INNOWACJA PEDAGOGICZNA KLASA MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA Z PODZIAŁEM NA DWIE GRUPY ZE ZINDYWIDUALIZOWANYM PROGRAMEM NAUCZANIA GIMNAZJUM Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR W SŁUPSKU
I. Informacje wprowadzające. Nazwa innowacji: Klasa matematyczno-przyrodnicza z podziałem na dwie grupy ze zindywidualizowanym programem nauczania.. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 00r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56 z dnia 5 maja 00r., poz. 506). 3. Miejsce realizacji: Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr w Słupsku. Autorzy innowacji: mgr Joanna Kaszowska matematyka, mgr Jolanta Mól chemia, mgr Joanna Sikorska biologia, mgr Michał Derra fizyka, mgr Piotr Sikorski geografia 5. Realizatorzy innowacji: jak wyżej 6. Czas realizacji innowacji: Rok szkolny 0/0, 0/03, 03/0 7. Klasa objęta innowacją: Klasa I matematyczno przyrodnicza od roku szkolnego 0/0
8. Idea wiodąca: Z raportu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz O zatrudnieniu w Polsce można wywnioskować, że będzie coraz większe zapotrzebowanie na osoby z wykształceniem ścisłym. Poprawa stanu zatrudnienia ma polegać na podniesieniu jakości edukacji w szkolnictwie powszechnym zwłaszcza w obszarze formowania umiejętności matematycznych polskich uczniów oraz na zmianach dotyczących struktury kształcenia wyższego poprzez zwiększanie liczby studentów kierunków przyrodniczych i inżynieryjnych. Ponadto według ustawy z dnia 7 września 99r. o systemie oświaty (Dz. U. z 00 r., Nr 56, poz 57, z późn. zmianami, stan na dzień 3 sierpnia 00r. ) przewiduje się prowadzenie placówek o charakterze eksperymentalnym lub prowadzącymi działalność innowacyjną, w których to, wychodzi się naprzeciw uczniom mającym szczególne potrzeby edukacyjne. Uczniom o wysokim poziomie zdolności ogólnych lub kierunkowych wskazuje się różne formy opieki poprzez umożliwienie im kształcenia według indywidualnych programów nauczania. Kolejnymi przesłankami do powstania tej innowacji są dwa raporty: ). MEN z dnia grudnia 00r. z konferencji pt.: Rozwijanie kompetencji matematycznych i podstawowych kompetencji naukowych i technicznych w projektach współpracy europejskiej, 3
). Zespołu PISA Instytutu Filozofii i Socjologii PAN z dnia 7 grudnia 00r., w których to raportach podano dane dotyczące poziomu umiejętności polskich uczniów na tle krajów europejskich. W tej chwili w Polsce odsetek uczniów osiągających najsłabsze wyniki w naukach przyrodniczych w Europie wynosi 3,%, zaś w przypadku matematyki aż 0%, co klasyfikuje nas odpowiednio na 7 miejscu w naukach przyrodniczych, i na w matematyce. Ważnym czynnikiem jest także fakt, że od 00r. matematyka jest przedmiotem obowiązkowym egzaminu dojrzałości. Wychodząc, naprzód tym oczekiwaniom postanowiliśmy utworzyć w naszej szkole klasę matematyczno przyrodniczą. Chodzi nie tyle o wiedzę matematyczną, lecz o kształtowanie umiejętności poszukiwania, samodzielnego myślenia i podejmowania samodzielnych wyborów przy rozwiązywaniu problemów natury matematycznej w praktyce. Unikając jednostronności, chcielibyśmy, żeby uczniowie mieli dobre warunki do rozwijania zainteresowań również w obrębie przedmiotów przyrodniczych: fizyki, biologii, chemii, geografii. Chcielibyśmy, aby ta innowacja pozwoliła uczniom z sukcesami startować w konkursach i olimpiadach, a po zakończonej edukacji w gimnazjum wszystkie najlepsze licea stały dla nich otworem. 9. Założenia programowe Innowacja została opracowana na podstawie podstawy programowej gimnazjum i programów nauczania:
