Izba Skarbowa w Łodzi Najistotniejsze zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznych Adam Bąkiewicz al. Kościuszki 83 90-436 Łódź tel.: +48 42 25 47 000 fax :+48 42 25 47 101 Izba Skarbowa w Łodzi www.is1001@ld.mofnet.gov.pl
Omawiane zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wynikają z: 1) Ustawy z dnia 29.08.2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328), 2) Ustawy z dnia 26.09.2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1563), 3) Ustawy z dnia 23.10.2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1644), 4) Ustawy z dnia 7.11.2014 r. o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1662),
Komercjalizowana własność intelektualna wnoszona do spółek kapitałowych co to jest (zmiana obowiązująca od 3.11.2014 r.) Zgodnie z treścią art. 5a pkt 34 updof, przez komercjalizowaną własność intelektualną należy rozumieć: a) patent, dodatkowe prawo ochronne na wynalazek, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego lub prawo z rejestracji topografii układu scalonego oraz prawo do uzyskania powyższych praw lub prawo z pierwszeństwa - określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1410), b) autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, c) równowartość udokumentowanej wiedzy (informacji) nadającej się do wykorzystania w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej (know-how), d) prawa do korzystania z praw lub wartości wymienionych w lit. a-c na podstawie umowy licencyjnej.
Komercjalizowana własność intelektualna wnoszona do spółek kapitałowych podmiot komercjalizujący Podmiotem komercjalizującym własność intelektualną jest - twórca uprawniony do praw lub wartości wymienionych w pkt 34 lit. a-c, a także zawarcia umowy licencyjnej, o której mowa w pkt 34 lit. d, jeżeli wnosi do spółki kapitałowej komercjalizowaną własność intelektualną.
Komercjalizowana własność intelektualna wnoszona do spółek kapitałowych preferencje podatkowe Zasadą jest, że wniesienie aportu do spółki kapitałowej w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, skutkuje uzyskaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu u wnoszącego taki wkład (przychód z kapitałów pieniężnych art. 17 ust. 1 pkt 9 updof). W przypadku jednak gdy przedmiotem wkładu jest komercjalizowana własność intelektualna, przychód z tego tytułu powstaje dopiero z upływem 5 lat, licząc od dnia objęcia udziałów (akcji). Gdyby przed upływem wspomnianych na początku pięciu lat, licząc od dnia objęcia udziałów (akcji), miało miejsce zbycie, umorzenie lub unicestwienie tych udziałów (akcji) albo podmiot komercjalizujący zostałby postawiony w stan upadłości lub likwidacji bądź przestałby być polskim rezydentem podatkowym, wówczas przychód należy ustalić na dzień poprzedzający dzień wystąpienia którejś z takich okoliczności art 17 ust. 1a pkt 5 updof
Komercjalizowana własność intelektualna wnoszona do spółek kapitałowych przychód i k.u.p. Przychodem z tytułu wniesienia komercjalizowanej własności intelektualnej jest nominalna wartość objętych udziałów (akcji) w spółce. Natomiast koszt uzyskania przychodów w wysokości określonej na dzień wniesienia wkładu w postaci komercjalizowanej wartości intelektualnej ustala się, stosując odpowiednio przepisy art. 22 ust. 1e pkt 1 lub 3 oraz ust. 1i updof. Tak wynika z dodanego ust. 1o do art. 22 updof. Oznacza to, że kosztem podatkowym jest: 1) wartość początkowa przedmiotu wkładu, zaktualizowana zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszona o dokonaną przed wniesieniem tego wkładu sumę odpisów amortyzacyjnych - jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, 2) faktycznie poniesiony, niezaliczony do kosztów uzyskania przychodów, wydatek na nabycie innego niż wymieniony w pkt 1 składnika majątku - jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest ten inny składnik.
Komercjalizowana własność intelektualna wnoszona do spółek kapitałowych przychód i k.u.p. Jeżeli podatnik w związku z obejmowaniem udziałów (akcji) poniósł wydatki związane z objęciem tych udziałów (akcji), to wydatki te powiększają wymienione koszty uzyskania przychodów. W przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) objętych z tytułu wniesienia komercjalizowanej własności intelektualnej kosztem podatkowym jest ich nominalna wartość (znowelizowany art. 22 ust. 1f pkt 1 updof).
Wpłaty na poczet przyszłych towarów lub usług Na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 1 updof do przychodów nie zalicza się m.in. pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Ustawodawca, chcąc wyeliminować różnice między momentem powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym i podatku VAT, dokonał nowelizacji przepisów ustaw o podatku dochodowym poprzez dodanie ust. 1j-1l i 3a do art. 14 updof. Z przepisów tych wynika, że w przypadku pobrania wpłat na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, podlegających zarejestrowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, za datę powstania przychodu uznaje się dzień pobrania tej wpłaty.
