Regionalne ugrupowania integracyjne

Podobne dokumenty
TEORIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Model równowagi ogólnej.

TEORIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ wykład 11 Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Badania dla Polski cd. Wielkość rynku i korzyści skali

INTEGRACJA EUROPEJSKA wykład 10

Unia celna skrót. Jan J. Michałek. Wspólny rynek. Unia celna. Wprowadzenie swobodny przepływu kapitału i siły roboczej

MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA

Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 2

Wykład 12: Podstawy teorii integracji gospodarczej: unia celna i wspólny rynek. Gabriela Grotkowska

Regionalne ugrupowania integracyjne

Stosunki handlowe Unii Europejskiej z Chinami. Tomasz Białowąs

TEORIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ wykład 8 Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Analiza na modelu MSMD cd.

Międzynarodowa integracja MSG

TEORIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ wykład 7 Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Analiza na modelu MSMD

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

STALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2015 roku. 6 maj

Raport Instytutu Sobieskiego

Czego oczekuje Pokolenie Y od procesu rekrutacji w firmach #rekrutacjainaczej

TEORIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Bariery pozataryfowe. Unia celna vs. strefa wolnego handlu

System opieki zdrowotnej na tle innych krajów

Zajęcia 5. Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy

Wykład 12: Podstawy teorii integracji gospodarczej: unia celna i wspólny rynek. Gabriela Grotkowska

J.Brander i P.Krugman (1983): A Reciprocal Dumping Model of International Trade

Co kupić, a co sprzedać :14:14

Wykład: Przestępstwa podatkowe

Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 3

MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA

Teoria integracji: Jan J. Michałek Centrum Europejskie UW

Konkurencyjność polskiego eksportu rolno-spożywczego

BUDŻET PAŃSTWA I POLITYKA BUDŻETOWA

Wykład: ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE

Księgarnia PWN: P.R. Krugman, M. Obstfeld - Ekonomia międzynarodowa. T. 1

Czy małe może być efektywne i dochodowe, a duże piękne i przyjazne środowisku. Andrzej Kowalski

Handel zagraniczny Polski w 2012 roku

EKSPORT WYROBÓW WYSOKIEJ TECHNIKI W UNII EUROPEJSKIEJ EXPORT OF HIGH TECH IN THE EUROPEAN UNION

Wyzwania w rozwoju gospodarczym Polski : jaka rola JST i spółek komunalnych? Witold M.Orłowski

Polska gospodarka na tle Europy i świata gonimy czy uciekamy rynkom globalnym? Grzegorz Sielewicz Główny Ekonomista Coface w Europie Centralnej

Trendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych

BUDŻET PAŃSTWA I POLITYKA BUDŻETOWA

BUDŻET PAŃSTWA I POLITYKA BUDŻETOWA

Przemysł spożywczy w Polsce analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych

Wspólne polityki sem. I wykład 1 Zagadnienia wstępne. Prowadzący: Dr K. Śledziewska

Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 5. Katarzyna Śledziewska

Dlaczego jedne kraje są biedne a inne bogate?

Współczesność i przyszłość demograficzna a usługi opiekuńcze: przypadek Polski Dr Paweł Kaczmarczyk Fundacja Ośrodek Badań nad Migracjami

Struktura sektora energetycznego w Europie

MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ.

Kierunki 2013: Raport Banku DnB NORD i Deloitte Business Consulting. Rafał Antczak, Deloitte

Handel zagraniczny Polska-Japonia :48:49

STOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE Z INNYMI KLUCZOWYMI PODMIOTAMI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ

Handel zagraniczny Litwy (przegląd kwartalny) :30:03

Wspólne Polityki UE. Prowadzący: Dr K. Śledziewska. wykład 1 Zagadnienia wstępne Wspólne Polityki UE, wykład 1 1

SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ W 2010 R.

Sytuacja gospodarcza Rumunii w 2014 roku :38:33

BUDŻET PAŃSTWA I POLITYKA BUDŻETOWA

System opieki zdrowotnej w Polsce na tle krajo w OECD

WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA

Miejsce Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi Unii Europejskiej. dr Łukasz Ambroziak mgr Małgorzata Bułkowska

Jak pokonać bariery dla (eko)innowacji w Polsce?

