Warszawa, 18 stycznia 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-O.431.32.2015 Pani Halina Szuflińska Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wąsewie ul. Zastawska 13, 07-311 Wąsewo WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r., poz. 525) w związku z art. 6 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), kontrolerzy Wydziału Polityki Społecznej Oddział w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Ostrołęce Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, w składzie: Andrzej Jastrzębski starszy inspektor wojewódzki i Elżbieta Kalata starszy inspektor wojewódzki, przeprowadzili w dniach 8, 9 i 11 grudnia 2015 r. kontrolę problemową w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Wąsewie. Przedmiot kontroli obejmował sposób organizacji oraz realizacji przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 114 z późn. zm.) w zakresie ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia kontroli, tj. do 8 grudnia 2015 r. Niniejszym, przekazuję Pani wystąpienie pokontrolne.
Wojewoda Mazowiecki ocenia pozytywnie działalność Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wąsewie w zakresie organizacji realizacji zadań ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz pozytywnie z uchybieniami w zakresie ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego. 1. Organizacja realizacji zadania przez podmiot. W okresie objętym kontrolą zadania organu właściwego określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych wykonywali pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wąsewie: Pani Halina Szuflińska kierownik Ośrodka i Pan xxxxxxxxxxxxx administrator ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego na podstawie udzielonych upoważnień przez Wójta Gminy Wąsewo, stosownie do art. 20 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz zgodnie z posiadanymi zakresami czynności. Ustawowe zadania organu właściwego wykonywane były w Ośrodku stosownie do postanowień 5 ust. 4 Statutu Ośrodka, nadanego uchwałą Nr XXXVII/196/10 Rady Gminy Wąsewo z dnia 9 listopada 2010 r. i realizowane zgodnie z art. 20 ust. 4 ustawy i 5 ust. 1 pkt 3 Regulaminu Organizacyjnego Ośrodka z dnia 5 stycznia 2011 r. na wyodrębnionym stanowisku. Od 1 stycznia 2012 r. Ośrodek stosuje własną instrukcję kancelaryjną wprowadzoną Zarządzeniem nr 2/2012 kierownika GOPS w Wąsewie z dnia 8 lutego 2012 r., zatwierdzoną przez Archiwum Państwowe m. stołecznego Warszawy w dniu 12.01.2012 r. 2. Prawidłowość ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego. W trakcie kontroli ustalono że w 2014 r. do Ośrodka wpłynęły 2 wnioski o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i 5 w 2015 r. do dnia kontroli. Wszystkie sprawy zostały zakończone wydaniem decyzji administracyjnej przyznającej świadczenie. Od 1 stycznia 2014 roku do dnia kontroli organ wypłacał świadczenia pielęgnacyjne na podstawie 27 decyzji dla 25 osób sprawujących opiekę, tj. 22 matkom i 3 ojcom na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dane te są zgodne ze sporządzonym przez Wójta Gminy Wąsewo sprawozdaniem rzeczowo-finansowym z wykonywania zadań z zakresu świadczeń rodzinnych za IV kwartał 2014 r. i III kwartał 2015 r. Kontroli poddano wszystkie 27 spraw. Na podstawie analizy dokumentów ustalono, że postępowanie w sprawach o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego każdorazowo zostało wszczęte na wniosek, którego wzór określa załącznik nr 18 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach 2
o świadczenia rodzinne (Dz. U z 2013 r., poz. 3). Do wniosków dołączone były wymagane odpowiednio na podstawie 8 ust. 2 ww. rozporządzenia dokumenty. Ponadto w aktach znajdowały się oświadczenia osób, którym przyznano świadczenie o ich rezygnacji z podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, bądź z pracy w gospodarstwie rolnym w związku z koniecznością sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności. Ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nastąpiło w miesięcznym terminie, zgodnie z art. 35 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.). Decyzje zawierały wszystkie elementy określone w art. 107 1 k.p.a., a wypłata świadczenia nastąpiła po doręczeniu stronom decyzji zgodnie z przepisami art. 110 k.p.a. W jednym przypadku organ decyzją nr GOPS.4702.3.2013 z dnia 13.06.2013 r. i decyzją zmieniającą nr GOPS.4702.3.2013 z dnia 22.05.2014 r., nieprawidłowo orzekł o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego do 12.07.2014 r., tj. do dnia ważności orzeczenia o niepełnosprawności w kwocie odpowiadającej 12/30 świadczenia, podczas gdy zgodnie z art. 24 