SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY Przewidziany do realizacji z początkiem roku szkolnego 2010 / 2011 i lata następne 1
SPIS TREŚCI: 1. Podstawa prawna 2. Wstęp 3. Cechy program wychowawczego 4. Misja szkoły 5. Główne zadanie wychowawcze 6. Główne cele wychowawcze 7. Profil absolwenta szkoły 8. Strategia wychowawcza dla klas I VI 9. Ceremoniał i tradycje szkolne 10. Zasady ewaluacji programu 11. Spis załączników 2
Podstawa prawna 1) Ustawa o systemie oświaty, mówiąc o obowiązkach szkoły, wymienia łącznie kształcenie, wychowanie i opiekę. Zgodnie z art. 1 tej ustawy, system oświaty zapewnia m.in.: realizację prawa kaŝdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieŝy do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny, utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i placówkach. 2) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej (Dz. U. Nr 51 z 2002 r. poz. 458 ze zm.) 3) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 4 z 15 stycznia 2009 r. poz. 17) ustala: Działalność edukacyjna szkoły na wszystkich etapach edukacyjnych jest określona przez: 1) szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego; 2) program wychowawczy szkoły, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym; 3) program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. Szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły oraz program profilaktyki tworzą spójną całość i muszą uwzględniać wszystkie 3
wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i kaŝdego nauczyciela. Nowa podstawa programowa określa postawy kształtowane u uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych, które sprzyjają ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu. Są to: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw, do pracy zespołowej, postawa obywatelska. W rozwoju społecznym bardzo waŝne jest kształtowanie: postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Standard budowy obowiązującego programu wychowawczego został przedstawiony w rządowym programie Bezpieczna i przyjazna szkoła. Jedno ze szczegółowych załoŝeń realizacji programu to: Przyjaźnie wspierający program wychowawczy szkoły 4
Wstęp Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza w Marklowicach jest publiczną placówką oświatową mającą na celu zaspakajanie potrzeb uczniów, rodziców i środowiska lokalnego. NajwyŜszym dobrem dla naszej placówki jest UCZEŃ, który w bezpiecznej i przyjaznej atmosferze, przy wzajemnej akceptacji zwiększa swoje szanse na osiągniecie sukcesów w przebiegu nauki szkolnej. Swoje zadania szkoła nasza realizuje we współdziałaniu z szeroko rozumianym środowiskiem lokalnym, samorządowym i oświatowym. Naszym przesłaniem jest wykreowanie absolwenta o wszechstronnie wykształconej osobowości, zdolnego do samodzielnego i twórczego myślenia i działania, cechującego się takimi umiejętnościami, które zapewnią mu odpowiednie miejsce w otaczającej rzeczywistości. Rodzice naszych uczniów są dla nas partnerami, którzy aktywnie włączają się w proces dydaktyczno wychowawczy, jaki przebiega w naszej szkole. Wykształcona kadra pedagogiczna, pełna energii i inicjatywy, oddana szkole przyczynia się do tego, iŝ nasza placówka kaŝdego roku wzbogaca swoją ofertę oświatową, aby stawać się coraz bardziej atrakcyjną i świadczyć jak najlepsze usługi wobec uczniów, rodziców i środowiska. Program