Otoczenie społeczne i jego wpływ na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa na przykładzie przedsiębiorstwa produkcyjnego z branży chemicznej. Social environment and its influence on economic health of the firm on the example of a manufacturing company in the chemical industry. G. Irodenko Wroclaw University of Economics Streszczenie: Poniższy raport prezentuje badanie otoczenia społecznego i jego wpływu na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa. Podmiotem badania jest przedsiębiorstwo z branży chemicznej. Podstawą przeprowadzonej analizy jest miara FHI Zietlowa. Dane użyte do analizy pochodzą ze sprawozdań finansowych z lat 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 i 2011. Raport obrazuje kondycję finansową oraz jej zmienność na przestrzeni badanego okresu. Abstract: This report presents a study of the social environment and its impact on the economic performance of the company. The subject of the study is a company in the chemical industry. The basis of the analysis is the measure of FHI Zietlowa. The data used for the analysis are derived from the financial statements of the years 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 and 2011. The report shows the financial condition and its variation over the period. Słowa klucze: analiza finansowa, FHI Zietlowa, kondycja finansowa Key words: financial analysis, FHI Zietlow, financial condition JEL: A10, D22, L31, L33
Autor recenzji 1: I. Karsznia Link do recenzji 1: http://figshare.com/articles/refleksje_na_temat_pracy_otoczenie_spo_eczne_i_jego_wp_yw _na_wyniki_ekonomiczne_przedsi_biorstwa_na_przyk_adzie_przedsi_biorstwa_produkcyjne go_z_bran_y_chemicznej_/889715 Autor recenzji 2: M. Grzesiuk Link do recenzji 2: http://figshare.com/articles/refleksje_na_temat_pracy_otoczenie_spo_eczne_i_jego_wp_yw _na_wyniki_ekonomiczne_przedsi_biorstwa_na_przyk_adzie_przedsi_biorstwa_produkcyjne go_z_bran_y_chemicznej_/889714
Wstęp W niniejszej pracy głównym celem jest badanie otoczenia społecznego i jego wpływu na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa. Do wykonania badania posłużyłem się modelem Financial Health Index (FHI) stworzonym przez Johna Zietlowa. Analiza została przeprowadzona na przykładzie przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w przemyśle chemicznym. W rozważaniach wykorzystano dane ze sprawozdań finansowych z badanego przedsiębiorstwa z lat 2007 2012. Sektor chemiczny w Polsce jest silnie związany z koniunkturą gospodarczą panującą w Europie. 1 W badanym okresie sytuacja gospodarcza w Europie podlegała ciągłym zmianom co odzwierciedlają wyniki finansowe badanej spółki. W okresie gorszej koniunktury informacja o kondycji finansowej przedsiębiorstwa dla interesantów jest kluczowa, choć wpływ zmian w otoczeniu na działalność przedsiębiorstwa trudno przewidzieć. 2 Treść pracy Model FHI Johna Zietlowa polega na ustaleniu wartości wskaźników w czterech głównych podgrupach dla każdego analizowanego okresu. 3 Na podgrupy składają się: Podgrupa ogólna (General category), Podgrupa natychmiastowa (Immediate-term category), Podgrupa krótkoterminowa (Short-term category) oraz Podgrupa średnioterminowa (Mediumterm category). Wskaźniki, dzięki którym uzyskujemy wyniki w danych podgrupach dotyczą trzech obszarów: wypłacalności, płynności i elastyczności finansowej. Wartość poszczególnych wskaźników (zbyt wysoka lub zbyt niska) może być istotną informacją o zagrożeniach i szansach w działalności przedsiębiorstwa. Następnie na podstawie tych 1 Chemical Sector Poland April 2012, Emerging Markets Insight (2012) (ostatni dostęp 20.12.2013) 2 Wiktor Gombrowicz, Analiza finansowa przedsiebiorstwa Teoria i zastosowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne S.A., Warszawa 2014, ISBN: 978-83-208-2086-7, s. 7-8. 3 N.Wencławiak, S. Głuszczak, B. Lasota, G. Irodenko, Wpływ sektora przedsiębiorstw na jego wyniki ekonomiczne, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 2013, http://figshare.com/articles/wp_yw_sektora_przedsi_biorstwa_na_jego_wyniki_ekonomiczne_influence_of_bra nch_of_an_enterprise_on_its_economic_health_/884639 (ostatni dostęp 23.12.2013)