Co kupić, a co sprzedać :25:37

Efektywność energetyczna w wybranych branżach przemysłu oraz systemy zarządzania energią dla przemysłu (normy ISO)

Pełen tekst raportu:

Pomiar dobrobytu gospodarczego

Ekonomiczna analiza podatków

solutions for demanding business Zastrzeżenia prawne

MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT

Polityka monetarna Unii Europejskiej dr Joanna Wolszczak-Derlacz. Wykład 14 i 15 Polska w strefie euro

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]

Polityka celna w doskonałej konkurencji (skrót)

Konspekt 5. Analiza kosztów.

MIEJSCE POLSKIEGO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO W UNII EUROPEJSKIEJ

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH

Liderzy innowacyjności w gospodarce światowej. Czy Polska może ich dogonić?

MODELE STRUKTUR RYNKOWYCH

Akademia Młodego Ekonomisty. Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt?

Handel międzynarodowy. Wykład 10: Polityka handlowa część 2 (instrumenty pozataryfowe) Gabriela Grotkowska

6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym

Rozwój turystyki w Polsce na przykładzie danych statystycznych

Wykład: ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE

Endogeniczność kryteriów OOW/ Otwartość gospodarki i kurs walutowy

HANDEL WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWY CZY Z KRAJAMI TRZECIMI KIERUNKI ZMIAN W POLSKIEJ WYMIANIE Z ZAGRANICĄ PO 2003 ROKU

Regionalne ugrupowania integracyjne

Stosunki handlowe Unii Europejskiej z USA. Tomasz Białowąs

Streszczenie. Eksport i import w 2014 roku. Małopolska na tle Polski. Zaangażowanie firm w handel zagraniczny

WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU

Bibliografia Spis tabel

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX

4,6% wzrost gospodarczy w Polsce w 2017 r. - GUS podał wstępne szacunki

P O L S K A maja 2014 r.

Teoria Wymiany Międzynarodowej ĆWICZENIA, SEMESTR ZIMOWY 2016/17

Report Card 13. Równe szanse dla dzieci Nierówności w zakresie warunków i jakości życia dzieci w krajach bogatych. Warszawa, 14 kwietnia 2016 r.

Co przyniosły inwestycje zagraniczne

Polska na tle świata i Europy w latach (w liczbach) Poland in the World s and Europe s background in (in figures)

Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana

Regionalne ugrupowania integracyjne

Twórcza Łotwa. Inese Šuļžanoka, Szef Biura Reprezentacyjnego Łotewskiej Agencji Inwestycji i Rozwoju w Polsce

Mirosław Gronicki MAKROEKONOMICZNE SKUTKI BUDOWY I EKSPLOATACJI ELEKTROWNI JĄDROWEJ W POLSCE W LATACH


PODSTAWY TECHNOLOGII WYTWARZANIA I PRZETWARZANIA

Wyposażenie w czynniki produkcji a handel międzynarodowy WYKŁAD 2 Z MIĘDZYNARODOWYCH STOSUNKÓW GOSPODARCZYCH, CE UW

Transkrypt:

Regionalne ugrupowania integracyjne Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Tworzenie RTAs a korzyści skali. Badania empiryczne - Polski regionalizm przed wstąpieniem do UE. Katarzyna Śledziewska k.sledziewska@uw.edu.pl www.wne.uw.edu.pl/~sledziewska

Plan zajęć: Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Tworzenie RTAs a korzyści skali. 1. Korzyści skali (konkurencja monopolistyczna) 2. Rozbicie monopolu 3. Zwiększenie efektywności zarządzania 4. De-fragmentacja i restrukturyzacja przemysłu Badania empiryczne - Polski regionalizm przed wstąpieniem do UE

Efekty RTAs a korzyści skali Założenia: dobro jest homogeniczne korzyści skali są zewnętrzne. Corden (1972) istnieje pojedynczy producent danego dobra w każdym kraju z ceną determinowaną przez cenę światową plus cła zewnętrzne. Panagariya (2000) korzyści zewnętrzne, ustalanie cen na podstawie kosztów przeciętnych brak kosztów transportu. korzyści skali zależne od wielkości produkcji w całej branży.

Równowaga w konkurencji monopolistycznej w krótkim okresie P MC P 1 SAC C 1 D 0 Q 1 MR Q

Równowaga w konkurencji monopolistycznej w długim okresie P P 2 = C 2 MC LAC D Q 2 MR Q

Efekty RTAs a korzyści skali kraje H i P są identyczne krzywa AC może reprezentować koszty przeciętne w obydwu krajach D popyt i w kraju H i w P. Krzywa D H+P horyzontalnie zsumowany popyt członków unii kiedy wprowadzona zostaje unia pomiędzy H i P. Początkowo dwa kraje stosują niedyskrymianacyjne cła na tym samym poziomie.

