EUROPEJSKO- LATYNOAMERYKAŃSKIE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE TEKSTY PRZYJĘTE. na sesji w dniu. 20 grudnia 2007 r. (czwartek)

EUROPEJSKO- LATYNOAMERYKAŃSKIE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE TEKSTY PRZYJĘTE na sesji w dniu 20 grudnia 2007 r. (czwartek) EUROLAT_DV-PROV(2007)12-20 WYDANIE TYMCZASOWE AP 100.220v02-00 DV\701889.doc 1/26

TEKSTY PRZYJĘTE PRZEZ EUROPEJSKO LATYNOAMERYKAŃSKIE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE 1. Rezolucja z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie stosunków między Unią Europejską a Ameryką Łacińską w perspektywie V szczytu w Limie, ze szczególnym uwzględnieniem rządów demokratycznych 2. Rezolucja z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie wyzwań i możliwości wynikających z globalizacji dla stosunków gospodarczych i handlowych między państwami UE i Ameryki Łacińskiej. 3. Rezolucja z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie trwałego rozwoju i równowagi ekologicznej w stosunkach między krajami UE a krajami Ameryki Łacińskiej w perspektywie globalnego ocieplenia. PISEMNE OŚWIADCZENIA EUROPEJSKO-LATYNOAMERYKAŃSKIEGO ZGROMADZENIA PARLAMENTARNEGO 4. Oświadczenie meksykańskiej delegacji do Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego w sprawie reakcji na sytuację kryzysową w stanach Tabasco i Chiapas. 5. Negocjacje w sprawie układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską a krajami Ameryki Środkowej. DV\701889.doc 2/26

TA EUROLAT_(2007)001 Stosunki między Unią Europejską a Ameryką Łacińską w perspektywie V szczytu w Limie, ze szczególnym uwzględnieniem rządów demokratycznych Europejsko-Latynoamerykańskie Zgromadzenie Parlamentarne, uwzględniając oświadczenia z czterech szczytów szefów państw i rządów Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Unii Europejskiej, które odbyły się jak dotąd w Rio de Janeiro (28 i 29 czerwca 1999 r.), Madrycie (17 i 18 maja 2002 r.), Guadalajarze (28 i 29 maja 2004 r.) i Wiedniu (12 i 13 maja 2006 r.), uwzględniając wspólny komunikat z XIII spotkania ministerialnego Grupy z Rio i Unii Europejskiej, które odbyło się w Santo Domingo (Republika Dominikańska) w dniu 20 kwietnia 2007 r., uwzględniając wspólny komunikat ze spotkania ministerialnego Trójki Unii Europejskiej i ministrów krajów Ameryki Środkowej w ramach dialogu z San José, które odbyło się w Santo Domingo (Republika Dominikańska) w dniu 19 kwietnia 2007 r., uwzględniając oświadczenie z dnia 9 listopada 2006 r. przyjęte na sesji inauguracyjnej, która odbyła się w dniach 8 i 9 listopada w Brukseli, uwzględniając akt końcowy XVII konferencji międzyparlamentarnej Unii Europejskiej i Ameryki Łacińskiej, która odbyła się w Limie w dniach 14-16 czerwca 2005 r., uwzględniając rezolucję z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie globalnego partnerstwa i wspólnej strategii dla stosunków między Unią Europejską i Ameryką Łacińską 1 oraz rezolucję z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie ściślejszego partnerstwa między Unią Europejską a Ameryką Łacińską, uwzględniając art. 16 Regulaminu, uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Politycznych, Bezpieczeństwa i Praw Człowieka, A. mając na uwadze, że osiągnięcie ostatecznego celu ustalonego na czterech poprzednich szczytach Unii Europejskiej oraz Ameryki Łacińskiej i Karaibów, jakim jest zawiązanie autentycznego partnerstwa strategicznego między oboma regionami, ma dziś większe znaczenie niż kiedykolwiek, B. mając na uwadze, że chociaż poczyniono w tej kwestii poważne postępy, większa część zadań wciąż pozostaje do zrobienia, zarówno w odniesieniu do aspektów politycznych i spraw bezpieczeństwa, jak i aspektów handlowych, społecznych i budżetowych partnerstwa, C. mając na uwadze, że wspólny cel strategiczny, jakim jest zawiązanie uprzywilejowanego partnerstwa, powinien bazować na wspólnych 1 Dz.U. C 140 E z 13.6.2002, str. 569. DV\701889.doc 3/26

i sprawdzalnych zobowiązaniach dotyczących rozwoju, przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności, demokratycznych rządów i systemu wielostronnego, a także opierać się na komplementarności gospodarczej i solidarności społecznej, D. mając na uwadze, że w wiedeńskim oświadczeniu końcowym właściwie podkreślono, że demokracja to uniwersalna wartość opierająca się na swobodnie wyrażanej przez narody woli określania własnego systemu politycznego, gospodarczego, społecznego i kulturowego, a także na pełnym uczestnictwie we wszystkich aspektach życia, oraz że chociaż wszystkie demokracje mają wspólne cechy, to jednak nie istnieje jeden jedyny model demokracji, a sama demokracja nie jest zarezerwowana dla jednego kraju czy regionu, w związku z czym na szczycie potwierdzono również konieczność poszanowania suwerenności, nienaruszalności terytorialnej i prawa do samostanowienia, E. mając na uwadze, że partnerstwo strategiczne nie osiągnie w pełni swego celu, dopóki nie umożliwi większego zbliżenia społeczeństw, nie podniesie poziomu ich rozwoju społecznego i nie przyczyni się w istotny sposób do zdecydowanego ograniczenia ubóstwa i nierówności społecznych w Ameryce Łacińskiej, do czego powinien się przyczyniać zarówno trwały wzrost gospodarczy obserwowany w regionie w ostatnich latach, jak i wszelkiego rodzaju wymiana i pomoc oraz przekazywanie doświadczeń w zakresie spójności społecznej, jakie może zaoferować Unia Europejska, F. mając na uwadze, że Ameryka Łacińska posiada bogate zasoby ludzkie i surowce, a ponadto jest dla Unii bardzo ważnym rynkiem; mając na uwadze, że pomimo obecnej asymetrii stosunków handlowych Unia jest kluczowym partnerem dla gospodarczego, przemysłowego, naukowego i technologicznego rozwoju Ameryki Łacińskiej i może się przyczyniać do dywersyfikacji w regionie tradycyjnie mocno powiązanym z Ameryką Północną i zacieśniającym więzy z Azją (w szczególności z Chinami), G. mając na uwadze, że realizacja milenijnych celów rozwoju wymaga przede wszystkim wysiłków ze strony samych krajów Ameryki Łacińskiej i ich społeczeństw, jakie niektóre z nich już podejmują, H. mając na uwadze, że w niektórych krajach po upadku reżimów autokratycznych sporządzono szereg sprawozdań na temat prawdy i pojednania, zawierających zalecenia, które trzeba jeszcze zastosować, aby sprawiedliwość stała się fundamentem rozwoju demokratycznych społeczeństw, I. mając na uwadze, że UE ponosi wobec niektórych krajów latynoamerykańskich odpowiedzialność za pozostawienie ich bez odpowiedniego wsparcia po podpisaniu porozumień pokojowych, J. mając na uwadze, że trwające konflikty zbrojne należy rozstrzygać w drodze negocjacji przy pełnym wykorzystaniu wszystkich dostępnych środków, aby zapewnić demokrację, poszanowanie praw człowieka, państwo prawa i sprawiedliwość społeczną, DV\701889.doc 4/26

