Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach Spytkowice Kuratorium Oświaty w Krakowie
Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 2/29
Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 16-01-2014-29-01-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Beata Cholewa, Alicja Sienkowiec. Badaniem objęto 45 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 41 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 7 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielem samorządu lokalnego, partnerami szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły: 1.Szkoła wspomaga rozwój uczniów, uwzględniając ich indywidualną sytuację. 2.Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 3.Szkoła, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych edukacyjnych. 4. Zarządzanie szkołą służy jej rozwojowi. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 3/29
Obraz szkoły Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach prowadzona przez Gminę Spytkowice jest szkołą z ponad stuletnią historią. Obecnie nauka dla dzieci oddziału przedszkolnego oraz uczniów 6 oddziałów szkoły podstawowej odbywa się w zadbanym dwupiętrowym budynku. Obok Szkoły znajduje się nowe, wielofunkcyjne boisko ze sztuczną nawierzchnią, służące rozwijaniu aktywności fizycznej zarówno uczniów Szkoły, jej absolwentów jak i lokalnej społeczności. W Szkole podejmowane są różnorodne przedsięwzięcia służące kształtowaniu postaw altruistycznych oraz rozwijaniu zainteresowań artystycznych. Celom tym służą działania, polegające na corocznym angażowaniu się uczniów w akcje charytatywne "I ty zostań Św. Mikołajem", "Pomóż i Ty"; wykonywaniu prac plastycznych na kiermasze CARITAS oraz projektowaniu kartek świątecznych dla hospicjum w Krakowie i Zakładu Opiekuńczo - Leczniczego w Rabie Wyżnej. Nauczyciele wspólne organizują konkursy, imprezy i uroczystości szkolne, gminne i środowiskowe o wysokich walorach artystycznych; organizują liczne wyjazdy edukacyjne, poszerzające wiedzę, umiejętności i zainteresowania uczniów oraz współdziałają ze sobą podczas rozwiązywania problemów dydaktyczno wychowawczych. W Szkole dokonywana jest analiza wyników sprawdzianu zewnętrznego, ewaluacji wewnętrznej i innych badań, która służy monitorowaniu i ocenie poziomu opanowania kształconych umiejętności; konstruowaniu planów pracy na kolejne lata, opracowaniu planów naprawczych, planowaniu zajęć dodatkowych dla uczniów oraz weryfikacji stosowanych metod i form pracy z uczniami. Wdrażanie wniosków z analiz nie przynosi oczekiwanych efektów, odzwierciedlonych w corocznych wynikach sprawdzianu zewnętrznego Szkoły. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 4/29
Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 566 Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 12 Pułk Piechoty Szkoła podstawowa Spytkowice Kod pocztowy 34-745 Urząd pocztowy Spytkowice Telefon 0182688346 Fax Www Regon 49045279700000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 111 Oddziały 7 publiczna Nauczyciele pełnozatrudnieni 12.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 2.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 1.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 15.86 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki 9.25 MAŁOPOLSKIE nowotarski Spytkowice gmina wiejska Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 5/29
Poziom spełniania wymagań państwa Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) C Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) C W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków (D) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu (D) C Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami (D) W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki (D) Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki (B) Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb (B) Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 6/29
