Obszar wsparcia: A. Rozwój funkcji słuchowych. Autor: Agnieszka Wysocka Grupa wiekowa: 3-latki Temat: Już wakacje. Jedziemy pociągiem. Scenariusz zajęć Cele operacyjne: Dziecko: uczestniczy w zabawach parateatralnych; poszerza słownik dziecięcy; próbuje określać, z której strony słyszy dany dźwięk; różnicuje pojęcia: głośno - cicho; podejmuje próby odtwarzania struktur dźwiękowych na podstawie układów przestrzennych; różnicuje sygnały dźwiękowe (dźwięki pociągu). Wykaz rozwijanych i nabywanych umiejętności, ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole: Dziecko: zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym; odgrywa role w zabawach parateatralnych posługując się mową, mimiką, gestem, ruchem; umie posługiwać się rekwizytami (np. maską); dostrzega zmiany dynamiki, tempa oraz wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je pląsając lub tańcząc; dysponuje sprawnością rąk i koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania, nauki pisania; uczestniczy w proponowanych zabawach usprawniających funkcje słuchowe. Treści kształcenia: usprawnianie funkcji słuchowych w I i II etapie ćwiczeń słuchowych; doskonalenie umiejętności różnicowania dźwięków; kształcenie prawidłowych reakcji dźwiękowo- ruchowych w odniesieniu do obrazu; wzbogacanie słownika dziecięcego; kształtowanie właściwej reakcji na sygnał dźwiękowy; uwrażliwianie na odbieranie oraz odtwarzanie różnorodnych bodźców słuchowych; rozwijanie sprawności manualnej.
Opis sposobu realizacji: Lp. Rodzaj ćwiczenia Przebieg Czas Uwagi o realizacji, warunki pobudzające aktywność dziecka 1. Nawiązanie do tematu zajęć. 1. Pociągiem na wakacje: zapoznanie z treścią wiersza A. Wysockiej. Nauczyciel (N) zaprasza dzieci do wysłuchania utworu. 2. Ćwiczenia usprawniające Różnicowanie sygnałów dźwiękowych. 1. Z której strony nadjeżdża pociąg?: zabawa słuchowa. Określanie strony, z której dochodzi dźwięk. Dzieci siedzą na dywanie, tyłem do N, który prosi dzieci o zamknięcie oczu. N ustawia się za dziećmi i naśladuje dźwięk jadącego pociągu. Zadaniem dzieci jest prawidłowe wskazanie ręką kierunku, skąd słyszą dźwięk. Po odpowiednim wskazaniu, N zmienia swoje miejsce, zabawa trwa dalej. 2. Głośno- cicho: zabawa słuchowa - kształcenie prawidłowych reakcji dźwiękowych w odniesieniu do obrazu. Dzieci stoją w dowolnych miejscach na sali. Gdy N pokazuje ilustrację chłopca czekającego na pociąg, dzieci stoją nieruchomo. Kiedy N zmienia ilustrację, która 2 min. Materiały: tekst wiersza (załącznik nr 1), prezentacja multimedialna (załącznik nr 6). 1 min. Można zasłonić dzieciom oczy za pomocą szarfy/chusty. 1 min. Materiały: ilustracje (załączniki nr 2 i 3).
przedstawia radosnego chłopca dzieci wołają głośno: Hura! podskakując do góry. 3. Ćwiczenia właściwe 1. Pociągi: wspólne oglądanie filmu. N prezentuje nagranie video. Po zakończeniu projekcji dzieci swobodnie wypowiadają się na temat obejrzanego filmu. 2. Jedzie pociąg: odtwarzanie struktur dźwiękowych według wzoru: XX XX XX. Tu-tuf tu-tuf tu-tuf XX X, XX X, XX X Tu-tu tuf, tu-tu tuf, tu-tu tuf. Dzieci siedzą przed N, który układa w szeregu klocki, zachowując odpowiednie odstępy. W odniesieniu do układu klocków N odpowiednio stuka w bębenek. Następnie dzieci powtarzają sekwencję za N, uderzając dłońmi o podłogę. Dodatkowo mogą naśladować dźwięk jadącego pociągu poprzez wydawanie dźwięków: tu-tuf, tu-tuf. 3. Dźwięki pociągu: utrwalanie charakterystycznych dla pociągu dźwięków na podstawie prezentacji multimedialnej. N zaprasza dzieci do wspólnego obejrzenia 8 min Materiały: film (załącznik nr 7). Materiały: klocki, bębenek. Uwaga! X - oznacza klocek (dźwięk). Odległości między klockami, to długości przerw między dźwiękami. Materiały: prezentacja multimedialna (załącznik nr 8).
slajdów. 4. Zgadnij, co robi pociąg?: rozpoznawanie dźwięków pociągu w oparciu o zabawę słuchową. N informuje dzieci, że usłyszą 4 dźwięki (pociąg: trąbi, hamuje, stoi, przejeżdża). Po każdym usłyszanym dźwięku dzieci próbują określić, co robił pociąg (trąbił, hamował, przejeżdżał, stał). 4. Ćwiczenia kończące 1. Jedzie pociąg z daleka: zabawa ruchowa ze śpiewem (popularna piosenka dziecięca). 2. Pociągiem na wakacje: zabawa plastyczna - naklejanie gotowych elementów (dla dzieci chętnych). Materiały: nagranie audio (załączniki nr 9). 3 min N wspólnie z dziećmi bawi się przy piosence, zwracając uwagę na wykonanie piosenki w wolnym tempie, by dzięki temu wzmocnić podział wyrazów na sylaby. Materiały: ilustracje (załączniki nr 4, 5a, 5b), klej. Uwagi: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Zajęcia nie powinny trwać dłużej niż 15 minut. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała, w naturalny sposób powracają do realizacji programu własnego, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: ćwiczeń praktycznych. Słowne: objaśnienia i instrukcje. Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych.
Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita. Środki dydaktyczne: klocki, klej, komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami lub tablica multimedialna, środki dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela do wykorzystania w pracy z dzieckiem): 1. Tekst wiersza A. Wysocka: Pociągiem na wakacje; 2. Materiał do wydrukowania - Wojtek czeka na pociąg; 3. Materiał do wydrukowania Radosny Wojtek; 4. Materiał do wydrukowania przez nauczyciela Kolejka; 5. a) i b)materiał do wydrukowania przez nauczyciela Pociąg; 6. Prezentacja multimedialna do wiersza A. Wysockiej Pociągiem na wakacje; 7. Film Pociągi; 8. Prezentacja multimedialna - Dźwięki pociągu; 9. Plik dźwiękowy do zagadki słuchowej: Zgadnij, co robi pociąg?