Efekty RTAs a korzyści skali nie jesteśmy w stanie rozróżnić dobra krajowego od produkowanego przez firmę zagraniczną producent krajowy jest jedynym sprzedawcą na rynku krajowym ale może znaleźć się w sytuacji, w której trudno mu będzie maksymalizować zyski długookresowa krzywa kosztów krańcowych przebiega poniżej średniookresowej krzywej przeciętnych kosztów wyrównywanie kosztów krańcowych z utargiem krańcowym może prowadzić firmę do strat. Dlatego firma maksymalizująca zyski będzie starać się zmniejszać produkcję.

Efekty RTAs a korzyści skali

Efekty RTAs a korzyści skali Produkcja w tym układzie zależy przede wszystkim od ceny dominującej w R, P R. Jeżeli cena P R powyżej kosztów przeciętnych, cła w P i H są zbędne. producenci w każdym kraju produkują maksymalną ilość produktu, pokrywając krajowy popyt przy cenie P R i eksportując resztę. tworzenie FTA na podobnych zasadach jak CU daje takie same cła zewnętrzne w obydwu krajach, pozostawia równowagę całkowicie niezmienioną.

Efekty RTAs a korzyści skali

Efekty RTAs a korzyści skali P R poniżej kosztów przeciętnych produkcji w H i P ceny wraz z cłami (P t R ) kształtują się pomiędzy E i F obydwa kraje importują dobro z R obszar pod D do ceny P t R reprezentuje nadwyżkę konsumenta, podczas gdy obszary a i b to dochody z ceł. Stworzenie RTA (unii celnej czy strefy wolnego handlu) pozwoli jednemu z krajów partnerskich rozpocząć produkcję poprzez wykorzystanie większego rynku zbytu (suma popytu D H+P ). spadające koszty prowadzą do spadku cen wewnątrz unii. każdy kraj traci obszar c ale zyskuje b. Efekt netto jest dwuznaczny.

Efekty RTAs a korzyści skali Jeżeli cena P t R leży powyżej w początkowej równowadze obydwa kraje produkują i konsumują analizowane dobro w przypadku braku handlu nie ma podstaw do przesunięcia handlu CU jest dwuznacznie poprawiająca dobrobyt. Ze względu na spadek kosztów przeciętnych dzięki korzyściom skali zyski większe niż w przypadku tradycyjnego trójkąta dobrobytu.

Efekty RTAs a korzyści skali

Efekty RTAs a korzyści skali Dotychczasowa analiza opierała się na założeniu, że ceny w RTA będą równe albo cenom R jeśli kraje H i P nie produkują, albo ceny będą równe kosztom przeciętnym. Inny scenariusz: cena w RTA (P U ) kształtuje się na poziomie pomiędzy kosztami przeciętnymi a ceną P R t

Efekty RTAs a korzyści skali. Założenia do modelu: nie jesteśmy w stanie rozróżnić dobra krajowego od produkowanego przez firmę zagraniczną. producent krajowy jest jedynym sprzedawcą na rynku krajowym ale może znaleźć się w sytuacji, w której trudno mu będzie maksymalizować zyski. dzieje się tak, gdy długookresowa koszty przeciętne są wyższe od ceny. istnienie naukowej taryfy celnej sprowadzającej poziom protekcji do równowagi pomiędzy kosztami produkcji a ceną

Wprowadzenie unii celnej w sytuacji gdy kraje H i P nie produkowały dobra X P D p D h D h+p P w+t AC uc P uc P w a b c d e g h i j m k l f S w+t AC S w t 0 Q 1 Q 2 Q 3 Q 4 Q 5 Q

Wprowadzenie unii celnej w sytuacji gdy tylko kraj H produkował dobro X P D p D h D h+p S w+t P w+t AC h AC h P uc P w a b c d e f g h i j k l m AC S w t 0 Q 1 Q 2 Q 3 Q 4 Q 5 Q 6 Q

Wprowadzenie unii celnej w sytuacji gdy kraje H i P produkowały dobra X P P w+t AC p D p D h D h+p S w+t AC h AC uc P uc P w 0 Q 1 Q 2 Q 3 Q 4 Q 5 AC S w Q t

