2010 W. W. Norton & Company, Inc. Nadwyżka Konsumenta

Transkrypt

1 2010 W. W. Norton & Company, Inc. Nadwyżka Konsumenta

2 Pieniężny Pomiar Korzyści z Handlu Możesz kupić tyle benzyny ile chcesz, po cenie 2zł za litr. Jaka jest najwyższa cena, jaką zapłacisz za 1 litr benzyny? 2zł, by osiągnąć korzyści z wymiany W. W. Norton & Company, Inc. 2

3 Pieniężny Pomiar Korzyści z Handlu Trzy metody pomiaru korzyści z wymiany: Nadwyżka Konsumenta Zmiana Ekwiwalentna Zmiana Kompensacyjna Te wielkości są równe tylko przy określonych warunkach W. W. Norton & Company, Inc. 3

4 Pieniężny Ekwiwalent Przyrostu Użyteczności Benzyna sprzedawana jest tylko w karnistrach 1l. Niech r 1 oznacza cenę graniczną 1l benzyny. r 1 jest pieniężnym ekwiwalentem użyteczności krańcowej 1l benzyny. Itd. do n-tego l W. W. Norton & Company, Inc. 4

5 Pieniężny Ekwiwalent Przyrostu Użyteczności r r n - p G n oznacza zatem pieniężny ekwiwalent całkowitej zmiany użyteczności z zakupu n litrów benzyny po cenie $p G za litr W. W. Norton & Company, Inc. 5

6 Pieniężny Ekwiwalent Przyrostu Użyteczności Wykres r 1, r 2,, r n, od n to krzywa ceny granicznej. Pieniężny ekwiwalent przyrostu użyteczności z 1l paliwa $(r 1 - p G ) itd, aż r n - p G > W. W. Norton & Company, Inc. 6

7 Pieniężny Ekwiwalent Przyrostu ($) Res. Values r 1 r 2 r 3 r 4 r 5 r Użyteczności Reservation Price Curve for Gasoline nadwyżka netto p G Gasoline (gallons) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 7

8 Pieniężny Ekwiwalent Przyrostu Użyteczności Oszacowanie krzywej ceny granicznej jest trudne. Aproksymację jej stanowi krzywa popytu konsumenta W. W. Norton & Company, Inc. 8

9 Nadwyżka Konsumenta Krzywa ceny granicznej obrazuje sekwencyjną wartość kolejnych jednostek dobra. Krzywa popytu przedstawia maksymalną cenę, jak mogłaby być zapłacona za q jednostek dobra zakupionych jednocześnie W. W. Norton & Company, Inc. 9

10 Nadwyżka Konsumenta Różnica pomiędzy krzywą ceny granicznej a krzywą popytu wynika z efektu dochodowego. Dla quasi-liniowej funkcji użyteczności nie ma efektu dochodowego a nadwyżka konsumenta obrazuje użyteczność z konsumpcji W. W. Norton & Company, Inc. 10

11 Nadwyżka Konsumenta p 1 Krzywa popytu p 1 ' CS x 1 ' x 1 * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 11

12 Nadwyżka Konsumenta Nadwyżka konsumenta dokładnie przedstawia pieniężny zysk z użyteczności osiągniętej z tytułu konsumpcji dobra 1, gdy funkcja użyteczności konsumenta jest quasiliniowa dla dobra 2. W innych przypadkach nadwyżka jest przybliżeniem W. W. Norton & Company, Inc. 12

13 Nadwyżka Konsumenta Zmiana całkowitej użyteczności konsumenta wynikająca ze zmiany p 1 to w przybliżeniu zmiana w nadwyżce konsumenta W. W. Norton & Company, Inc. 13

14 Nadwyżka Konsumenta p 1 p 1 (x 1 ), jest odwrotną funkcją popytu na dobro 1 p 1 ' x 1 ' x 1 * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 14

15 Nadwyżka Konsumenta p 1 p 1 (x 1 ) p 1 ' Pierwotna CS x 1 ' x 1 * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 15

16 Nadwyżka Konsumenta p 1 p 1 (x 1 ) p 1 " Nowa CS p 1 ' x 1 " x 1 ' x 1 * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 16