wychowawczy naszej szkoły powstał w wyniku współpracy nauczycieli, uczniów, rodziców, jak równieŝ pracowników administracji i obsługi. Znajomość środowiska oraz potrzeb i aspiracji edukacyjnych naszych uczniów stanowiła podstawę do jego tworzenia. Punktem wyjścia była diagnoza sytuacji wychowawczej. Na jej podstawie dokonano analizy zebranych wiadomości. Metody pracy w programie wychowawczym wskazali nauczyciele. Kierunek pracy wychowawczej szkoły wyznacza profil absolwenta szkoły. Realizacja program wychowawczego będzie monitorowania. Jego treść zostanie przedstawiona całej społeczności szkolnej. Cechy programu wychowawczego 5
Spójny z programami nauczania, Kształtuje postawy i umiejętności Został zbudowany z udziałem nauczycieli, uczniów, rodziców Jest osadzony w tradycji szkoły i lokalnej społeczności Uwzględnia zmiany zachodzące w społeczności szkolnej i lokalnej Zawiera wartości waŝne dla społeczności szkolnej Wyznacza cele, zadania do realizacji Określa osoby odpowiedzialne za realizację zadań Misja szkoły Wspieranie i motywowanie uczniów do harmonijnego rozwoju. Jesteśmy po to, by: - uczyć, wychowywać i dawać dobry przykład, - kształtować światopogląd młodego człowieka, wyzwalać pasje, uczyć zachowania w społeczeństwie - pobudzać ich do twórczego myślenia i samodzielnej pracy - uczyć i wspomagać wychowawczo rolę rodziny, zgodnie z przyjętym systemem wartości w duchu tolerancji, dyscypliny i szacunku dla innych - wspierać ucznia, ukierunkowywać, współpracować z nim - przekazywać uczniom wiedzę z danego przedmiotu, pomagać im w procesie uczenia, udzielać wskazówek do samodzielnego pogłębiania wiedzy - realizować określone zadania edukacyjne, wychowawcze, opiekuńcze - przygotować ucznia do samodzielnego funkcjonowania we współczesnym świecie 6
Jesteśmy dla: - naszych uczniów, ich rodziców, społeczności lokalnej - dla innych nauczycieli wzajemne wspieranie się w pracy dydaktyczno - wychowawczej Naszym celem jest: - harmonijny i wszechstronny rozwój dziecka - wykształcenie umiejętności i postaw, które umoŝliwią uczniom funkcjonowanie w społeczeństwie - inspirowanie, motywowanie uczniów do nauki - uczenie pozytywnych zachowań, rozwijanie talentów, wzbudzanie dobrych uczuć - ukierunkowywanie ucznia na samodzielne i odpowiedzialne funkcjonowanie w społeczeństwie, korzystanie z róŝnych źródeł wiedzy - wychowanie ucznia kulturalnego, z poczuciem własnej godności i wartości - wspieranie ucznia w pokonywaniu trudności - wyposaŝenie ucznia w wiedzę, która ułatwi mu naukę na kolejnym etapie edukacji Nasz uczeń jest: - osobą, która ma prawo do dorastania w atmosferze miłości i bezpieczeństwa, do nauki, rozwoju zainteresowań, do swobodnego wyraŝania swoich myśli - młodym człowiekiem, który będzie budować przyszłość swojej rodziny, kraju, świata - małym człowiekiem, posiadającym własną godność, mającym prawo do rozwoju - młodym człowiekiem z indywidualnymi cechami, potrzebami, moŝliwościami, zdolnościami 7
