RAPORT PRZEDSZKOLA ROK SZKOLNY 214/215 1
WSTĘP Niniejszy raport jest wynikiem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Samorządowym Przedszkolu w Goździe na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 maja 213r. zmieniającego Rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego z dnia 7 października 29 r. Przedmiotem badań ewaluacyjnych było wymaganie: Respektowane są normy społeczne W trakcie ewaluacji zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł przy użyciu różnych metod badawczych (ankietowanie, analiza dokumentacji, wywiad, obserwacja dzieci, współpraca z instytucjami zajmującymi się bezpieczeństwem, udział w szkoleniach). Informacje w zakresie wymienionego wymagania uzyskano od rodziców, nauczycieli, dzieci, pracowników szkoły. Decyzją Dyrektora szkoły badanie realizowano od września 214r. do czerwca 215r. przez zespół d.s. ewaluacji, w skład którego weszły: Anita Kluś (koordynator), Ewelina Bednarczyk, Aneta Molenda. 2
SPIS TREŚCI 1. Przedmiot ewaluacji: Wymaganie 5: Respektowane są normy społeczne. 2. Cel ewaluacji : Pozyskanie niezbędnych informacji o organizacji bezpiecznego pobytu dziecka w przedszkolu. Weryfikowanie działań wychowawczych mających na celu wykształcenie u dzieci podstawowych norm społecznych. Zebranie informacji o wdrażaniu systemów motywacyjnych wzmacniających właściwe zachowania dzieci. Formułowanie wniosków do dalszej pracy. 3. Odbiorcy ewaluacji: Nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni, rodzice i dzieci. 4. Wykonawcy ewaluacji: Zespół do spraw ewaluacji wewnętrznej powołany przez Dyrekcję szkoły. 5. Wskaźniki: Dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie. W przedszkolu kształtuje się postawę odpowiedzialności dzieci za działania własne i działania podejmowane w grupie. W przedszkolu podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. 3
Podejmowane działania wychowawcze są monitorowane i w razie potrzeb modyfikowane. 6. Pytania kluczowe: W jaki sposób przedszkole zapewnia bezpieczne warunki pobytu dzieci w przedszkolu? Jakie działania podejmuje przedszkole, aby zachowania dzieci nie stanowiły zagrożenia dla siebie i innych? Jakie działania związane z zachowaniem bezpieczeństwa dzieci podejmują nauczyciele? Jakie umiejętności i wiadomości związane z bezpieczeństwem nabywają dzieci? W jaki sposób podnoszony jest poziom poczucia bezpieczeństwa dzieci i jakie są tego efekty? 7. Metody badawcze: ankiety: nauczyciele, rodzice, pracownicy niepedagogiczni, wnioski z analizy dokumentacji szkolnej, wywiady z Radą Rodziców, z dziećmi, obserwacja dziecka, współpraca z instytucjami zajmującymi się bezpieczeństwem (straż, policja) 8. Forma prezentacji wyników ewaluacji: pisemny raport sporządzony przez zespół do spraw ewaluacji przedstawiony i przedyskutowany na Radzie Pedagogicznej oraz zamieszczony na stronie internetowej szkoły 4
1. Zbiorcze opracowanie wyników ankiet. Wskaźnik: Dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie. Ankieta skierowana do rodziców sprawdzająca poziom bezpieczeństwa w przedszkolu. 1. Celem ankiety było poznanie opinii rodziców na temat bezpieczeństwa ich dzieci w przedszkolu. Ankieta została przeprowadzona podczas zebrań z rodzicami dnia 12.4.215r. Ankietowanych zostało 41 rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola. Analiza ankiety przedstawia się następująco: Pytanie1. Czy dziecko czuje się bezpiecznie w przedszkolu? Na to pytanie 29 osób uznało, że dzieci czują się bezpiecznie, 12-odpowiedziało- raczej tak. Nikt z ankietowanych nie odpowiedział- raczej nie oraz -nie. 3 25 2 15 29 tak raczej tak 1 raczej nie 5 12 nie tak raczej tak raczej nie nie Pytanie 2. Z jakim miejscem lub sytuacją ( w przedszkolu) najczęściej wiązały się sygnały o poczuciu zagrożenia? Aż 3 rodziców nie udzieliło żadnej odpowiedzi na to pytanie, natomiast 11 osób uznało, że nie było takich zagrożeń. 5