17 Nadwyżka Konsumenta p 1 p 1 (x 1 ) p 1 " p 1 ' Spadek CS x 1 " x 1 ' x 1 * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 17

18 Zmiana Kompensacyjna i Zmiana Ekwiwalentna Dwie inne miary zmiany użyteczności całkowitej wynikłe ze zmiany ceny to zmiana kompensacyjna i zmiana ekwiwalentna W. W. Norton & Company, Inc. 18

19 Zmiana Kompensacyjna p 1 rośnie. Ile pieniędzy musielibyśmy zaofiarować konsumentowi po zmianie ceny by jego sytuacja była tak samo dobra jak przed zmianą ceny? 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 19

20 Zmiana Kompensacyjna x 2 p 1 =p 1 p 2 const. ' ' ' m = p x + p x x 2 ' u 1 x 1 ' x W. W. Norton & Company, Inc. 20

21 Zmiana Kompensacyjna x 2 x 2 " x 2 ' p 1 =p 1 p 1 =p 1 u 1 p 2 const. ' ' ' = p " 1x " 1 + p2x " 2 m = p x + p x x 1 " x 1 ' u 2 x W. W. Norton & Company, Inc. 21

22 Zmiana Kompensacyjna x 2 '" x 2 " x 2 x 2 ' p 1 =p 1 p 1 =p 1 p 2 const. ' ' ' = p " 1x " 1 + p2x " 2 m = p x + p x " '" '" 2 = p1x1 p2x2 u 1 m + u 2 x 1 " x 1 '" x 1 ' x W. W. Norton & Company, Inc. 22

23 Zmiana Kompensacyjna x 2 '" x 2 " x 2 x 2 ' p 1 =p 1 p 1 =p 1 p 2 const. ' ' ' = p " 1x " 1 + p2x " 2 m = p x + p x " '" '" 2 = p1x1 p2x2 u 1 m + u 2 CV = m 2 - m 1. x 1 " x 1 '" x 1 ' x W. W. Norton & Company, Inc. 23

24 Zmiana Ekwiwalentna p 1 rośnie. Ile pieniędzy trzeba by konsumentowi zabrać przed zmianą ceny, aby pozostawić go w położeniu równie dobrym, w jakim by się znalazł po zmianie ceny? 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 24

25 Zmiana Ekwiwalentna x 2 p 1 =p 1 p 2 const. ' ' ' m = p x + p x x 2 ' u 1 x 1 ' x W. W. Norton & Company, Inc. 25

26 Zmiana Ekwiwalentna x 2 x 2 " x 2 ' p 1 =p 1 p 1 =p 1 u 1 p 2 const. ' ' ' = p " 1x " 1 + p2x " 2 m = p x + p x x 1 " x 1 ' u 2 x W. W. Norton & Company, Inc. 26

27 Zmiana Ekwiwalentna x 2 " x 2 ' x 2 '" x 2 p 1 =p 1 p 1 =p 1 u 1 p 2 const. ' ' ' = p " 1x " 1 + p2x " 2 ' '" '" 2 = m = p x + p x m p x p x u 2 x 1 " x 1 '" x 1 ' x W. W. Norton & Company, Inc. 27

28 Zmiana Ekwiwalentna x 2 " x 2 x 2 ' p 1 =p 1 p 1 =p 1 p 2 const. ' ' ' = p " 1x " 1 + p2x " 2 ' '" '" 2 = m = p x + p x m p x p x x 2 '" u 2 u 1 EV = m 1 - m 2. x 1 " x 1 '" x 1 ' x W. W. Norton & Company, Inc. 28

29 Nadwyżka Producenta Nadwyżka, którą osiągają dostawcy dóbr. Pole powierzchni nad krzywą W. W. Norton & Company, Inc. 29

30 Nadwyżka Producenta Cena produktu (p) p ' Koszt krańcowy y ' y (wielkość produkcji) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 30

31 Nadwyżka Producenta Cena produktu (p) Koszt krańcowy p ' Przychód = p ' y ' y ' y (wielkość produkcji) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 31

32 Nadwyżka Producenta Cena produktu (p) Przychód koszty zmienne= nadwyżka producenta Koszt krańcowy p ' y ' Zmienny koszt produkcji y jednostek jest to suma kosztów krańcowych. y (wielkość produkcji) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 32

