1/43
Pakiet Klimatyczno-Energetyczny Mechanizmy: Przymus administracyjny Przymus ekonomiczny Przymus (imperatyw) moralny 2/43
Przymus administracyjny 15% OZE w bilansie energii końcowej 10% biopaliw w bilansie paliw płynnych 14% ograniczenie wzrostu emisji w sektorze non-ets 30% zakupu uprawnień do emisji (w derogacji) 100% zakupu uprawnień do emisji (poza derogacją) 0% składowania odpadów i śmieci palnych twarde ograniczenia emisji przemysłowych IED (IPPCD, LCPD itp.) 3/43
Przymus ekonomiczny 21% redukcji emisji w ETS (można nie redukować, ale trzeba wtedy kupować emisje, a będzie coraz drożej) 20% poprawa efektywności energetycznej (można nie poprawiać, ale energia będzie coraz droższa) CCS (można nie stosować, ale trzeba będzie kupować emisje lub zrezygnować z węgla) 4/43
Przymus moralny w Polsce praktycznie nie występuje pojawia się w innych państwach Szwecja np. 50% OZE zamiast 49% i 100% OZE w cieple Wlk. Brytania np. budżetowanie emisji CO 2 USA np. etykiety węglowe Kalifornia np. samochody elektryczne 5/43
Jak liczyć poprawę efektywności? zmniejszenie zużycia energii pierwotnej o 20% w 2020 r. w stosunku do tzw. Business As Usual w wyniku poprawy efektywności. efektywność to: PKB E p ale nie wiemy dokładnie co to Business As Usual w 2020 r. dla Polski, bo Unia tego nie zdefiniowała! 6/43
Jak liczyć Business As Usual? BAU= EEAP= Spadek Ep zużycie 104%20 80%BAU zużycia toe 05 Ep 2005 2020 2020 Europa 1811,3 1890,0 1512,0 16,53% Polska 93,7 97,8 78,2 To bardzo poważne wymaganie, na razie tylko moralne. Poprawić efektywność łatwiej niż zmniejszyć zużycie energii!! 7/43
Poprawa efektywności o 20% w stosunku do 2005 r. Całkowita zmiana PKB 2005-2020 50% Roczny wzrost PKB 10% 40% 8% PKB 20/ PKB 05 30% 20% 10% 0% -10% -2% 0,8 0,9 1 1,1 1,2 EP 20/EP 05 6% 4% 2% 0% -4% Średnia roczna stopa wzrostu Stopa początkowa 2010 Stopa końcowa 2020 8/43
CELE STRATEGICZNE Dylemat czy synergia? Perspektywa Polski POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ POLSKIEJ GOSPODARKI UZYSKANIE ZNACZNEJ REDUKCJI EMISJI CO 2 Perspektywa Unii 9/43
Redukcja emisji w obszarze ETS powód poziom udział OZE 15% zmiana mixu i popr. efekt. wytwarzania 70%x950+15%x800+15%x0=785 17,3% poprawa sieci 2% poprawa efektywności końcowej 10% całkowita wymagana redukcja emisji 21% dopuszczalny wzrost emisji z powodu wzrostu gospodarczego 8,4% C 20 =E 05 x785x0,9x0,98xx= (1-0,21)xE 05 x950 X=108,4% 10/43
Wzrost emisji w obszarze non-ets powód poziom udział OZE 15% poprawa efektywności końcowej 10% całkowita dopuszczalny wzrost emisji 14% dopuszczalny wzrost emisji z powodu wzrostu gospodarczego 49% C 20 =E 05 xax0,9x0,85xy= (1+014)xE 05 xa Y=149% 11/43
Wzrost emisji w obszarze non-ets 2 wariant transport reszta non-ets business as usual ~80% 2,5% średni 49% 49% super ekologiczny transport 27% 82% założenia proporcje emisji 60% 40% 12/43
Driwery Dwa kierunki Energia końcowa DYREKTYWA O EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ 2006/32/WE 9% ENERGII KOŃCOWEJ W 2016r. A KONKRETNIE 4 596 ktoe Efektywność użytkowania Energia pierwotna PROGRAM 3x20 NA 2020 W ZAKRESIE EFEKTYWNOŚCI UŻYTKOWANIA ENERGII PIERWOTNEJ Efektywność gospodarki 13/43
Cel dyrektywy określenie celów orientacyjnych oraz stworzenie mechanizmów, zachęt i ram instytucjonalnych, finansowych i prawnych, niezbędnych w celu usunięcia istniejących barier rynkowych i niedoskonałości rynku utrudniających efektywne końcowe wykorzystanie energii; stworzenie warunków dla rozwoju i promowania rynku usług energetycznych oraz dla dostarczania odbiorcom końcowym innych środków poprawy efektywności energetycznej. 14/43
