ZESPÓŁ SZKOLNO- PRZEDSZKOLNY NR 19 SZKOŁA PODSTAWOWA NR 47 WE WROCŁAWIU Program zajęć pozalekcyjnych FOTOGRAFIA I GRAFIKA KOMPUTEROWA DLA UCZNIÓW KLAS CZWARTYCH Katarzyna Merchelska Izabela Orzepowska Wrocław 2017 1
Wstęp Program ten powstał na bazie programu koła fotograficznego Mgnienia uchwycone Katarzyny Merchelskiej, w oparciu o doświadczenia realizacji tego programu. Jest on również odpowiedzią na cele i zadania zawarte w koncepcji pracy szkoły: Pomoc w planowaniu i organizacji procesu uczenia się, pomoc w sytuacjach trudnych, udzielanie informacji zwrotnych oraz budowanie motywacji; Organizowanie procesów edukacyjnych w sposób sprzyjający uczeniu się Stosowanie na zajęciach różnorodnych metod, środków dydaktycznych oddziaływujących na różne zmysły i wspomagających percepcję ucznia.; ustalenie oferty zajęć dodatkowych po przeanalizowaniu zainteresowań i uzdolnień uczniów Zwiększyć wykorzystanie komputera w ramach zajęć dydaktycznych obowiązkowych i dodatkowych; Organizowanie zajęć lekcyjnych w pracowni informatycznej, wykorzystanie komputerowych programów dydaktycznych i edukacyjnych oraz w planie nadzoru pedagogicznego: Nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia i oddziału. Indywidualizacja nauczania. Uczniowie uczą się od siebie nawzajem. Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają w trudnych sytuacjach. Wykorzystanie multimediów. Stosowanie możliwie różnych metod nauczania i umiejętne dostosowywanie ich do tematu, celu i stylu uczenia. Atrakcyjne zajęcia. Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów realizacji. Indywidualizacja procesu nauczania, ( ) koła zainteresowań. Charakterystyka programu: Adresatami zajęć fotografia i grafika komputerowa są uczniowie klas czwartych naszej szkoły. Termin realizacji programu: X. 2017 VI. 2018. Na jego realizację są przeznaczone dwie godziny lekcyjne tygodniowo- jedna na fotografię i jedna na grafikę komputerową. Kursy grafiki komputerowej cieszą się obecnie dużym zainteresowaniem, spowodowanym wynikami analiz społecznych; według których grafik komputerowy będzie w przyszłości zawodem poszukiwanym; np. na drugim miejscu w oparciu o źródła: www.akademiakupiecka.pl, forsal.pl, biznes.onet.pl, www.bfkk.pl, www.money.pl. Zawody przyszłości, czyli branże, w których będzie najwięcej ofert pracy w 2020 roku. Wiąże się to ze znanym już faktem, że większość ludzi jest wzrokowcami, a najskuteczniejszą formą przekazania informacji jest obraz. W naszej szkole posiadamy pracownię komputerową z wieloma programami graficznymi oraz kolorową drukarkę, co daje możliwości nauki grafiki komputerowej. Aby lepiej poznać to zagadnienie, potrzebne są zdjęcia, które uczniowie już teraz mają możliwość robić. Z wykonanymi własnoręcznie zdjęciami mogą pracować na zajęciach grafiki komputerowej. Zajęcia dają też możliwość lepszego wykorzystania kompetencji nauczycieli (K. Merchelska ukończyła studia podyplomowe z artterapii, I. Orzepowska- kurs grafiki komputerowej w ramach EITCA KC- kluczowe kompetencje informatyczne). Program ten ma na celu szersze zainteresowanie uczniów potrzebą robienia zdjęć, dokumentowania zdarzeń, które dzieją się wokół nich, rozwijania wrażliwości na piękno, uczenia bycia uważnym obserwatorem. Pozwoli to na realizację potrzeb edukacyjnych uczniów, których nie można w pełni zaspokoić na zajęciach lekcyjnych z poszczególnych przedmiotów, wpłynie na całościowe postrzeganie przez uczniów aspektów i zdarzeń występujących w ich otoczeniu. Zajęcia będą miały wpływ na poszerzenie wiadomości z przyrody, ekologii, informatyki, estetyki, kultury. Uczniowie będą mogli zaspokajać swoje zainteresowania osobiste, rozwijać poczucie estetyki i smaku artystycznego. Na zajęciach grafiki uczniowie nie będą 2