33 Obliczanie Zysków i Strat Jak mierzyć nadwyżkę netto lub stratę spowodowaną interwencją na rynku, np. nałożenie podatku? Korzystając z nadwyżki konsumenta czy nadwyżki producenta W. W. Norton & Company, Inc. 33

34 Obliczanie Zysków i Strat Cena Równowaga wolnorynkowa. Podaż p 0 Popyt q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 34

35 Obliczanie Zysków i Strat Cena Równowaga wolnorynkowa i zysk z wymiany. Podaż CS p 0 PS Popyt q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 35

36 Obliczanie Zysków i Strat Cena Nadwyżka z wymiany q 1 -tej jednostki. Podaż Nadwyżka konsumenta p 0 CS PS Nadwyżka producenta Popyt q 1 q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 36

37 Obliczanie Zysków i Strat Cena Nadwyżka z wymiany q 1 do q 0 jednostek. Podaż Nadwyżka konsumenta p 0 CS PS Nadwyżka producenta Popyt q 1 q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 37

38 Cena Obliczanie Zysków i Strat p 0 CS PS Nadwyżka konsumenta Nadwyżka producenta Jakakolwiek regulacja ograniczająca wymianę, np. o jednostki q 1 do q 0 niszczy odpowiadającą nadwyżkę. Jest to koszt netto regulacji. q 1 q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 38

39 Obliczanie Zysków i Strat t Cena p b CS Przychód z podatku Np. stopa podatkowa w wysokości $t za jednostkę dobra. Strata netto p s PS q 1 q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 39

40 Obliczanie Zysków i Strat Cena p f CS Np. stopa podatkowa w wysokości $t za jednostkę dobra. Strata netto Np. cena minimalna p f PS q 1 q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 40

41 Obliczanie Zysków i Strat Cena CS Np. stopa podatkowa w wysokości $t za jednostkę dobra. Strata netto Np. cena minimalna p f, cena maksymalna p c p c PS q 1 q 0 Q D, Q S 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 41

42 2010 W. W. Norton & Company, Inc. Popyt Rynkowy

43 Od Popytu Indywidualnego do Rynkowego Niech gospodarka składa się z n konsumentów i = 1,,n. Funkcja popytu konsumenta i na dobro j jest postaci: x * ( p, p, m i ) j i W. W. Norton & Company, Inc. 2

44 Od Popytu Indywidualnego do Rynkowego Popyt rynkowy (gdy wszyscy konsumenci są cenobiorcami) jest postaci: X ( p, p, m,, m ) = x ( p, p, m ). j Jeśli konsumenci są tacy sami: gdzie M = nm. n n i= 1 * j i 1 2 X ( p, p, M) = n x ( p, p, m) j * 1 2 j 1 2 i 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 3

45 Od Popytu Indywidualnego do Rynkowego Zagregowany popyt jest sumą krzywych popytu pojedynczych konsumentów. Np. mamy dwóch konsumentów i = A,B W. W. Norton & Company, Inc. 4

46 Od Popytu Indywidualnego do Rynkowego p 1 p 1 p 1 p 1 p 1 p 1 20 * p x1 A 15 1 * x1 B p 1 p 1 35 x Pozioma suma indywidualnych krzywych popytu. * A B 1 + x W. W. Norton & Company, Inc. 5

47 Elastyczność Elastyczność mierzy wrażliwość jednej zmiennej na inną. Elastyczność zmiennej X w odniesieniu do zmiennej Y: ε x, y % x = % y W. W. Norton & Company, Inc. 6

48 Przykłady: Elastyczność Cenowa elastyczność popytu Mieszana cenowa elastyczność popytu Dochodowa elastyczność popytu Cenowa elastyczność podaży 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 7

49 Cenowa Elastyczność Popytu * p ε i dxi X * = i, p i X * dp i i Niech p i = a - bx i. Wówczas X i = (a-p i )/b i dx dp * i i ε X p 1 =. Zatem, b = pi 1 = a p b b a * i, i ( ) / i pi p i W. W. Norton & Company, Inc. 8

50 p i a Cenowa Elastyczność Popytu p i = a - bx i * ε X p i p = 0 ε = 0 * = i, i a p p i ε = 0 a/b X i * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 9