Wpłaty na poczet przyszłych towarów lub usług Takie zasady ustalania momentu powstania przychodu podatnik może przyjąć pod warunkiem, że w terminie do 20 stycznia roku podatkowego zawiadomi właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tego sposobu ustalania daty powstania przychodu. Jeżeli natomiast podatnik dopiero rozpoczyna ewidencjonowanie obrotów przy zastosowaniu kasy rejestrującej wspomnianego zawiadomienia powinien dokonać w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczął ewidencjonowanie obrotów przy zastosowaniu kasy rejestrującej. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki niebędącej osobą prawną obowiązek zawiadomienia organu podatkowego spoczywa na wszystkich jej wspólnikach. Dokonany wybór dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego następującego po roku podatkowym, w którym korzystał z tego sposobu ustalania daty powstania przychodu, zawiadomi właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z dokonanego wcześniej wyboru.
Uregulowanie zobowiązania w formie niepieniężnej Stosownie do dodanego art. 14 ust. 2e updof, w przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego ureguluje w całości lub w części zobowiązanie (w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki lub kredytu), uzyska przychód podatkowy. Przychodem tym jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa spełnionego świadczenia jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia. Powołane przepisy stosuje się odpowiednio w przypadku wykonania świadczenia niepieniężnego przez spółkę niebędącą osobą prawną (art. 14 ust. 2f updof).
Wartość początkowa ŚT lub WNiP u wierzyciela w przypadku wykonania świadczenia niepieniężnego Na mocy art. 22g ust. 1 pkt 6 updof w sytuacji gdy dłużnik uregulował swoje zobowiązanie poprzez świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum), a wierzyciel przedmiot tego świadczenia zaliczył do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, to jego wartość początkową powinien ustalić w wysokości wartości wierzytelności (należności) uregulowanej przez dłużnika w wyniku wykonania świadczenia niepieniężnego. W takim przypadku przepis art. 22g ust. 3 updof stosuje się odpowiednio.
Koszt uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia przedmiotu świadczenia niepieniężnego W przypadku gdy podatnik, który otrzymał świadczenie niepieniężne (w zamian spłaty należności), postanawia odpłatnie zbyć przedmiot tego świadczenia to kosztem podatkowym jest równowartość wierzytelności (należności) uregulowanej przez wykonanie świadczenia niepieniężnego (w naturze), pomniejszonej o naliczony w związku z przekazaniem tego świadczenia podatek od towarów i usług oraz pomniejszonej o sumę odpisów amortyzacyjnych art. 22 ust. 1d pkt 3 updof.
Przychody z działalności gospodarczej doprecyzowanie przepisów Do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się (art. 14 ust. 3 updof): 1) pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów); 11) środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce i wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów; 13) kwot otrzymanych od agencji wykonawczych (agencja wykonawcza jest państwową osobą prawną tworzoną na podstawie odrębnej ustawy w celu realizacji zadań państwa. np. Agencja Mienia Wojskowego, ARiMR, PARP itp.), jeżeli agencje te otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa.
Odpłatne zbycie składnika majątku Zgodnie z nowym brzmieniem art. 14 ust. 2 pkt 1lit.a updof przychodami z działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałych albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Z tego też względu pomimo nieujęcia składnika majątku będącego środkiem trwałym lub wartością niematerialną i prawną w ewidencji, przychód z jego odpłatnego zbycia należy zakwalifikować do przychodów z działalności gospodarczej. Taka kwalifikacja przychodów dotyczy także odpłatnego zbycia składników majątku, które ze względu na przewidywany okres ich użytkowania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych (art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. c updof). Por. uchwała NSA z 17.02.2014 r., II FPS 8/13
Odsetki od środków pieniężnych na rachunkach bankowych Odsetki od środków pieniężnych na rachunkach rozliczeniowych, o których mowa w przepisach prawa bankowego, lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, w tym także odsetki od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, tworzonych na tych rachunkach, są przychodem z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 5 updof). Jednocześnie tego rodzaju odsetki wyłączono z przychodów z kapitałów pieniężnych (znowelizowany art. 17 ust. 1 pkt 2 oraz art. 30a ust. 1 pkt 3 updof).
Korzystanie z aut służbowych przez pracowników Wykorzystywanie przez pracowników aut służbowych do celów prywatnych powoduje powstanie przychodu z nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie z dodanym art. 12 ust. 2a updof przychód z ww. tytułu będzie ustalany w oparciu o wyznaczone przez ustawodawcę limity, których wysokość uzależniona jest od pojemności silnika pojazdu. I tak, w przypadku wykorzystywania do celów prywatnych służbowego samochodu o pojemności silnika: do 1.600 cm 3 miesięczny przychód pracownika wyniesie 250 zł, powyżej 1.600 cm 3-400 zł.