Wnioski 1. W Szkole rozpoznaje się indywidualne możliwości psychofizyczne i potrzeby uczniów i na tej podstawie organizuje wspomaganie ich rozwoju. 2. Współpraca Szkoły z instytucjami i organizacjami wspierającymi rozwój dzieci i młodzieży sprzyja doskonaleniu pracy nauczycieli w zakresie udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej oraz zapewnia im pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. 3. Nauczyciele angażują się w pracę zespołów funkcjonujących w Szkole na etapie planowania, organizacji, realizacji, analiz i doskonalenia procesów edukacyjnych na poziomie Szkoły i oddziału klasowego. 4. Wspólne rozwiązywanie pojawiających się problemów dydaktycznych i wychowawczych oraz ustalanie zakresu i sposobu wprowadzania zmian sprzyja podejmowaniu efektywnych działań. 5. Wnioski z analizy wyników badań zewnętrznych i wewnętrznych oraz wnioski z nadzoru pedagogicznego uwzględniane są w planowaniu działań Szkoły, jednak w niewielkim stopniu wpływają na podniesienie jakości kształcenia. 6. Nauczyciele indywidualnie dokonują ewaluacji poszczególnych elementów swojej pracy; ich współpraca w tym zakresie nie ma charakteru działalności zorganizowanej, planowej i systematycznej. 7. Sposób zarządzania Szkołą nie sprzyja angażowaniu się rodziców i uczniów w podejmowanie decyzji dotyczących jej funkcjonowania oraz ich współuczestnictwu podczas realizacji podejmowanych działań. 8. Dyrektor Szkoły podejmuje skuteczne działania w pozyskiwaniu zasobów zewnętrznych i dba o zapewnienie odpowiednich warunków dla procesów wychowania i uczenia się oraz pracy i rozwoju nauczycieli. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 7/29
Wyniki ewaluacji Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B W Szkole rozpoznaje się indywidualne możliwości psychofizyczne i potrzeby uczniów i na tej podstawie organizuje wspomaganie ich rozwoju. W opinii rodziców, wsparcie otrzymywane w Szkole odpowiada potrzebom ich dzieci. Uczniowie i ich rodzice mają poczucie równego traktowania uczniów i nie dostrzegają żadnych przejawów dyskryminacji. W ramach profilaktyki, w Szkole problem ten omawiany jest na lekcjach wychowawczych lub na bazie dostępnych tekstów literackich oraz podejmowane są działania nakierowane na wzbudzanie w uczniach potrzeby niesienia wzajemnej pomocy. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W Szkole rozpoznaje się możliwości, potrzeby i sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia między innymi poprzez: dokonywanie diagnozy wstępnej, bieżące obserwacje, monitorowanie przygotowania do zajęć, indywidualne rozmowy z rodzicami i samym uczniem oraz analizę opinii poradni psychologiczno - pedagogicznych. Z rozpoznania potrzeb i możliwości uczniów klasy IV wynikają działania polegające na: doskonaleniu umiejętności współdziałania w grupie; dostrzeganiu sukcesów uczniów; rozbudzaniu ich zainteresowań i wiedzy o otaczającym świecie oraz zachęcaniu do wyrażania własnych poglądów. Informacje pozyskane od rodziców świadczą o tym, że nauczyciele często rozmawiają z nimi o możliwościach i potrzebach ich dzieci (rys. 1j). Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 8/29
Rys. 1j Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Organizowane w Szkole dodatkowe zajęcia dostosowane są do potrzeb i zainteresowań uczniów (rys.1j, 2j). Oferta zajęć - jak informuje Dyrektor - wynika z realizowanych projektów unijnych; wyrównywania szans edukacyjnych uczniów mających trudności z opanowaniem treści programowych; rozwijania zainteresowań oraz przygotowania uczniów do konkursów. Zdaniem Dyrektora, każdy uczeń ma możliwość uczestniczenia w zajęciach pozalekcyjnych, a wspieranie rozwoju prowadzone jest poprzez przydzielenie dodatkowych godzin nauczania indywidualnego i dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych. Ponadto, Szkoła zapewnia opiekę pedagoga i logopedy w wymiarze 5 godzin tygodniowo. Zdaniem rodziców, prowadzone w Szkole zajęcia odpowiadają potrzebom ich dzieci. Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele dostosowywali swoje działania do wcześniej rozpoznanych potrzeb i możliwości poszczególnych uczniów, czego przykładem było: indywidualizowanie procesu nauczania; motywowanie uczniów, zachęcanie do aktywności, chwalenie, zauważanie sukcesów; stosowanie metod aktywizujących i pracy w celowo dobranych grupach. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 9/29
