Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie Protokół z kontroli problemowej przeprowadzonej w trybie zwykłym w okresie od dnia 5 września 2013 r. do dnia 6 września 2013 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Gryficach, ul. Koszarowa 4, 72-300 Gryfice. Kontrola została przeprowadzona przez Małgorzatę Poppek inspektora wojewódzkiego (kierownik zespołu kontrolerów) i Magdalenę Zawodną starszego inspektora, pracowników Wydziału Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie, na podstawie upoważnienia Nr 26/2013 z dnia 28 sierpnia 2013 r. Przedmiotem kontroli objęto: 1. rejestrację osób bezrobotnych i określenie ich uprawnień do zasiłku dla bezrobotnych, 2. realizację zadań z zakresu usług i instrumentów rynku pracy w ramach wyodrębnionych w powiatowych urzędach pracy Centrów Aktywizacji Zawodowej. 3. szkolenia pracowników PUP: -zasadność udziału poszczególnych pracowników w szkoleniach ze względu na zadania realizowane na danym stanowisku pracy, - trafność doboru szkolenia do zadań realizowanych na stanowisku pracy, 4. sposób i tryb przyznawania bezrobotnym środków na podjęcie działalności gospodarczej. Kontrola obejmowała okres od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia rozpoczęcia kontroli. Funkcję Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Gryficach sprawuje od dnia 6 kwietnia 2010 r., Pani Beata Smoleńska. Ustaleń w przedmiotowym postępowaniu kontrolnym dokonano na podstawie następujących aktów prawnych: - ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2013 r. poz. 674 ze zm.), - rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 26 listopada 2004 r. w sprawie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy (Dz. U. Nr 262, poz. 2607 ze zm.), - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy (Dz. U. z 2012 r. poz. 1299), - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, stypendium i dodatku aktywizacyjnego (Dz. U. Nr 136, poz. 118 ze zm.), - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 września 2010 r. w sprawie standardów i warunków prowadzenia usług rynku pracy (Dz. U. Nr 177, poz. 1193), - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 lipca 2011 r. w sprawie dokonywania z Funduszu Pracy refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 155, poz. 922), - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 kwietnia 2012 r. w sprawie dokonywania z Funduszu Pracy refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska 1
pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2012 r., poz. 457), - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267). USTALENIA : 1. Rejestracja osób bezrobotnych i określenie ich uprawnień do zasiłku dla bezrobotnych. W celu dokonania oceny prawidłowości rejestracji osób bezrobotnych i określania ich uprawnień do zasiłku dla bezrobotnych, w toku czynności kontrolnych zbadano 30 kart rejestracyjnych osób bezrobotnych [dowód: imienny wykaz skontrolowanych kart rejestracyjnych osób bezrobotnych, str. 13 akt kontroli]. Dane w karcie rejestracyjnej wpisuje bezrobotny, który poświadcza własnoręcznym podpisem w obecności pracownika urzędu pracy, prawidłowość danych oraz składa oświadczenie w karcie rejestracyjnej. Ustalenie statusu osób rejestrowanych oraz ich uprawnień następuje w oparciu o przedstawione przez te osoby, dokumenty: 1) dowód osobisty lub inny dokument tożsamości, 2) świadectwa ukończenia szkoły, dyplomy lub inne dokumenty potwierdzające kwalifikacje lub zaświadczenia o ukończeniu szkolenia, 3) świadectwa pracy i inne dokumenty niezbędne do ustalenia uprawnień przysługujących na podstawie przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, 4) dokumenty stwierdzające przeciwwskazania do wykonywania określonych prac, jeżeli osoba rejestrująca się posiada taki dokument, 5) dokument potwierdzający stopień niepełnosprawności (w przypadku osób niepełnosprawnych). Zakres