- osobą, która potrzebuje nas w procesie uczenia się - dzieckiem, które potrzebuje pomocy i wsparcia, by poradzić sobie w trudnej, szkolnej rzeczywistości Nasz uczeń potrzebuje: - bezpieczeństwa, kompetentnego specjalisty do przekazania wiedzy, racjonalnego stawiania granic - wiary w siebie, wyznaczenia sobie celu i dąŝenia do jego realizacji - dobrych wzorców i wsparcia w rozwoju, umacniania wiary we własne siły i zdolności osiągania wartościowych i trudnych celów - naszej uwagi i troski, zrozumienia, egzekwowania zasad - otwartości, cierpliwości, wyrozumiałości - zrozumienia, sprawiedliwego oceniania i traktowania, szacunku - indywidualnego podejścia, empatii - informacji, wiedzy z zakresu danego przedmiotu, wsparcia w nauce oraz w rozwiązywaniu codziennych problemów - odpowiednich warunków do nauki i rozwoju - przyjaznej i bezpiecznej szkoły MoŜemy mu zaoferować: - wsparcie, bezpieczeństwo - pomoc w kaŝdej sytuacji - miejsce i czas dla rozwoju zainteresowań - warunki i pomoc w rozwijaniu zainteresowań i pasji 8
- pomoc w poznaniu i zaakceptowaniu siebie, swoich moŝliwości - nasze doświadczenie, wiedzę, spokój, zaangaŝowanie, przyjaźń i sympatię - przyjazną atmosferę, pomoc w rozwiązywaniu problemów, obiektywność - materialnie: bogatą bazę dydaktyczną, szeroki wachlarz zajęć pozalekcyjnych, ciekawe, nowoczesne metody pracy - nasz czas przeznaczony na rozmowy, pomoc i wskazówki - pomoc w kształtowaniu myślenia twórczego i twórczej postawy, postawy czynnej wobec własnego zdrowia i bezpieczeństwa Zmierzamy do: - realizacji postawionych celów - wykształcenia społeczeństwa zachowującego odpowiedni poziom kultury, wiedzy - wykształcenia osobowości ucznia, jego prawidłowego rozwoju - wykształcenia ucznia potrafiącego odnaleźć się w kaŝdej sytuacji, umiejącego dobrze pokierować swoim Ŝyciem - stworzenia odpowiednich warunków do nauki - wykształcenia ucznia kulturalnego, z poczuciem własnej godności, mającego poczucie, Ŝe jest waŝny dla innych - przygotowania ucznia do aktywnego, świadomego uczestnictwa w kolejnym etapie nauki, - współpracy z rodzicami opartej na wzajemnym zrozumieniu - wyposaŝenia rodziców w podstawową wiedzę na temat rozwoju ich dziecka, jego mocnych stron oraz udzielania profesjonalnych wskazówek radzenia sobie z pojawiającymi się trudnościami 9
Główne zadanie wychowawcze Dbałość o wszechstronny rozwój uczniów. W ramach realizacji tego zadania: 1. Kształtujemy wraŝliwość na otaczające nas środowisko przyrodnicze. 2. Wychowujemy w duchu tolerancji, poszanowania siebie i innych. 3. Kształtujemy umiejętności radzenia sobie w róŝnych sytuacjach. 4. Wpajamy zasady zdrowego stylu Ŝycia. 5. Wychowujemy w duchu tradycji domu rodzinnego, regionu, ojczyzny. 6. Kształtujemy świadomość przynaleŝności do Europy i świata. Główne cele wychowawcze 1. Kształtowanie wraŝliwości uczniów na otaczające środowisko przyrodnicze. 2. Wychowywanie uczniów w duchu tolerancji, poszanowania siebie i innych. 3. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w róŝnych sytuacjach. 4. Wpajanie zasad zdrowego stylu Ŝycia. 5. Wychowywanie w duchu tradycji domu rodzinnego, regionu, ojczyzny. 6. Kształtowanie świadomość przynaleŝności do Europy i świata. Za realizację zadań wychowawczych szkoły odpowiada wychowawca klasy wraz z nauczycielami przedmiotów we współpracy z przedstawicielami instytucji wspierających działalność wychowawczą szkoły. 1