51 p i a a/2 Cenowa Elastyczność Popytu p i = a - bx i * ε X p * = i, i a p a a / 2 = ε = = 1 2 a a / 2 ε = 1 ε = 0 pi p i a/2b a/b X i * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 10

52 p i a a/2 Cenowa Elastyczność Popytu p i = a - bx i * ε X p * = i, i a ε = a p = a ε = a a = ε = 1 ε = 0 pi p i a/2b a/b X i * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 11

53 p i a a/2 Cenowa Elastyczność Popytu ε = p i = a - bx i * ε = 0 ε X p * = i, i a elastyczna (jednostkowa ε = 1 elastyczność) nieelastyczna pi p i a/2b a/b X i * 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 12

54 Elastyczność i Przychody Przychód producenta więc dr dp X * = ( p ) + pdx dp = X * (p) 1 + * = X ( p ) +. [ 1 ε ] * R( p) = p X ( p). * * p dx * X (p) dp 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 13

55 Elastyczność i Przychody dr [ ] dp X * = ( p ) 1 + ε jeśli ε = 1 to dr dp = 0 Zmiana ceny nie powoduje zmiany przychodu producenta W. W. Norton & Company, Inc. 14

56 Elastyczność i Przychody dr [ ] dp X * = ( p ) 1 + ε jeśli 1 < ε 0 to dr dp > 0 Wzrost ceny powoduje wzrost przychodu producenta W. W. Norton & Company, Inc. 15

57 Elastyczność i Przychody dr [ ] dp X * = ( p ) 1 + ε jeśli ε < 1 to dr dp < 0 Wzrost ceny powoduje spadek przychodu producenta W. W. Norton & Company, Inc. 16

58 Wnioski: Elastyczność i Przychody Nieelastyczny popyt: 1 < 0 wzrost ceny - wzrost przychodu producenta. Jednostkowa elastyczność; ε = 1 wzrost ceny brak zmiany przychodu producenta. Elastyczny popyt: ε < 1 wzrost ceny - spadek przychodu producenta. ε 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 17

59 Przychód Krańcowy a Cenowa Elastyczność Popytu Przychód krańcowy producenta to zmiana przychodu producenta wynikająca ze sprzedaży kolejnej jednostki dobra. dr( q) MR( q) =. dq 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 18

60 Przychód Krańcowy a Cenowa Elastyczność Popytu p(q) funkcja popytu obrazuje cenę po jakiej producent może sprzedać q jednostek produktu: R( q) = p( q) q więc dr q dp q MR ( q ) ( ) ( ) = = dq dq q + p ( q ) = p( q) 1 + q p( q) dp( q). dq 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 19

61 Przychód Krańcowy a Cenowa Elastyczność Popytu MR( q) = p( q) 1+ q p( q) dp( q). dq i dq ε = dp p q więc MR( q) = p( q) ε 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 20

62 Przychód Krańcowy a Cenowa Elastyczność Popytu MR( q) = p( q) 1+ 1 ε Przychód krańcowy zależy od elastyczności cenowej popytu; 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 21

63 Przychód Krańcowy a Cenowa MR(q) Elastyczność Popytu = p(q) 1+ 1 ε - ε = 1 to MR( q) = < ε 0 to MR( q) < 0. - ε < 1 to MR( q) > W. W. Norton & Company, Inc. 22

64 Przychód Krańcowy a Cenowa Elastyczność Popytu ε = 1 to MR( q) = 0. Sprzedaż dodatkowej jednostki nie zmienia przychodu producenta. 1 < ε 0 to MR( q) < 0. Sprzedaż dodatkowej jednostki zmniejsza przychód producenta. ε < 1 to MR( q) > 0. Sprzedaż dodatkowej jednostki zwiększa przychód producenta 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 23

65 Przychód Krańcowy a Cenowa Elastyczność Popytu Niech, funkcja popytu będzie liniowa: p( q) = a bq. To R( q) = p( q) q = ( a bq) q i MR( q) = a 2bq W. W. Norton & Company, Inc. 24

66 Przychód Krańcowy a Cenowa p Elastyczność Popytu a p( q) = a bq a/2b a/b q MR( q) = a 2bq 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 25

67 p a Przychód Krańcowy a Cenowa Elastyczność Popytu MR( q) = a 2bq p( q) = a bq $ R(q) a/2b a/b q a/2b a/b 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 26 q