NL SE FR DK IE AT EU15 UK IT EU25 EU27 ES DE BE LU FI PT EL Instytut im. E. Kwiatkowskiego SI LV CY LT MT HU SK CZ PL RO EE BG Intensywność emisji CO 2 2 500 kgco 2 /k 2 000 1 500 1 000 500 0 Source Eurostat 2006 15/43
DK IE UK AT IT DE EU15 FR EU25 SE LU EU27 NL ES EL BE PT Instytut im. E. Kwiatkowskiego MT CY FI SI LV HU PL LT CZ SK EE RO BG Intensywność energetyczna toe/m 1200 1000 800 600 400 200 0 Source Eurostat 2006 16/43
Rumunia Słowacja Polska Włochy Dania Bułgaria Portugalia Węgry Holandia Niemcy Litwa Szwecja Czechy Łotwa Estonia Belgia Cypr Instytut im. E. Kwiatkowskiego Słowenia Irlandia Hiszpania Austria Norwegia Malta Wielka Brytania Francja Finlandia Luksemburg Grecja Ceny energii dla gospodarstw domowych 160 140 120 100 Końcowe ceny energii na 1 stycznia 2007 (EUR/MWh )wg PPP 80 153 132 60 40 118 109 104 103 103 97 91 90 74 74 71 69 66 65 65 65 65 64 63 62 60 20 54 53 50 47 41 0 17/43
Nowe zasady alokacji CO2 2013-2020!!! /tco2 mln 60 50 16 000 14 000 12 000 40 10 000 30 8 000 20 6 000 4 000 10 2 000 0 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 przewidywana cena emisji cena bazowa wpływ do budżetu=koszt gospodarki Koszt po derogacji 18/43
Narodowy Program Redukcji Emisji: Nowy paradygmat energetyki Narodowy Program Efektywności Energetycznej Narodowy Program Rozwoju Rolnictwa Energetycznego Narodowy Program Czystego Węgla Dostępność do uprawnień emisyjnych staje się ważniejsza i droższa (30 /MWh) niż dostępność do paliw (20 /MWh). Koszt zmienny dominuje nad stałym a koszt produktu nad kosztem usługi. 19/43
Narodowy Program Efektywności Energetycznej 20/43
Ustawa o Efektywności Energetycznej: 1. Przepisy ogólne 2. Cele w zakresie oszczędności energii 3. Krajowe Plany dotyczące Efektywności Energetycznej 4. Wzorcowa rola sektora publicznego 5. System świadectw efektywności energetycznej 6. Audyty energetyczne 7. Obowiązki przedsiębiorstw energetycznych 8. Nadzór, monitorowanie i sprawozdawczość 9. Kary pieniężne 10. Dobrowolne zobowiązania 11. Agencja Energetyczna 12. Fundusz Efektywności Energetycznej 21/43
Cele w zakresie oszczędności energii: Krajowe cele oszczędności energii : 2% na 2010 rok 9% na 2016 rok (dyrektywa 2006/32/WE) ambitny cel 20% zmniejszenia zużycia energii w UE do 2020 r Mechanizmy wspierające: świadectwa efektywności energetycznej dobrowolne zobowiązania inne mechanizmy 22/43
Ustawa określa: ramy instytucjonalne, finansowe i prawne oraz mechanizmy i zachęty, niezbędne w celu usunięcia istniejących barier utrudniających poprawę efektywności energetycznej cele w zakresie poprawy efektywności energetycznej zasady wspierania usług energetycznych oraz innych środków poprawy efektywności energetycznej 23/43
Świadectwa efektywności energetycznej podstawy: Mechanizm stymulujący inwestycje prooszczędnościowe Wydawane za inwestycje nakierowane na: zmniejszenie zużycia energii, zwiększenie sprawności wytwarzania energii, ograniczanie strat w przesyle i dystrybucji. Prawa majątkowe ze świadectw efektywności energetycznej mogą być zbywane na Towarowej Giełdzie Energii 24/43
Białe certyfikaty katalog, audyt i przetarg Katalog inwestycji pro-oszczędnościowych Obowiązkowy audyt pełny lub proforma Ilość przyznawanych świadectw efektywności energetycznej określona w drodze przetargu Przetarg ogłaszany przez Prezesa URE, realizowany przez TGE SA 25/43
Dobrowolne zobowiązania Voluntary commitments Definicja Zakres Finansowanie Zawierane pomiędzy jednostkami administracji rządowej lub samorządowej a zainteresowanymi podmiotami Zobowiązanie określi zasady i warunki na jakich zainteresowany podmiot zobowiązuje się zrealizować przedsięwzięcie proefektywnościowe Wsparcie finansowane z części wpływów z opłaty zastępczej z białych certyfikatów 26/43