wskaźników obliczany jest wskaźnik FHI. Wskaźnik ten może osiągnąć wartość maksymalną 100. W takiej sytuacji uznaje się, że przedsiębiorstwo jest w bardzo dobrej kondycji finansowej. 4 Podgrupa ogólna W skład podroby ogólnej wchodzą trzy wskaźniki: logarytm naturalny z wieku instytucji (Natural Logarithm of Age), logarytm naturalny z rozmiaru instytucji (Natural Logarithm of Size) i wskaźnik niestabilności aktywów (Asset Instability Index). Na podstawie tych wskaźników oblicza się następnie wartość General Subscore. Horyzont czasowy tej podgrupy to od 0 do 36 miesięcy. 5 Tabela nr 1 przedstawia zastosowanie wskaźników podgrupy ogólnej na przykładzie przedsiębiorstwa z branży chemicznej. Tabela 1. Wskaźniki służące do obliczenia General Subscore na podstawie przedsiębiorstwa z branży chemicznej. Age 2,890 2,944 2,996 3,045 3,091 3,135 Size 14,650 14,897 14,835 15,180 15,526 15,653 Asset Instability 950062,08 1016648,8 1114445,6 1329466,2 1724273,2 1722540,6 Index Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdań finansowych oraz J. Zietlowa, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability, http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp 21.12.2013). Pierwszy wskaźnik dotyczący wieku mówi o tym, że interesariusze dażą przedsiębiorstwo większym zaufaniem w zależności od tego jak długo firma działa na rynku. Im dłużej tym większe zaufanie, a w ocenie zainteresowanych większa stabilność firmy. Drugi wskaźnik pokazuję wzrost wielkości przedsiębiorstwa, im wyższy wskaźnik tym lepiej dla przedsiębiorstwa. Trzeci to wskaźnik niestabilności aktywów. Do obliczenie tego wskaźnika stosuje się wzór: 4 John Zietlow, A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability, http://ssrn.com/abstract=2049022, (ostatni dostęp 21.12.2013) 5 M. Kocot, J. Ochmann, K. Woźniak, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji przedsiębiorstwa na przykładzie polskich instytucji, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2013 (ostatni dostęp 21.12.2013)
Wzór 1. Asset Instability Index Gdzie: yt = a + b Objaśnienia: yt to trend aktywów na okres t, a i b to nachylenie linii trendu. Źródło: J. Zietlowa, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability, http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp 21.12.2013). Na podstawie wyżej wymienionych wskaźników wylicza się wskaźnik General Subscore zgodnie ze wzorem nr 2. Wzór 2. General Subscore General Subscore = (weight1 x age) + (weight2 x size) + (weight3 x Asset Instability Index) Źródło: J. Zietlowa, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability, http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp 21.12.2013). Zastosowanie w praktyce wzoru nr 2 przedstawia tabela nr 2. Wyniki w badanym okresie są stabilne, jednak od 2010 roku widać tendencję spadkową. Jest to sytuacja nie korzystna ponieważ im wyższa wartość wskaźnika tym lepiej. Tabela 2. Wskaźnik general subscore dla przedsiębiorstwa z branży chemicznej. General subscore 7,497388 7,580017 7,52576 7,485594 7,263003 7,36247 Podgrupa natychmiastowa W skład podgrupy natychmiastowej wchodzą cztery wskaźniki: wskaźnik wystarczalności rezerwy gotówkowej (Cash Reserve Sufficiency Ratio), zmodyfikowany wskaźnik gotówki (Modified Cash Ratio), docelowa płynność Lambda (Target Liquidity Lambda) oraz bieżący indeks płynności (Current Liquidity Index). Na podstawie tych wskaźników oblicza się następnie Immediate-term subscore przyporządkowując wskaźnikom odpowiednie wagi.