PROGRAM NAUCZANIA AUTOR NUMER MATEMATYKA M.Jucewicz, M.Karpiński, J.Lech 68//009 MATEMATYKA Z PLUSEM FIZYKA G. Francuz -Ornat, T. Kulawik 93//009 SPOTKANIE Z FIZYKĄ CHEMIA T. Kulawik, M. Litwin 9//009 CHEMIA NOWEJ ERY BIOLOGIA A. Zdziennicka 58//009 PULS ŻYCIA GEOGRAFIA E. Tuz 5//009 Kryteriami naboru do klasy matematyczno przyrodniczej są:. wyniki sprawdzianu kompetencji po szóstej klasie,. ocena z matematyki z klasy V i I semestru klasy VI, 3. ocena z przyrody z klasy V i I semestru klasy VI,. zainteresowania ucznia, 5. udział w konkursach i kołach zainteresowań w szkole podstawowej. Uczniowie klasy matematyczno przyrodniczej podzieleni zostaną w pierwszych dwóch tygodniach nauki roku szk. 0/0 na podstawie testu opracowanego przez nauczycieli prowadzących innowację. Test ten będzie składał się z zagadnień matematycznych i przyrodniczych obejmujących materiał klasy VI. Zakwalifikowanie do grupy podstawowej lub rozszerzonej nie jest ostateczne. Jeżeli uczeń z grupy podstawowej wykaże się umiejętnościami wyższymi z 5
co najmniej dwóch przedmiotów zostanie przeniesiony do grupy rozszerzonej wraz z początkiem następnego semestru. Zasada ta działać będzie również w drugą stronę. Jeżeli uczeń nie będzie wykazywał postępów w nauce z co najmniej dwóch przedmiotów będzie przeniesiony do grupy podstawowej. Proponowany przydział godzin: KLASA BLOK PRZEDMIOTÓW MATEMATYCZNO - PRZYRODNICZYCH GODZINY Z RAMOWEGO PLANU NAUCZANIA REALIZOWANE W CIĄGU TYGODNIA grupa I GODZINY Z URZĘDU MIASTA grupa II KLASA I MATEMATYKA CHEMIA BIOLOGIA FIZYKA GEOGRAFIA 0 RAZEM 9 8 KLASA II MATEMATYKA CHEMIA BIOLOGIA FIZYKA GEOGRAFIA 0 0 RAZEM 0 8 KLASA III MATEMATYKA CHEMIA BIOLOGIA FIZYKA GEOGRAFIA RAZEM 8 8 6
II. Ogólne cele edukacyjne innowacji Przygotowanie uczniów do wykorzystania wiedzy matematycznej i przyrodniczej do rozwiązywania problemów. Przygotowanie do uczestnictwa w konkursach. Przygotowanie do sprostania wymaganiom w szkole ponadgimnazjalnej. Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień matematyczno - przyrodniczych uczniów. Wykazanie przydatności wiedzy matematyczno - przyrodniczej w życiu codziennym. Stosowanie technologii informacyjnej. Pobudzanie do twórczego myślenia. Wdrażanie do ścisłego rozumowania. Rozwijanie logicznego myślenia. Przygotowanie do pracy metodą projektu. Realizowanie ciekawych projektów. Rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska. Dostrzeganie zależności między rozwojem cywilizacji a występującymi zagrożeniami środowiska. Rozpoznawanie środowisk zagrożonych degradacją. 7