Pyt.2 3 25 2 15 1 5 nie było zagrożeń brak odpowiedzi nie było zagrożeń brak odpowiedzi Pytanie 3. Czy nauczyciele i pracownicy przedszkola zwracają należytą uwagę na zachowanie dzieci? W odpowiedziach na powyższe pytanie 25 osób uważa, iż nauczyciele i pracownicy przedszkola zwracają należytą uwagę na zachowanie dzieci, (odpowiedź tak), natomiast 16 osób udzieliło odpowiedzi raczej tak. 25 2 pyt. 3 15 tak 1 5 raczej tak raczej nie nie tak raczej tak raczej nie nie Pytanie 4. Czy dzieci są jasno informowane, jakich zasad postępowania należy przestrzegać? 25 ankietowanych rodziców uważa, iż dzieci są informowane o zasadach bezpieczeństwa. Ci rodzice udzielili odpowiedzi - zdecydowanie tak, 15- raczej 6
tak. Jedna z osób ankietowanych uznała, że raczej nie. Pyt. 4 25 2 15 1 5 25 15 1 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie nie Pytanie 5. Czy Pani/Pana dziecko może liczyć na pomoc personelu przedszkola w trudnych dla dziecka sytuacjach? W dużej mierze rodzice uważają, iż ich dzieci mogą liczyć na pomoc personelu, 28- osób odpowiedziało- zdecydowanie tak, 13- raczej tak. Pyt. 5 3 2 1 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie nie Pytanie 6. W jaki sposób wzmacnia się w przedszkolu pożądane zachowania dzieci? W odpowiedzi na powyższe pytanie najwięcej osób ankietowanych uważa, że pożądane zachowania dzieci wzmacnia się poprzez: rozmowy, pogadanki 7
z dziećmi, tłumaczenie dzieciom o konsekwencjach niepożądanych zachowań. Wśród odpowiedzi pojawiły się także takie odpowiedzi jak: zabawy edukacyjne, spotkania, np. z policjantem, nagradzanie właściwych postaw. Pytanie 7. Czy wychowawca informuje Rodziców o niewłaściwym zachowaniu dzieci w przedszkolu? Spośród ankietowanych 26 osób uznało, iż wychowawca informuje o niewłaściwym zachowaniu i udzieliło odpowiedzi - zdecydowanie tak, 15- raczej tak. Pyt.7 3 25 2 15 1 5 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie nie Pytanie 8. Jakie działania Pani/Pana zdaniem powinny być podjęte w przedszkolu dla zwiększenia bezpieczeństwa dzieci w placówce. Uważam, że moje dziecko jest bezpieczne w przedszkolu, nauczyciele zwracają należytą uwagę na bezpieczeństwo - to najczęściej udzielane odpowiedzi rodziców (1). 8
Pojedyncze propozycje rodziców to: działanie świetlicy szkolnej, zwracanie rodzicom uwagi na zachowanie dzieci, monitoring w budynku przedszkola, zatrudnienie ochroniarza (1soba) oraz zabezpieczenie skrzynki od energii elektrycznej na korytarzu, której nie ma korytarzu. Jest skrzynka od hydrantu. Rodzice chcą, aby zwiększona była liczba opiekunów (2 osoby), mimo iż przedszkole spełnia wymagania w tej kwestii. W 3-4- latkach jest pomoc nauczyciela. Pyt. 8. 25 2 15 1 5 dziecko jest bezpieczne przekazywanie rodzicom informacji o zachowaniu dziecka większa liczba opiekunów monitoring spotkanie ze strażą i policją ochrona świetlica brak odpowiedzi 9