Dobrowolne zobowiązania dla działań w obszarze miękkim Systemy zarządzania energią Szkolenia i kampanie informacyjno-promocyjne Wspieranie racjonalizacji pracowniczej Monitoring Działania diagnostyczne: audyty energetyczne programy racjonalizacji zużycia energii 27/43
Fundamenty systemu BC Trzy wymiary Fundament wartości Fundament płynności Fundament efektywności Obowiązek umorzenia Opłata zastępcza Kara finansowa Rejestracja Obrót giełdowy lub OTC Możliwość tworzenia indeksu Przetarg emisyjny Trzy parkiety Audyt energetyczny Pułap cenowy Gwarancja sprzedaży Regulacja jakości 28/43
Schemat blokowy systemu Inwestor Przygotowanie inwestycji Zgłoszenie do przetargu Automatyczna rejestracja Zgłoszenie do obrotu Giełda OTC Kupno Wynik przetargu Sprzedaż Umorzenie 29/43
Zakres niepewności Quasi rynkowy poziom ryzyka nie ma pewności, że planowany przez określony podmiot program uzyska akceptację Quasi bankowy poziom wsparcia jest pewność, że najefektywniejsze programy uzyskają wsparcie ex ante 30/43
Przetarg Ogłaszany na każdym z trzech parkietów Wybór najefektywniejszych inwestycji Miara efektywności φ - jest to ilość energii zaoszczędzonej (V O ) w stosunku do ilość białych certyfikatów (V C ) o które się ubiega inwestor V o V c 31/43
REZULTATY Synergia! Perspektywa Polski POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ POLSKIEJ GOSPODARKI UZYSKANIE ZNACZNEGO SKRÓCENIA SPBT Perspektywa inwestora 32/43
Korytarz poziomu oszczędności Ep 3 Mtoe Ep 2 1 0 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 scenariusz niski scenariusz wysoki 33/43
Symulacja scenariusza niskiego 3 000 2 500 2 000 1 500 1 000 500 zł/toe lub mln. zł Mtoe Ep 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 201 9 2020 0 koszt opłata zast. oszczędności scenariusz niski 34/43
Skrócenie czasu zwrotu inwestycji 2 1/2 2 lata 1800 2700 1 1/2 1 900 1/2 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 Średnia wartość certyfikatu PLN/toe 35/43
Energia certyfikowana Energia zaoszczędzona fi fi 0,79 0,79 0,84 0,84 0,89 0,89 0,91 0,91 0,93 0,93 0,98 0,98 1,07 1,07 1,12 1,12 1,18 1,18 1,24 1,24 0 20 40 60 80 0 20 40 60 80 644 Mtoe φ gr = 0,96 693 Mtoe 36/43
Oczekiwane rezultaty: 2016 2020 Konsumpcja energii pierwotnej -7 200 ktoe -4 600 ktoe -6 300 ktoe Konsumpcja energii końcowej -17 M t CO 2-9 900 ktoe -23 M t CO 2 Odpowiadająca redukcja emisji CO 2 Wzrost bezpieczeństwa energetycznego 37/43
Odpowiedź na dylemat regulacji: rainbow certification regulation through market tools bezbarwne niebieskie 15% zielone 15% 42% zielone - odnawialne czerwone czerwone - kogeneracja 16% żółte - gaz & małe CHP żółte 2,5% białe - efektywność białe 2,3% pomarańcz - bez emisyjne pomarań niebieskie- super generacja czowe 8,2% bezbarwne - bez wsparcia Keep the dreams cost low 38/43
Przesłanki wyboru - Sugestia Musimy optymalizować koszty Musimy ograniczać emisję CO 2 Musimy poprawiać efektywność Mechanizmy muszą być transparentne 39/43
Konkluzja 1 Konkluzja 1 A Nie jesteśmy najbogatsi & ale B Chcemy się rozwijać = Musimy optymalizować koszt rozwoju 40/43
Konkluzja 2 1 2 3 Szanse starania się powinni mieć wszyscy ale Wygrywać powinni najlepsi 3 Kryteria wygranej należy dyskutować publicznie 41/43
Konkluzja 3 A Konkurentami są firmy rynkowe & ale B Nie ma nic złego w jawnym dążeniu do zysku = Proces powinien być jawny (transparentny) 42/43
Keep the dreams cost low! 20 Dziękuję 20 Krzysztof Żmijewski 20 43/43