Rozbicie struktury monopolu w unii celnej P MC h MC h P 2 P 1 S p 0 Q 1 Q 2 Q 3 MR h D h Q

Podniesienia efektywności menedżerskiej (X-efficiency) w wyniku wprowadzenia unii celnej P A MC h MC h P 1 B C S p 0 Q 1 Q 2 Q 3 D h Q 4 D h Q

Liberalizacja zmonopolizowanych sektorów w UE Przedsiębiorstwa publiczne (lub też prywatne) posiadające faktyczny monopol usługi o charakterze powszechnym usługi pocztowe, transport kolejowy, wytwarzanie i przesyłanie energii elektrycznej, wodociągi, telekomunikacja Koncepcja oddzielenia infrastruktury od działalności komercyjnej infrastruktura, nadal pozostawać we władaniu jednego przedsiębiorstwa obowiązek - dostęp, po komercyjnych cenach, innym operatorom Liberalizacja rynek usług telekomunikacyjnych, telefonii stacjonarnej, komórkowej, rynek gazu, elektryczności rynku usług pocztowych

Plan zajęć: Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Tworzenie RTAs a korzyści skali. 1. Korzyści skali (konkurencja monopolistyczna) 2. Rozbicie monopolu 3. Zwiększenie efektywności zarządzania 4. De-fragmentacja i restrukturyzacja przemysłu Badania empiryczne - Polski regionalizm przed wstąpieniem do UE

Polski potencjał, eksport, mld US $ EU (EC) EFTA CEEC Wang and Winters (1991) Hamilton and Winters (1992) 12.7 (imports 13.9) 2,.6 (imports 3.1) 9.1 (imports 9.5) Baldwin (1994) 7.9 2.6 2.2 Ferreira (1994) 11.2 3,0 0,7

Wnioski z badań System Układów Stowarzyszeniowych widziany jako struktura piasty i szprychy (hub (EU) and spoke, Baldwin 1994)) Przewidywania dalszego spadku handlu pomiędzy CEE (Ferreira,1994) CEE i kraje Bałtyckie miały się stać głównymi partnerami handlowymi UE Główny czynnik jaki miał wpływać na wymianę przyszła integracja z UE

Skutki handlowe Układu Europejskiego, badania w Polsce Efekt kreacji handlu powstały w wyniku zawarcia przez Polskę stref wolnego handlu: Przyrosty eksportu i importu w mln dol. z 1991 roku (UE) i 1992 r (EFTA i CEFTA); IKCHZ

Efekt kreacji handlu powstały w wyniku zawarcia przez Polskę stref wolnego handlu Unia Europejska Kraje EFTA Kraje CEFTA Zmiany ogółem Przyrost Przyrost Przyrost Przyrost Przyrost Przyrost Przyrost Przyrost Saldo Lata Saldo saldo Saldo eksportu importu eksportu importu eksportu importu eksportu importu Ogółem 1992 126 73 53 126,0 73,0 53,0 1993 37 0 37 10,7 11,3-0,6 3,4 28,7-25 51,1 40,0 11,1 1994 56 0 56 4,9 1,4 3,5 2,6 9,5-6,9 63,5 10,9 52,6 1995 81 221-140 7,6 42,3-34 0,1 0,1 0 88,7 263,4-174,7 1996 13 237-224 7,6 45-37 4,8 17,1-12 25,4 299,1-273,7 1997 25 257-231 7,5 44,8-37 4,9 13,3-8,4 37,4 315,1-276,6 1998 0 275-275 7,5 47,6-40 1,4 7,2-5,9 8,9 329,8-321 1999 0 301-301 0,0 49,1-49 0,2 4,7-4,6 0,2 354,8-354,7 2000 0 0 1,6-1,6 0 4,9-4,9 0 6,5-6,5 2001 0 0 1,7-1,7 0 5,1-5,1 0 6,8-6,8 2002 0 0 1,8-1,8 0 5,3-5,3 0 7,1-7,1 Razem 341 1367-1025 45,8 246,5-200 17,4 96-78,6 404,2 1709,5-1304