K. mając na uwadze, że partnerstwo między UE a Ameryką Łacińską i Karaibami może w istotny sposób przyczynić się do utworzenia światowego systemu gospodarczego bardziej uwrażliwionego na potrzeby krajów słabiej rozwiniętych, co pozwoli im dokonać rzeczywistych postępów na drodze do praworządności i spójności społecznej, L. mając na uwadze, że szczyt w Wiedniu uznał potrzebę rozszerzenia korzyści z legalnej migracji, zarówno dla obu regionów, jak i dla samych migrantów, i zobowiązał się do poczynienia postępów we wszechstronnym dialogu na temat migracji oraz do skutecznej ochrony praw człowieka przynależnych wszystkim migrantom, M. mając na uwadze pilną konieczność zapewnienia odpowiednich środków finansowych na realizację priorytetów ożywionego partnerstwa strategicznego między oboma regionami, 1. ponawia zobowiązanie do wspierania prac poszczególnych organów integracji regionalnej w Europie i w Ameryce Łacińskiej oraz do dołożenia wszelkich starań na rzecz osiągnięcia na szczycie w Limie realnych postępów na drodze do partnerstwa strategicznego; zwraca się do Komisji Europejskiej o przedstawienie komunikatu strategicznego określającego i oceniającego wyzwania oraz stan stosunków i partnerstwa strategicznego między oboma regionami w przeddzień szczytu; 2. ponownie wyraża poparcie dla podejścia międzyregionalnego i dla prymatu strategicznego partnerstwa między oboma regionami jako najlepszego sposobu ochrony wartości i interesów partnerów po obu stronach Atlantyku oraz wzmacniania systemu wielostronnego; dlatego też uważa za sprawę zasadniczą stymulowanie stosunków z organami poszczególnych procesów integracji regionalnej oraz między nimi, a także spojrzenie we wspomnianej kompleksowej perspektywie stosunków między UE a Ameryką Łacińską i Karaibami na uprzywilejowane mechanizmy dialogu politycznego opracowane przez partnerów w stosunkach dwustronnych, np. z Meksykiem, Chile i Brazylią; Pogłębianie politycznych aspektów partnerstwa oraz kwestii bezpieczeństwa 3. proponuje zatem całościową strategiczną wizję partnerstwa, nieograniczającą się do pojedynczych wniosków czy działań i mającą za ostateczny cel utworzenie do roku 2012 europejsko-latynoamerykańskiej strefy wszechstronnego partnerstwa międzyregionalnego, obejmującej wdrożenie autentycznego partnerstwa strategicznego w sprawach politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych oraz wspólne dążenie do trwałego rozwoju; 4. zaleca, by partnerstwo w sprawach politycznych i w zakresie bezpieczeństwa opierało się na regularnym, sektorowym i skutecznym dialogu politycznym oraz na europejsko-latynoamerykańskiej karcie na rzecz pokoju i bezpieczeństwa, która, bazując na Karcie Narodów Zjednoczonych, pozwoli na wspólne opracowywanie propozycji politycznych, strategicznych i dotyczących bezpieczeństwa; DV\701889.doc 5/26

5. zaleca również wspieranie działań na rzecz umocnienia obowiązujących traktatów międzynarodowych dotyczących broni masowego rażenia, w tym wynegocjowanie nowego traktatu w sprawie nierozprzestrzeniania broni jądrowej, a także umów międzynarodowych dotyczących innych rodzajów uzbrojenia; popiera włączenie kodeksu postępowania UE w zakresie wywozu broni do poświęconego dialogowi politycznemu rozdziału międzyregionalnego programu prac; 6. zaleca również doskonalenie mechanizmów instytucjonalnych, w tym: a) instytucjonalizację nowo utworzonego Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego (EuroLat) jako organu parlamentarnego partnerstwa strategicznego, parlamentarnego forum debaty, kontroli i monitorowania wszelkich spraw związanych ze strategicznym partnerstwem między oboma regionami, b) ustanowienie wewnętrznego mechanizmu koordynacji prac poszczególnych delegacji parlamentarnych ds. stosunków z krajami Ameryki Łacińskiej i Karaibów, który ułatwi bliskie powiązanie z pracami EuroLatu, w celu wykorzystania synergii istniejącej w Parlamencie Europejskim, c) utrzymanie odbywających się co dwa lata szczytów UE oraz Ameryki Łacińskiej i Karaibów i ujednolicenie ich organizacji, struktur, metod i rytmu pracy w celu wzmocnienia ich spójności i skuteczności, d) przekształcenie spotkań ministerialnych dialogu z Río i procesu z San José w autentyczne ośrodki wspólnego podejmowania decyzji w sprawach politycznych będących przedmiotem zainteresowania partnerstwa między oboma regionami, wyjście poza ich obecny charakter organów obradujących i otwarcie ich na nowe trójstronne podejścia UE-AŁK-USA, UE-AŁK-Azja i UE-AŁK-Afryka, jeżeli uzasadniają to podejmowane tematy, dziedziny i wyzwania, e) utworzenie stałego sekretariatu europejsko-latynoamerykańskiego stymulującego prace partnerstwa w okresach między szczytami i włączenie w jego skład prezydencji Rady, Komisji, grupy urzędników wysokiego szczebla i ibero-amerykańskiego sekretariatu generalnego (odpowiedzialnego z kolei za organizację szczytów ibero-amerykańskich), a w miarę możliwości również Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego, aby wykorzystać i skoordynować synergię poszczególnych podmiotów i uniknąć powielania działań, 7. opowiada się za wzmacnianiem poszczególnych aspektów dialogu politycznego między oboma regionami, co oznacza w szczególności: a) nadanie większej dynamiki i skuteczności ministerialnemu sektorowemu dialogowi politycznemu, który powinien obejmować również regularne spotkania europejskich i latynoamerykańskich ministrów obrony i spraw zagranicznych, a w razie potrzeby urzędników wysokiego szczebla, aby również tematy dotyczące pokoju i bezpieczeństwa wszystkich partnerów były omawiane na najwyższym szczeblu, DV\701889.doc 6/26

