Środki stymulacji działalności innowacyjnej w kontekście działalności badawczo - rozwojowej w przepisach prawa podatkowego oraz prawa bilansowego

Transkrypt

1 Środki stymulacji działalności innowacyjnej w kontekście działalności badawczo - rozwojowej w przepisach prawa podatkowego oraz prawa bilansowego Ewa Komorowska 1

2 Działalność badawczo - rozwojowa (B+R) Nabycie nowej technologii: licencji, praw do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych oraz wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how) Nabycie wytworzonych składników majątkowych z zastosowaniem nowej technologii np. : zakup urządzenia produkcyjnego z wgranym oprogramowaniem nowej generacji Ewa Komorowska 2

3 Działalność badawczo - rozwojowa (B+R) Ustawy podatkowe (u.p.d.o.p., u.p.d.o.f.) nie definiują pojęcia prac badawczych i prac rozwojowych. rekomendacja należy zdefiniować Ustawa o rachunkowości nie definiuje pojęcia prac badawczych i prac rozwojowych. rekomendacja pomimo, że zapis art. 10 ust 3 ustawy o rachunkowości stanowi, że w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady rachunkowości jednostki mogą stosować MSR - należy zdefiniować Definicje te zawiera MSR 38 Prace badawcze są nowatorskim i zaplanowanym poszukiwaniem rozwiązań podjętym z zamiarem zdobycia i przyswojenia nowej wiedzy naukowej i technicznej. Prace rozwojowe są praktycznym zastosowaniem odkryć badawczych lub też osiągnięć innej wiedzy w planowaniu lub projektowaniu produkcji nowych lub znacznie udoskonalonych materiałów, urządzeń, produktów, procesów technologicznych, systemów lub usług, które ma miejsce przed rozpoczęciem produkcji seryjnej lub zastosowaniem Ewa Komorowska 3

4 Działalność rozwojowa Ustawy podatkowe oraz ustawa o rachunkowości określają warunki, których spełnienie upoważnia jednostkę do zaliczenia ponoszonych wydatków na prace rozwojowe do wartości niematerialnych i prawnych ( WNiP ). rekomendacja ujednolicić przepisy Prace rozwojowe - sposób ujęcia w prawie podatkowym Koszty prac rozwojowych zakończone wyłącznie wynikiem pozytywnym, który może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika mogą zostać zaklasyfikowane do wartości niematerialnych i prawnych niezależnie od przewidywanego okresu ich używania i rozliczane w koszty poprzez odpisy amortyzacyjne nie krótsze niż 12 miesięcy jeżeli zostaną spełnione poniższe warunki: produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, oraz techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, oraz z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii. Prace rozwojowe - sposób ujęcia w prawie bilansowym Koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę na własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych => praw majątkowych nadających się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki i rozliczane w koszty poprzez odpisy amortyzacyjne nie dłuższe niż 5 lat jeżeli: produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone; techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii; koszty prac rozwojowych zostaną pokryte, według przewidywań, przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii

5 Działalność rozwojowa art. 22 ust. 7b u.p.d.o.f., art. 15 ust. 4a u.p.d.o.p. Koszty prac rozwojowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów: - w miesiącu, w którym zostały poniesione lub począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo - jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo - poprzez odpisy amortyzacyjne nie krótsze niż 12 miesięcy, jeśli zakończone prace rozwojowe stanowią wartości niematerialne i prawne (prace zakończone wyłącznie wynikiem pozytywnym). rekomendacja wyeliminować wątpliwości interpretacyjne w zakresie: czy przepis w całości dotyczy wyłącznie kosztów prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym? Ponadto należy w ustawach określić, że w celu zakwalifikowania wydatków stanowiących koszt uzyskania przychodów istotny jest zamiar w jakim prace rozwojowe były podejmowane a nie ich wynik. Konkluzja Zapisy w ustawach podatkowych prowadzą do wniosku, że zakończenie prac rozwojowych uznanych za wartości niematerialne i prawne jest mniej korzystne podatkowo, niż zakończenie tych prac wynikiem negatywnym. Czy taki był cel ustawodawcy? Ewa Komorowska 5

