Warszawa, dn. 13.02.2015 r. Dr n. med. Beata Jagielska Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie ul. Wawelska 15 02-034 Warszawa Adres do korespondencji: Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie ul. W. K. Roentgena 5 02-781 Warszawa tel. 22 546 22 14 e-mail: bjagielska@coi.waw.pl Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie onkologii klinicznej za rok 2014 I. Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na obszarze województwa, w tym: dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej : Dostępność do świadczeń w zakresie onkologii klinicznej była zadowalająca. Okresowo występowały trudności w zaopatrzeniu w leki przeciwnowotworowe dane pozyskiwane z ośrodków z województwa mazowieckiego były sprawozdawane w cyklach początkowo tygodniowych, a następnie dwutygodniowych do Konsultanta Krajowego w dziedzinie onkologii i dalej do Ministerstwa Zdrowia. Nie raportowano długotrwałego braku dostępu
do produktów cytostatycznych. Poniżej w tabeli nr 1 wskazano zakontraktowane zakresy, liczbę świadczeniodawców i kwotę pierwotnego kontraktu. WYSOKOŚĆ KONTRAKTU W 2014R. - WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE (pozycje wybrane): Nazwa produktu kontraktowego CHEMIOTERAPIA - HOSPITALIZACJA Z ZAKRESEM SKOJARZONYM CHEMIOTERAPIA W TRYBIE JEDNODNIOWYM Z ZAKRESEM SKOJARZONYM CHEMIOTERAPIA W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH Z ZAKRESEM Liczba świadczeniodawców Wartość kontraktu (z substancjami) 22 154 514 371,55 21 68 204 022,52 19 20 624 869,11 SKOJARZONYM ONKOLOGIA KLINICZNA - HOSPITALIZACJA 10 32 719 652,53 ŚWIADCZENIA W ZAKRESIE ONKOLOGII 67 27 647 948,35 PROGRAM LECZENIA W RAMACH ŚWIADCZENIA CHEMIOTERAPII NIESTANDARDOWEJ PROGRAM LEKOWY - INDUKCJA REMISJI WRZODZIEJĄCEGO ZAPALENIA JELITA GRUBEGO (WZJG) BENDAMUSTYNĄ CHŁONIAKÓW NIEZIARNICZYCH O POWOLNYM PRZEBIEGU OPORNYCH NA RYTUKSYMAB CHŁONIAKÓW ZŁOŚLIWYCH CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA (CHLC) CHORYCH NA ZAAWANSOWANEGO RAKA JAJNIKA CZERNIAKA SKÓRY GLEJAKÓW MÓZGU MIĘSAKÓW TKANEK MIĘKKICH NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA 19 12 963 570,05 5 805 818,48 8 454 422,63 8 13 738 218,22 8 7 860 972,21 11 1 872 040,67 5 25 700 550,57 5 79 773,07 5 4 594 064,68 15 6 329 678,08 4 25 290 140,14
PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) PŁASKONABŁONKOWEGO RAKA NARZĄDÓW GŁOWY I SZYI W SKOJARZENIU Z RADIOTERAPIĄ W MIEJSCOWO ZAAWANSOWANEJ CHOROBIE RAKA NERKI RAKA PIERSI RAKA WĄTROBOKOMÓRKOWEGO SZPICZAKA PLAZMOCYTOWEGO WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO ZAAWANSOWANEGO WŁÓKNIAKOMIĘSAKA GUZOWATEGO SKÓRY (DFSP) PROGRAM LEKOWY - LENALIDOMID W LECZENIU CHORYCH NA OPORNEGO LUB NAWROTOWEGO SZPICZAKA MNOGIEGO 2 343 355,44 9 23 393 265,45 11 47 882 547,57 7 1 228 181,44 6 9 094 378,55 5 400 387,57 11 18 294 632,23 3 583 890,00 5 15 725 707,38 520 346 458,48 ocena rozmieszczenia podmiotów leczniczych: Koncentracja w rejonie Miasta Stołecznego Warszawy jeden ośrodek o wysokim stopniu referencyjności i świadczący usługi kompleksowe. Pozostałe ośrodki onkologiczne zapewniają świadczenia w zakresie onkologii klinicznej z włącznie chemioterapią lub/i chirurgią onkologiczną lub w ramach szpitali o poziomie wojewódzkim wielospecjalistycznym. Na terenie województwa w szpitalach powiatowych funkcjonują pojedyncze ośrodki specjalistyczne lub świadczące usługi onkologiczne w ramach zasobów szpitalnych ocena zabezpieczenia kadr medycznych w reprezentowanej dziedzinie, w tym ocena prawidłowości rozmieszczenia specjalistów na terenie województwa:
Średnio zadowalająca. Województwo mazowieckie jest ja większym regionem zarówno pod względem zajmowanego obszaru jak i liczby mieszkańców. Szacunkowa liczba mieszkańców to około 5.3 mln, średnia gęstość zatrudnienia to 149 mieszkańców/km 2 i jest nieznacznie wyższa od średniej krajowej która wynosi 123osoby/km 2. W województwie działa 314 gmin (w tym: 35 miejskich, 50 miejsko wiejskich i 229 wiejskich) oraz 37 powiatów i 5 miast na prawach powiatu: Warszawa, Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce. Poziom urbanizacji województwa jest wysoki i wynosi 64,2 %, - 5 miejsce w kraju. Należy podkreślić, że istotnymi ośrodkami sieci osadniczej Mazowsza są ośrodki subregionalne: Radom, Płock, Siedlce, Ostrołęka, Ciechanów. W tych miejscach jest pełne zabezpieczenie w zakresie onkologii klinicznej i chemioterapii. Należy jednak zaznaczyć, że faktyczna liczba ludności w województwie mazowieckim może być zdecydowanie większa z powodu migracji spowodowanej zatrudnieniem lub poszukiwaniem zatrudnienia. Umiejscowienie ośrodka o wysokim stopniu referencyjności jakim jest centrum Onkologii powoduje również zwiększenie migracji chorych do tego ośrodka z innych województw. Istotnie większa liczba ośrodków onkologicznych lub/i szpitali i poradni o profilu specjalistycznym udzielających świadczeń w zakresie onkologii klinicznej skutkuje większymi oczekiwaniami chorych co do dostępności do tych świadczeń, również chorych spoza województwa mazowieckiego. Liczba lekarzy specjalistów niezbędna do zaspokojenia potrzeb zdrowotnych na terenie województwa mazowieckiego, została oszacowana przy uwzględnieniu konieczności zabezpieczenia kadrowego związanego z realizacją założeń pakietu onkologicznego i kształtuje się na poziomie 300 specjalistów w dziedzinie onkologii klinicznej.. ocena zabezpieczenia kadry pielęgniarskiej NIE DOTYCZY jednostki, które należy restrukturyzować (podać przyczyny) ze względu na zmiany w zakresie udzielania świadczeń ocena będzie możliwa po pełnym roku funkcjonowania pakietu onkologicznego. ocena kontraktowania świadczeń opieki zdrowotnej
Wprowadzenie pakietu onkologicznego od 1 stycznia 2015 zmieniła strukturę kontraktowania świadczeń zdrowotnych. Ocena kontraktowania może być dokonana po roku funkcjonowania pakietu ponieważ jest ona odmienna od lat ubiegłych i w chwili obecnej nie można dokonać oceny porównawczej. Należy zaznaczyć, że nadal są niesfinansowane świadczenia za lata 2012, 2013 i 2014 w zakresie onkologii klinicznej z wyłączeniem świadczeń z chemioterapii. Jednocześnie struktura udzielanych świadczeń onkologicznych wskazuje, że największe obciążenie tj. realizacja świadczeń dla chorych o znacznym stopniu zaawansowania, wymagających leczenia skojarzonego (nowotwory obszaru głowy i szyi, nowotwory trzustki, i przełyku nowotwory neuroendokrynne czy ośrodkowego układu nerwowego) spoczywa na ośrodku wysokospecjalistycznym świadczącym usługi kompleksowe. W toku rozmów z MOW NFZ ustalono, że będą podjęte działania dotyczące renegocjacji umów w zakresie onkologii i dziedzin powiązanych po I kwartale 2015roku. II. Nadzór nad szkoleniem kadr medycznych 1. Ocena potrzeb szkoleniowych na najbliższą przyszłość: Niezbędna liczba miejsc szkoleniowych w trybie rezydenckim wynosi 100, natomiast liczba miejsc szkoleniowych w trybie pozarezydenckim - 45. Zwiększona liczba rezydentów podyktowana jest nie tylko rosnącą liczbą chorych na nowotwory, ale również wydłużonym czasem specjalizacji w dziedzinie onkologii