Wywiad grupowy dla Rady Rodziców W wywiadzie wzięło udział trzy grupy Rady Rodziców. Rodzice ci uważają, że przedszkole jest miejscem bezpiecznym. Świadczy o tym fakt, że dzieci są pod stałą opieką nauczyciela, bądź pracownika szkoły i nie sygnalizowały braku poczucia bezpieczeństwa. Zdaniem rodziców pożądane zachowania dzieci, zgodne z normami zachowania, wzmacnia się poprzez pochwały na forum klasowym, eliminowanie złego zachowania poprzez konsekwentne postępowanie nauczycieli względem dzieci. Podsumowując, należy stwierdzić, iż w opinii rodziców dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie. Większość rodziców uważa, iż nie było sygnałów o sytuacjach i miejscach zagrożenia. Zarówno nauczyciele, jak i personel pomocniczy pomagają dzieciom w trudnych sytuacjach. Pozytywne zachowania dzieci są wzmacniane, zaś negatywne eliminowane poprzez konsekwentne postępowanie nauczycieli względem dzieci. Zdaniem rodziców, działania, jakie można podjąć w celu poprawy bezpieczeństwa w przedszkolu to: monitoring, zatrudnienie ochroniarza, mimo że nie było żadnego incydentu. Wyniki ankiety świadczą, iż dotychczasowy poziom bezpieczeństwa w przedszkolu jest na poziomie zadowalającym. Nie budzi zastrzeżeń rodziców. Wskaźnik: W przedszkolu kształtuje się postawę odpowiedzialności dzieci za działania własne i działania podejmowane w grupie. Ankieta skierowana do nauczycieli Celem przeprowadzenia ankiety wśród nauczycieli było pozyskanie wiedzy na temat tego, w jaki sposób przedszkole kształtuje postawę 1
odpowiedzialności za działania dzieci, aby nie stanowiły zagrożenia dla siebie i innych. W ankiecie wzięło udział czworo nauczycieli. Pytanie 1. Czy diagnozuje pani zachowania dzieci? Wszyscy nauczyciele diagnozują zachowania swoich dzieci. Pyt. 1 4 3 2 1 tak nie tak nie Pytanie 2. Czy dzieci znają zasady bezpieczeństwa i przestrzegają ich podczas zajęć w sali oraz na terenie całego przedszkola? Wszystkie dzieci znają zasady bezpieczeństwa i przestrzegają ich podczas zajęć w sali i na terenie całego przedszkola. Trzy osoby odpowiedziały zdecydowanie tak, jedna z osób ankietowanych udzieliła odpowiedzi raczej tak. Pyt. 2 2,5 3 1,5 2,5 1 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie tak 11
Pytanie 3. Czy prowadzi Pani ewaluację swojej pracy? Wszystkie panie prowadzą ewaluację swojej pracy. Pyt. 3 4 3 2 1 tak nie tak nie Pytanie 4. Jeśli w pytaniu 3. odpowiedź brzmiała TAK, to proszę wymienić sposoby ewaluacji swojej pracy. Sposobami ewaluacji pracy nauczycieli jest: dokonywanie analizy swojej pracy przynajmniej raz w miesiącu raz w semestrze bądź po zrealizowaniu bloku tematycznego, który jest ważny dla dalszej pracy dydaktyczno- wychowawczej. Odpowiadanie sobie na pytania: Co będę doskonaliła? Jak to zrobię? Kiedy zamierzam to wykonać? 12
Pyt. 4 3 2,5 2 1,5 1,5 3 2 2 1 analiza pracy raz w semestrze analiza pracy raz w miesiącu obserwacja dzieci pytania do dzieci po przeprowadzonych zajęciach Pytanie 5. W jakich formach doskonalenia związanych z bezpieczeństwem brała Pani udział? Nauczyciele biorą udział w następujących formach doskonalenia związanych z bezpieczeństwem: szkolenia w ramach WDN (m.in. Szkolenie przeciwpożarowe, BHP, Pierwsza pomoc przedmedyczna). Pyt. 5. 4 3 2 1 Pyt. 5. szkolenia 13
Pytanie 6. Jakie formy pracy stosuje pani w realizacji zagadnień związanych z bezpieczeństwem? Wszyscy z badanych odpowiedzieli, że są to głównie formy zabawowe- zabawy tematyczne, pogadanki, określane w treść malowanki, zagadki, spotkania z policjantem, strażakiem, wycieczki, tablice demonstracyjne. 4 Pyt. 6 3,5 3 2,5 2 1,5 1,5 zajęcia tematyczne pogadanki tablice demonstracyjne - wskazywanie dobrych i złych przykładów zabawy spotkanie z policjantem spotkanie ze strażakiem wycieczki zagadki kolorowanki 14