b) utrzymanie i ugruntowanie roli dorocznych spotkań w ramach mechanizmu koordynacji i współpracy UE-AŁK w zakresie narkotyków, stanowiących jedyne międzyregionalne forum określania nowych podejść oraz wymiany propozycji, pomysłów i doświadczeń w zakresie walki z nielegalnymi narkotykami, w oparciu o zasadę wspólnej odpowiedzialności obu regionów; c) stałe dążenie do osiągania europejsko-latynoamerykańskiego porozumienia w poszczególnych organizacjach i negocjacjach międzynarodowych, zwłaszcza na forum ONZ i Światowej Organizacji Handlu, 8. zaleca w tym kontekście: a) utworzenie międzyregionalnego ośrodka zapobiegania konfliktom, mającego za zadanie wczesne wykrywanie przyczyn potencjalnych konfliktów z użyciem przemocy i konfliktów zbrojnych oraz poszukiwanie najlepszych sposobów zapobiegania im i ich ewentualnej eskalacji, b) utworzenie międzyregionalnego ośrodka zapobiegania klęskom, tworzącego wspólne strategie i środki zapobiegania, ostrzegania i przygotowania mające zmniejszać bezradność wobec klęsk żywiołowych wynikających ze zmian klimatycznych i związanych z nimi zjawisk, w tym wybuchów wulkanów, trzęsień ziemi, huraganów i powodzi, c) utworzenie europejsko-latynoamerykańskiej fundacji propagującej dialog między partnerami, o charakterze publiczno-prywatnym, na wzór instytucji utworzonych dla innych regionów świata, np. dla Azji i regionu Morza Śródziemnego; wzywa Komisję do opracowania konkretnego wniosku w tej sprawie, d) instytucjonalizację regularnego międzyregionalnego dialogu władz lokalnych i regionalnych pod egidą Komitetu Regionów, e) instytucjonalizację międzyregionalnego dialogu przedsiębiorców i związków zawodowych pod egidą poszczególnych organów doradczych społeczeństwa obywatelskiego w Unii (Komitet Ekonomiczno-Społeczny) i organów integracji w Ameryce Łacińskiej (Społeczno-Gospodarcze Forum Konsultacyjne Mercosuru, Wspólnota Andyjska, Parlament Środkowoamerykański itd.) oraz doskonalenie mechanizmów udziału społeczeństwa obywatelskiego w monitorowaniu partnerstwa; 9. podkreśla, że dialog między UE a Ameryką Łacińską i Karaibami wzmacnia i wspiera system wielostronny w polityce światowej, a zarazem zwiększa znaczenie polityczne obu partnerów na forach i w organizacjach międzynarodowych; 10. ponownie wyraża przekonanie, że wewnętrzna stabilność wielu krajów partnerskich nadal jest uzależniona od reformy państwa, a konkretnie od unowocześnienia struktur reprezentacji, instytucji i partii politycznych, od włączenia w procesy decyzyjne różnych grup ludności, takich jak rdzenni mieszkańcy, a także od wzmocnienia demokratycznych rządów, ze szczególnym uwzględnieniem wzmocnienia roli kobiet, a ponadto w niektórych przypadkach DV\701889.doc 7/26

od rzeczywistego zlikwidowania struktur parapaństwowych i paramilitarnych i innych nielegalnych grup zbrojnych, od bezwarunkowego postawienia ich członków przed wymiarem sprawiedliwości i od zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości wszystkim obywatelom, bez względu na płeć; 11. zwraca się do partnerów w szczególności o podjęcie konkretnych zobowiązań do wzmocnienia bezpośredniej legitymacji wszystkich parlamentów integracji regionalnej poprzez zachęcanie do jak najszybszego zorganizowania powszechnych i bezpośrednich wyborów do tychże parlamentów; Zacieśnienie stosunków gospodarczych i handlowych 12. proponuje, by w dziedzinie gospodarki i handlu utworzenie europejskolatynoamerykańskiej strefy wszechstronnego partnerstwa międzyregionalnego opierało się na modelu typu WTO regionalizm, który należy wprowadzić dwuetapowo: a) pierwszy etap charakteryzuje: zakończenie negocjacji w sprawie porozumienia o międzyregionalnym partnerstwie UE-Mercosur, zawarcie porozumień o partnerstwie ze Wspólnotą Andyjską i Środkowoamerykańską; zawarcie porozumień o partnerstwie gospodarczym z krajami CARIFORUM (również w tym przypadku negocjacje są w toku), nieuzależnianie wspomnianych porozumień o partnerstwie od ewentualnego zamknięcia negocjacji na forum WTO, z należytym uwzględnieniem asymetrii gospodarek i poziomów rozwoju; zastosowanie do krajów andyjskich i środkowoamerykańskich systemu GSP+ do czasu wejścia w życie wspomnianych porozumień, pogłębienie obowiązujących porozumień UE-Meksyk i UE-Chile, które nie powinny się ograniczać do postanowień dotyczących rolnictwa, usług czy inwestycji zgodnie z obowiązującymi klauzulami dotyczącymi przeglądu, ale przede wszystkim pogłębiać polityczne aspekty partnerstwa i zaawansowane formy współpracy na rzecz rozwoju i wzajemnego poznania z krajami wschodzącymi i średniozamożnymi, takimi jak oba wymienione kraje, b) drugi etap, który należy wdrożyć do 2012 r., nastawiony będzie z kolei na: osiągnięcie porozumienia o wszechstronnym partnerstwie międzyregionalnym, dającego podstawę prawną i instytucjonalną i obejmującego cały obszar geograficzny, którego dotyczą poszczególne elementy strategicznego partnerstwa między oboma regionami, stymulowanie swobodnego przepływu osób i wymiany handlowej między oboma regionami poprzez pogłębienie z jednej strony porozumień integracyjnych w samej Ameryce Łacińskiej, a z drugiej strony procesu partnerstwa Unii ze wszystkimi krajami i grupami regionu, DV\701889.doc 8/26

ustalenie wspólnych przepisów i zasad o charakterze ogólnym w celu ułatwienia swobodnego przepływu osób, towarów, usług i kapitału, a przez to utworzenie jak najszerzej rozumianego partnerstwa, bez podważania znaczenia rozwoju przemysłu i rynków lokalnych i regionalnych; dokonanie zdecydowanych postępów w realizacji celów dotyczących spójności społecznej, rozwoju kultury i wiedzy; 13. w tym celu proponuje, by szczyt w Limie zlecił badanie wykonalności porozumienia o wszechstronnym partnerstwie międzyregionalnym, które powinno prowadzić do utworzenia strefy wszechstronnego partnerstwa; Rozwój nowych form współpracy w sprawach społecznych i kulturalnych oraz współpracy na rzecz rozwoju 14. zaleca zawiązanie autentycznego partnerstwa w sprawach społecznych, w zakresie wiedzy i dążenia do trwałego rozwoju, poprzez takie środki, jak: wspólne działania skupiające się na wspólnej ambicji zrealizowania milenijnych celów rozwoju do roku 2015, wyjście poza czysto pomocowe podejście we współpracy na rzecz rozwoju z Ameryką Łacińską, stawianie natomiast na współpracę w dziedzinie technologii, szkolnictwa wyższego i innowacji z wykorzystaniem zasobów dostępnych w tym zakresie w ramach siódmego programu ramowego; zastosowanie, w tym samym duchu, nowego instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju lub w razie potrzeby przyjęcie nowego specjalnego instrumentu regulującego współpracę Unii z krajami wschodzącymi i średniozamożnymi w Ameryce Łacińskiej, w formie odpowiadającej ich rzeczywistym potrzebom, w tym w formie współpracy gospodarczej, otwarcie na kraje Ameryki Łacińskiej programów UE dotyczących szkolenia zawodowego, edukacji, kultury, zdrowia i migracji, wspieranie programów współpracy naukowej i technicznej, transferu technologii oraz wymiany naukowców, inżynierów i studentów, a także działania niezbędne do ułatwienia zwiększania wiedzy o partnerstwie w społeczeństwach po obu stronach Atlantyku; proponuje w tym celu utworzenie grupy roboczej ds. nauki, technologii i innowacji, powiązanej z Komisją Spraw Społecznych, Programów Wymian, Środowiska i Kultury zgromadzenia EuroLat; wsparcie dla programów reform instytucjonalnych i fiskalnych, promowanie rynków regionalnych i systemów sprawiedliwego handlu, utworzenie funduszu solidarności między oboma regionami, przyznanie środków budżetowych odpowiadających deklarowanym celom; DV\701889.doc 9/26