poznawali dokładnie wszystkich programów graficznych, a jedynie poznają różnorodność sposobów pracy nad obrazem w komputerze i spróbują swoich sił w grafice. Pozwoli im to zorientować się, czy mają predyspozycje do zawodu grafika i czy chcieliby w przyszłości rozwijać swoje zainteresowania w tym kierunku. Zagadnienia poznane podczas zajęć w pracowni komputerowej pomogą w realizacji obecnej podstawy programowej z informatyki, a w szczególności tworzenie ilustracji w edytorze grafiki (podstawa programowa, II.3.a). Ponadto uczniowie będą mogli atrakcyjnie spędzać czas wolny. Na zajęcia będą przyjmowani uczniowie, którzy posiadają dowolny aparat cyfrowy lub inne urządzenie elektroniczne umożliwiające robienie zdjęć oraz znają podstawową obsługę tego urządzenia. Przewidujemy grupę do 15 osób. Cele szczegółowe Uczeń wykonuje zdjęcia zna różne techniki fotografowania przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas zajęć fotograficznych stosuje efekty artystyczne dostrzega różnice w jakości wykonywanych zdjęć rozpoznaje środowiska co najmniej pięciu programów graficznych wczytuje w komputerze zdjęcie ze swojego urządzenia porządkuje, zakłada, zmienia nazwę i usuwa foldery i pliki graficzne zmienia zdjęcie za pomocą komputera wykonuje prosty rysunek w co najmniej czterech edytorach grafiki rozumie potrzebę ochrony środowiska podaje przykłady wpływu negatywnych działań człowieka na środowisko zna konsekwencje łamania praw autorskich i stosowania cyberprzemocy prezentuje swoje prace w postaci galerii zdjęć oraz albumów lub wystawy, gazetki ściennej. Treści: Fotografia: specyfika, obsługa sprzętu i programu (zalety fotografii cyfrowej) wybór aparatu cyfrowego podstawowe parametry aparatów aparat kompaktowy a lustrzanka cyfrowa podstawy obsługi aparatu praktyczne wykonywanie fotografii 3
reguła trójpodziału obramowanie pionowe i poziome właściwości wynikające z ogniskowej przysłona i szybkości migawki głębia ostrości praca przesłoną i czasem ruch efekt zanurzenia oświetlenie niedoświetlenie i prześwietlenie zdjęć światło i cień fotografowanie obiektów fotografia sportowa kompozycja fotografowanie przyrody krajobraz fotografia kolorowa a fotografia czarno-biała portret zdjęcia grupowe pejzaż Grafika komputerowa prawa autorskie i kodeks internauty porządkowanie zdjęć stempel techniki malowania i rysowania a komputer bitmapy fotomontaż retusz grafika wektorowa kreator postaci fraktale 4
Sposoby realizacji celów: Fotografia: Zajęcia będą się odbywały w wymiarze 1 godziny tygodniowo i będą realizowane w terenie w zależności od tematu i warunków pogodowych. Przewidziane jest zwiedzanie wystaw fotograficznych, zajęcia warsztatowe Camera obscura- fotografia w pudełku w ramach Dolnośląskiego Festiwalu Nauki i wyjście do ZOO- zdjęcia zwierząt. Uczniowie będą pracowali z własnymi aparatami lub innymi urządzeniami elektronicznymi umożliwiającymi robienie zdjęć i umieszczenie ich w komputerze. Grafika komputerowa Zajęcia będą się odbywały raz w tygodniu, we wtorki, na ósmej godzinie lekcyjnej, w sali 37, posiadającej 12 stanowisk komputerowych dla uczniów. Początkowo uczniowie zaprezentują swoje dotychczasowe umiejętności w edytorach graficznych, co pozwoli określić poziom grupy i dostosować do niego odpowiedni poziom ćwiczeń; następnie będą poznawać programy graficzne służące do rysowania i umożliwiające szybką zmianę gotowej postaci; w tym czasie uczniowie na zajęciach z fotografii poznają techniki robienia zdjęć i zaczną robić pierwsze zdjęcia. Gdy będą już mieli gotowe zdjęcia- zaczną ćwiczyć ich obróbkę cyfrową i fotomontaż. Uczestnicy zajęć zaczną od najprostszych programów, a skończą na bardziej zaawansowanych. Przewidziana jest Praca w programach: Tuxpaint, Artrage, Paint, Virtual Visage, Beauty