Ankiety z pracownikami niepedagogicznymi Uczestnikiem takiej ankiety była tylko jedna osoba. Czy dzieci czują się w przedszkolu bezpiecznie? Na czym opierają państwo swoja opinię- proszę podać kilka przykładów. Pani uznała, że dzieci czują się bezpiecznie w przedszkolu. Uzasadnieniem jest to, że sprzęty są dostosowane do dzieci, dzieci są wydawane zgodnie z upoważnieniami, zapewniona jest opieka w każdym miejscu pobytu dzieci na terenie placówki. Czy zna pani przepisy i regulaminy dotyczące bezpieczeństwa? Badana osoba stwierdzili, iż zna przepisy dotyczące bezpieczeństwa. W jakim stopniu są przestrzegane przepisy związane z bezpieczeństwem przez: (Skala 1-5; jeden- najsłabiej, pięć- najlepiej) a) pracowników W podanej skali 1 do 5 pracownik stwierdził, iż przepisy są przestrzegane na poziomie 5 przez wszystkich pracowników. b) dzieci Są przestrzegane na poziomie 5 w skali 1 do 5. Zbiorcze opracowanie analizy dokumentów przedszkolnych pod kątem zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa Przedszkole posiada wewnętrzne regulaminy dotyczące bezpieczeństwa (Regulamin klasy, Regulamin korzystania z placu zabaw, Regulamin korzystania z boiska). Znajomość przepisów prawa wewnątrzszkolnego wśród pracowników jest wysoka i wynosi 1%. Według analizy protokołów Rady Pedagogicznej zostały omówione i zatwierdzone regulaminy i procedury dotyczące bezpieczeństwa dzieci w przedszkolu oraz w czasie spacerów 15
i wycieczek. Statut Przedszkola dokładnie omawia sposób przyprowadzania i odbierania dziecka z przedszkola, określone są prawa i obowiązki dziecka. Wskaźnik: W przedszkolu podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. WYWIAD GRUPOWY DLA DZIECI 3-4- LETNICH Uczestnicy 21 dzieci Quiz odpowiedz na pytania: tak lub nie 1. Kiedy wybieramy się z panią na spacer, możemy wyjść sami z przedszkola - nie 2. Na spacerze zawsze należy chodzić w parach lub trzymać się węża- tak 3. Na placu przedszkolnym możemy wspinać się na drzewa- nie 4. Kiedy chcemy pójść do toalety musimy powiedzieć o tym pani- tak 5. Podczas zabawy możemy popychać kolegów nie 25 2 15 1 5 Pyt.1 Pyt. 2 Pyt. 3 Pyt. 4 Pyt. 5 prawidłowo nieprawidłowo Wszystkie dzieci odpowiedziały prawidłowo na postawione pytania. 16
Test obrazkowy wybierz obrazek: które dzieci postępują dobrze? 1. Zakręcony kran w łazience po umyciu rąk / pozostawienie nie zakręconego kranu 2. Dziecko samowolnie korzysta z nożyczek podczas zabawy / korzysta z nożyczek przy osobie dorosłej 3. Dziecko zjeżdża na ślizgawce / wchodzi na ślizgawkę po stronie ślizgu 4. Dziecko szarpie za kabel elektryczny odkurzacza podłączonego do prądu / bawi się z dala od włączonego urządzenia. 25 2 15 1 5 Obrazek1 Obrazek 2 Obrazek 3 Obrazek 4 prawidłowo nieprawidłowo Poziom wiedzy na temat bezpieczeństwa wśród dzieci w naszym przedszkolu jest na bardzo wysokim poziomie- wszystkie dzieci trafnie wybrały prawidłowe obrazki. 17