15. zdecydowanie popiera tworzenie wspólnego obszaru szkolnictwa wyższego UE- AŁK, co proponuje Komisja Europejska, uważa jednak za niezbędne potrojenie obecnego celu, jakim jest przyjęcie na europejskich uniwersytetach 4 000 studentów i profesorów z Ameryki Łacińskiej w latach 2007-2013, aby uzyskać realny wpływ na modele kulturowe i polityczne w tak dużym regionie; 16. proponuje utworzenie mechanizmu kształcenia i wymiany międzyparlamentarnej, finansowanego bądź ze środków instrumentu finansowego na rzecz demokracji i praw człowieka na świecie, bądź instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju, utworzonych przez Unię w grudniu 2006 r., aby poprawić przygotowanie i przeszkolenie pracowników administracji, urzędników oraz pracowników regionalnych i krajowych organów parlamentarnych partnerstwa strategicznego; 17. zwraca się do partnerów o przyjęcie solidnej i skutecznej polityki w zakresie demokratycznych rządów, spraw socjalnych, finansów publicznych i kwestii podatkowych, w celu zwiększenia spójności społecznej i ograniczenia ubóstwa, nierówności i marginalizacji; 18. uważa za niezbędne uzyskanie konkretnych i namacalnych wyników międzyregionalnego dialogu sektorowego dotyczącego ochrony środowiska, konsultacji poprzedzających szczyty z udziałem ministrów środowiska i prowadzonych na różnego rodzaju forach międzynarodowych, zwłaszcza w sprawie zmian klimatycznych i odpowiedniego gospodarowania zasobami wodnymi, a także wdrożenia konwencji międzynarodowych w sprawie środowiska naturalnego, zmian klimatycznych i różnorodności biologicznej; 19. z zadowoleniem przyjmuje zalecenia opracowane na dwóch pierwszych wspólnych zebraniach ekspertów UE-AŁK ds. migracji, które zostały odzwierciedlone w oświadczeniach ze szczytów w Guadalajarze i w Wiedniu; nalega, by w perspektywie V szczytu w Limie odbyło się trzecie zebranie ekspertów ds. migracji, na którym określone zostaną konkretne obszary dialogu i współpracy; proponuje ustanowienie między oboma regionami regularnego dialogu na temat migracji, którego punktem odniesienia będzie mechanizm koordynacji i współpracy UE-AŁK w zakresie narkotyków; 20. proponuje rozważyć wprowadzenie do 2012 r. wspólnych przepisów i zasad o charakterze ogólnym w celu ułatwienia swobodnego przepływu nie tylko towarów, usług i kapitału, ale również osób, a tym samym utworzenie jak najszerzej rozumianego partnerstwa przynoszącego obopólne korzyści i zgodnego z zalecanym na forum ONZ wszechstronnym podejściem w zakresie migracji; 21. zaleca, by w międzyczasie zacieśniać i pogłębiać współpracę i dialog międzynarodowy z latynoamerykańskimi krajami pochodzenia i tranzytu, dotyczące swobodnego przepływu osób, w oparciu o wszechstronne i zrównoważone kryteria, podobnie jak ma to miejsce w przypadku krajów Afryki, regionu Morza Śródziemnego i krajów sąsiadujących z Unią na wschodzie i południowym wschodzie; w tym celu wzywa do nadania kwestiom nielegalnej imigracji i możliwości migracji legalnej priorytetowego znaczenia DV\701889.doc 10/26

w tym dialogu, zwłaszcza z krajami pochodzenia lub tranzytu nielegalnych imigrantów; 22. w tym celu zwraca się do Komisji Europejskiej o przedstawienie komunikatu rozszerzającego na kraje Ameryki Łacińskiej i Karaibów priorytety, instrumenty i środki przewidziane we wszechstronnym podejściu do migracji ustalonym przez Radę Europejską w grudniu 2005 r. i uzupełnionym w grudniu 2006 r.; proponuje zinstytucjonalizowanie dialogu UE-AŁK na temat migracji między europejskimi krajami docelowymi imigracji a krajami pochodzenia i tranzytu, a także zorganizowanie konferencji ministerialnych, na wzór konferencji w Rabacie i w Trypolisie w 2006 r., pozwalających na stworzenie podstaw autentycznego partnerstwa opartego na zasadzie wzajemnego rozwoju; * * * 23. zobowiązuje swoich współprzewodniczących do przekazania niniejszej rezolucji przewodnictwu V szczytu UE oraz Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Radzie Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej, a także parlamentom państw członkowskich Unii Europejskiej i wszystkich państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Parlamentowi Latynoamerykańskiemu, Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu, Parlamentowi Andyjskiemu i Parlamentowi Mercosuru. DV\701889.doc 11/26

TA_EUROLAT_(2007)002 Wyzwania i możliwości wynikające z globalizacji dla stosunków gospodarczych i handlowych między państwami UE i Ameryki Łacińskiej Europejsko-Latynoamerykańskie Zgromadzenie Parlamentarne, uwzględniając oświadczenie z dna 9 listopada 2006 r., uwzględniając oświadczenia z czterech szczytów szefów państw i rządów Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Unii Europejskiej, które odbyły się jak dotąd w Rio de Janeiro (28 i 29 czerwca 1999 r.), Madrycie (17 i 18 maja 2002 r.), Guadalajarze (28 i 29 maja 2004 r.) i Wiedniu (11-13 maja 2006 r.), A. mając na uwadze, że Unię Europejską i Amerykę Łacińską łączy wspólna historia i kultura, a także wspólne zobowiązanie do poszanowania praw człowieka, demokracji, multilateralizmu oraz sprawiedliwej dystrybucji osiągnięć globalizacji w dążeniu do trwałego rozwoju gospodarczego oraz zmniejszenia nierówności społecznych; mając na uwadze, że zacieśnienie więzi sojuszniczych na scenie międzynarodowej leży wyraźnie w interesie obu stron, B. mając na uwadze, że Unia Europejska stała się największym inwestorem zagranicznym w Ameryce Łacińskiej, pierwszym dostawcą funduszy dla regionu oraz głównym partnerem handlowym wielu państw tego regionu, C. mając na uwadze, że pomimo znacznego wzrostu wymiany handlowej między dwoma regionami w ostatnich latach, potencjał wzrostu handlu nadal nie jest dostatecznie wykorzystywany, D. mając na uwadze, że niektóre kraje Ameryki Łacińskiej są już obecnie wschodzącymi potęgami w skali światowej, E. mając na uwadze, że globalizacja jest nieuchronnym zjawiskiem, któremu powinny towarzyszyć odpowiednie regulacje i które pociąga za sobą redystrybucję ekonomicznego podziału pracy na całym świecie i ma wpływ na wszystkie kraje i sektory gospodarki (przemysł, usługi, rolnictwo, technologia, finanse itp.), F. mając na uwadze, że odpowiednia integracja regionalna pomaga przeciwdziałać brakowi równowagi oraz zdynamizować wewnętrzny rozwój gospodarczy i społeczny krajów zaangażowanych w każdy proces, sprzyjając niezależności, równowadze i trwałemu rozwojowi gospodarczemu stron, G. mając na uwadze, że zgodna z wielostronnymi normami integracja regionalna i międzyregionalna stanowi najlepszą odpowiedź na globalizację gospodarczą oraz podstawowe narzędzie służące konsolidacji demokracji, zmniejszeniu ubóstwa i nierówności społecznych, a także że sprzyja ona wzmocnieniu pozycji obu regionów na scenie światowej, DV\701889.doc 12/26

