Poznań, 5 stycznia 2015 r. O BEZPIECZEŃSTWIE W RÓŻNYCH ASPEKTACH We współczesnej szkole, która oceniana jest w różnych rankingach, najważniejszymi przedmiotami są oczywiście te, które występują na egzaminach. Zapomina się i marginalizuje te, które w rankingach nie występują, ani też jakoś szczególnie nadzór pedagogiczny nie jest nimi zainteresowany. Takim przedmiotem jest EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA. Przedmiot występujący zarówno w szkole gimnazjalnej jak i ponadgimnazjalnej, w wymiarze jednej godziny tygodniowo. Chciałem zatem zwrócić uwagę na rangę tego przedmiotu, ponieważ wszystkie badania pokazują, że dla ludzi bezpieczeństwo staje się jedną z najważniejszych potrzeb. Bezpieczeństwo oczywiście bardzo szeroko rozumiane. Dlatego chciałbym swoim uczniom, ale i nauczycielom przybliżyć książki, które zajmują się tą problematyką i zagadnienia prezentują szerzej niż podręczniki do tego przedmiotu. Wszystkie są autorstwa profesora Brunona Hołysta, znawcy problematyki kryminalistycznej w jej szerokich aspektach oraz znawca zjawisk społecznych uwzględniających stan bezpieczeństwa. Pierwsza książka nosi tytuł Zagrożenia ładu społecznego i wydana została w dwóch tomach. W pierwszej omówiono szczegółowo metodologię badań nad patologią społeczną, a także konteksty analiz zagrożeń ładu społecznego (np. moralny i etyczny, psychologiczny, biologiczny, prawny, społeczno-kulturowy, mikrospołeczny). Autor dokonał również przeglądu przejawów patologii społecznej w różnych środowiskach np. rodzinnym i pracowniczym. W drugim tomie prof. Brunon Hołyst omawia tematykę ładu społecznego i czynnikom go zakłócającym. Publikacja jest bardzo ciekawą analizą zagrożeń ładu społecznego, jakie obserwujemy i z którymi musimy sobie radzić w obecnych czasach. W książce omówiono m. in.: destruktywne zachowania skierowane wobec świata zewnętrznego (otoczenie społeczne, świat przyrody i wytworów cywilizacji) i własnej osoby, destabilizację systemu kształtowania i zaspokajania potrzeb, której przejawami są uzależnienie od internetu,
pracoholizm, ryzykowne zachowania seksualne, uzależnienie od środków psychoaktywnych (tradycyjnych i nowych), zachowania kompulsywne związane z czynnościami dnia codziennego oraz z używaniem mediów elektronicznych, uzależnienia na podłożu psychopatologii seksualnej, uzależnienie od ryzyka, a także od władzy, poddano analizie dehumanizację więzi międzyludzkich: odwrażliwienie w kontaktach interpersonalnych, instrumentalizację relacji międzyludzkich w cywilizacji konsumpcjonizmu, dehumanizację relacji międzyludzkich w sferze nowoczesnej opieki zdrowotnej i opieki społecznej, psychospołeczne mechanizmy biurokratyzacji i instrumentalizacji relacji organizacja-jednostka, prostytucję jako skrajną formę dehumanizacji, a także alienację jednostki we współczesnym społeczeństwie. W tej części są rozważane także upublicznianie intymności oraz wirtualizacja kontaktów interpersonalnych, dezorientację w świecie wartości i norm, zanik postaw obywatelskich i prawnych we współczesnym społeczeństwie, postawy ksenofobii i nietolerancji w relacjach społecznych, dezorganizację życia społecznego i politycznego ze szczególnym uwzględnieniem wykluczenia społecznego uwarunkowanego ekonomicznie oraz uwarunkowanego kulturowo, społecznych reakcji na nierówności i niesprawiedliwości społeczne, cyberterroryzmu w zglobalizowanym świecie oraz sportu jako areny zjawisk patologii społecznej. Inną godną polecenia jego książką jest Terroryzm. To dwutomowa, pierwsza tak obszerna monografia na temat tego zjawiska w literaturze polskiej, a także unikatowa w piśmiennictwie europejskim. Jest ona szczególnie ważna w sytuacji, gdy terroryzm - mimo swej długiej historii - osiągnął zupełnie nową jakość. Książka jest adresowana jest także do nauczycieli, którzy muszą być przygotowani do reakcji na atak terrorystyczny w każdym miejscu i w każdym czasie. Profesor Brunon Hołyst wieloaspektowo przedstawia zjawisko terroryzmu oraz metody jego kontrolowania, uwzględnia najnowsze wyniki badań ilustrowane rycinami i tabelami. Dopełnienie całości opracowania stanowią okienka problemowe, teksty konwencji, chronologia ataków terrorystycznych oraz obszerna bibliografia.