Horyzont czasowy znajduje się w przedziale od 0 do 3 miesięcy. 6 Praktyczny przykład zastosowania wskaźników przedstawia tabela nr 3. Tabela 3. Immediate-term subscore w praktyce. Cash Reserve Sufficiency ratio 1,061 0,975 1,011 0,975 1,013 0,894 Modified Cash Ratio 0,208 0,214 0,194 0,191 0,237 0,165 Target Liquidity Lambda 1,755 2,038 2,238 2,958 4,671 4,349 Current Liquidity Index 0,641 2,747 1,545 1,770 2,288 1,735 Immediate-term Subscore 5,736 6,999 6,364 7,011 9,341 7,749 Podgrupa natychmiastowa ocenia kondycję finansową przedsiębiorstwa wykorzystując do tego przyszłe przepływy pieniężne i poziom płynności. Wartość wskaźnika w przypadku badanego przedsiębiorstwa się zwiększa co jest informacją korzystną, ponieważ im wyższa wartość wskaźnika Immediate-term subscore tym lepiej dla kondycji finansowej firmy. Podgrupa krótkoterminowa Podgrupa krótkoterminowa zbudowana jest z trzech wskaźników. Są to wskaźnik operacyjnych przepływów (Operating Cash Flow Ratio), wskaźnik aktywów (Asset Ratio) oraz wskaźnik kosztów administracyjnych (Administrative Expense Ratio). Horyzon czasowy tej podgrupy znajduje się w przedziale 3-12 miesięcy. 7 Zastosowanie wskaźników na podstawie analizowanego przedsiębiorstwa przedstawia tabela nr 4. Tabela 4. Zastosowanie wskaźników z podgrupy krótkoterminowej w praktyce. Operating CF Ratio 0,187 1,217 0,770 1,156 1,502 1,011 Asset Ratio 0,462 0,501 0,460 0,494 0,580 0,543 Administrative Expense Ratio 0,053 0,048 0,053 0,043 0,035 0,028 6 K. Pacyńska, S. Marcinkowski, A. Nowak, K. Ladra, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2013, http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2366776 (ostatni dostęp 21.12.2013) 7 P. Chudzik, M. Krzyżyński, P. Pawłowski, M. Sielska, P. Szymkowiak, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2013, http://files.figshare.com/1315552/analizafinansowapchudzikmkrzy_y_skippaw_owskimsielskapszymkowiak ZadanieE_143524_143732_143...pdf (ostatni dostęp 21.12.2013)
Wskaźnik operacyjnych przepływów pieniężnych w przypadku analizowanego przedsiębiorstwa jest zmienny. W 2007 roku wskaźnik ten jest na bardzo niskim poziomie, co mogło świadczyć o problemu z obsługa zobowiązań krótkoterminowych. W kolejnych altach wartość tego wskaźnika poprawia się, co jest sytuacją pożądaną. Brak stabilność wskaźnika. Wskaźnik aktywów pozwala oceniać wypłacalność przedsiębiorstwa. W przypadku tego wskaźnika wahania są niewielkie. Wskaźnik na przestrzeni badanego okresu delikatnie się zwiększył co powoduje nieznaczny wzrost wypłacalności firmy. Kolejnym wskaźnikiem jest wskaźnik kosztów administracyjnych. W analizowanej jednostce wskaźnik ten jest na stałym, marginalnym poziomie. Na podstawie wyżej wymienionych wskaźników oblicza się Short-term Subscore. Analogicznie jak w przypadku innych podgrup przyporządkowuje się odpowiednie wagi do wskaźników. Zastosowanie Short-term Subscore obrazuje tabela nr 5. Tabela 5. Short-term Subscore Short-term Subscore 3,6332 4,6222 4,0572 4,4832 5,2503 4,5759 Rosnąca i stabilna wartość wskaźnika Short-term Subscore jest to informacja pożądana. Pozwala ona na sprawne bieżące funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Podgrupa średnioterminowa Na kolejną podgrupę składa się pięć wskaźników: nadwyżka aktywów netto (Net Surplus), wskaźnik wniesionego wkładu (Contribution Ratio), wskaźnik samofinansowania (Self- Financing Ratio), wskaźnik zadłużenie finansowego (Financial Dept Ratio) oraz wskaźnik pozyskiwania funduszy (Fundraising Cost Ratio). Horyzont czasowy dla tej grupy do 12 do 36 miesięcy. Zastosowanie wskaźników podgrupy średnioterminowej przedstawia tabela nr 6.
Tabela 6. Wskaźniki podgrupy średnioterminowej. Net Surplus 1307026 1498253 1652812 2131513 2938560 2928109 Contribution Ratio 0,179 0,030 0,057 0,108 0,147 0,085 Self-financing Ratio -0,570-0,469-0,627-1,436-2,112-2,480 Financial Debt Ratio 0,480 0,443 0,439 0,394 0,356 0,358 Fundraising Cost Ratio 0,271 2,092 1,219 0,508 0,275 0,525 W badanym okresie nadwyżka aktywów netto stale rośnie. Jest to zjawisko pozytywne poprawiające kondycję finansową firmy. Następny wskaźniki do wskaźnik wzniesionego wkładu. W analizowanym czasie tendencja jest malejąca. Jest to pozytywny wynik. Kolejnym wskaźnikiem jest wskaźnik zadłużenia finansowego. Im mniejsza wartość tego wskaźnika tym lepiej dla przedsiębiorstwa. W analizowanym przedsiębiorstwie z branży chemicznej zachodzi taka tendencja i jest to dobra wiadomość dla firmy. Ostatnim wskaźnikiem z podgrupy średnioterminowej jest wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy. Najlepszą sytuacja w firmie jest jak najniższa wartość tego wskaźnika. W 2008 roku wskaźnik ten wzrósł, co jest niepożądaną informacją, jednak w kolejnych lata spada. 8 Na podstawie powyższych wskaźników i odpowiednio dobranych wag oblicza się wskaźnik Medium-term Subscore. Zastosowanie tego wskaźnika pokazane jest w tabeli nr 7. Tabela 7. Medium-term Subscore. Medium-term Subscore 10,071 8,913 11,841 16,424 23,605 22,388 W badanym okresie wskaźnik Medium-term Subscore rośnie co jest pozytywny zjawiskiem dla kondycji finansowej przedsiębiorstwa. 8 Ewa Siemińska, Finansowa kondycja firmy metody pomiaru i oceny, POLTEXT 2003, ISBN 83-88840-46-0, s. 87.
