Informacja o Systemie Ochrony Zrzeszenia BPS według stanu na 31 marca 2019 r.

Transkrypt

1 Informacja o Systemie Ochrony Zrzeszenia BPS według stanu na 31 marca 2019 r. sporządzona na podstawie danych sprawozdawczych uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS I. Informacja o sytuacji finansowej SOZ BPS wg stanu na r. System Ochrony Zrzeszenia BPS (SOZ BPS), według stanu na r., tworzyło 309 banków, tj. Bank BPS S.A. jako bank zrzeszający oraz 308 zrzeszonych z nim banków spółdzielczych. Rysunek 1. Liczba banków spółdzielczych w SOZ BPS wrzesień wrzesień 2019 Suma aktywów banków spółdzielczych stanowiła kwotę 73,4 mld zł, zaś zagregowane aktywa wszystkich uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS wyniosły 79,7 mld zł. Banki spółdzielcze należące do SOZ BPS zatrudniały pracowników i prowadziły obsługę klientów w 2024 placówkach. Wartość kredytów w bankach spółdzielczych wynosiła 39,1 mld zł, natomiast zagregowana wartość kredytów wszystkich uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS to 44,1 mld zł. Na uwagę zasługuje fakt, że 60% kredytów przeznaczone było na finansowanie działalności gospodarczej klientów. Rysunek 2. Struktura podmiotowa kredytów w bankach spółdzielczych należących do SOZ BPS (%) ,4 27,1 26,1 26,2 21,7 2 19,8 19,8 2 23,3 24,1 24,3 16,1 15,5 13,9 14,0 10, ,1 15,1 1 14, Przedsiębiorstwa Rolnicy indywidualni Osoby prywatne Działalność kredytowa finansowana była depozytami zgromadzonymi na rachunkach w bankach spółdzielczych w kwocie 65,5 mld zł. Wartość kredytów stanowiła 60% depozytów. Zagregowana wartość depozytów w Systemie Ochrony Zrzeszenia BPS wyniosła 71,8 mld zł. Spółdzielnia Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS ul. Grzybowska 81, Warszawa, Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy KRS, KRS , NIP , Regon

2 W strukturze podmiotowej depozytów banków spółdzielczych dominowały depozyty osób prywatnych, które stanowiły 67%. Depozyty pozyskane od rolników indywidualnych stanowiły 10%, od instytucji rządowych i samorządowych 8%, od przedsiębiorstw 7%, od przedsiębiorców indywidualnych 5%. Istotną pozycją w skali Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS są dłużne instrumenty finansowe, których udział w zagregowanej sumie bilansowej wynosił 31%, co stanowiło 24,9 mld zł. II. Informacja o ryzyku SOZ BPS wg stanu na r. Ocena ryzyka Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS została przeprowadzona dla wszystkich banków tworzących System na dzień r., tj. dla 308 banków spółdzielczych i Banku BPS S.A. 1. Ocena poziomu ryzyka w Systemie Ochrony Zrzeszenia BPS a. Adekwatność kapitałowa/wypłacalność Ryzyko działalności banków zabezpieczały fundusze własne o łącznej wartości 7,2 mld zł, zbudowane w 92% na bazie instrumentów zaliczanych do kapitału Tier I (6,6 mld zł). Fundusze własne w ujęciu zagregowanym Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS stanowiła kwota 6,4 mld zł. Sytuacja kapitałowa uczestników Systemu jest dobra. Łączny współczynnik kapitałowy wyliczony dla banków spółdzielczych uczestniczących w Systemie Ochrony na koniec marca 2019 r. wynosił 17,49%, zaś zagregowany łączny współczynnik kapitałowy Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS wynosił 14,93%. b. Ryzyko płynności Skonsolidowany LCR w ujęciu dziennym wyliczony i sprawozdawany dla całości Systemu Ochrony jako grupy płynnościowej był stabilny, kształtował się w pierwszym kwartale 2019 r. powyżej wartości 220%. Rysunek 3. Skonsolidowany LCR w ujęciu dziennym 320,00% 300,00% 280,00% 260,00% 240,00% 220,00% 200,00% 180,00% 160,00% 140,00% 120,00% 100,00% 2

3 c. Ryzyko kredytowe Sytuacja banków należących do Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS pod względem jakości aktywów była zadowalająca. Wskaźnik jakości kredytów wyniósł 9,97%. Wskaźnik pokrycia kredytów z rozpoznaną utratą wartości rezerwami celowymi ukształtował się na poziomie 43,5%. Poniższe wykresy prezentują zmianę wskaźników wyliczonych łącznie dla banków spółdzielczych uczestniczących w Systemie Ochrony Zrzeszenia BPS Rysunek 4. Wskaźnik jakości aktywów Rysunek 5. Wskaźnik pokrycia kredytów z rozpoznaną i jakości kredytów BS (%) utratą wartości rezerwami celowymi w BS (%) 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 7,9 8,0 8,1 8,2 8,2 6,7 5,8 1,8 1,8 1,8 1,9 1,9 1, Jakość aktywów Jakość kredytów 47,0 44,0 4 38,0 35,0 3 29,0 29,2 30,5 43,8 43,5 43,3 42,3 42, Wskaźnik pokrycia kredytów z rozpoznaną utratą wartości rezerwami celowymi d. Rentowność i efektywność funkcjonowania Sytuacja banków tworzących System Ochrony Zrzeszenia BPS w obszarze rentowności jest stabilna. Wynik finansowy netto wypracowany przez banki w ciągi trzech miesięcy 2019 r. wynosił 131,8 mln zł. Zagregowany wskaźnik rentowności aktywów (ROA) uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS wyniósł 0,55%. Poniższe wykresy prezentują zmianę ROA i wartości aktywów przypadającego na jednego zatrudnionego wyliczonych łącznie dla banków spółdzielczych uczestniczących w Systemie Ochrony Zrzeszenia BPS Rysunek 6. Wskaźnik ROA netto(bs) (%) 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,51 0,52 0,51 0,64 0,57 0,52 0, ROA netto Rysunek 7. Wartość aktywów na 1 zatrudnionego (BS) w tys. zł Wartość aktywów na 1 zatrudnionego w tys. zł 3