68 2010 W. W. Norton & Company, Inc. Równowaga

69 p p* Równowaga Rynkowa Popyt rynkowy Podaż rynkowa q=s(p) D(p*) = S(p*); rynek jest w równowadze. q=d(p) q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 2

70 p p p* Równowaga Rynkowa Popyt rynkowy Podaż rynkowa q=s(p) D(p ) < S(p ); nadwyżka produktu q=d(p) D(p ) S(p ) D(p), S(p) Cena rynkowa musi spaść do p* W. W. Norton & Company, Inc. 3

71 p p* p Równowaga Rynkowa Popyt rynkowy Podaż rynkowa q=s(p) D(p ) > S(p ); niedobór produktu q=d(p) S(p ) D(p ) D(p), S(p) Cena rynkowa musi wzrosnąć do p* W. W. Norton & Company, Inc. 4

72 Równowaga Rynkowa Dwa przypadki szczególne: stała wielkość podaży nieskończenie elastyczna krzywa podaży 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 5

73 p Równowaga Rynkowa Popyt rynkowy Stała wielkość podaży, niezależna od ceny. p* q* q 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 6

74 p Równowaga Rynkowa Popyt rynkowy Nieskończenie elastyczna krzywa podaży. p* q* q 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 7

75 Podatki Podatki od ilości i podatki od wartości. Podatek nałożony na producenta. Podatek nałożony na konsumenta W. W. Norton & Company, Inc. 8

76 Podatki Jaki jest wpływ podatków na równowagę rynkową? Jak wpływają na cenę? Jak wpływają na ilość? Kto płaci podatek? Czy i jak zmieniają się korzyści z handlu? 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 9

77 Podatki Podatek powoduje, iż cena płacona przez konsumenta p b jest wyższa od tej otrzymywanej przez producenta p s. p p = t b s 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 10

78 Podatki p p = t i D( p ) = S( p ) b s Opisują równowagę rynkową (bez względu na kogo nałożony jest podatek). b s 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 11

79 p Podatek a Równowaga Popyt rynkowy Podaż rynkowa Brak podatku p* q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 12

80 p p* Podatek a Równowaga Popyt rynkowy $t Podaż rynkowa Podatek $t wpływa na krzywą podaży. q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 13

81 p p b p* Podatek a Równowaga Popyt rynkowy q t q* $t Podaż rynkowa Podatek $t wpływa na krzywą podaży, podnosi cenę płaconą przez konsumenta i zmniejsza ilość w równowadze. D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 14

82 p p b p* p s Podatek a Równowaga Popyt rynkowy q t q* $t Podaż rynkowa Podatek $t wpływa na krzywą podaży, podnosi cenę płaconą przez konsumenta i zmniejsza ilość w równowadze. D(p), S(p) Producent otrzymuje p s = p b - t W. W. Norton & Company, Inc. 15

83 p Podatek a Równowaga Popyt rynkowy Podaż rynkowa Brak podatku p* q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 16

84 p Podatek a Równowaga Popyt rynkowy Podaż rynkowa Podatek $t wpływa na krzywą popytu. p* $t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 17

85 p p* p s Podatek a Równowaga Popyt rynkowy q t q* $t Podaż rynkowa Podatek $t wpływa na krzywą popytu, obniża cenę otrzymywaną przez producenta i zmniejsza ilość w równowadze. D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 18

86 p p b p* p s Podatek a Równowaga Popyt rynkowy q t q* $t Podaż rynkowa Podatek $t wpływa na krzywą popytu, obniża cenę otrzymywaną przez producenta i zmniejsza ilość w równowadze. D(p), S(p) Konsument płaci p b = p s + t W. W. Norton & Company, Inc. 19

87 p p b p* p s Podatek a Równowaga Popyt rynkowy $t $t Podaż rynkowa Podatek nałożony na konsumenta lub producenta ma taki sam wpływ na równowagę rynkową. Kto płaci podatek? q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 20

88 p p b p* p s Podatek a Równowaga Popyt Podaż rynkowy rynkowa Podatek płacony przez konsumentów Podatek płacony przez producentów q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 21