H. mając na uwadze, że stosunki gospodarcze i handlowe między państwami UE i Ameryki Łacińskiej winny przyczynić się również do wzrostu gospodarczego i zmniejszenia ubóstwa w ramach szybkiej realizacji milenijnych celów rozwoju, I. mając na uwadze, że Unia Europejska i Ameryka Łacińska stanowczo popierają wielostronny system wolnego i uczciwego handlu, który sprzyja wymianie handlowej i przyczynia się do trwałego rozwoju oraz skutecznego zarządzania procesem globalizacji dla ogólnego dobra, J. mając na uwadze, że stosunki gospodarcze i polityczne między Unią Europejską i Ameryką Łacińską kształtują się na wielu płaszczyznach, począwszy od umów o wolnym handlu do przyszłych regionalnych umów o wolnym handlu i partnerstwie strategicznym, K. mając na uwadze, że Unia Europejska i Ameryka Łacińska są głównymi aktorami dauhańskiej rundy negocjacji WTO oraz że zakończenie tych negocjacji pomyślnym, wyważonym i sprawiedliwym wynikiem jest niezbędne do udoskonalenia norm międzynarodowych, a co za tym idzie, do pobudzenia wzrostu gospodarczego, rozwoju i zatrudnienia na całym świecie oraz większego poszanowania środowiska naturalnego, co przyczyni się skutecznie do włączenia krajów rozwijających się do światowej gospodarki; 1. podkreśla, że jednym z głównych wyzwań globalizacji w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach jest zmniejszenie znacznych nierówności gospodarczych i społecznych, a także ubóstwa w regionie, które na obszarach wiejskich szacuje się w przybliżeniu na 65%, w drodze odpowiedniej integracji regionalnej oraz współpracy z Unią Europejską; 2. przyznaje, że powiązania między handlem, rozwojem i zwalczaniem ubóstwa, a także zmniejszeniem nierówności społecznych są bardzo złożone i zależą od zaistniałych okoliczności, które są wynikiem działania wielu czynników, takich jak wielkość rynku wewnętrznego, zasoby naturalne, odległości i warunki fizyczne i, przede wszystkim, od odpowiedniego sposobu wzajemnego oddziaływania uzupełniających się wewnętrznych obszarów polityki i handlu zagranicznego; 3. podkreśla, że społeczeństwo obywatelskie, przedsiębiorstwa i wszystkie zainteresowane strony mają do odegrania istotną rolę we wzmocnieniu stosunków gospodarczych między Unią Europejską a Ameryką Łacińską; wyraża nadzieję, że efekty tego dialogu będą widoczne na dorocznym szczycie; 4. podkreśla, że aby stosunki handlowe i gospodarcze między Unią Europejską i Ameryką Łacińską przynosiły korzyści obu stronom, konieczne jest, by: - sprzyjały zróżnicowaniu i modernizacji krajowych systemów produkcji w krajach Ameryki Łacińskiej nadal w dużym stopniu uzależnionych od nielicznych produktów eksportowych, z których większość to surowce lub produkty częściowo przetworzone przy zastosowaniu alternatyw technologicznych, które byłyby skuteczne, a jednocześnie przyniosły pozytywne skutki socjoekonomiczne, takie jak np. tworzenie miejsc pracy oraz wzrost dochodów gospodarstw domowych; DV\701889.doc 13/26

- objęły swym zasięgiem oprócz aspektów handlowych również aspekty ekonomiczne, przy uwzględnieniu asymetrii między gospodarkami obu regionów i koniecznego nacisku na aspekty społeczne i środowiskowe, wraz z planami transferu i szkoleń w zakresie ekologicznie czystych technologii, poprzez wprowadzenie, obok inwestycji mieszanych w obu regionach, połączonych systemów produkcji, które przyniosą obu regionom porównywalne korzyści, również w zakresie konkurencji, w oparciu o zasadę trwałego rozwoju; - uwzględniały różnice między poziomami relatywnego rozwoju, co oznacza, że UE powinna włączyć zasady szczególnego zróżnicowanego traktowania do stosunków handlowych i współpracy z krajami Ameryki Łacińskiej i Karaibów, a w szczególności z krajami charakteryzującymi się najniższym poziomem rozwoju gospodarczego i społecznego w regionie; - pobudziły integrację Ameryki Łacińskiej; 5. przypomina, że polityka integracji gospodarczej i społecznej właściwie zorientowana aspekty środowiskowe jest niezwykle istotna we wspieraniu trwałego rozwoju, zmniejszeniu ubóstwa i poszanowaniu praw gospodarczych i społecznych obywateli; podkreśla, że integracja przynosi korzyści, pomagając państwom zróżnicować i poszerzać ich rynki regionalne i krajowe, skracać łańcuchy produkcji i dystans między producentami i konsumentami oraz wchodzić na nowe rynki eksportowe, przyciągać i odpowiednio regulować inwestycje zagraniczne, umożliwiając transfer i stosowanie technologii produkcji oraz wspierając konkurencję i wydajność; 6. uważa, że integracja może pozwolić na osiągnięcie trzech wspólnych celów: 1) stworzenie większego rynku wewnętrznego, który umożliwi istnienie ekonomii skali, pobudzi konkurencję i okaże się atrakcyjny dla bezpośrednich inwestycji zagranicznych i dla współpracy administracji publicznej w tak kluczowych horyzontalnych sektorach jak energia, usługi finansowe, ochrona środowiska, szkolnictwo wyższe i badania naukowe oraz połączenie sieci infrastrukturalnych; 2) wzmocnienie zdolności negocjacyjnych na forach wielostronnych, dwustronnych oraz w kontaktach z międzynarodowymi korporacjami; 3) osiągnięcie politycznej konwergencji, tzn. współpracy, a nawet koordynacji makroekonomicznej i współpracy nad programami reform, które mogą przynieść pośrednie pozytywne konsekwencje dla całego regionu w zakresie wzrostu i spójności społecznej; 7. uważa, że zawarcie i skuteczne wypełnianie uzupełniających w stosunku do wielostronnej polityki WTO, wieloaspektowych, ambitnych i zrównoważonych układów o stowarzyszeniu między UE a Ameryką Łacińską, które przyczynią się do poszanowania praw gospodarczych i społecznych obywateli oraz do wzajemnego trwałego rozwoju i zmniejszenia nierówności społecznych, stanowi strategiczny cel wpisany w międzynarodowy kontekst charakteryzujący się wzajemnością powiązań, wzrostem gospodarczym oraz pojawieniem się nowych potęg gospodarczych, co stanowi źródło rosnącej liczby wyzwań w skali światowej; DV\701889.doc 14/26