4 2. Ocena punktowa i wypełnianie limitów wewnętrznych Podstawową miarą ryzyka poszczególnych uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia jest ocena punktowa przeprowadzana zgodnie z Umową Systemu. Ocena dokonywana jest w czterech obszarach: adekwatności kapitałowej, jakości aktywów, efektywności oraz płynności. W I kwartale 2019 r. średnia ocena punktowa uczestników Systemu ukształtowała się na poziomie 1,90. Średnia ocena globalna Systemu ustalona na poziomie A świadczy o bardzo niskim poziomie ryzyka przeciętnego uczestnika Systemu. Wyniki oceny punktowej wskazują, że sytuacja Systemu jest stabilna i bezpieczna. Rysunek 8. Ocena globalna dla SOZ BPS 2,5 1,5 2,21 7 1,90 1,89 1,91 1,93 1, Rysunek 9. Oceny obszarów w ocenie punktowej SOZ BPS 3,98 4,0 3,68 3,42 3,28 3,46 3,64 3,32 3,5 2,5 1,5 0,5 2,55 2,43 1,71 1,6 1,58 1, ,15 2,15 2,13 1,53 1,55 1,57 1,38 1,27 1,23 1,24 1,23 1,22 1, Ocena globalna Adekwatność kapitałowa Efektywność Jakość aktywów Płynność 3. Realizacja planów naprawy/programów postępowania naprawczego Wg stanu na r. do realizowania procesu naprawczego zobowiązanych było 25 uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS. Program postępowania naprawczego (obowiązek nałożenia wynikał z tytułu wystąpienia przesłanek, o których była mowa w obecnie już nieobowiązującym art. 142 ust 1 i 2 ustawy Prawo bankowe) realizowało 9 z nich, pozostałe znajdowały się w reżimie wewnętrznego planu naprawy (WPN) w ramach Grupowego Planu Naprawy. Realizacja procesów naprawczych monitorowana jest przez Spółdzielnię. Stopień realizacji jest zadowalający. Większość banków wykonuje założenia, w pełni bądź z opóźnieniem. 4. Środki pomocowe a. Fundusz Zabezpieczający Fundusz Zabezpieczający stanowi fundusz pomocowy w rozumieniu ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających. Utworzony został w celu finansowania zadań Spółdzielni jako jednostki zarządzającej Systemem Ochrony Zrzeszenia BPS w zakresie udzielania pomocy uczestnikom Systemu mającej na celu poprawę ich wypłacalności i zapobieganie upadłości. Został wyposażony przez 4

5 uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS w wymaganą kwotę 535,9 mln zł odpowiadającą % środków gwarantowanych zgromadzonych na rachunkach prowadzonych przez uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS. Środki zaangażowane w pomoc w formie pożyczek podporządkowanych udzielonych bankom realizującym procesy naprawcze stanowi kwota 109 mln zł. b. Depozyt Obowiązkowy Depozyt Obowiązkowy, w ramach którego gromadzone są środki przez uczestników Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS, jest podstawowym instrumentem mechanizmu zapewnienia ich płynności. Wg stanu na r. kwota zgromadzona w ramach Depozytu Obowiązkowego wynosiła zł. Dla zapewnienia stabilności zgromadzonych środków zostały one pokryte papierami wartościowymi emitowanymi przez Narodowy Bank Polski oraz Skarb Państwa, charakteryzującymi się niskim ryzykiem stopy procentowej i wysoką płynnością. Środki Depozytu Obowiązkowego służą zapewnieniu stabilności i wsparcia płynnościowego dla uczestników Systemu Ochrony. 5. Podsumowanie Ocena ryzyka Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS w I kwartale 2019 r. wskazuje, że sytuacja banków jest stabilna i bezpieczna. Ocena globalna Systemu na poziomie A, świadczy o bardzo niskim poziomie ryzyka. Sukcesywnie tworzone rezerwy celowe, ograniczają skutki materializacji ryzyka wynikającego z ekspozycji zagrożonych. Spółdzielnia Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS, w ramach posiadanych kompetencji, diagnozuje możliwość wystąpienia sytuacji kryzysowych w działalności prowadzonej przez poszczególnych uczestników i podejmuje działania zaradcze. Sytuacja uczestników Systemu Ochrony jest systematycznie monitorowania w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania skorelowanego z założeniami Grupowego Planu Naprawy co pozwala z wyprzedzeniem diagnozować zagrożenie naruszenia poziomów ostrzegawczych ustalonych dla wskaźników uruchamiających GPN. Występujące w pojedynczych bankach ryzyka, niwelowane są działaniami naprawczymi realizowanymi pod nadzorem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS i w uzasadnionych przypadkach wspieranymi środkami pomocowymi uruchamianymi z Funduszu Zabezpieczającego lub mechanizmu wsparcia płynności. W ramach okresowych przeglądów zasad monitorowania weryfikowany jest dobór wskaźników i metod umożliwiających właściwą ocenę sytuacji ekonomiczno-finansowej poszczególnych uczestników oraz wskazywanie z wyprzedzeniem niekorzystnych tendencji, przed wystąpieniem zjawisk zagrażających bezpieczeństwu. Warszawa, 20 maja 2019 r. Spółdzielnia Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS 5