informacji niezbędnych do ustalenia statusu osób rejestrowanych oraz dokumenty wymagane przez kontrolowaną jednostkę do dokonania rejestracji i określenia ich uprawnień, były zgodne z przepisami rozporządzenia w sprawie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy. Po złożeniu kompletu dokumentów, podejmowane jest rozstrzygnięcie w przedmiocie nabycia zasiłku dla bezrobotnych. W toku kontroli stwierdzono, że uprawnienia osób bezrobotnych do ww. świadczenia, określano prawidłowo. Kontrolowana jednostka w zależności od sytuacji prawnej osoby bezrobotnej, podejmowała prawidłowe rozstrzygnięcia tj. o przyznaniu zasiłku, w przypadku spełnienia ustawowych kryteriów lub o odmowie jego przyznania z powodu niespełnienia ww. kryteriów. 2. Realizacja zadań z zakresu usług i instrumentów rynku pracy w ramach wyodrębnionych w powiatowych urzędach pracy Centrów Aktywizacji Zawodowej. W toku czynności kontrolnych ustalono, że w skład Centrum Aktywizacji Zawodowej wchodzą: 1) Dział Pośrednictwa Pracy 2) Dział Poradnictwa Zawodowego 3) Dział Instrumentów Rynku Pracy. 2
Ustalono, że Centrum Aktywizacji Zawodowej realizuje zadania związane z aktywną polityką rynku pracy w zakresie pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy, pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego. Zadania w zakresie podstawowych usług i instrumentów rynku, realizowane przez Centrum Aktywizacji Zawodowej w kontrolowanej jednostce, zostały szczegółowo wymienione w 22, 23 i 24 Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Urzędu Pracy w Gryficach (załącznik do uchwały Nr 390/179/10 Zarządu Powiatu Gryfickiego z dnia 27 kwietnia 2010 r.) Stwierdzono, że działania realizowane w ramach Centrum Aktywizacji Zawodowej są zgodne z przepisem art. 9b ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W strukturze CAZ umieszczono wyłącznie zadania z zakresu usług i instrumentów rynku pracy i są one świadczone w ramach ww. komórki organizacyjnej, w sposób kompleksowy. 3. Szkolenia pracowników PUP: - zasadność udziału poszczególnych pracowników w szkoleniach ze względu na zadania realizowane na danym stanowisku pracy - trafność doboru szkolenia do zadań realizowanych na stanowisku pracy Stwierdzono, że w okresie objętym kontrolą, cel wydatkowanych środków Funduszu Pracy w zakresie szkoleń pracowników kontrolowanej jednostki, był ustalany prawidłowo. Udział poszczególnych pracowników w szkoleniach, wiązał się z ich zadaniami, realizowanymi na danym stanowisku pracy. Szkoleniami finansowanymi z Funduszu Pracy, poza pracownikami zatrudnionymi na stanowiskach kluczowych tj. wymienionych w art. 91 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, byli także objęci pozostali pracownicy (zatrudnieni na takich stanowiskach jak np. informatyk, inspektor powiatowy, specjalista ds. kadr). Szkolenia, w których uczestniczyli pracownicy kontrolowanej jednostki, były niezbędne do wykonywania przez nich obowiązków zawodowych np. na szkolenie pod nazwą Profesjonalne profilowania. Najnowsza metoda szybkiego diagnozowania klientów wspierająca efektywną aktywizację osób bezrobotnych - skuteczne techniki i narzędzia dla pośredników pracy i doradców zawodowych, wyznaczono pracowników zatrudnionych na stanowisku pośrednika pracy i doradcy zawodowego. W toku kontroli ustalono, że szkolenia, finansowane z Funduszu Pracy wspomagały pracowników w podnoszeniu przez nich kwalifikacji zawodowych - pozostających w związku z wykonywanymi zadaniami [dowód: wykaz szkoleń, w których uczestniczyli pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy w Gryficach w okresie objętym kontrolą, str. 10-12 akt kontroli]. 