmianami kursu). Zmiany kursu nadal mają przełożenie na zmiany cen, teraz jednak poprzez zagregowany popyt. Ponieważ produkt jest stały, nadwyżkowy popyt będzie prowadziłdo wzrostu cen.

Model Dornbuscha (overshooting model) Równowaga Równowagę wyznaczymy patrząc na odchylenia cen oraz dochodu od poziomu długookresowego. Z ṡ = i i wynika, że w długim okresie różnica stóp procentowych wynosi 0. Ceny znajdują się zatem na długookresowym poziomie. Warunek równowagi rynku pieniężnego w długim okresie można zapisać jako: m p = κy θi. Odejmując od powyższego równania warunek równowagi rynku pieniężnego: m = p + κy θi otrzymujemy: m p m = κy θi p κy + θi p p = θ (i i )

Model Dornbuscha (overshooting model) Równowaga Równanie opisujące odchylenia cen od poziomu długookresowego: p p = θ (i i ) można zapisać także (korzystając z UIP) jako: ṡ = 1 (p p). θ Otrzymujemy pierwsze równanie różniczkowe modelu.

Model Dornbuscha (overshooting model) Równowaga Zakładając długi okres (ṗ = 0) równanie krzywej Phillipsa możemy zapisać jako: 0 = γ (α + µ (s p) y) Analogicznie, odejmując to równanie od równania ogólnego krzywej Philipsa ṗ = γ (α + µ (s p) y) otrzymujemy: ṗ = γ (α + µ (s p) y) γ (α + µ (s p) y) ṗ = γµ (s p) γµ (s p) ṗ = γµ (s s) γµ (p p) Otrzymujemy zatem równanie wyjaśniające odchylenia cen od poziomu długookresowego, czyli drugie równanie modelu.

Model Dornbuscha (overshooting model) Równowaga Model zostałopisany dwoma równaniami różniczkowymi, które można zapisać w postaci macierzowej jako: [ṡ ] [ ] [ ] 0 1 = θ s s ṗ γµ γµ p p Stabilność ścieżki siodłowej wymaga, aby wyznacznik macierzy był ujemny, co jest spełnione w tym przypadku ( γµ θ ). Stan równowagi stacjonarnej: {ṡ = 0 ṗ = 0

Model Dornbuscha (overshooting model) Równowaga Izoklina fazowa dla ṡ = 0: ṡ = 0 0 = 1 (p p) p = p θ Izoklina fazowa dla ṗ = 0: ṗ = 0 γµ (s s) γµ (p p) = 0 p = s s + p

Model Dornbuscha (overshooting model) Równowaga ṡ = 1 θ (p p) ṗ = γµ (s s) γµ (p p) p p& = 0 p s& = 0 s s

Model Dornbuscha (overshooting model) Równowaga Spadek podaży pieniądza p p 0 B A p 1 C S 2 S 1 S 0 S Spadek podaży pieniądza oznacza proporcjonalny spadek cen w długim okresie (p 1 ). Kurs też spadnie proporcjonalnie (s 1 ). Ze względu na opóźnienia w dostosowaniu cen konieczne jest okresowe przestrzelenie poziomu kursu walutowego. Jest to zatem zgodne z wcześniejszymi przewidywaniami.

Model Dornbuscha (overshooting model) Podsumowanie Podsumowanie W modelu Dornbuscha względna sztywność cen powoduje, że kurs walutowy ulega silniejszym wahaniom, niż wynikałoby to z porównania początkowej i długookresowej równowagi. W efekcie spadku podaży w krótkim okresie kurs spada, ale następnie wzrasta (wraz ze spadkiem cen) i stabilizuje się na niższym długookresowym poziomie. Dochód nie ulega zmianie. Ceny spadają proporcjonalnie do wyjściowej zmiany podaży pieniądza. Podobnie proporcjonalnie spadnie kurs.

Wnioski z modeli teoretycznych Model monetarystyczny Z modelu monetarystycznego wynika, że deprecjacji waluty krajowej - wzrostu kursu walutowego - należy oczekiwać, gdy: podaż pieniądza krajowego rośnie w relacji do podaży pieniądza za granicą; dochód krajowy (realny) spada w relacji do dochodu zagranicznego; krajowe stopy procentowe rosną w stosunku do stóp za granicą.

Wnioski z modeli teoretycznych Model Mundella-Fleminga Z modelu Mundella-Fleminga wynika, że deprecjacji waluty krajowej - wzrostu kursu walutowego - należy oczekiwać, gdy: następuje ekspansja monetarna - podaż pieniądza krajowego rośnie; zmniejszają się składniki autonomiczne popytu, w tym wydatki rządowe (restrykcyjna polityka fiskalna).