Efekt kreacji handlu powstały w wyniku zawarcia przez Polskę stref wolnego handlu Największe znaczenie zawarcie Układu Europejskiego przyrosty przyrostu handlu z UE 4-krotnie większe niż z krajami EFTA oraz 17-krotnie większe niż z krajami CEFTA Większy przyrost importu od eksportu Poziom zewnętrznej taryfy celnej Polski znacznie wyższy niż w Unii (różne zmiany w cenach) Dodatkowo: Skutki mogą być większe gdyż model dotyczy jedynie efektów statycznych Liberalizacja importu wpływa szczególnie korzystnie na poprawę efektywności w przypadku gospodarki nierynkowej i zmonopolizowanej Długookresowe przyczyny deficytu z prawie wszystkimi partnerami handlowymi Polski

Wymiana handlowa Polski z WE w mld ECU 40 30 20 10 0-10 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Eksport Import Bilans -20 Źródło: Eurostat

Badania ex post, połowa lat 90-tych Cześć prac odnosiła się bezpośrednio do wcześniejszych badań (Nilsson 2000 and Gros and Gonciarz 1996 on Baldwin 1994) Analiza przewidywanego i faktycznego wolumenu handlu Zmiana kierunku handlu (Gros and Gonziarz, 1996, Kaminski et al. 1996, Winiecki, 2000) Odniesienie do teorii spokes and hub (Baldwin 1994) - przesadzone (Gros and Gonziarz 1996) Początkowo handel pomiędzy szprychami faktycznie spada (Gros and Gonziarz 1996, Brenton and Gros 1997) W badaniach pomija się wpływ wcześniejszego systemu gospodarczego na gospodarkę (Winiecki 2000) przejście do b efektywnego systemu gospodarczego, gospodarka centralnie planowana, niedostosowanie popytu do podaży, gwałtowna liberalizacja wewnętrzna i zewnętrzna Umowy handlowe pomiędzy niektórymi krajami CEE czy Bałtyckimi bardziej efektywne od Układów Europejskich (Nilsson 2000)

Skutki przystąpienia Polski do UE Wpływ zmiany poziomu zewnętrznych ceł Duży zakres zmian w imporcie z pozaeuropejskich krajów OECD, Rosji, państw WNP, Chin i niektórych państw rozwijających się

Związane stawki celne Unii i Polski po Rundzie Urugwajskiej w działach CN 25 20 15 10 5 0 252729313335373941434547 495153555759616365676971737578808284868890929496 Stawki celne Polski po RU Stawki celne UE po RU

Skutki przystąpienia Polski do UE Dwa efekty: wzrost handlu z krajów nie należących do UE i stref wolnego handlu (efekt kreacji) zastąpienie importu z krajów UE (efekt przesunięcia)

Struktura geograficzna: badania Marczewskiego Szacunek efektu kreacji i substytucji (przesunięcia) importu w wyniku przyjęci przez Polskę wspólnej taryfy celnej UE (w mln. USD w cenach 1996 r.) Marczewski Krzysztof, 1999, Szacunek efektów kreacji i substytucji handlu wyrobami przemysłowymi wynikających z przyjęcia wspólnej taryfy celnej Unii Europejskiej, w: Skutki przyjęcia przez Polskę wspólnej taryfy celnej Unii Europejskiej, 1999, red. E. Kawecka-Wyrzykowska, Problemy handlu zagranicznego nr 21, IKCHZ, Warszawa

Grupa/lista krajów Efekt kreacji Efekt przesunięcia Łącznie efekty Grupa I 121,0 106,8 227,8 Grupa III 1,7 2,2 3,9 Grupa IV 73,1 27,2 100,4 Lista 2 4,3 4,4 8,7 Lista 3 62,8 36,1 98,9 Lista 4 0,5 0,2 0,7 Lista 5 0,5 0,6 1,1 Razem 263,9 177,5 441,5 1) Grupy obejmują: grupa I - kraje mające status KNU w Polsce i w UE (Australia, Hongkong, Japonia, Kanada, Nowa Zelandia, Republika Korei, Singapur, Tajwan, USA); grupa II - kraje (kosztem których dokonuje się substytucja handlu), które w Polsce i UE korzystają z bezcłowego dostępu do rynku. Należą do nich: Bułgaria, Czechy, Estonia, Islandia, Izrael, Lichtenstein, Litwa, Łotwa, Norwegia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Turcja, Węgry. grupa III - kraje, które w Polsce są objęte KNU, a po wejściu do Unii prawdopodobnie będą korzystały z bezcłowego dostępu do rynku na mocy stref wolnego handlu negocjowanych na podstawie tzw. Deklaracji Barcelońskiej z 1995 r. (Algieria, Cypr, Egipt, Jordania, Liban, Malta, Maroko, Syria, Tunezja); grupa IV - kraje mające w Polsce status KNU, a w Unii korzystające z preferencji GSP - kraje WNP i Albania 2) Listy obejmują następujące kraje: lista 2 - kraje rozwijające się obciążone stawkami KNU w Polsce, lista 3 - kraje rozwijające się korzystające z GSP w Polsce, lista 4 - kraje strony Konwencji z Lome korzystające z GSP w Polsce, lista 5 - kraje najbiedniejsze.