klinicznej. Należy szacować, że ponad 75% onkologów to onkolodzy po 40 roku życia, a ok 1/3 po 50 roku życia, co wskazuje na konieczność odmłodzenia kadry celem utrzymania ciągłości leczenia onkologicznego 2. Przeprowadzanie kontroli podmiotów leczniczych udzielających świadczeń zdrowotnych dotyczącej realizacji kształcenia i doskonalenia zawodowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne lub inne zawody mające zastosowanie w ochronie zdrowia, w zakresie wynikającym z programów kształcenia: wykaz kontrolowanych jednostek, wnioski z kontroli, zalecenia pokontrolne.
Nie kontrolowano 3. Opiniowanie wniosków jednostek ubiegających się o wpisanie ich na prowadzoną przez ministra właściwego do spraw zdrowia listę jednostek organizacyjnych uprawnionych do prowadzenia specjalizacji: Przeprowadzono wizytację ośrodka onkologicznego w Radomiu (Wojewódzki Szpital Specjalistyczny). Wydano opinie pozytywną. liczba zaopiniowanych wniosków, uwagi. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Radomiu bez uwag. 4. Wydawanie na podstawie kontroli opinii o spełnianiu przez jednostkę uprawnioną warunków do prowadzenia stażu podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne, a także opinii dotyczącej sposobu realizacji stażu lub specjalizacji oraz poziomu udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące zawód medyczny zatrudnione w tym podmiocie leczniczym: liczba wydanych opinii, uwagi, propozycje zmian. - nie wpłynęły wnioski o przeprowadzenie kontroli w tym zakresie III. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą 1. Przeprowadzanie kontroli: - Nie wpłynął wniosek o przeprowadzenie postępowania kontrolnego. liczba placówek nazwa i adres kontrolowanych podmiotów 2. Przeprowadzanie wizytacji: liczba wizytowanych placówek: 7 nazwa i adres jednostek wizytowanych. NZOZ Mazowiecki Szpital Onkologiczny Uczelni Warszawskiej im. Marii Skłodowskiej-Curie Wieliszew; NZOZ Europejskie Centrum Zdrowia Otwock; Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Radom; CSK WUM Warszawa; MSWiA Warszawa; Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
3. Ocena kontrolowanych/wizytowanych podmiotów (z podkreśleniem jednostek, w których wystąpiły poważne uchybienia), w tym ocena: dostępności do świadczeń Zadowalająca zabezpieczenia w sprzęt medyczny i diagnostycznych Zadowalająca poziomu udzielanych świadczeń Zadowalający kwalifikacji personelu medycznego. Zadowalający 4. Informowanie organów administracji rządowej, podmiotów, które utworzyły podmioty lecznicze, oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Rzecznika Praw Pacjenta o uchybieniach stwierdzonych w wyniku kontroli: Nie stwierdzono poważnych uchybień we wzmiankowanym zakresie. wykaz informowanych podmiotów, rodzaj stwierdzonych uchybień. 5. Występowanie z wnioskiem do okręgowych rad właściwych samorządów zawodowych o przeprowadzenie kontroli jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące dany zawód medyczny: Nie występowano z powyższymi wnioskami. liczba wniosków, uwagi. Nie dotyczy IV. Udzielone opinie i konsultacje 1. Wydawanie opinii dotyczących: kandydatów na ordynatorów oddziałów szpitalnych Nie wydawano. likwidacji lub powstania nowego oddziału szpitalnego, przychodni specjalistycznej, pracowni diagnostycznej, apteki Nie wydawano. spełniania przez podmiot wykonujący działalność leczniczy warunków do udzielania świadczeń zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny (liczba wydanych opinii, uwagi)