Rys. 1j Rys. 2j Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki Nauczyciele, rodzice oraz uczniowie zgodnie twierdzą, że w Szkole nie zdarzają się przypadki dyskryminacji. Rodzice zauważają, że "dzieci dobrze się traktują, są za sobą, pomagają sobie", a uczniowie mówią "wszyscy jesteśmy traktowani w ten sam sposób, nie ma wywyższania córki czy syna nauczyciela, nauczyciel nie kwestionuje tego jak sami się oceniliśmy, do konkursów przystępuje kto chce, nie ma różnic, każdy jest traktowany tak samo bez żadnych wyróżnień, kolegujemy się, pożyczamy sobie zeszyty, czasem w domach, czasem w Szkole". Wśród przykładów działań, mających na celu zapobieganie przejawom dyskryminacji nauczyciele wymieniają: omawianie problemu na lekcjach wychowawczych oraz przeprowadzanie akcji charytatywnych, między innymi: "I ty zostań Św. Mikołajem", "Pomóż i Ty", wykonywanie prac na kiermasz CARITAS, wykonywanie kartek świątecznych dla hospicjum w Krakowie i Zakładu Opiekuńczo - Leczniczego w Rabie Wyżnej. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 10/29
Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła w celu zapewnienia wspomagania rozwoju uczniów, utrzymuje stałą współpracę z: Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Policją, Ochotniczą Strażą Pożarną, Gminnym Centrum Kultury, Orawskim Centrum Kultury, Biblioteką, Parafią, Stowarzyszeniem Rozwoju Inicjatyw Lokalnych E7, Agencją Rynku Rolnego, wyciągiem Beskid oraz innymi szkołami z terenu gminy. Efektem współpracy jest diagnozowanie i opiniowanie rozwoju dziecka, organizowanie szkoleń i warsztatów dla nauczycieli, uczniów i rodziców ( Jak radzić sobie z emocjami, Jak kochać dziecko ), pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, finansowanie wyjazdów wakacyjnych, sponsorowanie nagród, dofinansowanie wycieczek edukacyjnych oraz przeprowadzenie szkolenia dla rodziców na temat zapobiegania przemocy. Wsparcie otrzymywane przez Szkołę dzięki współpracy z instytucjami kulturalno - oświatowymi i sportowymi umożliwia uczniom rozwój ich pasji. Uczniowie biorą udział w projektach, uczestniczą w konkursach i zawodach organizowanych przez te instytucje, uczęszczają na zajęcia pozalekcyjne i korzystają z ich infrastruktury. Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Nauczyciele Szkoły motywują uczniów do aktywnego uczenia się, a ich działania uwzględniają indywidualizację procesu edukacyjnego, co można było zauważyć podczas obserwowanych lekcji. Nauczyciele uwzględniają potrzeby uczniów poprzez: dostosowanie wymagań edukacyjnych, udzielanie indywidualnych wskazówek, zróżnicowanie ćwiczeń, zachęcanie do powtórzenia ćwiczenia, dostrzeganie każdego nawet najdrobniejszego sukcesu. Ponadto - jak twierdzą - indywidualizują proces nauczania przez proponowanie wykonywania dodatkowych zadań, na przykład "dla dociekliwych" z matematyki; zadawanie prac domowych dla chętnych uczniów; umożliwianie zaprezentowania ich przed klasą; przygotowanie do udziału w konkursach. Powszechnie stosowanym i skutecznym sposobem motywacji obserwowanym na lekcjach (7), było zachęcanie i chwalenie uczniów, nagradzanie ich za aktywność, wykorzystywanie różnorodnych pomocy dydaktycznych oraz okazywanie wiary w ich możliwości. W opinii uczniów, nauczyciele pomagają im uczyć się w przypadku napotykania na trudności w nauce (rys.1). Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 11/29
Rys. 1j Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom W opinii większości rodziców i uczniów, wsparcie ze strony Szkoły w pokonywaniu trudności, wzmacnianiu w uczniach wiary we własne siły, rozwijaniu ich zainteresowań oraz wskazywaniu możliwości rozwoju, jest zgodne z ich potrzebami (rys.1j ). W odczuciu uczniów, nauczyciele okazują wiarę w ich możliwości (rys.2j, 3j, 4j) i wspierają rozwój ich zainteresowań (rys.5j). Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 12/29
Rys. 1j Rys. 2j Rys. 3j Rys. 4j Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 13/29
Rys. 5j Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć, nauczyciele powinni działać zespołowo, organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli. Poziom spełnienia wymagania: C Nauczyciele współpracują w planowaniu, realizowaniu, doskonaleniu oraz modyfikowaniu przebiegu realizowanego w Szkole procesu edukacyjnego. Dominującymi formami wspierania się nauczycieli w pracy z uczniami są: wymiana doświadczeń, wzajemne porady, współorganizowanie działań oraz przekazywanie sobie informacji o uczniach i zespołach klasowych. W celu poprawy jakości nauczania każdy z uczących regularnie dokonuje ewaluacji pracy, odnotowując jej wyniki w arkuszu analizy pracy własnej - korzystanie w tym zakresie z pomocy innych nauczycieli nie znalazło odzwierciedlania w zebranym materiale badawczym. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 14/29