6 Prace badawcze rekomendacja doprecyzować przepisy prawa podatkowego Prace badawcze - sposób ujęcia w prawie podatkowym Koszty prac badawczych nie podlegają aktywowaniu i są zawsze kosztami okresu pod warunkiem, że zostały poniesione w związku z prowadzona działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. W konsekwencji niezależnie od tego, czy prace te zostały zakończone, czy też nie, stanowią koszty okresu. Tymczasem, często ich kontynuacją są prace rozwojowe a ostatecznie wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu -> wyrobu, usługi, procesu. W praktyce jednostki mają trudności z podziałem poniesionych kosztów na działalność badawczą i rozwojową, co w konsekwencji może mieć swoje skutki podatkowe. rekomendacja zastosować w prawie podatkowym regulacje MSR 38 Jednostka która nie jest w stanie oddzielić etapu prac badawczych od etapu prac rozwojowych przedsięwzięcia prowadzącego do wytworzenia składnika aktywów niematerialnych, traktuje nakłady na to przedsięwzięcie, jak gdyby zostały poniesione wyłącznie na etapie prac badawczych. Prace badawcze - sposób ujęcia w prawie bilansowym MSR 38 Na etapie prac badawczych prowadzonego przedsięwzięcia we własnym zakresie jednostka nie jest w stanie udowodnić istnienia składnika aktywów niematerialnych, który będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne. W związku z tym nakłady zawsze ujmowane są w koszty w momencie ich poniesienia. MSR 38 Jednostka która nie jest w stanie oddzielić etapu prac badawczych od etapu prac rozwojowych przedsięwzięcia prowadzącego do wytworzenia składnika aktywów niematerialnych, traktuje nakłady na to przedsięwzięcie, jak gdyby zostały poniesione wyłącznie na etapie prac badawczych

7 Działalność badawczo - rozwojowa (B+R) Podsumowanie Zdefiniowanie pojęć. Zdefiniowanie kosztu wytworzenia prac rozwojowych. Spójne przepisy w zakresie prawa podatkowego i bilansowego. Wyeliminowanie rozbieżności interpretacyjnych w zakresie stosowania prawa podatkowego. Podatnik powinien mieć zagwarantowaną pewność, co do skutków podatkowych podejmowanych przez niego czynności. Nowa ulga na wydatki związane z uzyskaniem przez podatnika prowadzącego działalność B+R potwierdzenia kwalifikowania kosztów i wyceny nakładów w formie niezależnej opinii od jednostki naukowej lub ulga na wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w działalności B+R. Nowa ulga na wydatki poniesione przez podatnika na nabycie lub wytworzenie w tym dostosowanie istniejących programów księgowych lub odrębnych programów operacyjnych wspomagających ewidencję księgową w obszarach ujmowania kosztów na B+R i sporządzania stosownej sprawozdawczości na potrzeby GUS Ewa Komorowska 7

8 Ulga na nowe technologie 50% kwoty wydatków art. 26c u.p.d.o.f. i odpowiednio art. 18b u.p.d.o.p. Ulga dotyczy nowych technologii nabywanych przez podatnika. Konkluzja Ulga nie promuje innowacyjności podatników we własnym zakresie. Ulga dotyczy wyłącznie nabywanych przez przedsiębiorców praw do wiedzy a nie nabycia wytworzonych składników majątkowych z zastosowaniem nowej technologii np. : zakup urządzenia produkcyjnego z wgranym oprogramowaniem nowej generacji Ewa Komorowska 8