Struktura geograficzna: badania Marczewskiego Przystąpienie Polski do Unii - znaczące efekty handlowe, chociaż ich waga jest prawdopodobnie mniejsza w porównaniu do skutków Rundy Urugwajskiej czy utworzenia stref wolnego handlu

Struktura rzeczowa badanie Maliszewskiej, Michałka i Smitha oparte o modelu Armingtona Maliszewska Maryla, Michałek Jan, Smith Alasdair, 1998, Skutki przyjęcia wspólnotowej taryfy celnej dla handlu i produkcji artykułów przemysłowych w Polsce, Biuletyn Informacyjny: Wspólnoty Europejskie nr 83-84 (7-8, 1998) Zbadano, które działy CN charakteryzujące się najwyższym spadkiem udziału produkcji krajowej w konsumpcji wskutek przyjęcia przez Polskę wspólnej zewnętrznej taryfy celnej.

Badanie Maliszewskiej, Michałka i Smitha CN2 Opis Zmiana % prod. krajowej w C 62 ODZIEŻ, DODATKI ODZIEŻOWE -6.55% 93 BROŃ I AMUNICJA -6.48% 61 ODZIEŻ, DODATKI ODZIEŻOWE -6.32% 67 PREPAROWANE PIÓRA I PUCH -5.72% 91 ZEGARY, ZEGARKI -5.67% 40 KAUCZUK I WYROBY -4.79% 65 NAKRYCIA GŁOWY -3.94% 42 WYROBY ZE SKÓRY -3.91% 95 GRY, ZABAWKI -3.73% 87 POJAZDY NIESZYNOWE -2.85% 92 INSTRUMENTY MUZYCZNE -2.73% 66 PARASOLE, LASKI -2.49% 85 MASZYNY, URZĄDZENIA ELEKTR. -2.34% 90 PRZYRZĄDY, APARATY OPTYCZNE -2.27% 94 MEBLE, POŚCIEL, MATERACE -2.14%

Struktura rzeczowa: badanie Maliszewskiej, Michałka i Smitha oparte o modelu Armingtona Cena produktów importowanych z Reszty Świata spadnie średnio o 5.5%. Dojdzie do 10-procentowego wzrostu popytu na produkty importowane z Reszty Świata oraz spadku na produkty krajowe i importowane z preferencyjnego obszaru celnego o 1,4%. Średni udział produktów z Reszty Świata w konsumpcji wzrośnie do 13%, natomiast udział produktów krajowych w konsumpcji spadnie z 59% do 58% (średnia nieważona). Całkowity wpływ redukcji stawek celnych wynikających z przyjęcia WZTC nie jest znaczący - wynika to głównie z niskiego udziału importu z Reszty Świata w konsumpcji krajowej (10.8%). Wśród najbardziej dotkniętych sektory przemysłu lekkiego

Struktura rzeczowa: badanie oparte o model grawitacji Podobne wnioski na temat zagrożenia konkurencją Fidrmuc Jarko, Huber Peter, Michałek Jan J., 2001, Poland's Accession to the European Union. Demand for Protection of selected Sensitive Products, Economic Policy in Transition Economies, vol. 11, no.1

Struktura rzeczowa: badanie oparte o model grawitacji największe szacowane przyrosty importu, przewyższające 10% rocznie, mogą wystąpić w grupach towarowych obejmujących takie produkty jak: autobusy, wyroby skórzane, silniki elektryczne, części samochodowe, sprzęt telekomunikacyjny, odbiorniki telewizyjne, elektryczny sprzęt gospodarstwa domowego, pojazdy do transportu towarów mleko i sery. stosunkowo wąskie grupy towarowe, udział w obecnym imporcie Polski przekracza nieznacznie 1 procent

Wnioski dalsza liberalizacja importu nierolniczego Polski, związana z wprowadzeniem WZTC, nie powinna wywołać poważnych trudności ekonomicznych dla całej polskiej gospodarki.