Obszar badania: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele powszechnie angażują się w pracę działających w Szkole zespołów (rys. 1j, 1w). Wspólne planowanie procesów edukacyjnych odbywa się podczas spotkań powołanych zespołów, a ich realizacja opiera się między innymi na wymianie doświadczeń, pomocy dydaktycznych, scenariuszy zajęć; wzajemnym udostępnianiu sobie sal lekcyjnych wyposażonych w sprzęt multimedialny; stosowaniu jednolitych zasad wychowawczych oraz takich metod i form pracy, które nauczyciele uznali za efektywne w stosunku do uczniów danej klasy. Zgromadzone spostrzeżenia podczas obserwacji lekcji wskazują na respektowanie przez nauczycieli wspólnych ustaleń dotyczących poszczególnych zespołów klasowych. Rys. 1j Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 15/29
Rys.1w Obszar badania: Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami Wprowadzanie zmian do realizowanego w Szkole procesu edukacyjnego wynika z ustaleń zespołu wychowawców klas I-III i klas IV VI, zespołu nauczycieli przedmiotowych IV - VI oraz zespołu ds ewaluacji. Organizacja pracy zespołów, w tym opracowanie harmonogramu ich spotkań, możliwość dzielenia się wiedzą i spostrzeżeniami oraz prowadzenie dyskusji na temat wybranych przez nauczycieli zagadnień sprzyja podejmowaniu wspólnych decyzji. Wyniki badań ankietowych nauczycieli obrazują zakres dokonanych zmian (rys. 1w), których dopełnieniem jest wskazane przez Dyrektora organizowanie szkolnego konkursu plastycznego Mój bohater literacki ; przeprowadzanie przez nauczycieli tzw. "diagnoz na wejściu"; wzmocnienie współpracy międzyprzedmiotowej oraz opracowanie programu naprawczego dla uczniów klas III i VI. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 16/29
Rys.1o Obszar badania: Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Dominującymi formami wspierania się nauczycieli w pracy z uczniami są: wymiana doświadczeń, wzajemne porady, współorganizowanie działań oraz przekazywanie sobie informacji o uczniach i zespołach klasowych. Inny rodzaj wzajemnej pomocy także często pojawiający się w wypowiedziach nauczycieli dotyczy wymiany pomocy dydaktycznych, testów, przekazywania sobie wiedzy zdobytej na szkoleniach, planowania, opracowywania materiałów oraz korelacji międzyprzedmiotowej. Nauczyciele wspólne rozwiązują problemy dydaktyczno wychowawcze, organizują konkursy, imprezy i uroczystości szkolne. Efektem ich współdziałania jest pozyskiwanie środków finansowych na organizację wyjazdów edukacyjnych, które poszerzają wiedzę, umiejętności i zainteresowania uczniów, rozwiązanie konfliktu klasowego, poprawa wyników nauczania oraz przygotowywanie uroczystości szkolnych, gminnych i środowiskowych o wysokich walorach artystycznych. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 17/29
Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Nauczyciele informują, że regularnie prowadzą ewaluację własnej pracy, która jak wskazali dotyczy metod i form nauczania oraz rozkładów materiału (rys. 1o). Przykłady współpracy, podane przez nauczycieli, obejmują organizowanie i realizowanie procesów edukacyjnych, nie odnosząc się do wspierania i wzajemnej pomocy w prowadzeniu ewaluacji. Wyniki badań wskazują na to, że ewaluacja pracy własnej nauczycieli dokonywana jest indywidualnie za pomocą arkusza analizy pracy własnej. Rys.1o Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 18/29
Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: C W Szkole analizuje się wyniki sprawdzianu zewnętrznego i innych badań zewnętrznych oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej. Formułowane wnioski z nadzoru pedagogicznego, ze względu na zbyt dużą ogólność, utrudniają podejmowanie efektywnych działań, co przejawia się w nieustabilizowanym wyniku sprawdzianu zewnętrznego Szkoły. Szkoła nie prowadzi planowych i celowych badań losów swoich absolwentów, których wyniki byłyby pomocne w planowaniu procesów edukacyjnych. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania W Szkole dokonuje się analizy wyników sprawdzianu zewnętrznego, ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej Szkoły i ewaluacji wewnętrznej prowadzonej przez zespoły przedmiotowe lub inne zespoły nauczycielskie (rys. 1w). Przedstawione przez nauczycieli informacje, dotyczą wypracowanych w wyniku analiz jakościowych wniosków, które pomagają ustalić, między innymi zakres stosowanych form i metod pracy. Podjęte na ich podstawie działania obejmują doskonalenie sprawności rachunkowej, czytania ze zrozumieniem oraz. przygotowanie propozycji zajęć dodatkowych dla uczniów. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 19/29