Nie wydawano. stosowanego postępowania diagnostycznego, leczniczego i pielęgnacyjnego w zakresie jego zgodności z aktualnym stanem wiedzy, z uwzględnieniem dostępności metod i środków (liczba i rodzaj wydanych opinii). Nie wydawano. wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych, wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz aktywnych wyrobów medycznych do implantacji Nie wydawano. innych. Nie wydawano. 2. Konsultacje przypadków problemowych. Stały udział konsultanta w posiedzeniach multidyscyplinarnych prowadzonych w Centrum Onkologii-Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Monitorowanie i opiniowanie sytuacji w zakresie zaopatrzenia w leki przeciwnowotworowe stosowane w chemioterapii w województwie mazowieckim oraz bieżące raportowanie wniosków Konsultantowi Krajowemu. Opiniowanie 370 wniosków o chemioterapię niestandardową kierowanych do Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego. Opiniowanie 530 wniosków o zapotrzebowanie na leki sprowadzane z zagranicy. V. Prognozowanie potrzeb zdrowotnych populacji. - Utworzenie, w onkologicznych ośrodkach referencyjnych, pracowni diagnostyki genetycznej i molekularnej dla potrzeb leczenia chorych z rozpoznaniem genetycznie uwarunkowanych nowotworów nabytych. - Utworzenie, we wszystkich onkologicznych ośrodkach referencyjnych, oddziałów "hotelowych" umożliwiających prowadzenie leczenia (radioterapia, chemioterapia, rehabilitacja) w systemie ambulatoryjnym bez konieczności hospitalizowania chorych.
- Finansowanie stworzenia w onkologicznych ośrodkach referencyjnych warunków dla zwiększenia możliwości rejestrowania wskaźników epidemiologicznych (zachorowalność, chorobowość i umieralność) oraz monitorowania wyników leczenia (wskaźniki przeżycia wobec charakterystyki patomorfologicznej i klinicznej oraz wskaźniki powikłań i niepowodzeń leczenia - Utworzenie, we wszystkich onkologicznych ośrodkach referencyjnych, oddziałów dziennej chemioterapii oraz pracowni centralnego przygotowania leków. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę dalszy intensywny wzrost zapotrzebowania na świadczenia związane ze stosowaniem terapii innowacyjnych w związku z szybkim wdrażaniem zaawansowanych technologicznie leków. Leki te mają za zadanie działanie zindywidualizowane oraz ukierunkowane na konkretne zaburzenia patogenetyczne. Zdecydowanie należy podkreślić coraz istotniejszą rolę opieki paliatywnej i hospicyjnej z uwagi na społeczeństwo starzejące się oraz zwiększoną zachorowalność na choroby nowotworowe. VI. Podsumowanie ogólnej sytuacji w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na terenie województwa (uwagi, problemy, wnioski). Zmiany w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych obejmujące wprowadzenie pakietu onkologicznego powinny być ściśle monitorowane. Należy dążyć, aby cel jakim jest skrócenie czasu od podejrzenia choroby nowotworowej do rozpoczęcia terapii był jak najkrótszy i adekwatny do rozpoznania i potrzeb chorego. Niezbędne jest opracowanie programu wprowadzenia referencyjności ośrodków udzielających świadczeń zdrowotnych z uwzględnieniem obecnych zasobów sprzętowych i personelu. Ocena wyników obecnych programów profilaktycznych w aspekcie zmniejszenia zapadalności i umieralności na nowotwory jak również wyników leczenia chorych na nowotwory powinna być punktem wyjścia dla utworzenia map potrzeb zdrowotnych dziedzinie onkologii i opracowania optymalnego programu systemu opieki zdrowotnej z uwzględnieniem kompleksowości i kompetencji oraz pełnej kooperacji między ośrodkami onkologicznymi.