Skutki dobrobytowe badanie, wywodzące się z analizy równowagi cząstkowej, w której wykorzystano policzalny model równowagi ogólnej, zostało wykonane przez W. Orłowskiego (2000) Orłowski Witold, 2000, Koszty i korzyści z członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Metody, modele, szacunki. CASE, Warszawa.

Całościowe wyniki: Orłowski Efekty statyczne Wspólna polityka Strefa wolnego handlu Wspólna taryfa celna handlowa UE Pozost. Razem UE Pozost. Razem UE Pozost. Razem Eksport do 2348 0 2348 2348 0 2348 2348-34 2314 Import z 3398-389 3009 3398 163 3561 3398 214 3612 Saldo -1050 389-661 -1050-163 -1213-1050 -248-1298 Efekty dynamiczne Efekty Efekt dochody w Efekt dochody w UE dostosowawcze Polsce UE Pozost. Razem UE Pozost. Razem UE Pozost. Razem Eksport do 4442-34 4408 4442-34 4408 3344-383 2961 Import z 3398 214 3612 5047 858 5905 5620 1502 7122 Saldo 1044-248 796-605 -892-1497 -2276-1885 -4161

Badanie Orłowskiego efekty statyczne Największe efekty wywołało utworzenie strefy wolnego handlu Polski eksport do UE wzrósł o 2,4 mld. a import o 3,4 mld dol. z 1996 roku. Znacznie mniejsze skutki przyjęcia wspólnej taryfy celnej wg. tego badania. przyrost importu z państw trzecich - około 440 mln. dol. (163+389). Najmniejsze skutki - przyjęcie wspólnej polityki handlowej przyrost importu z państw trzecich (głównie objętych systemem preferencji) o 85 mln. dol

Badanie Orłowskiego efekty dochodowe założenie w wyniku rozszerzenia Unii, przyspieszenie wzrostu gospodarczego państw Unii (w okresie pięciu lat) wyniesie 0,15%, a import wzrośnie 0,7% rocznie. Wyniki: wzrost polskiego eksportu o około 2.1 mld. dol. rocznie (4442-2314). przyrost PKB 0,3% rocznie. polski import może przyrosnąć wzrosnąć o 2,3 mld dol. (5905-3612). łączne efekty dochodowe powinny znacznie zwiększyć wielkość obrotów prawie nie zmieniając jednak salda wymiany

Badanie Orłowskiego efekty dostosowawcze Efekty wynikające z konieczności akceptacji wymogów produktowych i procesowych i zasad organizacji rynku - dodatkowe koszty dla przedsiębiorstw polskich. Wiążą się z nakładami inwestycyjnymi potrzebnymi do wypełnienia norm UE oraz wzrostem kosztów bezpośrednich (płacowych czy energii) Wyniki: spadek eksportu do państw UE o 1,1 mld. dol i do reszty świata o 0,6 mld. dol. wzrost importu o 1,2 mld dol. (po 0, 6 z UE i reszty świata). w efekcie bilans handlowy Polski może pogorszyć się o 2,6 miliarda dolarów.

Całościowe wyniki: Orłowski Efekty statyczne i dynamiczne wynikające z integracji Polski z UE: Zmiany salda wymiany handlowej: skumulowany wpływ poszczególnych efektów integracji (w mln. dol. z 1996 r.) Łączny skumulowany efekt integracji Polski zwiększenie eksportu o 3 mld dolarów wzrost importu o 7,1 miliarda czyli pogorszenie się salda wymiany o 4,1 miliarda.

Badanie na bazie modelu równowagi cząstkowej Dane zdezagregowane, na poziomie produktów, CN6 Baza: PC-TAS 1995-2002 Problem: często brak danych, błędy Milner C. Śledziewska K. Capturing Regional Trade Effects in the Presence of Other Trade Effects: The Impact of the Europe Agreement on Poland s Imports, Open Economies Review, May 2007