Wywiad grupowy dla dzieci 5-6- letnich Uczestnicy: 4 dzieci Pytanie1. Czy jest coś, czego boicie się w przedszkolu? Lp. Rodzaj odpowiedzi Ilość odpowiedzi 1. Nie dzieci uważają, że w przedszkolu jest bezpiecznie 4 Cała grupa odpowiedziała, że nie ma miejsc, osób, sytuacji, które powodowałyby ich strach. Pytanie2. Czy wiecie jak należy się zachować? a) podczas posiłków Lp. Rodzaj odpowiedzi Ilość odpowiedzi 1. Należy zachowywać się cicho 33 2. Siedzieć spokojnie 9 3. Nie rozmawiać 25 4. Nie rzucać jedzeniem 4 5 Nie przeszkadzać innym 7 Wszystkie dzieci wiedzą jak zachować się podczas posiłków, odpowiedziały, że należy zachować się cicho, spokojnie, nie rozmawiać, nie rzucać jedzeniem, nie przeszkadzać innym. b) w czasie zajęć z panią Lp. Rodzaj odpowiedzi Ilość odpowiedzi 1. Grzecznie siedzieć po turecku 18 2. Nie przerywać rozmowy 5 3. Kulturalnie słuchać odpowiedzi innych 3 18
4. Podnosić palec do góry 1 W czasie zajęć z panią wiedzą, że należy grzecznie siedzieć po turecku, żeby coś powiedzieć należy podnieść palec do góry, nie przerywać rozmowy, kulturalnie słuchać odpowiedzi innych- tak odpowiedziały wszystkie 5 i 6- latki. c) na spacerze Lp. Rodzaj odpowiedzi Ilość odpowiedzi 1. Chodzić parami 27 2. Nie wychodzić na ulicę 7 3. Nie wyrzucać śmieci 2 Na spacerze są nauczone, żeby chodzić parami, nie wychodzić na ulicę, nie wyrzucać śmieci - takich odpowiedzi udzieliła cała grupa. Pytanie 3. Co to znaczy być grzecznym? Lp. Rodzaj odpowiedzi Ilość odpowiedzi 1. Nie krzyczeć 22 2. Nie bić się 1 3. Nie zabierać zabawek 13 4. Pomagać innym 4 5. Sprzątać po sobie 9 6. Słuchać pani 32 Dzieci uznały, że najważniejsza zasada to słuchać pani. Kolejno uznały, że być grzecznym oznacza: nie krzyczeć, nie bić się, nie zabierać zabawek innym, pomagać innym oraz sprzątać po sobie. 19
Pytanie 4. Czego robić w przedszkolu nie wolno? Lp. Rodzaj odpowiedzi Ilość odpowiedzi 1. Bić się 19 2. Rzucać klockami 16 3. Dotykać urządzeń elektrycznych 3 4. Wychodzić z sali bez pozwolenia 19 5. Używać brzydkich słów 3 6. Niszczyć zabawek 4 Najwięcej dzieci odpowiedziało- nie bić się, nie rzucać klockami, nie dotykać sprzętu elektrycznego, wychodzić z sali bez pozwolenia. Pytanie 5. Dlaczego należy być grzecznym? Lp. Rodzaj odpowiedzi Ilość odpowiedzi 1. Żeby rodzice byli z nas zadowoleni 34 2. Żeby nie mieć kary 15 3. Żeby w Sali był porządek 14 4. By było cicho i miło 1 5. By pani była zadowolona 2 Maksymalną liczbą odpowiedzi wśród dzieci otrzymało zadowolenie rodziców, żeby nie mieć kary. Pojawiły się także takie odpowiedzi jak: -żeby w sali był porządek - by było cicho i miło - tak aby pani była zadowolona. 2
Wskaźnik: Podejmowane działania wychowawcze są monitorowane i w razie potrzeb modyfikowane. Nauczyciele w przedszkolu prowadzą obserwację dzieci oraz za pomocą kart diagnostycznych rozpoznają możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka. Informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. Działania te są realizowane odpowiednio do potrzeb dzieci. Niewłaściwe zachowania dzieci są eliminowane zgodnie z przyjętymi zasadami w Kodeksie Przedszkolaka. 2.Sformułowanie odpowiedzi na pytania kluczowe W jaki sposób przedszkole zapewnia bezpieczne warunki pobytu dzieci w przedszkolu? W przedszkolu pomieszczenia, w których przebywają dzieci są urządzone tak, aby były bezpieczne dla dzieci. Sprzęty dostosowane do wieku, zabawki nie stanowią zagrożenia. Większość ankietowanych rodziców uważa, że dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie, tak samo twierdzi grupa Rady Rodziców mówiąc, że dzieci są pod stałą opieką nauczyciela bądź opiekuna i nigdy nie sygnalizowały poczucia braku bezpieczeństwa. Również ankietowana respondentka uznała, że dzieci czują się bezpiecznie w przedszkolu. Uzasadnieniem jest to, że sprzęty są dostosowane do dzieci i posiadają certyfikaty. Dzieci są odbierane zgodnie z upoważnieniami. Zapewniona jest opieka w każdym miejscu pobytu dzieci na terenie placówki. Pojedyncze propozycje rodziców to: działanie świetlicy szkolnej, zwracanie rodzicom uwagi na zachowanie dzieci, monitoring przed wejściem do budynku przedszkola 21
