SPECJLANE POTRZEBY EDUKACYJNE niepełnosprawne niesłyszące, słabosłyszące niepełnosprawność ruchowa, w tym z afazją upośl. umysł. w stopniu umiarkowanym lub znacznym niepełnosprawności sprzężone niedostosowane społecznie niewidome, słabowidzące upośl. umysł. w stopniu lekkim autyzm, w tym z zespołem Aspergera, zagrożone niedostosowaniem społecznym szczególnie uzdolnione specyficzne trudności w uczeniu się choroba przewlekła zaburzeni komunikacji językowej różne sytuacje kryzysowe lub traumatyczne niepowodzenia edukacyjne zaniedbane środowiskowo - sytuacja bytowa dziecka i jego rodziny, sposób spędzania czasu wolnego, kontakty środowiskowe trudności adaptacyjne różnice kulturowe lub zmiana środowiska edukacyjnego, w tym wcześniejsze kształcenie za granicą

Plan Działań Wspierających jest uszczegółowieniem form i sposobów pracy z dzieckiem zatwierdzonych w Karcie Indywidualnych Potrzeb Dziecka oprócz szczegółowo opisanych działań wspierających dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi uwzględnia również zakres wsparcia dla rodziców i nauczycieli

Katalog dzieci, dla których zespół opracowuje PDW PDW opracowuje się dla dzieci objętych pomocą psychologicznopedagogiczną, czyli mających założoną Kartę Indywidualnych Potrzeb Dziecka: dzieci z orzeczeniem o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci z opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, np. opinię o specyficznych trudnościach w uczeniu się lub innych aspektach funkcjonowania dziecka związanych z kształceniem i wychowaniem dzieci, wobec których nauczyciel, wychowawca lub specjalista stwierdził potrzebę zapewnienia wsparcia pp, wynikającą z własnych działań obserwacyjno-diagnostycznych

cele do osiągnięcia w zakresie, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej działania realizowane z uczniem w ramach poszczególnych form i sposobów udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej metody pracy z uczniem zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, o którym mowa w przepisach w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych działania wspierające rodziców ucznia w zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży

Elementy składowe PDW

Przykład Jeśli w Karcie Indywidualnych Potrzeb Dziecka zespół stwierdził, że wymaga ono wsparcia w zakresie np.: zdiagnozowanej wady wymowy, to wynikają z tego cele, które można określić jako np.: usprawnianie aparatu artykulacyjnego; niwelowanie (zdiagnozowanej) wady wymowy itp.

Elementy składowe PDW

Przykład W Karcie Indywidualnych Potrzeb Dziecka dyrektor ostatecznie zatwierdził formy, sposoby i okresy udzielania dziecku pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane. Na tej podstawie zespół musi w PDW uszczegółowić działania realizowane z dzieckiem w ramach poszczególnych form i sposobów udzielanego wsparcia.

Co powinniśmy rozumieć przez formy udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej? W przedszkolu zatwierdzonymi formami mogą być: zajęcia korekcyjno-kompensacyjne; zajęcia logopedyczne; zajęcia socjoterapeutyczne, inne zajęcia o charakterze terapeutycznym; zajęcia rozwijające uzdolnienia.

Co powinniśmy rozumieć przez sposoby udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej? SPOSÓB określona metoda, forma wykonania, ujęcia czego; to, co umożliwia uzyskanie, osiągnięcie, wykonanie czego środek, droga, możliwość; to znalezienie odpowiedniej drogi, metody, formy do uzyskania lub wykonania czego, wiedza, jak postępować z kim, czym Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.

Co powinniśmy rozumieć przez sposoby udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej? Jak łatwo zauważyć, w skład definicji hasła sposób wchodzą forma oraz metoda. Zaciera się zatem granica znaczeniowa i możliwość precyzyjnego wskazania różnic, co na etapie planowania będziemy rozumieć przez sposoby udzielanej dziecku pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Co powinniśmy rozumieć przez sposoby udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej? Myślę, że ułatwieniem będzie skupienie się na następujących zagadnieniach: jak udzielić pomocy/zorganizować pomoc jak postępować, by osiągnąć zamierzony cel

Przykład 1 Poprzez uszczegółowienie rozumiem precyzyjny plan/harmonogram zajęć, zgodnie z którym będą wykonywane ćwiczenia wspierające Logopeda także musi dokładnie opisać działania, które będzie realizować w ramach indywidualnych lub grupowych zajęć z dzieckiem. I tu powinien się znaleźć plan/harmonogram zajęć, według którego wykonywane będą adekwatne do zdiagnozowanej wady wymowy ćwiczenia.

WAŻNE! Dla dzieci mających jednorodne indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne zespół może opracować wspólny plan działań wspierających. Oznacza to, że opisany przeze mnie w przykładach przypadek dziecka może odnosić się np. do 4-osobowej grupy dzieci, które będą miały podobne trudności. Wówczas zespół będzie dysponował czterema Kartami Indywidualnych Potrzeb Dziecka, ale jednym PDW.

Elementy składowe PDW

Wybierając określone metody, zespół musi brać pod uwagę: cele, które zostały założone w PDW szczegółowo zaplanowane działania. To nauczyciel lub specjalista wykonujący w przyszłości z dzieckiem określone zadania wie najlepiej, która z szeregu metod jest najwłaściwsza i zapewni pełną realizację programu wspierającego określone specjalne potrzeby edukacyjne ucznia.

Elementy składowe PDW

Elementy składowe PDW

Przykład W przedszkolu pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana rodzicom dziecka w formie porad, konsultacji, warsztatów i szkoleń. W PDW zespół musi szczegółowo opisać działania, które będą skierowane do rodziców, np.: systematyczne porady, w ramach których rodzice otrzymują konkretne wskazówki dotyczące pracy w domu z dzieckiem zaplanowany cykl konsultacji udział rodziców w zaplanowanych spotkaniach zespołu udział rodziców w otwartych zajęciach połączonych z warsztatami prowadzonymi przez nauczycieli czy specjalistów realizujących z dzieckiem program działań wspierających; itp..

Elementy składowe PDW

Ostatni punkt PDW zespół uszczegóławia w zależności od potrzeb.

Współpraca z poradnią psychologicznopedagogiczną diagnozowaniu poziomu rozwoju, potrzeb i możliwości oraz zaburzeń rozwojowych i zachowań dysfunkcyjnych; opiniowaniu; prowadzeniu działalności terapeutycznej; prowadzeniu grup wsparcia; prowadzeniu mediacji; interwencji kryzysowej; działaniach profilaktycznych; poradnictwie; konsultacjach; działalności informacyjno-szkoleniowej.

Współpraca z placówkami doskonalenia nauczycieli Określenie zakresu wynikać będzie z potrzeb zespołu dotyczących doskonalenia kompetencji i warsztatu pracy w odniesieniu do realizacji konkretnych działań wspierających. Mogą być tu uwzględnione konsultacje, szkolenia czy warsztaty.

WAŻNE! Opracowany Plan Działań Wspierających (PDW) będzie podlegał ocenie efektywności wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. Zespół po ustalonym czasie udzielania dziecku pomocy, określi wnioski i zalecenia do ewentualnych dalszych działań wspierających, rekomendując w Karcie Indywidualnych Potrzeb Dziecka (p.7) kontynuację przyjętych rozwiązań, na które składają się konkretne formy, metody i sposoby pracy. Ocena efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej (w tym efektywności realizowanych zajęć) powinna być dokonana przed opracowaniem arkusza organizacji na nowy rok szkolny.

miroslawa.pleskot@mscdn.edu.pl DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