I Ogólnopolska Konferencja Naukowa CYBERPRZESTRZEŃ I ŚWIATY WIRTUALNE- konsekwencje osobowe, społeczne i kulturowe

Transkrypt

1 Spostrzeganie przez studentów zagrożeń w obszarze życia osobistego oraz rodzinnego wynikających z rozwoju społeczeństwa informacyjnego w kontekście ich późniejszego rodzicielstwa dr Beata Stachowiak Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

2 Informacje o badaniach Głównym celem było zdiagnozowanie poglądów studentów UMK dotyczących zagrożeń dla jednostki funkcjonującej w społeczeństwie informacyjnym. Zagrożenia rozpatrywano na pięciu płaszczyznach: życia osobistego i rodzinnego, pracy zawodowej, ochrony zdrowia, edukacji i wiedzy oraz bezpieczeństwa wewnętrznego. Badania zostały przeprowadzone na przełomie stycznia i lutego 2014 roku. Objęto nimi 2055 studentów i studentek, po weryfikacji kwestionariuszy ankietowych ostatecznie zakwalifikowano 1903 ankiety.

3 Respondenci pod względem płci

4 I Ogólnopolska Konferencja Naukowa Respondenci pod względem kierunków studiów

5 Respondenci pod względem aktywności w sieci 80% kobiety mężczyźni 68,8% 70,5% 60% 40% 20% 26,6% 25,9% 0% 4,1% 0,5% 0,6% 3,0% Nie korzystam Sporadycznie Regularnie Codziennie

6 Deklaracje respondentów w związku z dostępem do Internetu za pośrednictwem sprzętu 90% 83,52% 68% 45% 23% 29,85% 21,98% 51,88% 2,27% 0% Komputer stacjonarny Laptop Tablet Smartfon Inne

7 Średni wskaźnik użytkowania sprzętu Komputer stacjonarny Laptop Tablet Smartfon Inne

8 Samoocena umiejętności respondentów w zakresie korzystania z ICT Brak umiejętności 1% Bardzo dobre 36% Niewystarczające 3% Dobre 34% Wystarczające 20% Trudno określić 6%

9 Miejsca najczęstszego korzystania z Internetu 100% 75% 90,6% 90,1% kobiety mężczyźni 50% 42,3% 39,0% 25% 0% miejsce zamieszkania uczelnia 13,4% 10,9% U znajomych 15,4% 18,5% 6,2% 5,9% W pracy Hotspoty w miejscach publicznych 4,1% 5,8% Inne miejsca

10 Pozostałe informacje o respondentach Respondenci są w wieku od 18 do 29 lat, średnia wieku 21,6, dominanta 20, mediana 21. Grupa respondentów nie jest zróżnicowana w sposób statystycznie istotnie pod względem wieku, gdyż współczynnik zmienności wynosi zaledwie 8,35%. Płeć nie determinuje aktywności w Internecie. Płeć nie wpływa na miejsce korzystania z Internetu. Mobilność studentów jest dyskusyjna.

11 Deklaracje studentów dotyczące zetknięcia się z problematyką zagrożeń w społeczeństwie informacyjnym

12 Deklaracje studentów dotyczące zetknięcia się z problematyką zagrożeń w społeczeństwie informacyjnym społeczne i humanistyczne medyczne biologiczne i nauk o Ziemi matematyczne, fizyczne i ścisłe Nie przypominam sobie Nie Tak 27% 19% 54% 20% 26% 54% 23% 25% 52% 27% 23% 50% 0% 15% 30% 45% 60%

13 Źródła informacji o zagrożeniach dla jednostki w społeczeństwie informacyjnym

14 Czy potrzebne są inicjatywy mające na celu uświadomienie zagrożeń w si? Kobiety Mężczyźni 60% 50,3% 49,7% 45% 30% 15% 0% 21,0% 22,0% 21,6% 17,5% 8,5% 4,6% 2,5% 2,2% Zdecydowanie nie Nie Nie mam zdania Tak Zdecydowanie tak

15 Wnioski z badań Płeć nie wpływa na fakt zetknięcia się z problematyką zagrożeń w społeczeństwie informacyjnym (chi kwadrat 0,461 df=2). Kierunek studiów nie wpływa na fakt zetknięcia się z problematyką zagrożeń dla jednostki w społeczeństwie informacyjnym (chi kwadrat 11,22 dla df=6). Połowa respondentów deklaruje, że z problematyką zagrożeń dla jednostki w społeczeństwie informacyjnym zetknęli się w Internecie, około 1/4 twierdzi, że zdobyło ją na zajęciach w uczelni. Płeć wpływa na poglądy respondentów w zakresie oceny inicjatyw dążących do uświadomienia zagrożeń dla jednostki w społeczeństwie informacyjnym, kobiety częściej deklarują opinię o konieczności tych działań, kierunek studiów nie jest determinantem w tym zakresie.