89 Podatek a Elastyczność Wysokość obciążenia podatkiem zależy od elastyczności cenowej popytu i podaży W. W. Norton & Company, Inc. 22

90 p p b p* p s Podatek a Elastyczność Popyt rynkowy $t Podaż rynkowa Wraz ze spadkiem elastyczności cenowej popytu obciążenie podatkiem dotyczy bardziej konsumentów. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 23

91 p p b p* p s Podatek a Elastyczność Popyt rynkowy $t Podaż rynkowa Wraz ze spadkiem elastyczności cenowej popytu obciążenie podatkiem dotyczy bardziej konsumentów. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 24

92 p p b p s = p* Podatek a Elastyczność Popyt rynkowy $t Podaż rynkowa Wraz ze spadkiem elastyczności cenowej popytu obciążenie podatkiem dotyczy bardziej konsumentów. q t = q* D(p), S(p) Gdy ε D = 0, konsumenci płacą całą wysokość podatku, nawet jeśli jest on nałożony na producentów W. W. Norton & Company, Inc. 25

93 Podatek a Elastyczność Obciążenie producentów podatkiem rośnie wraz ze spadkiem elastyczności cenowej podaży lub ze wzrostem elastyczności cenowej popytu W. W. Norton & Company, Inc. 26

94 Strata Społeczna a Elastyczność Podatek nałożony na wolnokonkurencyjnym rynku zmniejsza ilość równowagi a tym samym korzyści z wymiany (sumę nadwyżek producenta i konsumenta). Zmniejszenie całkowitej nadwyżki to czysta strata społeczna (bezużyteczny efekt opodatkowania, strata dobrobytu społecznego) W. W. Norton & Company, Inc. 27

95 Strata Społeczna a Elastyczność p p* Popyt rynkowy Podaż rynkowa Brak podatku q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 28

96 Strata Społeczna a Elastyczność p Popyt rynkowy Podaż rynkowa p* CS PS Brak podatku q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 29

97 Strata Społeczna a Elastyczność p p b p* p s Popyt rynkowy CS PS $t Podaż rynkowa Podatek zmniejsza CS i PS. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 30

98 Strata Społeczna a Elastyczność p p b p* p s Popyt rynkowy CS Podatek PS q t q* $t Podaż rynkowa Podatek zmniejsza CS i PS, część nadwyżki wpływa do rządu = kwota podatku. D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 31

99 Strata Społeczna a Elastyczność p Popyt rynkowy p b CS p* Podatek p s PS $t Podaż rynkowa Podatek zmniejsza CS i PS, część nadwyżki wpływa do rządu. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 32

100 Strata Społeczna a Elastyczność p p b p* p s Popyt rynkowy CS Tax PS $t Podaż rynkowa Podatek zmniejsza CS i PS, część nadwyżki wpływa do rządu. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 33

101 Strata Społeczna a Elastyczność p p b p* p s Popyt rynkowy CS Tax PS $t Podaż rynkowa Podatek zmniejsza CS i PS, część nadwyżki wpływa do rządu i zmniejsza całkowitą nadwyżkę. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 34

102 Strata Społeczna a Elastyczność p Popyt rynkowy Podaż rynkowa p b p* p s CS Tax PS $t Strata netto q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 35

103 Strata Społeczna a Elastyczność p p b p* p s Popyt rynkowy $t Podaż rynkowa Strata netto maleje wraz ze spadkiem elastyczności cenowej popytu. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 36

104 Strata Społeczna a Elastyczność p p b p* p s Popyt rynkowy $t Podaż rynkowa Strata netto maleje wraz ze spadkiem elastyczności cenowej popytu. q t q* D(p), S(p) 2010 W. W. Norton & Company, Inc. 37

105 Strata Społeczna a Elastyczność p p b p s = p* Popyt rynkowy $t Podaż rynkowa Strata netto maleje wraz ze spadkiem elastyczności cenowej popytu. q t = q* D(p), S(p) Gdy ε D = 0, podatek nie generuje straty netto W. W. Norton & Company, Inc. 38

106 Strata Społeczna a Elastyczność Strata netto wynikła z podatku rośnie wraz ze wzrostem elastyczności cenowej popytu lub podaży. Jeśli ε D = 0 lub ε S = 0 to strata netto wynosi W. W. Norton & Company, Inc. 39