Wnioski z modeli teoretycznych Model Dornbuscha Z modelu Dornbuscha wynika, że w wyniku ekspansji monetarnej należy oczekiwać: wzrostu kursu w krótkim okresie (ze względu na sztywność cen); spadku kursu w średnim okresie, równowlegle do wzrostu cen; w efekcie tych zmian waluta krajowa ulega deprecjacji (ale słabszej, niż w krótkim okresie).

Wnioski z badań empirycznych Model monetarystyczny Podaż pieniądza, dochód oraz kurs walutowy: UK, 1975-1999 (1995=100) Źródło: L. Copeland, Exchange Rate and International Finance, str. 166

Wnioski z badań empirycznych Model monetarystyczny Podaż pieniądza, dochód oraz kurs walutowy: Niemcy, 1975-1999 (1995=100) Źródło: L. Copeland, Exchange Rate and International Finance, str. 167

Wnioski z badań empirycznych Model monetarystyczny Podaż pieniądza, dochód oraz kurs walutowy: Japonia, 1975-1999 (1995=100) Źródło: L. Copeland, Exchange Rate and International Finance, str. 167

Wnioski z badań empirycznych Model monetarystyczny Wnioski wahania kursu walutowego są silniejsze, niż wynikałoby to ze zmian podaży pieniądza, czy dochodu; występowanie trendu w zmiennych nie znajduje odzwierciedlenia w odpowiednich zmianach kursu, np. zmiana M1 w UK w latach 70. - 80. vs. zmienność kursu; brak wyjaśnienia aprecjacji marki niemieckiej; model znajduje jednak wyjaśnienie w danych do lat 70; badania uwzględniające późniejszy okres wskazują, że model monetarystyczny znajduje słabe odzwierciedlenie w danych.

Wnioski z badań empirycznych Model monetarystyczny J. Frankel (1976), A Monetary Approach to the Exchange Rate: Doctrinal Aspects and Empirical Evidence, Scandinavian Journal of Economics, 78, pp. 200-224 analiza zmienności kursu marka niemiecka-dolar w latach 20. XXw.; wersja modelu, gdzie ze względu na występującą w Niemczech hiperinflację pominięto zmiany dochodu; logarytm nominalnego kursu walutowego wyjaśniany logarytmem podaży pieniądza (niemieckiej) oraz logarytmem premii terminowej (zamiast oczekiwanych zmian kursu nominalnego); oszacowanie parametru przy popycie na pieniądz bliskie 1, dodatnia wartość oszacowanego parametru przy premii terminowej - wyniki potwierdzają wnioski z modelu monetarystycznego.

Wnioski z badań empirycznych Model monetarystyczny Pozostałe badania, np. Frankel (1979), Taylor (1995), MacDonald i Taylor (1993,1994), Flood i Rose (1995): słabe dopasowanie modelu, modele nie przechodzą testów diagnostycznych; oszacowania parametrów są niezgodne z oczekiwaniami: wzrost podaży pieniądza krajowego prowadzi do aprecjacji waluty krajowej. możliwe wyjaśnienia: błędny model ekonometryczny, model teoretyczny nie uwzględnia wszystkich możliwych czynników. MacDonald i Taylor znajdują jednak niewielkie popracie dla modelu monetarystycznego jako modelu określającego długookresową równowagę.

Wnioski z badań empirycznych Modele SPMM K. Rogoff (2002), Dornbusch s Overschooting Model After Twenty-Five Years, IMF Staff Papers, 49. Najczęściej testowane rozszerzenie modelu Dornbuscha autorstwa J. Frankela: dodatkowe założenie: gdy kurs walutowy znajduje się równowadze, nie jest stały, ale oczekuje się jego wzrostu o różnicę między oczekiwaną inflacją w kraju a zagranicą - odchylenia długookresowej stopy inflacji przekładają się na oczekiwania względem deprecjacji waluty krajowej; dzięki temu model jest łatwiejszy do testowania, ale konieczne jest znalezienie proxy dla oczekiwanych zmian inflacji, np. Frankel zastosowałdługookresowe stopy procentowe jako proxy oczekiwań inflacyjnych; wyniki - model wyjaśnia ok. 80-90% zmienności kursu walutowego marki niemieckiej i dolara dla połowy lat 70.

Wnioski z badań empirycznych Modele SPMM Inne prace: Smith i Wickens (1986), An Empirical Investigation into the Causes of Failure of the Monetary Model of the Exchange Rate, Journal of Applied Econometrics, 1, str. 143-162: wskazują, że 5% zmiana w podaży pieniądza generuje 21% przestrzelenie kursu walutowego. Meese i Rogoff (1988), Was It Real? The Exchange Rate-Interest Differential Relation over the Modern Floating-Rate Period, Journal of Finance, 43, str. 933-948: nie znajdują potwierdzenia dla związku między zmiennością realnych kursów walutowych, a zróżnicowaniem realnych stóp procentowych; kolejne badania wskazują jednak na pominięcie szeregu istotnych zmiennych wyjaśniających.