9 Zapisy ustawy budzące wątpliwości interpretacyjne Pojęcie nowych technologii w ustawach podatkowych Wiedza technologiczna w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych: licencji, praw do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych oraz wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how) nadających się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania o przewidywanym czasie użytkowania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalanie wyrobów lub usług. rekomendacja doprecyzować przepis Definicja zawarta w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej określa, że nowa technologia to technologia w postaci prawa własności przemysłowej lub usługi badawczo-rozwojowej (w rozumieniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług), lub nieopatentowanej wiedzy technicznej, która umożliwia wytwarzanie nowych lub znacząco ulepszonych towarów, procesów lub usług. Przykład: zakup licencji na Elektroniczny System Obiegu Dokumentów jako kompleksowego narzędzia usprawniającego wiele procesów biznesowych również podlega prawu do zastosowania powyższej ulgi Ewa Komorowska 9

10 Warunki zastosowania ulgi Zapisy ustawy budzące wątpliwości interpretacyjne Wiedza technologiczna ma postać wartości niematerialnych i prawnych, w części, w jakiej została zapłacona w roku podatkowym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub w roku następującym po tym roku, oraz w której nie została zwrócona podatnikowi w jakiejkolwiek formie np.: dotacji, dofinansowania. Jeżeli podatnik dokonał przedpłat (zadatków) na poczet wydatków związanych z nabyciem nowej technologii w roku poprzedzającym rok, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, uznaje się je za poniesione w roku jej wprowadzenia do tej ewidencji. rekomendacja należy wyeliminować wątpliwości interpretacyjne w kwestii, czy podlegają odliczeniu wydatki, jeżeli zostały poniesione w dłuższym horyzoncie czasowym niż rok poprzedzający wprowadzenie nowej technologii do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych? Czy podlega odliczeniu dokonana przez podatnika zapłata (w sposób definitywny) z tytułu nabycia nowej technologii przed jej wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych? Ponadto, do nabycia nowych technologii w postaci WNiP należy wyeliminować zastosowanie przepisów art. 15b u.p.d.o.p., art. 24d u.p.d.o.f. dotyczących korekty kosztów odpisów amortyzacyjnych w przypadku braku zapłaty w określonych przepisami ustaw podatkowych terminach Ewa Komorowska 10

11 Nabycie nowej technologii Podsumowanie Przepisy prawa podatkowego powinny być przewidywalne dla przedsiębiorcy Ewa Komorowska 11

12 Status centrum badawczo-rozwojowego (CBR) Zgodnie z obowiązującymi przepisami przedsiębiorcy mogą ubiegać się o uzyskanie statusu centrum badawczo-rozwojowego. Taki status może uzyskać przedsiębiorca niebędący jednostką badawczorozwojową w drodze decyzji administracyjnej po spełnieniu określonych ustawą kryteriów: 1) którego przychody netto (bez podatku od towarów i usług) ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość kwoty określonej w przepisach o rachunkowości jako minimalny przychód netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, do których stosuje się przepisy o rachunkowości - równowartość w walucie polskiej euro; 2) którego przychody netto (bez podatku od towarów i usług) ze sprzedaży własnych usług badawczo-rozwojowych w rozumieniu przepisów w sprawie polskiej klasyfikacji wyrobów i usług lub praw własności przemysłowej udzielonych przedsiębiorcy przez urząd właściwy do spraw własności przemysłowej, stanowią co najmniej 20% przychodów określonych w pkt 1; 3) który nie zalega z zapłatą podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Korzyści dla przedsiębiorcy z posiadania statusu centrum badawczo - rozwojowego Przedsiębiorcy o statusie centrum badawczo-rozwojowego w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych są zwolnieni od podatku rolnego, leśnego oraz od podatku od nieruchomości. Ponadto Centrum badawczo-rozwojowe może tworzyć fundusz innowacyjności poprzez comiesięczne odpisy, stanowiące koszty uzyskania przychodu, wynoszącego nie więcej niż 20% przychodów uzyskanych przez centrum badawczo-rozwojowe w danym miesiącu. Środki funduszu innowacyjności zgromadzone na odrębnym rachunku, wykorzystuje się na pokrywanie kosztów prowadzenia badań i prac rozwojowych oraz kosztów związanych z uzyskaniem patentu na wynalazek Ewa Komorowska 12

13 Dziękuję za uwagę Ewa Komorowska 13