Jaki model polskiej bankowości spółdzielczej i zmian na rynkach finansowych? w świetle zmian regulacji prawnych Tomasz Mironczuk Prezes Zarządu Banku Polskiej Spółdzielczości Spółka Akcyjna w Warszawie 1
Kasa Krajowa Umowa zrzeszenia Umowa zrzeszenia Aktualna struktura i miejsce bankowości spółdzielczej w sektorze UKNF Bank BPS S.A. bank zrzeszający K kontrola i nadzór SGB Bank S.A. bank zrzeszający 365 207 Ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających Sektor komercyjny 1% 8% 91% 2
Rozwój sektora bankowego na tle PKB 40% 34% 28% 22% 16% 10% 4% -2% 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 700% 600% 500% 400% 300% PKB Sektor bankowy Banki spółdzielcze 200% 100% 0% 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 3
Wyniki sektora 2009 2010 2011 dynamika 2010/2009 dynamika 2011/2010 Suma bilansowa 61 716 70 453 78 367 114,16% 111,23% Kredyty 39 402 43 248 48 928 109,76% 113,13% Depozyty 52 650 59 992 66 326 113,95% 110,56% Fundusze własne 6 081 6 970 7 753 114,62% 111,22% Wynik finansowy netto 698 751 921 107,65% 122,62% Liczba 576 576 574 100,00% 99,65% dane w mln. zł 4
Udział sektora bankowości spółdzielczej w rynku bankowym liczba placówek 30,6% 29,5% 30,0% 30,7% 32,0% zatrudnienie 19,4% 18,7% 19,7% 19,3% 19,8% 9,1% 8,8% 8,5% 9,0% 8,9% 7,6% 6,3% 7,0% 7,2% 7,1% 8,3% 7,7% 7,8% 8,0% 8,2% 8,3% 7,3% 7,8% 8,3% 8,2% depozyty sekektora niefinansowego kredyty dla sektora niefinansowego fundusze własne aktywa 2007 2008 2009 2010 2011 5
Struktura podmiotowa portfela kredytowego 8,61% 25,83% 0,25% 0,81% 0,61% 4,55% 5,06% 12,47% 17,57% 0,47% Instytucje samorządowe Instytucje rządowe szczebla centralnego Instytucje niekomercyjne 63,90% 59,87% Duże przedsiębiorstwa MSP Banki spółdzielcze Banki komercyjne Gospodarstwa domowe 6
Struktura depozytów 9,46% 0,01% 2,88% 0,28% 2,53% 0,29% 5,68% 2,12% FUS Instytucje samorządowe 63,85% Instytucje rządowe 79,83% 7,54% Banki spółdzielcze 25,53% Banki komercyjne Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa 7
Płynność nadwyżka depozytów nad kredytami 40,0 20,0 0,0-20,0 2009-12 2010-03 2010-06 2010-09 2010-12 2011-03 2011-06 2011-09 2011-12 2012-03 2012-06 -40,0-60,0-80,0 Banki spółdzielcze Banki komercyjne -100,0-120,0-140,0-160,0 mld zł 8
Kapitały, bezpieczeństwo Fundusze własne mln zł % 140 000,00 14,40 Współczynnik wypłacalności 120 000,00 100 000,00 80 000,00 60 000,00 40 000,00 Banki spółdzielcze Banki komercyjne 14,20 14,00 13,80 13,60 13,40 13,20 13,00 20 000,00 12,80 12,60 Banki spółdzielcze Banki komercyjne 0,00 12,40 9
Struktura przychodów i kosztów 49,75% 3,68% 1,35% 3,72% 11,50% 33,93% 1,14% 3,23% Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości Rezerwy 4,84% Amortyzacja 40,08% 1,43% 45,36% Koszty działania banku 16,00% 0,46% 0,05% 9,25% 19,84% 2,07% Koszty z tytułu opłat i prowizji Koszty odsetek Pozostałe 83,95% 78,09% Przychody z tytułu opłat i prowizji Przychody z tytułu dywidend Banki spółdzielcze Banki komercyjne Przychody z tytułu odsetek 10
Uwarunkowania Wewnętrzne: Nasilająca się konkurencja pomiędzy bankami spółdzielczymi ekspansja na obszar działania innych Zróżnicowane strategie biznesowe Duże banki rozwijanie aktywności na nowych rynkach Małe banki przywiązanie do prowadzenia działalności na terenie lokalnych środowisk Zewnętrzne: Konsolidacja banków komercyjnych koncentracja kapitałów Bardzo wysoka efektywność banków komercyjnych Ekspansja banków komercyjnych do klientów, np. strategia BGŻ budowanie długoterminowych relacji z lokalnymi społecznościami 11 1
Pokryzysowe uwarunkowania regulacyjne regulacje projektowane na poziome UE Podatek od transakcji finansowych (FTT) Resolution regime System kontrolowanej upadłości banków i wsparcia banków w trudnej sytuacji finansowany wpłatami banków Projekt nowelizacji ustawy o BFG zakłada utworzenie funduszu stabilizacyjnego, zasilanego wpłatami banków Podatek od działalności bankowej FAT Opłata podatkowa FCS Pakiet CRD IV Wprowadzenie norm płynnościowych LCR i NSFR Nowa definicja kapitału podstawowego Tier I jako składnika funduszy własnych, której nie spełnia fundusz udziałowy 12
Rozwój sektora Sektor bankowy Sektor bankowości spółdzielczej Zrzeszenie BPS BPS 13
Zasady wprowadzania zmian w modelu sektora bankowości spółdzielczej Uwzględnienie uwarunkowań rynkowych Dostosowanie do nowych wymogów regulacyjnych Zapewnienie efektywności podmiotów sektora Zachowanie przewagi konkurencyjnej w środowiskach lokalnych Wykorzystanie dotychczasowego dorobku banków spółdzielczych i zrzeszeń Utrzymanie samodzielności banków spółdzielczych Zacieśnienie współpracy i współdziałania w ramach aktualnie funkcjonujących zrzeszeń 14
Płynność i wypłacalność zrzeszonych -ów 8 % 15