olityk celn w doskonłej konkurencji (skrót) Jn J. Michłek olityk celn w wrunkch doskonłej konkurencji Cł: równowg cząstkow: krju duży i mły Anliz w rmch równowgi ogólnej Krzywe oferowni Optymln tryf celn: prezentcj grficzn rotekcjonizm wychowwczy olityk hndlow przy występowniu niedoskonłości rynkowych 1
Cł definicje olityk hndlow cło: trdycyjny instrument, regulowny międzynrodowo; Rodzje ceł: importowe i inne Sposoby wymierzni ceł: d vlorem i specyficzne; Zncznie ekonomiczne ceł. Równowg cząstkow, doskonł konkurencj (złożeni): mły krj p S A W z q q 4 q 2
Ndwyżk producent p S 2 b C 1 A B q 1 q 2 rice up surplus incresed by re of b q Ndwyżk konsument p A 2 1 b B C q 1 q 2 rice up (fom 1 to 2 ) Surplus down by re b q 3
Równowg cząstkow, mły krj: skutki wprowdzeni cł p S A W+t W t x y b z z c d q q 1 q 3 q 4 q Zminy dobrobytowe w młym krju Zminy wynikjące z wprowdzeni ceł:: Ndwyżk producent: + Ndwyżk konsument: - (+b+c+d) ochody fisklne : +c Zminy dobrobytowe netto: -(b+d) 4
Cło importowe w krju dużym: konsekwencje dl krju i reszty świt Krj importer S Krj eksporter S imp FT exp t A E B C F G H imp FT ex b c d e f g h S imp imp q q ex S ex Cło w krju dużym: konsekwencje dobrobytowe Importer Eksporter Rent konsument - (A + B + C + ) + e Rent producent + A - (e + f + g +h) ochody fisklne + (C + G) Krjowy dobrobyt + G - (B + ) - (f + g + h) Świtowy dobrobyt - (B + ) - (f + h) 5
Sumownie krzywych podży S d () (b) S W (c) S W+d + = F F F Równowg cząstkow w dużym krje: konsekwencje S d S d+w+t W+t W W+t t b e c K t d K f t S d+w q q 1 q 2 q 3 q 6
Zminy dobrobytowe w dużym krju Zminy wynikjące z wprowdzeni ceł:: Ndwyżk producent: + Ndwyżk konsument: ochody fisklne : W tym efekt terms of trde: Zminy dobrobytowe netto: - (+b+c+d) e +e -(b+d) +c+e Równowg ogóln: mły krj, wolny hndel F K F K f U f U Q F f Q f Slope M/ F (terms of trde) K M Q M M 7
Coffee Równowg ogóln: mły krj, skutki wprowdzeni cł B F A K Ff K f Q Q F1 K t t Q t U t U U f Slope - M/ F+t Q F f Q f K Mf Q M1 Q M Q Slope - T M/ T F (terms of trde) M Równowg w wolnym hndlu: symulcj Bseline Simultion Exogenous vribles Shre of income spent on trctors d,5,5 6 Triff (%) on trctors,, Cpitl stock 2, 2, Lbour stock 7, 7, World price of trctors 1,2 1,2 Endogenous vribles omestic price of trctors 1,2 1,2 Wges,6,6 Rentl rte,8,8 Imports of Trctors 1,7 1,7 Exports of Coffee 2, 2, Utility 2,5 2,5 World price of coffee 1, 1, Income 4,6 4,6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 Trctors 8
Coffee Równowg: po wprowdzeniu 4% cł Exogenous vribles Shre of income spent on trctors d Bseline Simultion,5,5 Triff (%) on trctors, 4, Cpitl stock 2, 2, Lbour stock 7, 7, World price of trctors 1,2 1,2 Endogenous vribles omesti c price of trctors 1,2 1,7 Wges,6,5 Rentl rte,8 1,2 Imports of Trctors 1,7,7 Exports of Coffee 2,,8 Utility 2,5 2,4 World price of coffee 1, 1, Income 4,6 3,8 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 Trctors Optymlne cło: ilustrcj grficzn ochód relny i wpływy z ceł Y mx ochód relny Y ut R mx Wpływy z ceł t opt t r t p oziom cł 9