8. uważa, że układy o stowarzyszeniu powinny opierać się na trzech filarach: politycznym i instytucjonalnym, który wzmacnia dialog demokratyczny, na filarze współpracy, który sprzyja trwałemu rozwojowi gospodarczemu i społecznemu, oraz na filarze handlowym opartym na obszernych programach i uwzględniającym asymetrię pod względem struktury gospodarczej i poziomu rozwoju obu regionów; 9. podkreśla znaczenie ściślejszej współpracy w kwestiach i obszarach związanych z badaniami naukowymi; zaleca zatem zapewnienie naukowcom wzajemnego dostępu; 10. uważa, że UE i Ameryka Łacińska jako uprzywilejowani partnerzy muszą ściślej współpracować podczas wielostronnych negocjacji handlowych, szczególnie w ramach WTO, w których reprezentują wspólne interesy w odniesieniu do organizacji sprawiedliwego międzynarodowego systemu handlu charakteryzującego się poszanowaniem konwencji międzynarodowych dotyczących praw człowieka i ochrony środowiska oraz w odniesieniu do prawdopodobnego zakończenia dauhańskiej rundy negocjacji na rzecz rozwoju; wzywa je do podjęcia wspólnej inicjatywy reformy WTO, mającej na celu zwiększenie skuteczności tej organizacji; 11. podkreśla, że zawarcie układu o stowarzyszeniu między UE a Mercosurem, uzupełniającego w stosunku do wielostronnej polityki WTO i uwzględniającego priorytetowe interesy całej Ameryki Łacińskiej, należy postrzegać jako strategiczny cel stosunków zewnętrznych UE, aby rzeczywiście utorować drogę rozwojowi stosunków gospodarczych między UE a Ameryką Łacińską; 12. zauważa, że państwa UE i Ameryki Łacińskiej odgrywają kluczową rolę w pomyślnym zakończeniu dauhańskiej rundy negocjacji na rzecz rozwoju oraz że podpisały się pod przedsięwzięciem przyjętym na konferencji ministerialnej WTO w Hongkongu zmierzającym do pomyślnego zakończenia w 2006 r. negocjacji podjętych w Ad-Dausze, w oparciu o dalekosiężny i zrównoważony wynik we wszystkich negocjowanych obszarach; 13. podkreśla, że parlamenty krajowe, Parlament Europejski i organizacje parlamentarne, będące prawowitymi przedstawicielami obywateli, powinny odgrywać główną rolę w stosunkach handlowych i gospodarczych między dwoma regionami oraz w dyskusjach nad takimi kwestiami, jak handel wielostronny, który ma wpływ na wszystkie aspekty życia społeczeństwa, wspierając jednocześnie wzmożenie dialogu między społeczeństwem obywatelskim a organami rządowymi; 14. uważa, że parlamenty krajowe, Parlament Europejski i stowarzyszenia parlamentarne powinny stworzyć organy monitorujące i kontrolujące wypełnianie zobowiązań, zaleceń i rezolucji przyjmowanych w dziedzinie handlu międzynarodowego i współpracy; 15. uważa za niezmiernie ważne, by obaj partnerzy współpracowali w kwestiach związanych z handlem i zmianami klimatycznymi; zaleca, aby obie strony określiły dokładne cele strategicznej współpracy w dziedzinie energii; zaleca DV\701889.doc 15/26

współpracę w definiowaniu norm w zakresie biopaliw, stosowanych na szczeblu globalnym i wspierających trwały rozwój; zaleca zatem ścisłą współpracę nad opracowaniem programu prac Komisji Handlu i Środowiska Naturalnego WTO; * * * 16. zobowiązuje swoich współprzewodniczących do przekazania niniejszej rezolucji przewodnictwu V szczytu UE - Ameryka Łacińska i Karaiby, Komisji Europejskiej i Radzie Unii Europejskiej, a także parlamentom państw członkowskich Unii Europejskiej i wszystkich państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Parlamentowi Latynoamerykańskiemu, Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu, Parlamentowi Andyjskiemu i Parlamentowi Mercosuru, Sekretariatowi Generalnemu Systemu Integracji Ameryki Środkowej (SICA), organizacji CARICOM (Karaibska Wspólnota i Wspólny Rynek), Sekretariatowi Generalnemu Wspólnoty Andyjskiej (CAN), Komitetowi Stałych Przedstawicieli Mercosuru oraz Stałemu Sekretariatowi Systemu Gospodarczego Ameryki Łacińskiej i Karaibów. DV\701889.doc 16/26

TA_EUROLAT_(2007)003 Trwały rozwój i równowaga ekologiczna w stosunkach między krajami UE a krajami Ameryki Łacińskiej w perspektywie globalnego ocieplenia Europejsko-Latynoamerykańskie Zgromadzenie Parlamentarne, uwzględniając oświadczenia z czterech szczytów szefów państw i rządów Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Unii Europejskiej, które odbyły się jak dotąd w Rio de Janeiro (28 i 29 czerwca 1999 r.), Madrycie (17 i 18 maja 2002 r.), Guadalajarze (28 i 29 maja 2004 r.) i Wiedniu (12 i 13 maja 2006 r.), uwzględniając wspólny komunikat z XIII spotkania ministerialnego Grupy z Rio i Unii Europejskiej, które odbyło się w Santo Domingo (Republika Dominikańska) w dniu 20 kwietnia 2007 r., uwzględniając wspólny komunikat ze spotkania ministerialnego Trójki Unii Europejskiej i ministrów krajów Ameryki Środkowej w ramach dialogu z San José, które odbyło się w Santo Domingo (Republika Dominikańska) w dniu 19 kwietnia 2007 r., uwzględniając oświadczenie z dnia 9 listopada 2006 r. przyjęte na sesji inauguracyjnej, która odbyła się w dniach 8 i 9 listopada w Brukseli, uwzględniając akt końcowy XVII konferencji międzyparlamentarnej Unii Europejskiej i Ameryki Łacińskiej, która odbyła się w Limie w dniach 14-16 czerwca 2005 r., uwzględniając rezolucję z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie globalnego partnerstwa i wspólnej strategii dla stosunków między Unią Europejską i Ameryką Łacińską 2 oraz rezolucję z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie ściślejszego partnerstwa między Unią Europejską a Ameryką Łacińską, uwzględniając protokół z Kioto podpisany w 1997 r. i ratyfikowany do chwili obecnej przez 175 państw, uwzględniając IV sprawozdanie Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC), opublikowane w 2007 r., uwzględniając raport o rozwoju społecznym z lat 2007/2008 (którego podtytuł brzmi Walka ze zmianami klimatycznymi: ludzka solidarność w podzielonym świecie ), opublikowany w ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, uwzględniając art. 16 Regulaminu, uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Społecznych, Programów Wymian, Środowiska, Edukacji i Kultury, 2 Dz.U. C 140 E z 13.6.2002, str. 569. DV\701889.doc 17/26