Indeks kondycji finansowej Indeks kondycji finansowej (Financial Health Index) jest wskaźnikiem poruszającym wiele aspektów. Zastosowanie piętnastu wskaźników z czterech podgrup przy zastosowaniu odpowiednich wag daje wskaźnik FHI. Tabela 8. Praktyczne zastosowanie wskaźnika FHI Wagi 0,1 General Subscore 7,50 7,58 7,53 7,49 7,26 7,36 0,4 Immediateterm Subscore 5,74 7,00 6,36 7,01 9,34 7,75 0,3 Short-term Subscore 3,63 4,62 4,06 4,48 5,25 4,58 0,2 Medium-term Subscore 10,07 8,91 11,84 16,42 23,60 22,39 FHI 6,15 6,73 6,88 8,18 10,76 9,69 Praktyczne zastosowanie wskaźnika FHI dla przedsiębiorstwa z branży chemicznej przedstawia tabela nr 8. Wskaźnik ten w 2007 roku miał najniższą wartość, w kolejnych latach wskaźnik ten systematycznie rósł. W 2011 roku osiągnął najwyższy poziom, jednak w następnym roku delikatnie się obniżył. Zakończenie Celem niniejszej pracy była zbadania wpływu otoczenia społecznego i jego wpływu na kondycję finansową przedsiębiorstwa. Do wykonania tego zadania użyłem modelu Johna Zietlowa o nazwie Financial Health Index. Ocenie poddana została przede wszystkim elastyczność, wypłacalność oraz płynność przedsiębiorstwa z branży chemicznej. Rezultatem analizy jest obliczenie piętnastu wskaźników wchodzących w skład czterech podgrup, z których ostatecznym wynikiem jest wskaźnik FHI. Wartość tego wskaźnika w badanym okresie stabilnie rośnie. Jest to zjawisko pozytywne. Dodatkowo przedsiębiorstwo z branży chemicznej powinno dążyć do zwiększania wskaźnika FHI,
ponieważ wartość w okolicach 10 jest daleka od wartości maksymalnej 100, gdzie kondycja finansowa przedsiębiorstwa jest oceniana najwyżej. Bibliografia Chemical Sector Poland April 2012, Emerging Markets Insight (2012) (ostatni dostęp 20.12.2013) Wiktor Gombrowicz, Analiza finansowa przedsiebiorstwa Teoria i zastosowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne S.A., Warszawa 2014, ISBN: 978-83-208-2086-7, s. 7-8. N.Wencławiak, S. Głuszczak, B. Lasota, G. Irodenko, Wpływ sektora przedsiębiorstw na jego wyniki ekonomiczne, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 2013, http://figshare.com/articles/wp_yw_sektora_przedsi_biorstwa_na_jego_wyniki_ekonomiczne _Influence_of_branch_of_an_enterprise_on_its_economic_health_/884639 (ostatni dostęp 23.12.2013) John Zietlow, A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability, http://ssrn.com/abstract=2049022, (ostatni dostęp 21.12.2013) M. Kocot, J. Ochmann, K. Woźniak, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji przedsiębiorstwa na przykładzie polskich instytucji, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2013 (ostatni dostęp 21.12.2013) K. Pacyńska, S. Marcinkowski, A. Nowak, K. Ladra, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2013, http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2366776 (ostatni dostęp 21.12.2013) P. Chudzik, M. Krzyżyński, P. Pawłowski, M. Sielska, P. Szymkowiak, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2013,
http://files.figshare.com/1315552/analizafinansowapchudzikmkrzy_y_skippaw_owskimsi elskapszymkowiakzadaniee_143524_143732_143...pdf (ostatni dostęp 21.12.2013) Ewa Siemińska, Finansowa kondycja firmy metody pomiaru i oceny, POLTEXT 2003, ISBN 83-88840-46-0, s. 87.