4. Sposób i tryb przyznawania bezrobotnym środków na podjęcie działalności gospodarczej W toku kontroli zbadano sposób rozpatrzenia 10 wniosków zarejestrowanych osób bezrobotnych o przyznanie środków na podjęcie działalności gospodarczej, złożonych w okresie obowiązywania rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 kwietnia 2012 r. w sprawie dokonywania z Funduszu Pracy refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2012 r. poz. 457). Ustalono, że w opracowanym przez kontrolowaną jednostkę wzorze wniosku, udostępnionym osobom bezrobotnym, zawarto oświadczenie o obowiązku niepodejmowania zatrudnienia w okresie 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Oświadczenie to jest niezgodne z przepisem 6 ust. 3 pkt 3 cytowanego rozporządzenia. Zgodnie bowiem z obligatoryjną treścią oświadczenia, określoną 3
w ww. przepisie, osoba bezrobotna ma obowiązek zadeklarowania niepodejmowania zatrudnienia w okresie 12 miesięcy, po dniu rozpoczęcia działalności gospodarczej. W toku kontroli ustalono, że zobowiązanie do niepodejmowania zatrudnienia w okresie 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej, zawierały wszystkie, poddane kontroli, umowy o dofinansowanie działalności gospodarczej. Umowy te zawierały także zobowiązanie do zwrotu dofinansowania w przypadku podjęcia zatrudnienia w okresie pierwszych 24 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższe stanowi naruszenie przepisu 8 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia, w myśl którego, zwrotu przyznanego dofinansowania można żądać w przypadku podjęcia zatrudnienia w okresie pierwszych 12 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej [dowód: załącznik nr 4 do wniosku o dofinansowanie, str. 16, umowa nr xxx, str. 27-28 akt kontroli]. Z udzielonych w trakcie kontroli wyjaśnień Pani Beaty Smoleńskiej - Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Gryficach wynika, że w uzasadnionych przypadkach przewiduje się możliwość zmiany umowy o dofinansowanie działalności gospodarczej tj. skrócenie okresu niepodejmowania zatrudnienia do 12 miesięcy [dowód: umowa nr xxxxx, aneks nr xxxx do umowy xxxx, str. 39 i str. 41 akt kontroli]. We wzorze wniosku zawarto ponadto oświadczenie o obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej w okresie 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej bez jej zawieszenia. Treść tego oświadczenia jest niezgodna z 6 ust. 3 pkt 5 cytowanego rozporządzenia. Przepis ten zobowiązuje wnioskodawcę do prowadzenia działalności gospodarczej w okresie 12 miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia działalności bez jej zawieszenia. Stosownie zaś do przepisu 8 ust. 2 pkt 1, umowa o dofinasowanie powinna zawierać zobowiązanie bezrobotnego m.in. do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres co najmniej 12 miesięcy. W skontrolowanych umowach, wnioskodawców zobowiązano do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres nie krótszy niż 24 miesiące. Zobowiązano także do zwrotu dofinansowania w przypadku prowadzenia działalności przez okres krótszy niż 24 miesiące. W toku kontroli Pani Beata Smoleńska - Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Gryficach, wyjaśniła, że wydłużenie minimalnego okresu prowadzenia działalności gospodarczej, zostało pozytywnie zaopiniowane przez Powiatową Radę Zatrudnienia w Gryficach [dowód: protokół nr 01/2011 z posiedzenia Powiatowej Rady Zatrudnienia w Gryficach w dniu 24 marca 2011 r., str. 42-50 akt kontroli]. W myśl przepisu 8 ust. 2 pkt 4 lit. b, zwrotu dofinansowania można żądać w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez okres krótszy niż 12 miesięcy. Oznacza to, że niedopuszczalne jest żądanie zwrotu dofinansowania w sytuacji, gdy działalność gospodarcza była prowadzona co najmniej przez 12 miesięcy. Zapis w umowie o obowiązku zwrotu dofinansowania w razie prowadzenia działalności przez okres krótszy niż 24 miesiące, stanowi więc naruszenie 8 ust. 2 pkt 4 lit. b ww. rozporządzenia. W kontrolowanej jednostce nie ustalono regulaminu w sprawie przyznawania środków na podjęcie działalności gospodarczej. Złożone wnioski o dofinansowanie