Równowg cząstkow w krju dużym: rz jeszcze Cen d () S d S d+w+t (b) W+t W W+t t b e c K t d K f t S d+w W+t W W+t C E B+ S x M q q 1 q 2 q 3 Ilość q t q m q f Wyprowdzenie optymlnej tryfy celnej (. Krugmn) Ażeby policzyć optymln tryfę celną musimy zuwżyć, że prwdziwy koszt dodtkowej jednostki importu nie jest równy cenie, lecz sumie ceny i dodtkowego efektu (kosztu) nbyci dodtkowej jednostki po koszcie mrginlnym (infrmrginl). Wprowdzjąc nstępujące oznczeni: p(m): krzyw podży importowej (poziom ceny zgrnicznej); p(m) + m[dp(m)/dm]: mrginlny koszt importu (w krju) MC m : krzyw mrginlnego kosztu importu --> Optymln tryf importow <---> cen wewnętrzn = koszt mrginlny (MC) tj. p(m)=mc m 1
Optymln tryf celn: ilustrcj do formlnego dowodu p MC m S X t F t M m t m F m Wyprowdzenie optymlnej tryfy celnej (. Krugmn) Optymln tryf może być wyrżon przy pomocy elstyczności zgrnicznej podży importowej: Krńcowy koszt importu (MC m ) m być równy krjowej cenie [p(m)] i wiedząc, że: dp ( m) m dp ( m) 1 1 MC m p ( m) m[ ] p ( m) 1 p ( m) 1 p ( m) 1 dm p ( m) dm dm : dp ( m) m p ( m) A cen krjow po wprowdzeniu optymlnego cł () równ się: p( m) p ( m)(1 ) po pewnych mnipulcjch otrzymujemy formułę optymlnej tryfy importowej:: (2.2) 1 gdzie: ozncz cenową elstyczność zgrnicznej podży [tj. (dm/m)/(dp/p)] imp 11
rotekcjonizm wychowwczy Infnt industry protection S S ' W+t b c d t W e f O q 1 q 2 q 3 q 4 q 5 Q rotekcjonizm produkcyjne niedoskonłości rynkowe h Sh Sh ' W(1+t) A B W(1+t) W C E F W G H O I Q1 Q2 Q3 Q4 Q - Krzywą S h obrzuje prywtny koszt krńcowy. okzno również krzywą społecznego kosztu mrginlnego (S h '), któr jest położon niżej ze względu n dodtkowe korzyści (efekty zewnętrzne) związne z produkowniem tegoż dobr. Ntomist krzyw popytu krjowego ( h ) prwidłowo odzwierciedl zrówno koszt prywtny jk i społeczny. 12
triff revenue / import vlue rotekcjonizm konsumpcyjne niedoskonłości rynkowe h S h h ' W(1+t) A B W(1+t) W C E F W G H O Q 1 Q 2 Q 3 Q 4 Q - h prywtn wyceny krńcowej społeczn wycen mrginln ( h '), jest położon niżej ze względu n dodtkowe koszty (efekty zewnętrzne) związne z konsumpcją. - krzyw podży krjowej (S h ) prwidłowo odzwierciedl zrówno koszty Interntionl Trde & the World Economy; Chrles vn Mrrewijk Zminy ceł w Stnch Zjednoczonych 6 5 4 3 2 1 triff of Abomintions Morrill nd Wr triffs Kennedy Fordney- Hw ley- McCumby Smoot 182 187 192 197 13
Cł i inne restrykcje hndlowe Interntionl Trde & the World Economy; Chrles vn Mrrewijk Nstąpił brdzo wyrźn obniżk poziomu protekcji celnej w ltch powojennych, między innymi dzięki negocjcjom w rmch GATT 6 Remining triff s % of 193 triff 5 4 3 2 1 1945 1955 1965 1975 1985 1995 Summry nlysis of EC pplied MFN triffs, 26 Applied 26 rtes Anlysis No. of lines used No. of lines Simple vg. triff (%) Triff rnge (%) Std-dev (%) CV Imports 25 (US$ million) Totl 9,843 9,741 6.9-427.9 14. 2. 1,461,431 By WTO definition b Agriculture 2,59 1,957 18.6-427.9 27.1 1.5 78,1 Live nimls nd products thereof 331 295 27.3-427.9 39.9 1.5 5,843 iry products 155 123 42.4 1.6-134.4 28.8.7 693 Coffee nd te, coco, sugr, etc. 3 294 18.8-163.8 19.7 1. 