W tomie pierwszym została zawarta geneza terroryzmu i zagadnienia ogólne, m.in. pojęcie terroryzmu, jego klasyfikacja, metodologia badań, organizacje terrorystyczne na świecie i ich działalność, charakterystyka sprawców i ich ofiar oraz modus operandi. Zaś tom drugi przedstawia ustawodawstwo antyterrorystyczne, strategie walki z terroryzmem, jednostki kontrterrorystyczne, systemy zapobiegania terroryzmowi oraz wyniki badań ogólnopolskich na temat terroryzmu. Kolejną pozycją jest książka Bezpieczeństwo. Ogólne problemy badawcze. W pierwszej jej części bezpieczeństwo jest ujmowane jako warunek przetrwania gatunku ludzkiego, jako potrzeba, jako wartość, jako stan świadomości i wreszcie jako prawo człowieka. Część druga książki poświęcona jest biologiczno-medycznemu wymiarowi bezpieczeństwa (uczniowie muszą wiedzieć, że istnieje Deklaracja Praw Pacjenta WHO i Europejska Konwencja Bioetyczna, która nakłada na państwo obowiązek zapewnienia równego dostępu do opieki medycznej o właściwej jakości), bezpieczeństwu ekologicznemu, antropologicznokulturowym aspektom bezpieczeństwa, bezpieczeństwu człowieka w świetle etyki i w ujęciu psychologii. Autor analizuje także bezpieczeństwo w aspekcie socjologicznym, w świetle analiz nauk prawnych i w perspektywie badań politologicznych. W końcowej części książki omówione zostały ekonomiczne aspekty problematyki bezpieczeństwa, bezpieczeństwo z punkty widzenia prakseologii oraz bezpieczeństwo człowieka w kontekście rozwoju cywilizacji technicznej i komunikacji. W kolejnej książce pt. Bezpieczeństwo jednostki Brunon Hołyst analizuje w części pierwszej, swoje rozważania bezpieczeństwa w aspekcie zdrowia. Rozpatruje zdrowie fizyczne, psychiczne, społeczne i duchowe w poczuciu bezpieczeństwa człowieka. Analizuje również zagrożenia i bezpieczeństwo pacjenta, jednostki niepełnosprawnej oraz bezpieczeństwo człowieka w konfrontacji z bólem i cierpieniem. Druga część książki poświęcona została normom warunkującym poczucie bezpieczeństwa. Analizuje normy społeczne i prawne stojące na straży niezależności i wolności, w obronie godności człowieka, w ochronie prywatności, w obronie własności. Porusza także poczucie bezpieczeństwa w świecie kredytów i podatków oraz bezpieczeństwo konsumenta. W ostatniej części Bezpieczeństwa jednostki poruszone zostały problemy bezpieczeństwa wolności wyboru działania w świecie manipulacji interpersonalnych, bezpieczeństwa człowieka w warunkach izolacji dobrowolnej i przymusowej, bezpieczeństwa w świecie ryzyka i zdarzeń losowych. Ważnym problemem jest także zaufanie społeczne jako warunek bezpieczeństwa człowieka oraz zadowolenie z życia a poczucie bezpieczeństwa. W szkole jednak oprócz przygotowania teoretycznego, które jest w bezpieczeństwie bardzo ważne, istotne są także różne ćwiczenia. Na zdjęciach poniżej uczestnicy próbnego alarmu w Zespole Szkół Komunikacji, w dniu 25 listopada 2013 r. PRÓBNE ALARMY MAJĄ JEDNAK SENS TYLKO WTEDY, GDY NIE SĄ WCZEŚNIEJ ZAPOWIEDZIANE I NIKT O NICH NIE WIE. A JESZCZE LEPIEJ, ABY SYMULACJE BYŁY JAK NAJBARDZIEJ AUTENTYCZNE.