działalności gospodarczej, są weryfikowane pod względem formalnym i merytorycznym przez pracownika kontrolowanej jednostki. Każdorazowo sporządzany jest dokument pn. Karta oceny wniosku o dofinansowanie działalności gospodarczej, zawierający m. in. charakterystykę ekonomiczno-finansową planowanego przedsięwzięcia. Dyrektor kontrolowanej jednostki nie został upoważniony przez Starostę Gryfickiego do rozpatrywania wniosków i zawierania umowy o dofinansowanie działalności gospodarczej. Oceniony formalnie i merytorycznie wniosek, jest przekazywany bezpośrednio Staroście w celu jego rozpatrzenia [dowód: karta oceny wniosku, wyjaśnienia Dyrektora PUP w Gryficach z dnia 10 września 2013 r., str. 51-53 i str. 54 akt kontroli]. 4
W trakcie czynności kontrolnych ustalono, że poddane kontroli wnioski zostały rozpatrzone pozytywnie. O uwzględnieniu ww. wniosków, osoby bezrobotne zostały powiadomione w formie pisemnej, z zachowaniem terminu 30 dni. Przyznanie bezrobotnym dofinansowania, nastąpiło na podstawie umowy, zawartej między starostą i bezrobotnym. Skontrolowano następujące umowy o dofinansowanie działalności gospodarczej : 1. umowa nr xxxxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 2. umowa nr xxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 3. umowa nr xxxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 4. umowa nr xxxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 5. umowa nr xxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 6. umowa nr xxxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 7. umowa nr xxxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 8. umowa nr xxxxx (wnioskodawca: xxxxx) 9. umowa nr xxxxx (wnioskodawca: xxxxxxx) 10. umowa xxxxxx (wnioskodawca: xxxxxx) W poddanych kontroli umowach (w 8 przypadkach), data zapoznania się z treścią umowy tj. data podpisania przez osobę bezrobotną, jest późniejsza od daty wymienionej w umowie jako dzień jej zawarcia np. umowę nr xxxx, podpisano w dniu 15 listopada 2012 r., a data jej zawarcia, wskazana w umowie, to dzień 9 listopada 2012 r. Osoby bezrobotne zobowiązano zaś do podjęcia działalności gospodarczej w terminie 30 dni, od dnia oznaczonego w umowie jako dzień jej zawarcia. W sytuacji, gdy data zapoznania się z treścią umowy przez osobę bezrobotną jest późniejsza, termin 30 dni na podjęcie działalności gospodarczej ulega skróceniu [dowód: umowa nr xxxxxx, str. 25 i str. 29 akt kontroli]. Ustalono, że w skontrolowanych przypadkach, osoby podejmujące działalność gospodarczą, przedłożyły rozliczenie, zawierające zestawienie kwot wydatkowanych na poszczególne towary i usługi, ujęte w specyfikacji wydatków do poniesienia w ramach dofinansowania. Z uwagi na stwierdzone nieprawidłowości jednostce kontrolowanej zostaną przekazane zalecenia pokontrolne zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, od których przysługuje prawo zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego (art. 113 ust. 2). Jednostka kontrolująca, w przypadku otrzymania zastrzeżeń od jednostki kontrolowanej, ustosunkuje się do złożonych zastrzeżeń w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania. Nieuwzględnienie zastrzeżeń zobowiązuje jednostkę kontrolowaną do powiadomienia wojewody w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków (art. 113 ust. 3 i 4). Odmowa podpisania protokołu kontroli nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu przez kontrolujących i sporządzenia wystąpienia pokontrolnego. Kontrolę odnotowano w rejestrze kontroli prowadzonym w kontrolowanej jednostce, pod pozycją 9. Protokół sporządzono w dniu 18 września 2013 r., w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach (nr 1 i nr 2). 5
Kierownik jednostki kontrolowanej: Kontrolujący: Pieczęć Powiatowego Urzędu Pracy w Gryficach i data podpisania protokołu Małgorzata Poppek inspektor wojewódzki Magdalena Zawodna starszy inspektor 6