A. mając na uwadze, że prawo do zdrowego środowiska naturalnego jest prawem człowieka trzeciej generacji i powinno stanowić centrum uwagi demokratycznej, zarówno ze strony obywateli, jaki i osób rządzących; B. mając na uwadze, że u zarania XXI wieku istnieje rosnący konsens odnośnie do faktu, że zmiana klimatu jest jednym z największych wyzwań stojących przed ludzkością; C. mając na uwadze, że w sprawozdaniu Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC) stwierdzono, że dalszy brak jakiejkolwiek kontroli nad stanem rzeczy doprowadzi do dramatycznych skutków do 2050 r.; mając na uwadze, że kraje Ameryki Łacińskiej, w szczególności położone bliżej równika i w których wzrost temperatury szacuje się na 2,5 C, prawdopodobnie poniosą bardzo wysokie szkody, D. mając na uwadze, że zgodnie z raportem Sterna na temat ekonomiki zmian klimatycznych zmiana klimatu grozić może utratą 20% PKB w skali światowej; mając na uwadze, że z raportu Sterna wynika, że do uniknięcia najgorszych skutków zmian klimatu potrzeba rocznie na inwestycje 1% PKB w skali światowej; E. mając na uwadze, że IPCC zalecił szereg strategii obejmujących środki przystosowawcze i łagodzące, rozwój technologii i badań (w zakresie nauk o klimacie, skutków, przystosowania i łagodzenia), które mogą zmniejszyć zagrożenia związane ze zmianą klimatu, F. mając na uwadze, że najważniejsze obecnie międzynarodowe ramy normatywne opierają się na Karcie Ziemi, która pomimo że jest tylko deklaracją bez wiążącej mocy prawnej, stanowi historyczny punkt zwrotny, jeżeli chodzi o podejście do ochrony środowiska naturalnego, i została uzupełniona i rozwinięta w licznych traktatach międzynarodowych, G. mając na uwadze, że mechanizm czystego rozwoju (CDM) utworzony na mocy protokołu z Kioto zaczął nabierać pewnego impetu, lecz skorzystało z niego jeszcze niewiele krajów rozwijających się, H. mając na uwadze, że celem protokołu z Kioto, który wygasa w 2012 r., jest zmniejszenie, w okresie 2008-2012, światowych emisji gazów cieplarnianych o 5,2% w stosunku do poziomu z roku 1990, a także mając na uwadze, że po tym terminie konieczne będą dalsze nieustanne wysiłki służące kontrolowaniu globalnego ocieplenia doskonałą okazją ku temu będzie konferencja stron Ramowej konwencji NZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), która odbędzie się na Bali w grudniu 2007 r.; I. mając na uwadze, że chociaż w ostatnich latach emisja gazów cieplarnianych z krajów Ameryki Łacińskiej wzrosła, państwa członkowskie UE prawdopodobnie osiągną cele protokołu z Kioto nie tylko dzięki wdrożeniu surowszej polityki dotyczącej ochrony środowiska naturalnego, lecz również dzięki przeniesieniu do krajów słabiej rozwiniętych znacznej części energochłonnej działalności zużywającej zasoby naturalne, DV\701889.doc 18/26

J. mając na uwadze, że zmiana klimatu jest bezpośrednim zagrożeniem dla trwałego rozwoju oraz że siódmy milenijny cel rozwoju dotyczy osiągnięcia bardziej zrównoważonego środowiska naturalnego; K. mając na uwadze, że różnorodność biologiczna jest wspólnym bogactwem, którego wszyscy powinni chronić; mając na uwadze, że jest ona również źródłem bogactwa dla krajów, dla których ma szczególne znaczenie, zwłaszcza że kraje te mogą dzięki niej osiągnąć znaczne korzyści z turystyki; L. mając na uwadze, że dotychczas przyznano jedynie 232 miliony dolarów na środki, które umożliwią krajom rozwijającym się przystosowanie do zmian klimatu, podczas gdy Bank Światowy twierdzi, że na najpilniejsze środki przystosowawcze konieczne w tych krajach należałoby przeznaczyć od 10 do 40 miliardów dolarów rocznie, M. mając na uwadze, że nadmierny wzrost produkcji biopaliw może spowodować znaczne wylesianie i wzrost użycia nawozów sztucznych i pestycydów, a także mieć niekorzystny wpływ na ceny żywności, N. mając na uwadze rolę, jaką odegrała integracja regionalna w ustanowieniu europejskiej polityki ochrony środowiska oraz poprawie krajowej polityki ochrony środowiska, 1. zwraca się o odzwierciedlenie międzynarodowych obaw w agendzie politycznej Unii Europejskiej i krajów latynoamerykańskich oraz o uznanie za priorytet współpracy mającej na celu stawienie czoła zmianie klimatu oraz polityki na rzecz zapobiegania globalnemu ociepleniu; 2. zwraca się do rządów krajowych, aby przyjęły strategie mające na celu złagodzenie i przystosowanie do zmiany klimatu poprzez włączenie ich do krajowych planów rozwoju i/lub uwzględnienie w poszczególnych rządowych strategiach politycznych, udostępniając ogółowi społeczeństwa niezbędnych informacji na temat zmiany klimatu, zrównoważonego wykorzystania energii i zasobów naturalnych; wzywa lokalne społeczności, a zwłaszcza rdzenne wspólnoty, jak również organizacje pozarządowe mające osiągnięcia w tej dziedzinie do uczestnictwa w procesie planowania, wzmacniając udział społeczeństwa w tworzeniu polityki dotyczącej ochrony środowiska; 3. zwraca się o przyjęcie ambitnych celów w zakresie emisji CO2 na szczeblu krajowym i międzynarodowym, aby partnerstwa technologiczne i mechanizm czystego rozwoju (CDM) mogły przyczyniać się do trwałego rozwoju gospodarczego; uważa, że znacznemu wysiłkowi na rzecz zmniejszenia emisji może towarzyszyć rozwój gospodarczy oraz że w nadchodzących dziesięcioleciach właśnie to stanowi warunek trwałego rozwoju gospodarczego; 4. przypomina, że witalność ekologiczna Ameryki Łacińskiej i Karaibów może stworzyć pozytywne warunki dla stosunków europejsko-latynoamerykańskich z korzyścią dla rozwoju społecznego oraz że wielostronność znajduje wyraz we wspólnym dążeniu do uniwersalizacji międzynarodowych umów w zakresie ochrony środowiska, poprzez włączenie do nich kluczowych podmiotów DV\701889.doc 19/26

międzynarodowych, do tej pory niechętnie wspierających niektóre akty prawne dotyczące tej wspólnej dla ludzkości sprawy; 5. przypomina, że sojusz Unii Europejskiej i Ameryki Łacińskiej w tej dziedzinie ma także bardzo duże znaczenie, jeśli wziąć pod uwagę zaangażowanie obu stron we wspieranie trwałego rozwoju i równowagi środowiskowej, co powinno prowadzić do wzajemnego wsparcia ich inicjatyw na rzecz ochrony środowiska, podejmowanych na szczeblu międzynarodowym; w związku z tym podkreśla konieczność działań mających na celu przystąpienie do protokołu z Kioto państw emitujących ogromne ilości CO2, które jeszcze nie są stronami tego protokołu, potrzebę wzmacniania i koordynowania stanowiska podczas negocjacji w sprawie międzynarodowych aktów prawych dotyczących globalnego ocieplenia oraz stymulowania wprowadzenia handlu uprawnieniami do emisji między dwoma regionami; 6. podkreśla pilną konieczność osiągnięcia porozumienia w sprawie strategii po Kioto, jaką trzeba będzie przyjąć na konferencji dotyczącej Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, która odbędzie się na Bali (Indonezja) w grudniu 2007 r.; dlatego też zwraca się do Unii Europejskiej (Komisji Europejskiej i państw członkowskich) oraz do rządów państw latynoamerykańskich, aby przemówiły jednym głosem na Bali i w ten sposób utworzyły jeden silny blok na rzecz aktywnej polityki zwalczającej globalne ocieplenie; 7. przypomina, że konferencja na Bali musi być sukcesem i nadać przemysłowi odpowiednie ramy prawne, stanowiące podstawę prac nad systemem handlu uprawnieniami do emisji po roku 2012; 8. podkreśla, że konieczne jest połączenie rozwoju gospodarczego z trwałym rozwojem, i w tym kontekście popiera dwukierunkowe starania krajów najsłabiej rozwiniętych, które dążą do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, o osiągnięcie dalszych postępów i społecznego dobrobytu; 9. przypomina, że aby zrealizować milenijne cele rozwoju w obecnym stuleciu, należy jak najszybciej i zdecydowanie uruchomić określone strategie polityczne, zwłaszcza te związane z siódmym celem dotyczącym zapewnienia trwałego rozwoju, ponieważ brak jego realizacji przyspieszyłby zmiany klimatu, uniemożliwiając realizację pozostałych celów; 10. podkreśla, że zmiany klimatu mogą wywoływać i nasilać ekstremalne zjawiska pogodowe i klęski żywiołowe (powodzie, wielkie susze i pożary), co można obserwować coraz częściej na całym świecie, powodując tym samym poważne szkody w postaci ofiar w ludziach, degradacji środowiska naturalnego i zmniejszonej działalności gospodarczej; 11. przypomina, że najbardziej ubodzy, a w szczególności ludność rdzenna, są pierwszymi ofiarami zmian klimatu i degradacji środowiska naturalnego; 12. przypomina, że różnorodność biologiczną należy uznać za bogactwo, a jej ochrona powinna być przedmiotem największej uwagi; uważa, że krótkoterminowe interesy gospodarcze nie powinny przeważać nad korzyściami, DV\701889.doc 20/26