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia. Po zakończeniu kontroli w dniu 14 grudnia 2015 r. organ za zgodą strony na podstawie art. 155 k.p.a. prawidłowo zmienił decyzję w części dotyczącej terminu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Do dnia 30 kwietnia 2014 r., świadczenia pielęgnacyjne były przyznane i wypłacane w wysokości 620 zł miesięcznie, zgodnie z art. 1 pkt 5 lit c) ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1548). Następnie, zgodnie z art. 1 i 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U z 2014 r., poz. 559), po wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie zmiany decyzji w zakresie zmiany wysokości świadczenia, zostały ustalone: w wysokości 800 zł miesięcznie w okresie od 1 maja 2014 r. do 31 grudnia 2014 r., w wysokości 1200 zł miesięcznie w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r., w wysokości 1300 zł miesięcznie od dnia 1 stycznia 2016 r. Zwrócono uwagę, że w orzeczeniach 29 decyzji (akta nr GOPS.4702.2.2013, GOPS.4702.4.2013, GOPS.4702.5.2013, GOPS.4702.6.2013, GOPS.4702.7.2013, GOPS.4702.9.2013, GOPS.4702.10.2013, GOPS.4702.12.2013, GOPS.4702.14.2013, GOPS.4702.15.2013, GOPS.4702.17.2013, GOPS.4702.18.2013, GOPS.4702.19.2013, GOPS.4702.21.2013, GOPS.4702.2.2014) ustalając okres prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, 3
niezgodnie z brzmieniem art. 24 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, używano terminu do odwołania zamiast na czas nieokreślony. Ponadto zwrócono uwagę na powoływanie w podstawie prawnej skontrolowanych decyzji przepisów niemających zastosowania dla jej rozstrzygnięcia, w szczególności ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Z powołanej podstawy prawnej decyzji powinny natomiast wynikać określone dla strony uprawnienia, w tym przypadku do świadczenia pielęgnacyjnego, które określa art. 17 ust. 1 pkt 1-4, i ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Organ za 6 osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 28a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U z 2015 r., poz. 581 z późn. zm.) opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne, bowiem nie podlegały one obowiązkowi ubezpieczenia z innego tytułu. Brak innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego organ ustalił na podstawie złożonych przez te osoby oświadczeń i dokumentów potwierdzających ich sytuację rodzinną. Za 11 osób Wójt Gminy Wąsewo opłacał składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie art. 6 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2015 r., poz. 121 z późn. zm.), ponieważ nie posiadały 25-letniego okresu ubezpieczenia. Okres za jaki powinien opłacać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustalił na podstawie informacji z ZUS w sprawie ustalenia niezbędnego okresu ubezpieczenia. Za 14 osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne organ nie opłacał składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ podlegały one obowiązkowi ubezpieczenia społecznego rolników jako domownik, a składek na ubezpieczenie zdrowotne za 5 osób, które jako członek rodziny były zgłoszone do ubezpieczenia przez małżonka. Za stwierdzone uchybienia odpowiedzialność ponoszą pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wąsewie, Pani Halina Szuflińska kierownik i Pan xxxxxxxxxx - administrator ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego. Przedstawiając powyższe ustalenia zobowiązuję Panią Halinę Szuflińską kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wąsewie do podjęcia działań w celu: 4
1. Ustalania w decyzjach administracyjnych okresu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego zgodnie z terminologią ustanowioną w art. 24 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych. 2. Niepowoływania w podstawie prawnej decyzji przyznających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych niemających zastosowania dla przedmiotowego rozstrzygnięcia. Informuję, że na podstawie art. 48 ustawy o kontroli w administracji rządowej od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Jednocześnie zobowiązuję Panią do przekazania, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, pisemnej informacji o sposobie realizacji zaleceń i wniosków pokontrolnych na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie, Wydział Polityki Społecznej Oddział w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Ostrołęce, ul. Gorbatowa 15, 07-410 Ostrołęka. Z up. WOJEWODY MAZOWIECKIGO Wiesława Kacperek-Biegańska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: 1. Pan Rafał Józef Kowalczyk Wójt Gminy Wąsewo ul. Zastawska 13, 07-311 Wąsewo 2. A/a. 5