16 Wybrane statystyki dotyczące zagrożeń jednostki w społeczeństwie informacyjnym Opis zagrożenia Kobiety Mężczyźni Dehumanizacja relacji międzyludzkich 26,70% 26,36% Kontrola jednostki i zmniejszenie jej prywatności 33,20% 33,55% Nowe typy uzależnień 45,60% 43,41% Wykluczenie cyfrowe 19,00% 24,36% Osłabienie relacji międzyludzkich 46,30% 34,88% Różnicowanie się społeczenstwa ze względu na dostęp do nowych technologii 15,80% 17,17% Analfabetyzm komputerowy 22,70% 25,14% Osłabienie więi rodznnych, zanik rodzin 23,20% 18,94% wielopokoleniowych Pracoholizm 41,40% 36,21% Powiększanie się luki pokoleniowej 15,70% 15,39% Nie mam zdania 4,10% 4,32%

17 Wybrane wyniki badań ankietowych dotyczące zagrożeń jednostki w społeczeństwie informacyjnym Dehumanizacja relacji międzyludzkich Kontrola jednostki i zmniejszenie jej prywatności Nowe typy uzależnień Wykluczenie cyfrowe Osłabienie relacji międzyludzkich Różnicowanie się społeczeństwa ze względu na dostęp do nowych technologii Analfabetyzm komputerowy Pracoholizm Osłabienie więi rodznnych, zanik rodzin wielopokoleniowych Powiększanie się luki pokoleniowej Nie mam zdania 4% 16% 24% 21% 16% 27% 33% 22% 41% 39% 45% 0% 13% 25% 38% 50%

18 Skala zagrożenia (w opinii respondentów) w sferze życia rodzinnego i osobistego odczuwane w stosunku do innych osób odczuwane w stosunku do siebie brak danych

19 Wybrane statystyki dotyczące zagrożeń jednostki w społeczeństwie informacyjnym odczuwane w stosunku do innych osób odczuwane w stosunku do siebie średnia 2,74 2,46 modalna 3 3 mediana 3 3 współczynnik zmienności 46,02% 55,37%

20 Wybrane statystyki dotyczące zagrożeń jednostki w społeczeństwie informacyjnym Miary statystyczne odczuwane w stosunku do innych osób odczuwane w stosunku do siebie K M K M średnia 2,91 2,55 2,60 2,31 osoby nie mające zdania w tym zakresie

21 Wnioski z badań Płeć wpływa na poziom odczuwanego zagrożenia jednostki w społeczeństwie informacyjnym w stosunku do innych (chi kwadrat 40,42 df=5). Różnice są statystycznie istotne. Kobiety oceniają poziom zagrożenia jednostki w społeczeństwie informacyjnym w stosunku do innych wyżej niż mężczyźni. Płeć wpływa na poziom odczuwanego zagrożenia jednostki w społeczeństwie informacyjnym w stosunku do siebie (chi kwadrat 25,18 df=5). Różnice są statystycznie istotne. Kobiety oceniają poziom zagrożenia jednostki w społeczeństwie informacyjnym w stosunku do siebie wyżej niż mężczyźni. Występują także subtelne różnice w tym obszarze między studentami poszczególnych kierunków studiów. Grupa osób niezdecydowanych była większa w przypadku samooceny zagrożenia jednostki w społeczeństwie informacyjnym.

22 Wnioski z badań Należy poruszać tematykę bezpieczeństwa jednostki i zagrożeń wobec niej w społeczeństwie informacyjnym, chociażby w ramach technologii informacyjnej. Należy większy akcent kłaść na zagrożenia dotyczące funkcjonowania rodziny. Szczególną uwagę należy zwrócić na studentów kierunków przyrodniczych, ścisłych i technicznych.

23 Prezentacja będzie udostępniona na portalu ResearchGate Dziękuję za uwagę