(monitoring jest na placu szkoły i na placu zabaw), zwiększona liczba opiekunów, mimo iż szkoła spełnia wymagania w tym zakresie). Z analizy dokumentów wynika, że obowiązujące przeglądy techniczne są wykonywane zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz terminowo. Przedszkole posiada wewnętrzne dokumenty i regulaminy (Statut Przedszkola, Regulamin korzystania z boisk, Regulamin korzystania z placu zabaw, Regulamin klasowy) związane z bezpiecznym pobytem dziecka w przedszkolu. Analiza dokumentu Statut Przedszkola, wskazuje, że zarówno nauczyciele jak i personel obsługowy są zobowiązani do czuwania nad bezpieczeństwem dzieci, a podczas zajęć dodatkowych obowiązek czuwania nad bezpieczeństwem spoczywa na osobie prowadzącej zajęcia. Poziom zabezpieczeń przed czynnikami zewnętrznymi jest adekwatny do potrzeb: dzieci są odbierane zgodnie z upoważnieniami. W szatni w ciągu całego dnia pełnione są dyżury. Jakie działania podejmuje przedszkole, aby zachowania dzieci nie stanowiły zagrożenia dla siebie i innych? W przedszkolu respektowane są normy społeczne. Każda grupa posiada kodeks postępowania dziecka, który jest ogólnodostępny w salach. Pożądane zachowania wzmacnia się poprzez system nagród. Przedszkole systematycznie współpracuje z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną. Nauczyciele biorą udział w następujących formach doskonalenia związanych z bezpieczeństwem: szkolenia w ramach WDN (m.in. Szkolenie przeciwpożarowe, Szkolenie BHP, Pierwsza Pomoc Przedmedyczna) Jakie formy pracy stosuje pani w realizacji zadań związanych z bezpieczeństwem? - wszyscy z badanych odpowiedzieli, że są to głównie formy zabawowe- zabawy tematyczne, pogadanki, określane w treść malowanki. 22
Odbyły się spotkania z policjantem, strażakiem, pielęgniarką (zapis w dziennikach lekcyjnych). Jakie działania związane z bezpieczeństwem dzieci podejmują nauczyciele? Wszyscy nauczyciele prowadzą diagnozę zachowania dzieci oraz ewaluację swojej pracy. Zgodnie też stwierdzili, że dzieci znają zasady, których się od nich oczekuje. Eliminowane są lub minimalizowane niepożądane zachowania dzieci. Podstawowymi formami w tym zakresie są kodeksy postępowania dziecka w grupie, indywidualne rozmowy z rodzicami. Każdy z nauczycieli stosuje system kar i nagród polegający na wzmacnianiu zachowań pożądanych poprzez przyznawanie nagród w różnorodnych formach. Rodzice są informowani o niepożądanych zachowaniach dzieci, jak również o wzorowym zachowaniu. W sytuacjach trudniejszych, gdy nie skutkuje ustalony wspólny front oddziaływania na dziecko nauczyciele podejmują współpracę z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną celem wsparcia dziecka i rodzica w eliminowaniu niepożądanych zachowań dziecka. Nauczyciele realizują zagadnienia bezpieczeństwa w różnych formach, najczęstszą są zajęcia zorganizowane, zabawy tematyczne, współpraca z instytucjami zajmującymi się bezpieczeństwem (Policja, Straż Pożarna, Ośrodek Zdrowia). Jakie umiejętności i wiadomości związane z bezpieczeństwem nabyły dzieci? Przeprowadzone testy wiadomości dają podstawę do sformułowania wniosku, iż dzieci w naszym przedszkolu posiadają obszerną wiedzę z bezpieczeństwa. Dzieci znają podstawowe zasady bezpiecznego zachowania się w budynku, na placu przedszkolnym, boisku oraz poza terenem przedszkola. Wywiad grupowy wśród dzieci pokazuje, że dzieci rozumieją i potrafią określić normy społeczne właściwe zachowania, znają konsekwencje nieprzestrzegania 23