jakie w długoterminowej perspektywie zapewnia ochrona środowiska naturalnego; 13. podkreśla, że konieczny jest plan racjonalizacji zużycia energii, którego celem jest zapobieganie wzrostowi poziomu emisji gazów cieplarnianych, zwłaszcza w dziedzinie transportu, budownictwa i przemysłu, i który koncentruje się na badaniach naukowych, większej efektywności energetycznej i trwałym rozwoju; 14. przypomina, że pozostaje jeszcze dużo do zrobienia w zakresie oszczędzania energii, i podkreśla znaczenie wspierania energii odnawialnej, efektywności energetycznej, zmniejszonego popytu na energię, rolnictwa ekologicznego, transportu publicznego oraz badań nad nowymi rodzajami silników i paliw, które są najlepszą bronią przeciwko zmianom klimatu; podkreśla zatem, że władze powinny udostępniać społeczeństwu pomocne informacje dotyczące efektywności energetycznej i możliwości wykorzystania w życiu codziennym energii ze źródeł odnawialnych; 15. przypomina, że biopaliwa i bioalkohol są atutem w zwalczaniu globalnego ocieplenia; niemniej jednak nie należy zapominać o potencjalnym zagrożeniu, jakie stanowią biopaliwa pod względem wylesiania, nadmiernej eksploatacji ziemi uprawnej, zwiększonego stosowania nawozów sztucznych i pestycydów lub przestawiania rolnictwa niektórych regionów na monouprawę; proponuje przeprowadzenie oceny korzyści i ewentualnych negatywnych skutków produkcji biopaliw i cyklu życia biopaliw dla środowiska naturalnego; uważa, że należy przywiązać szczególną wagę do wykorzystania biomasy do produkcji biogazu, zwłaszcza z biomasy pochodzenia miejskiego; 16. podkreśla fakt, że nie wystarczy oczekiwać od krajów rozwijających się, że sprostają swoim obowiązkom; zmiana klimatu potrzebuje globalnego rozwiązania, ponieważ jest problemem globalnym, o globalnych przyczynach i skutkach; 17. uważa, że prywatne przywłaszczanie wody utrudnia ludności zabezpieczenie dostępu do wody i prowadzi do pogorszenia jakości tego kluczowego zasobu, przy czym coraz więcej ludzi pozbawionych zostaje dostępu do dobrej jakości wody wykorzystywanej do celów spożywczych i higienicznych, a także jako podstawowy środek produkcji; wzywa wszystkie kraje Europy, Ameryki Łacińskiej i Karaibów do zapewnienia powszechnego dostępu do wody, wspierania rozwoju w zakresie poboru i dostaw wody oraz do uznania takiej działalności za niezbędną usługę publiczną, pomimo faktu, że zarządzanie zasobami wody można powierzyć podmiotowi prywatnemu na mocy koncesji wydanej przez władze administracyjne; 18. podkreśla, że w produkcji CO 2 mniejszą lub większą rolę odgrywa handel, w zależności od rodzaju produkcji, środków transportu i przebywanych odległości, oraz że politykę i przepisy prawne dotyczące handlu należy zatem na wszystkich szczeblach, w tym na szczeblu stosunków wielostronnych ukierunkować na wsparcie i promowanie rodzajów produkcji i transportu związanych z możliwie najmniejszą zawartością węgla; DV\701889.doc 21/26

19. zachęca do podejmowania działań, które zapewnią aktywny udział obywateli indywidualnie lub w ramach organizacji, oraz świadome, odpowiedzialne i skrupulatne postępowanie osób rządzących w odniesieniu do kwestii ekologicznych, a także skuteczne działania urzędników na szczeblu krajowym, międzynarodowym i ponadpaństwowym; 20. zachęca do sporządzenia dokładniejszego wykazu kosztów społecznych, gospodarczych i zdrowotnych, jakie kraje rozwijające ponoszą w następstwie zmiany klimatu, oraz do osiągnięcia globalnego porozumienia na podstawie moralnej i historycznej odpowiedzialności, współpracy międzynarodowej i transferu technologii pomiędzy oboma regionami, przy uwzględnieniu możliwości poszczególnych krajów w zakresie poprawy, jak również ich ograniczenia; 21. przypomina, że wspólnotowa polityka w zakresie ochrony środowiska umożliwiła wszystkim państwom członkowskim UE dokonanie postępów w zakresie ochrony środowiska; podkreśla, że budżet wspólnotowy odegrał kluczową rolę poprzez wspieranie wspólnych strategii politycznych i pobudzanie solidarności w obrębie Wspólnoty; uważa, że uprawnienia do emisji stanowią ważną, innowacyjną i decydującą inicjatywę przyjętą w UE i w pozostałych krajach na całym świecie; 22. zachęca do utworzenia wspólnych mechanizmów i podjęcia współpracy z międzynarodowymi organami w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach (np. organizacja ds. traktatu w sprawie współpracy w regionie Amazonki (Amazon Cooperation Treaty Organisation)) w celu podejmowania decyzji i finansowania ochrony i trwałego rozwoju wielkich światowych rezerwatów przyrody (takich jak region Amazonki) znajdujących się na terytoriach krajów latynoamerykańskich; 23. przypomina, że współpraca między Unią Europejską a Ameryką Łacińską na rzecz integracji, poprzez wprowadzanie istotnych treści ekologicznych, opracowywanie, finansowanie i realizację wspólnej polityki w zakresie ochrony środowiska w każdym regionie oraz harmonizację krajowych przepisów dotyczących ochrony środowiska, jest podstawowym wyrazem strategicznego sojuszu europejsko-latynoamerykańskiego; 24. wzywa Komisję Europejską, aby wsparła rozwój polityki w zakresie ochrony środowiska w krajach Ameryki Łacińskiej; należy wzmocnić współpracę oraz podnieść poziom najlepszych rozwiązań, a także uwzględnić te aspekty w finansowaniu ze środków UE oraz w polityce dotyczącej pomocy na rzecz rozwoju; ponadto polityka realizowana przez UE nie powinna przyczyniać się do zmniejszenia osiągnięć w zakresie ochrony środowiska, w tym do utraty różnorodności biologicznej w krajach niebędących członkami UE; 25. z zadowoleniem przyjmuje propozycję uwzględnioną w programie prac komisji tymczasowej Parlamentu Europejskiego do spraw zmian klimatycznych na rok 2008, dotyczącą wizyty w jednym z krajów Ameryki Łacińskiej (prawdopodobnie Brazylii) w celu przeprowadzenia dyskusji o zmianie klimatu; * DV\701889.doc 22/26