14,722 Cut flowers nd plnts 62 62 4.3-19.2 4.4 1. 2,276 Fruit nd vegetbles 437 437 16.2-3.8 22.1 1.4 19,933 Grins 55 55 55.2-116.6 33.4.6 2,521 Oil seeds, fts, oils nd their products 164 162 7.4-137.2 16.3 2.2 15,527 Beverges nd spirits 272 253 15.2-29.8 22.7 1.5 6,496 Tobcco 3 3 19.7 5.2-74.9 2.8 1.1 2,321 Other griculturl products 253 246 6.1-122 14.7 2.4 7,667 Non-griculture (excl. petroleum) 7,743 7,743 4. -35.6 4.1 1. 1,77,2 Fish nd fishery products 381 381 1.5-26 6.6.6 17,679 Minerl products, precious stones nd 513 513 2.4-13.8 2.9 1.2 111,991 precious metls Metls 1,24 1,24 1.8-1 2.3 1.3 1,11 Chemicls nd photogrphic supplies 1,389 1,389 4.4-35.6 2.8.6 124,184 Lether, rubber, footwer nd trvel 283 283 4.8-17 4.7 1. 32,838 goods Wood, pulp, pper nd furniture 444 444 1.2-1 2.3 2. 44,139 Textiles nd clothing 1,269 1,269 8. -12 3.2.4 98,86 Trnsport equipment 262 262 4.8-22 5.1 1.1 18,99 Non-electric mchinery 952 952 1.7-9.7 1.4.8 177,787 Electric mchinery 544 544 2.8-14 3.4 1.2 163,529 Non griculturl rticles n.e.s. 682 682 2.4-14 1.9.8 97,85 By ISIC sector c Agriculture, hunting, forestry nd 598 594 1.9-167.2 2.4 1.9 43,49 fishing Mining 131 131.3-8.6 1.3 5. 27,425 Mnufcturing 9,113 9,15 6.8-427.9 13.5 2. 1,86,48 By stge of processing Rw mterils 1,22 1,197 8.9-167.2 18.6 2.1 371,61 Semi-processed products 2,917 2,911 5. -27.2 8.2 1.6 175,75 Fully-processed products 5,724 5,633 7.5-427.9 15. 2. 856,345 Cł w UE w 26 roku b c Triff rtes re bsed on lower frequency (number of lines) since lines with no d vlorem equivlents re excluded. Some 41 triff lines re excluded from both WTO griculture nd non-griculture definitions (essentilly petroleum products). Interntionl Stndrd Industril Clssifiction (Rev.2). Electricity, gs nd wter re excluded (1 triff line). 14
Motywy wprowdzeni cł przy doskonłej konkurencji: podsumownie 1. względy produkcyjne, uzsdnine wgą dnego produktu (np. nowoczesny technologicznie) lub potrzebą utrzymni ztrudnieni w dnym sektorze. 2. ogrniczenie konsumpcji. Często stosuje się wysokie cł n tzw. dobr luksusowe n towry szkodliwe dl zdrowi (lkohole wysokoprocentowe) 3. względy fisklne, bo generuje pewien dochód budżetowy. Lepiej byłoby stosowć jednolitą stwkę celną bez międzysektorowej redystrybucji dochodów. 4. ogrniczenie importu ze względu brk równowgi bilnsu hndlowego (le podtek importowy w modelu "czystego hndlu" jest symetryczny do podtku eksportowego) 5. optymln tryf celn, mjąc zstosownie jedynie w przypdku krju dużego mogącego jednostronnie podnosić stwki celne (poprw terms of trde). 6. protekcjonizm wychowwczy, mjący teoretycznie znczenie dl krjów mniej rozwiniętych. 7. rotekcjonizm może być wykorzystywny dl uzyskni korzyści wynikjących z niedoskonłości rynkowych (le czy są inne metody). 8. redystrybucj wyngrodzeni czynników produkcji, któr może być wykorzystywn n korzyść czynników produkcji rzdkich w dnym krju (Stolper- Smuelson) 15