Rys.1w Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Szkoła w swojej pracy wykorzystuje wyniki monitorowania działań realizowanych na podstawie wniosków z analiz sprawdzianu w klasie VI oraz innych badań edukacyjnych i w razie potrzeby dokonuje ich modyfikacji. Ze względu na uzyskany w roku szkolnym 2011/2012 niski wynik sprawdzianu, nauczyciele wdrożyli zmiany w swojej pracy, których celem jest poprawa efektów kształcenia. Zmiany te polegają przede wszystkim na zwiększeniu ilości zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod aktywizujących i środków audiowizualnych oraz zidentyfikowaniu zagadnień wymagających omówienia (rys. 1o). Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 20/29
Rys.1o Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych W Szkole wykorzystuje się wnioski z analizy badań zewnętrznych w planowaniu i organizowaniu procesów edukacyjnych. Nauczyciele dokonują analizy Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasisty oraz porównują uzyskane wyniki własnych uczniów z publikowanymi badaniami zewnętrznymi opisywanymi w literaturze metodycznej. Wyniki badań i wnioski służą nauczycielom, między innymi do monitorowania i oceny poziomu opanowania kształconych umiejętności; konstruowania planów pracy na kolejne lata, planowaniu zajęć dodatkowych dla uczniów oraz weryfikacji stosowanych metod i form pracy z uczniami. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 21/29
Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów Szkoła prowadzi badania wewnętrzne, głównie dotyczące efektów kształcenia, które mają jej pomóc w dążeniu do poprawy wyników uzyskiwanych przez uczniów na sprawdzianie zewnętrznym oraz przygotowania ich do dalszego etapu kształcenia. Badania te prowadzone są przez nauczycieli poszczególnych klas oraz opiekunów konkursów przedmiotowych i tematycznych i odnoszą się do monitorowania poziomu wiedzy na temat Patrona Szkoły, osiągnięć edukacyjnych uczniów oraz ich postaw i zachowań ryzykownych. W Szkole okazjonalnie pozyskuje się informacje o byłych uczniach. Nie są prowadzone badania, dotyczące losów absolwentów, których wyniki byłyby pomocne w planowaniu procesów edukacyjnych. Wymaganie: Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie szkołą powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi szkoły. Poziom spełnienia wymagania: C Działania prowadzone przez Dyrektora są adekwatne do celów pracy Szkoły oraz potrzeb edukacyjnych i wychowawczych uczniów. W Szkole widać dbałość o zapewnienie odpowiednich warunków dla procesów wychowania i uczenia się oraz pracy i rozwoju nauczycieli. Nie jest powszechnym udział uczniów i ich rodziców w procesie decyzyjnym dotyczącym organizacji pracy Szkoły. Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków Szkoła zapewnia odpowiednie warunki dla procesów wychowania i uczenia się, a także dla pracy i rozwoju dla nauczycieli. Dyrektor organizuje spotkania nauczycieli dotyczące między innymi: nauczania i uczenia się uczniów, organizacji pracy i rozwiązywania problemów wychowawczych. Większość nauczycieli jest zdania, że Szkoła zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych (rys. 1j), a także, że mają zapewnione warunki do pracy własnej (rys. 2j). Ułożenie przedmiotów w planie dnia sprzyja uczeniu się. Systematycznie ulepszana baza lokalowa Szkoły oraz wyposażenie jej w pomoce dydaktyczne adekwatne są do potrzeb uczniów. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 22/29
Rys. 1j Rys. 2j Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu Nauczyciele podejmują wzajemną współpracę i działania z zakresu doskonalenia zawodowego. Ich zadaniem, w Szkole zapewniony jest dostęp do odpowiednich zasobów, przydatnych dla rozwoju zawodowego (rys. 1j). Z informacji pozyskanych od nauczycieli wynika, że Dyrektor inicjuje spotkania dotyczące: zauważania sukcesów i nagradzania, zespołowej pracy nauczycieli, dbania o profesjonalną komunikację, upowszechniania wiedzy na temat najlepszych praktyk i najnowszych teorii przydatnych w pracy nauczyciela oraz dzielenia się swoją wiedzą z innymi nauczycielami. Ponadto, Dyrektor zachęca nauczycieli do efektywnej pracy indywidualnej i zespołowej poprzez między innymi publikowanie na stronie Kuratorium Oświaty ciekawych opracowań i materiałów. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 23/29