Profil absolwenta szkoły Absolwent Szkoły Podstawowej nr 1 im. Adama Mickiewicza w Marklowicach jest: kulturalny, dobrze wychowany mądry, inteligentny, wyposaŝony w wiedzę pomocny, koleŝeński miły, uprzejmy uczciwy odpowiedzialny, potrafi ponieść konsekwencje za swoje czyny, przyznać się do błędu kreatywny, pomysłowy - twórczo rozwiązuje problemy współdziała w zespole, umiejętnie komunikuje się z rówieśnikami i dorosłymi działa i funkcjonuje na bazie obowiązujących norm tj. dyscyplina, umiejętność podporządkowania się, kultura osobista rozwija własne zainteresowania i uzdolnienia radzi sobie z własnymi uczuciami, radzi sobie w sytuacjach trudnych potrafi być asertywny dostrzega w sobie swoje mocne i słabe strony najwaŝniejsze dla niego wartości to: prawda, odwaga, miłość, wytrwałość, przyjaźń, zdrowie Strategia wychowawcza dla klas I VI 1
Szczegółowe zadania wychowawcze przewidziane do realizacji na poszczególnych poziomach edukacyjnych zostały opracowane podczas pracy zespołowej rady pedagogicznej naszej szkoły. Strategia wychowawcza dla klas I VI naszej szkoły to document stanowiący załącznik nr 1 do program wychowawczego szkoły. Ceremoniał i tradycje szkolne Szkoła posiada własny sztandar, hymn i ceremoniał. Zasady ceremoniału szkolnego. Uczeń ma prawo i obowiązek poznania historii szkoły. Uczniowie są zobowiązani do szanowania symboli szkoły (godło państwowe, flaga narodowa, sztandar szkoły) oraz kultywowania tradycji szkoły. Do ceremoniału szkoły naleŝą: - Uroczyste powitanie i zakończenie roku szkolnego - Ślubowanie klas pierwszych - Dzień Patrona Szkoły - Uroczyste poŝegnanie absolwentów Do obowiązków ucznia naleŝy podkreślanie uroczystym strojem świąt państwowych obchodzonych w szkole. Uczeń ma prawo reprezentować szkołę na zewnątrz w czasie obchodów rocznic, świąt państwowych, oświatowych. Zaszczytnym wyróŝnieniem ucznia jest wystąpienie w poczcie sztandarowym szkoły. 1
Poczet sztandarowy reprezentuje szkołę: - w uroczystościach szkolnych o znaczących walorach patriotyczno-wychowawczych - w uroczystościach miejskich i patriotyczno-religijnych, na które jest zaproszony - w uroczystościach wewnątrzszkolnych tj. rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, święto szkoły, akademie i spotkania o znacznych walorach patriotycznoreligijno-wychowawczych. Tradycja szkolna to powtarzający się układ uroczystości, imprez i zwyczajów zaakceptowany do realizacji przez młodzieŝ, nauczycieli i rodziców. Ma na celu organizację Ŝycia szkoły, realizację celów wychowawczych oraz integrację społeczności szkolnej. Harmonogram uroczystości i imprez stanowi jej chronologiczny zapis o przebiegu roku szkolnego. Jest kaŝdorazowo zatwierdzany przez Radę Pedagogiczną na jej końcowym posiedzeniu. Zasady ewaluacji programu Ewaluacja będzie dokonywana w celu podjęcia decyzji dotyczących przyszłych działań. W sposób systematyczny będziemy gromadzić, porządkować i oceniać dane dotyczące dokumentów, działań i osób. Ewaluację będziemy przeprowadzać według ustalonych etapów. Ewaluacja posłuŝy: identyfikacji słabych i mocnych stron, wskazaniu kierunków rozwoju, poprawieniu błędów, 1
oszacowaniu moŝliwości i ograniczeń, uzyskaniu wsparcia z zewnątrz, promocja, względy polityczne, wymogi biurokratyczne. Proces ewaluacji obejmuje: Zbieranie informacji (danych) Analizę zebranych informacji Wyciąganie wniosków Formułowanie rekomendacji co do decyzji jakie powinny być podjęte Głównym odbiorcą ewaluacji będą: sama szkoła, bo jej społeczność bada samą siebie i prowadzi do rozwoju zespół kierowniczy szkoły organy szkoły (dyrektor, rada pedagogiczna, rada rodziców, samorząd uczniowski) organ prowadzący organ nadzoru pedagogicznego środowisko lokalne 1
Załączniki: Załącznik nr 1: Strategia wychowawcza dla klas I VI naszej szkoły 1