Metoda estymacji ln M M i( EU ) β 0 + β 2 ln(1 + ti( EU ) ) + β 4 ln( t 1 + M i( EU ) t = ) ik Estymacja wpływu na import z krajów UE β T t Estymacja wpływu na import z krajów nie objętych (ROW) ln M ( + t ) + µ ln( + t ) T i ( ROW ) = µ t o + µ i ln 1 i( EU 2 1 i( ROW ) + µ t M i( EU ) ln M i ROW t µ o µ ( ti EU ) µ ( ti ROW ) µ + µ tt M ( ) = + 1 ln 1+ ( ) + 2 ln 1+ ( ) + 3 ln Σ ik t 1 ln M i ROW t = µ + µ + ti EU + µ + ti ROW + µ M i EU t + µ ( ) 0 1 ln 1 ( ) 2 ln 1 ( ) 3 ln ( ) 1 t ( ) ( ) T Komplikacje: dyskryminacyjna liberalizacja z innymi państwami, poza UE i wzrost importu z Chin Wrzucamy i wyrzucamy FTA y lub China

Dyskryminacyjne umowy handlowe podpisane przez Polskę przed wstąpieniem do UE Wyspy Owcze Kraje bałtyckie Izrael Turcja Polska UE EFTA CEFTA Wyspy Owcze Czerwiec 1999 Izrael Marzec 1998 Kraje Bałtyckie 1999 Turcja Maj 2000 EFTA Listopad 1993 CEFTA Lipiec 1994

Poland and regionalism China ROW Faroe Islands Israel The Baltic States Poland UE Turkey CEECs EFTA

Share changes in geographical structure in Polish import from 1991 to 2003 KOREA UKRAINE SWITZERLAND TURKEY DENMARK FINLAND SLOVAK REPUBLIC NORWAY HUNGARY JAPAN AUSTRIA SPAIN SWEDEN UNITED STATES BELGIUM-LUXEMBOURG NETHERLANDS CZECH REPUBLIC UNITED KINGDOM CHINA FRANCE RUSSIA ITALY GERMANY -5.0% -4.0% -3.0% -2.0% -1.0% 0.0% 1.0% 2.0% 3.0% 4.0% 5.0%

The Analytic Framework Trade creation and diversion Import Price (P) S POL t P ROW t S ROW P EU P ROW S EU S ROW D POL 0 Q1 Q2 Q 3 Q 4 Import Volume (Q)

Trade creation and diversion under alternative conditions Import Price (P) t S FTAs S FTAs t P ROW P EU P ROW t S ROW S EU S ROW D POL 0 Q1 Q2 Q 3 Import Volume (Q)

Trade creation and diversion under alternative conditions Import Price (P) t S FTAs S POL S POL+ FTAs t P ROW P EU P ROW t S ROW S EU S ROW D POL 0 Q1 Q2 Q 5 Q 3 Q 4 Import Volume (Q)

Efekty kreacji w handlu Polski, Układ Europejski Independent variables Tariff change on imports from: EU -1.7286 (0.004) Dependent variable: Import Growth from EU Share of imports from EU in total imports (lagged) -0.5889 (0.000) (plus sector and sector-specific year dummies not reported) Constant 2.6091 (0.000) Number of observations 16,795 F 11.94 Prob (F) 0.0000 R 2 (within) 0.2791 P value are in parentheses and based on robust standard errors

Efekty przesunięcia w handlu Polski, Układ Europejski Independent variables Tariff change on imports from: ROW (1) Dependent variable Import Growth from: ROW (FTAs excluded) (2) ROW (FTAs and China excluded) (3) Share of imports from EU in total imports (lagged) (plus sector and sector-specific year dummies not reported) EU.8097 (0.315) ROW -.1164 (0.921).4956 (0.000) Constant -1.7694 (0.000) 1.0882 (0.276) -.6901 (0.640).4023 (0.000) -1.4835 (0.000) 2.8781 (0.007) -1.4056 (0.359).3788 (0.000) -1.3904 (0.000) Number of observations 17269 14704 14405

Wyniki estymacji, efekty handlowe, w mln USD Wzrost importu Efekt przesunięcia Efekt kreacji 1996 1042.3 211.4 830.9 1997 1197.6 240.3 957.3 1998 999.8 204.7 795.1 1999 1023.1 196.3 826.8 2000 47.6 9.1 38.5 2001 14.1 3.3 10.7 2002 14.3 3.2 11.1

Podsumowanie Wzrost znaczenia układów handlowych potrzebna dla lepszego zrozumienia mechanizmów UE podpisuje i będzie popisywać nowe umowy Polska zmiany znaczące w strukturze handlu w ostatnim ćwierćwieczu Polska znaczenie Układu Europejskiego Przejściowe ale znaczące efekty handlowe Podobne przewidywania w analizach ex-ante Efekt kreacji większy od efektu przesunięcia Chiny brak efektu przesunięcia