Rys. 1j Obszar badania: Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami Udział nauczycieli w ewaluacji wewnętrznej jest powszechny, co służy doskonaleniu własnego warsztatu pracy. Wszyscy nauczyciele deklarują zaangażowanie w tą formę badania (rys. 1j). Dyrektor Szkoły zorganizował szkolenie rady pedagogicznej Ewaluacja zewnętrzna i wewnętrzna w szkole, podczas którego nauczyciele dowiedzieli się z jakich narzędzi można korzystać, jak je opracować, jak pisać raport. Ponadto, Szkoła otrzymała materiały Uwierz w wartość ewaluacji, a prowadzący szkolenie przedstawił celowość jej prowadzenia. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 24/29
Rys. 1j Obszar badania: W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki W procesie zarządzania, w oparciu o wdrażane wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi Szkoły. Z informacji zgromadzonych w trakcie badań od pracowników i partnerów Szkoły wynika, że w ostatnim czasie w Szkole nastąpiły zmiany w zakresie jej funkcjonowania. Dotyczyły one między innymi wdrożenia nowych działań o charakterze motywacyjnym wobec uczniów, uzyskanie wyższego wyniku ze sprawdzianu szóstoklasisty oraz wprowadzenia do codziennej pracy każdego nauczyciela zasady systematycznej kontroli poprawności ortograficznej we wszystkich pracach pisemnych ucznia, w tym w pracach domowych. Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów Większość ankietowanych nauczycieli wskazuje, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy wprowadziła innowacyjne działania do swojej pracy (rys.1j). Także w ocenie Dyrektora, w Szkole wprowadzane są nowatorskie rozwiązania w postaci organizowania różnorodnych wycieczek edukacyjnych, które skutkują wzrostem zaangażowania i zainteresowania uczniów nauczanym przedmiotem i konkursami przedmiotowymi. Przykłady prowadzenia nowatorskich działań w Szkole, nie znalazły odzwierciedlenia w obserwowanych zajęciach dydaktycznych (7), a elementy lekcji wskazane przez nauczycieli (korzystanie z e-booka, programu komputerowego "Klik-uczy liczyć", wprowadzanie zapisu daty na języku angielskim i ćwiczenie tabliczki mnożenia w parach przy wykorzystaniu kart) nie mają charakteru nowatorskich rozwiązań.. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 25/29
Rys. 1j Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki Udział uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji nie jest stałym i powszechnym elementem w procesie decyzyjnym. W opinii uczniów (rys. 1w) efekty dydaktyczne zależą w głównej mierze od nich samych, ponieważ większość nauczycieli - jak sama wskazała -daje uczniom wybór dotyczący sposobu oceniania i metod pracy na lekcji raz lub kilka razy w półroczu. Nie konsultuje się z uczniami ważnych zmian w regulaminach i statucie Szkoły, które ich dotyczą, na przykład szkolnych zasad oceniania. Także blisko połowa ankietowanych rodziców nie współuczestniczy w podejmowaniu decyzji dotyczących życia Szkoły (rys.1j).
Rys. 1j Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 27/29
Rys.1w Obszar badania: Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb Dyrektor zdobywa sojuszników w środowisku zewnętrznym, którzy wspierają działania Szkoły i zapewniają jej wspomaganie zaspakajając potrzeby społeczności szkolnej. Zdaniem nauczycieli, Dyrektor skutecznie pozyskuje zarówno wsparcie materialne jak i partnerów w środowisku, co przejawia się poprzez realizację m.in. projektów np. "Indywidualizacja procesu uczenia się i nauczania edukacji wczesnoszkolnej", organizowanie dochodowych imprez środowiskowych, pozyskiwanie dofinansowania wyjazdów na wycieczki edukacyjne. Wsparcie uzyskiwane przez Szkołę dotyczy zarówno działań dydaktycznych jak i sfery materialnej, wychowawczej i opiekuńczej. Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 28/29
Raport sporządzili Beata Cholewa Alicja Sienkowiec Kurator Oświaty:... Szkoła Podstawowa nr 2 im. 12 Pułku Piechoty w Spytkowicach 29/29