Studio, Picassa, Gimp, Inkscape, Sumopaint, Paint Tool Sai, Ms Office, Scrath, a jeśli szkoła zakupi programy- również w Photoshop Elements 15. Zajęcia wzbogacone będą ćwiczeniami ze zbiorów zadań dla klas IV-VI oraz pokazami prac uczniów pracujących w prostych edytorach grafiki w latach ubiegłych. Uczniowie poznają nowe umiejętności podczas próby rozwiązania problemów przedstawionych na początku zajęć. Najciekawsze prace uczniów będą umieszczane na gazetce ściennej. Metody pracy: praca w grupach praca indywidualna działania twórcze jako forma wypowiedzi fotografia wystawa praca z komputerem projekt krótki wykład konsultacje Tematyka zajęć Fotografia: 1. Fotografowanie teoria 2. Plener w parku Roślinność w naszych parkach w różnych porach roku 3. Nasze portrety My o nas 4. Ludzie w obiektywie 5
5. Krajobrazy plener 6. Martwa natura 7. Fotografia makro 8. Zwierzęta w obiektywie 9. Fotografia czarno-biała Grafika komputerowa 1. Pokaż, co potrafisz 2. Właściwości stempla 3. Ukochane dziecko mamusi, czyli rysowanie i malowanie bez plam na ubraniach 4. Pejzaż jesienny malowany 5. Maluj z nami pikselami, czyli bitmapa 6. Paint, jakiego nie znacie 7. Z wizytą u wizażystki, czyli metamorfoza portretu 8. Nawet największa karta pamięci okaże się za mała, czyli jak porządkować zdjęcia 9. Gdzie jes to zdjęcie? Nazywanie plików. 10. Tryb wektorowy a bitmapa 11. Grafika wektorowa 12. Pisanka wielkanocna 13. Efekty artystyczne zdjęć- filtry 14. W krainie fantazji- na czym polega fotomontaż 15. Jumanji w naszej szkole- warstwy i spłaszczanie obrazka 16. Piękna, choć bestia, czyli sekrety retuszu 17. Jak się podobało? Opis założonych osiągnięć ucznia i propozycje metod oceniania Pod koniec roku szkolnego uczeń powinien umieć: wykonywać zdjęcia stosować różne techniki fotografowania przestrzegać zasad bezpieczeństwa podczas zajęć fotograficznych stosować efekty artystyczne rozróżniać jakości wykonywanych zdjęć rozpoznawać środowiska co najmniej pięciu programów graficznych wczytywać w komputerze zdjęcia ze swojego urządzenia 6
porządkować, zakładać, zmieniać nazwę i usuwać foldery i pliki graficzne zmieniać zdjęcie za pomocą komputera wykonywać prosty rysunek w co najmniej czterech edytorach grafiki podać przykłady wpływu negatywnych działań człowieka na środowisko prezentować swoje prace w postaci galerii zdjęć oraz albumów lub wystawy, gazetki ściennej. Na zajęciach będzie stosowana metoda opisowa. Uczeń otrzyma informację zwrotną dotyczącą swojej pracy. Opiszę, co widzę, słyszę i czuję, Wskażę, co należy jeszcze zrobić. W ocenie tej będzie uwzględniany nie tylko sposób prezentacji rozwiązania i jego poprawność, ale również postawa ucznia, jego zaangażowanie, umiejętność współpracy i samodzielność. 1 Ewaluacja podejmowanych działań: Metody ewaluacji: - ankieta - wystawy prac lub katalogi indywidualne - obserwacja zaangażowania i aktywności uczniów - informacje zwrotne od uczniów (spontaniczne wypowiedzi) Ankieta dla ucznia: 1. Jak Ci się podobały zajęcia? 2. Które spotkanie było Twoim zdaniem najciekawsze? 3. Czy chciałbyś w przyszłości zajmować się grafiką komputerową? 4. Czy zamierzasz po wakacjach rozwijać swoje zainteresowania w tym kierunku? 5. Jeśli tak, to co chciałbyś umieć lepiej, niż teraz? 6. O czym chciałbyś dowiedzieć się więcej? 7. Czego potrzebujesz, aby to osiągnąć? 8. Czego oczekujesz od nauczycieli i rodziców, co pomogłoby Ci w Twoich planach? Bibliografa: Materiały z kursu Kluczowe kompetencje informatyczne Sylvia Rimm: Dlaczego zdolne dzieci nie radzą sobie w szkole, Wyd. Moderski i S-ka, Poznań 2000 Stanisław Dylak: Wprowadzenie do konstruowania szkolnych programów nauczania, PWN, Warszawa 2000 1 Adele Faber, Elaine Mazlish: Jak mówić, żeby dzieci się uczyły, Media Rodzinna, Poznań 1996, s. 149 7