ustalonych zasad. Uzasadnienia dzieci dotyczące respektowania norm społecznych wskazują na wysoki poziom świadomości w tym zakresie. Sporadycznie zachowania dzieci wskazują, że nie zawsze są przestrzegane ustalone zasady zwłaszcza na placu zabaw. Zdarza się również, że dochodzi do agresji słownej wśród dzieci. Prowadzone były pogadanki na temat zagrożenia pożarowego. Przeprowadzona była również próbna ewakuacja na wypadek pożaru, która przebiegła sprawnie i zgodnie z regulaminem. W jaki sposób podnoszony jest poziom poczucia bezpieczeństwa dzieci i jakie są tego efekty? Wszyscy pracownicy (pedagogiczni i niepedagogiczni) zawsze z początkiem roku szkolnego są przeszkoleni z zakresu bhp oraz ppoż. Nauczyciele pogłębiają swoją wiedzę nie tylko związaną z bezpieczeństwem dzieci, ale tworzeniem klimatu poczucia bezpieczeństwa. Uczestniczą w różnych formach doskonalenia dotyczących rozwoju społecznego dzieci, zapobieganiu, likwidowaniu zachowań niepożądanych oraz tworzeniu warunków sprzyjających wyzwalaniu zachowań pozytywnych zgodnych z przyjętymi normami społecznymi. (Szkolenie w ramach WDN Rozwój dziecka 6-letniego w kontekście dojrzałości szkolnej; Warsztaty: Rozwijanie indywidualnych zdolności i zainteresowań dziecka na progu obowiązku szkolnego) Zdobyte kompetencje i wiedzę przenoszą na działania praktyczne realizując programy własne. Znajomość i przestrzeganie przepisów bhp, ppoż. oraz wszystkich regulaminów związanych z bezpieczeństwem stanowi o tym, że nie ma w przedszkolu poważnych wypadków. Były jedynie drobne stłuczenia. Zachowania niepożądane dzieci są w sposób właściwy eliminowane zgodnie z przyjętymi zasadami i procedurami. 24
PODSUMOWANIE W przedszkolu prowadzona jest diagnoza zachowań dzieci, podejmuje się również działania wychowawcze mające na celu zmniejszenie zagrożeń oraz wzmocnienie pożądanych postaw. Wychowankowie mają poczucie bezpieczeństwa, wiedzą też, jakich zachowań się od nich oczekuje. W przedszkolu analizuje się i ocenia podejmowane działania wychowawcze, a w razie potrzeby modyfikuje je. Nauczyciele dbają o fizyczne i emocjonalne bezpieczeństwo dzieci. Wychowankowie przebywają w salach dostosowanych odpowiednio do liczby dzieci. Przedszkole dysponuje ilością zabawek dopasowaną do potrzeb. Meble oraz wyposażenie łazienek jest dopasowane do wzrostu dzieci. W opinii rodziców dzieci są jasno informowane o zasadach obowiązujących w przedszkolu. W każdej chwili mogą liczyć na pomoc nauczyciela i personelu. Rodzice uważają, iż nauczyciele stosują bardzo różne formy i metody pracy w realizowaniu zagadnień związanych z bezpieczeństwem. Uważają, iż są to: rozmowy, pogadanki z dziećmi, tłumaczenie dzieciom o konsekwencjach niepożądanych zachowań. Wśród odpowiedzi pojawiły się także takie odpowiedzi jak: zabawy edukacyjne, spotkania, np. z policjantem, pielęgniarką, strażakiem. Dobre postawy są wzmacniane poprzez nagradzanie właściwych zachowań. Między rodzicami a przedszkolem jest bardzo dobry przepływ informacji, dzieci odbierane są wyłącznie przez rodziców lub osoby wcześniej przez nich wskazane na pisemnych upoważnieniach, zgodnie ze stosownym regulaminem. W opinii 1% ankietowanych rodziców pracownicy przedszkola zwracają należytą uwagę na zachowania podopiecznych. Nauczyciele w przedszkolu prowadzą diagnozę zachowań dzieci głównie poprzez obserwacje, rozmowy z dziećmi, rodzicami, innymi nauczycielami. Diagnoza zachowań dzieci prowadzona jest systematycznie. Dotyczy ona 25