Korzystanie z aut służbowych przez pracowników W przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych przez część miesiąca wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 kwot określonych w ust. 2a. Jeżeli świadczenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jest częściowo odpłatne, to przychodem pracownika jest różnica pomiędzy wartością określoną w ust. 2a albo ust. 2b i odpłatnością ponoszoną przez pracownika.
Zwolnienia przedmiotowe Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 updof, wolna od podatku dochodowego jest m.in. wartość nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług - jeżeli jednorazowa wartość tych nagród nie przekracza kwoty 760 zł. Wolna od podatku jest wartość świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu organizowanego przez pracodawcę dowozu pracowników autobusem w rozumieniu art. 2 pkt 41 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.) - art. 21 ust. 1 pkt 14a updof
Oświadczenie o wyborze formy opodatkowania w przypadku najmu przez jednego z małżonków Za sprawą dodania do art. 8 ust. 6 updof, wybór opodatkowania całości dochodu przez jednego z małżonków, wyrażony w oświadczeniu, będzie dotyczyć również lat następnych (a nie jak dotychczas tylko jednego roku), chyba że w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został otrzymany pierwszy w roku podatkowym przychód, małżonkowie zawiadomią w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania całości dochodu przez jednego z nich.
Wydatki na nowe technologie Na podstawie art. 26c ust. 1 updof od podstawy obliczenia podatku (opodatkowania), ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza się wydatki poniesione przez podatnika na nabycie nowych technologii. Za nowe technologie uważa się wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalanie wyrobów lub usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich 5 lat, co powinna potwierdzić opinia stosownej jednostki naukowej. Przez nabycie nowej technologii ustawodawca rozumie nabycie praw do wiedzy technologicznej w drodze umowy o ich przeniesienie, oraz korzystanie z tych praw. W wyniku nowelizacji art. 26c ust. 3 updof, ustawodawca zastrzegł, że wspomniane odliczenie nie przysługuje, gdy podatnik nabył nową technologię w drodze wkładu niepieniężnego.
Nowa definicja pochodnych instrumentów finansowych Przez pochodne instrumenty finansowe należy rozumieć instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania (np. fundusze inwestycyjne) oraz instrumentów rynku pieniężnego (np.bony skarbowe, certyfikaty depozytowe, weksle, czeki).
Ceny transakcyjne W art. 25a ust. 1 updof doprecyzowano, że przepisy dotyczące dokumentowania operacji gospodarczych mają zastosowanie także do podatników zawierających z podmiotami powiązanymi lub z podmiotami z tzw. "rajów podatkowych" umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze. Wymagana dokumentacja podatkowa powinna zawierać m.in. wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji zostały uwzględnione te inne czynniki, a w przypadku zawarcia umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze - w szczególności przyjętych w umowie zasad dotyczących praw wspólników (stron umowy) do udziału w zysku oraz uczestnictwa w stratach
Ceny transakcyjne zagraniczny zakład Ustawodawca w treści art. 25a ust. 5b wskazał, że przepisy ust. 1-5 tegoż artykułu (dotyczącego zasadniczo dokumentacji podatkowej niektórych transakcji) stosuje się odpowiednio do podatników, o których mowa w art. 3 ust. 1, prowadzących działalność przez zagraniczny zakład położony poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie transakcji pomiędzy tymi podatnikami a ich zagranicznym zakładem, przypisanych do tego zagranicznego zakładu.
Dochód z udziału w zyskach osób prawnych Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną; przychód określa się na dzień przekształcenia. Doprecyzowanie wymienionych przepisów nie pozostawia już wątpliwości, że chodzi w nich o każdy zysk faktycznie niewypłacony wspólnikowi, tj. także zysk, który został przekazany na inne kapitały niż kapitał zakładowy.
Certyfikat rezydencji i jego ważność (od 4.01.2015 r.) W myśl dodanych przepisów art. 41 ust. 9a-9d updof, jeżeli miejsce zamieszkania podatnika dla celów podatkowych zostało udokumentowane certyfikatem rezydencji niezawierającym okresu jego ważności, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres kolejnych dwunastu miesięcy od dnia jego wydania. Jeżeli w okresie dwunastu miesięcy od dnia wydania certyfikatu miejsce zamieszkania podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie, podatnik jest obowiązany do niezwłocznego udokumentowania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych nowym certyfikatem rezydencji. Jeżeli tego nie dokona, odpowiedzialność za ewentualny niepobrany podatek u źródła ponosi podatnik. Wyjątkiem będzie tylko sytuacja, gdy z posiadanych przez płatnika dokumentów (w szczególności faktury, umowy) wynikać będzie, że zmieniła się rezydencja podatkowa podatnika. Wówczas płatnik powinien pozyskać nowy certyfikat rezydencji od podatnika, a jeśli tego nie dopełni, odpowiedzialność za ewentualny niepobrany podatek u źródła - od dnia otrzymania dokumentu wskazującego na zmianę rezydencji podatkowej podatnika - ponosi płatnik.
Dziękuję za uwagę