wszystkich wychowanków. Dla dzieci 5 i 6 letnich nauczycielki prowadzą analizę gotowości do podjęcia nauki w szkole. Jest ona dokumentowana w postaci kart obserwacji. Diagnoza wynika z codziennych obserwacji zachowań dzieci oraz obserwacji podczas spotkań okolicznościowych. Informacje uzyskane od wszystkich ankietowanych oraz z obserwacji zajęć potwierdzają, że w przedszkolu podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszenie zagrożeń oraz wzmocnienie pożądanych zachowań. Podczas zajęć nie zaobserwowano u dzieci zachowań agresywnych. Pracownicy reagują na zachowania wychowanków zagrażające bezpieczeństwu innych dzieci lub na inne zachowania niepożądane wychowawczo poprzez: informowanie rodziców i ustalenie wspólnych działań wychowawczych, stosowanie systemu kar (np. odsunięcie od zabawy w celu przemyślenia własnego zachowania), rozmowy uświadamiające złe zachowanie, współpracę z pedagogiem, prowadzenie zajęć relaksacyjnych z muzyką, pokazywanie przykładów dobrych zachowań z literatury dziecięcej. Dzieci wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Wiedzą, jak należy zachować się w przedszkolu, na spacerze, podczas zajęć, na stołówce itp. Obserwacje zajęć potwierdziły, iż wśród przedszkolaków nie ma dzieci przejawiających zachowania rażąco odbiegające od ogólnie przyjętych norm. Nauczyciele natychmiast reagują, gdy wychowankowie zachowują się niezgodnie z przyjętymi normami społecznymi. Z informacji uzyskanych od nauczycieli i na podstawie analizy dokumentów wynika, że w przedszkolu analizuje się i ocenia podejmowane działania wychowawcze (w tym podczas analitycznych rad pedagogicznych i zebrań grupowych z rodzicami). 26
2. Wnioski z badań w postaci mocnych i słabych stron Mocne strony : 1. Dokumenty regulujące zasady bezpieczeństwa w przedszkolu są zgodne z obowiązującymi aktami prawnymi. 2.Sale dydaktyczne, w których przebywają dzieci jest funkcjonalne i bezpieczne. 3. W przedszkolu przestrzegane są zasady bezpieczeństwa. 4. Regulaminy wewnętrzne są dostępne dla pracowników i rodziców według potrzeb oraz omawiane na zebraniach i radach pedagogicznych. 5. W każdej grupie wiekowej dzieci zapoznają się z zasadami grupowymi panującymi na terenie przedszkola i poza nim wg ustalonych regulaminów. 6. Rodzice uważają, że ich dzieci czują się w przedszkolu bezpiecznie. 7. Zarówno pracownicy, rodzice jak i dzieci znają zasady bezpieczeństwa obowiązujące w przedszkolu. 8. Dzieci czują się w przedszkolu bezpiecznie i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. 9.Organizowane są spotkania ze specjalistami zajmującymi się bezpieczeństwem. Słabe strony: 1. Brak monitoringu przed wejściem do przedszkola. 2. Brak świetlicy szkolnej. 27
3. Rekomendacje, które należy uwzględnić w planowaniu działań oraz dalszych kierunków rozwoju przedszkola 1. Organizować spotkania z psychologiem dla rodziców. 2. Zadbać o dalszą dobrą współpracę z instytucjami, które uczą dzieci odpowiednich postaw w sytuacjach zagrożeń 3. Nadal pracować tak, aby utrzymać wysoką jakość pracy w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa dziecka. Opracowały: Anita Kluś Ewelina Bednarczyk Aneta Molenda 28