III. Realizowane treści kształcenia i wychowania Wszystkie treści programowe są zgodne z podstawą programową. Nauczyciele rozszerzają wiedzę i umiejętności indywidualizując proces nauczania, przygotowują do egzaminu gimnazjalnego i konkursów przedmiotowych. IV. Treści programowe zawarte w innowacji dodano jako załącznik nr V. Planowane osiągnięcia ucznia po zakończeniu cyklu: Przygotowywanie uczniów do wykorzystania wiedzy matematyczno - przyrodniczej do rozwiązywania problemów z zakresu różnych dziedzin kształcenia szkolnego oraz życia codziennego. Kształtowanie umiejętności myślenia i jasnego formułowania wypowiedzi. Ułatwianie dostrzegania problemów i badania ich w konkretnych przypadkach, przez prowadzenie prostych rozumowań matematycznych. Sukcesy uczniów w konkursach matematycznych, przyrodniczych. Przyzwyczajenie uczniów do projektowania i organizowania pracy własnej oraz w grupach lub zespołach. 8
VI. Kontrola i ocena osiągnięć ucznia Ocenianie uczniów będzie zgodne z zasadami zawartymi w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr w Słupsku. Szczególna uwaga będzie zwrócona na zaangażowanie oraz aktywność i twórczość uczniów. Sprawdzanie osiągnięć będzie przyjmowało różne formy w zależności między innymi od omawianych zagadnień. Podstawową formą będą sprawdziany, pisemne i ustne. Uczniowie po każdej lekcji będą oceniani za: aktywność na zajęciach omawianie określonych treści, które zostały wcześniej samodzielnie przygotowane ćwiczenia prace domowe prace dodatkowe udział w konkursach przedmiotowych udział w projektach udział w testach diagnozujących matematyczno- przyrodniczych na początku, po I, II i III roku nauki VII. Procedury osiągania celów Realizując tę innowację każdy z nauczycieli będzie stosował system ocen tak, jak na każdym przedmiocie. Ponadto po przeprowadzeniu testów 9
diagnozujących dokonana będzie analiza postępów w nauce uczniów, na podstawie, której wyciągane będą wnioski do dalszej pracy. Planowane jest również, dołączenie kółek przedmiotowych do grupy rozszerzonej, w celu realizacji zagadnień wykraczających poza program nauczania, zaś dla grupy podstawowej zespołów wyrównawczych. VIII. Ewaluacja programu Aby otrzymać informacje zwrotne dotyczące realizacji innowacji planujemy co pewien czas przeprowadzać ankiety ewaluacyjne. Po zakończonym cyklu zajęć lub jednostce lekcyjnej uczniowie wypełnią karty samooceny. Zarówno w ankietach, jak i w/w kartach zamieszczone będą między innymi następujące pytania: Co podobało się Ci na zajęciach, a stanowiło trudność? Czy sposób przekazania informacji był dla Ciebie zrozumiały? Które metody i formy pracy na lekcji odpowiadają ci najbardziej? Jak oceniam swoją pracę na lekcji? Czy sposób prowadzenia lekcji umożliwił Ci aktywny w niej udział? Ponadto, aby uzyskać również informacje zwrotne od rodziców konieczne jest i tu przeprowadzenie ankiet ewaluacyjnych. Z ankiet tych zamierzamy dowiedzieć się czy przygotowanie do zajęć nie pochłania zbyt dużo czasu i czy nie obciąża zbyt mocno uczniów, ale także czy zajęcia 0
spełniają oczekiwania rodziców i uczniów. Jesteśmy otwarci na sugestie dotyczące pracy na tych zajęciach, zarówno ze strony uczniów, jak i rodziców. Należy pamiętać, że nieodzowną informacją zwrotną jest analiza osiąganych wyników nauczania i opanowania umiejętności przez uczniów. IX. Bibliografia. Śliwerski B. Edukacja autorska., Kraków 996. Brodnik E., Moszyńska A., Owczarska R. Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Zakład Wydawniczy SFS Kielce 000 3. Kruszewski K. Sztuka nauczania, PWN, Warszawa 99. Mentrak A. Zarządzanie projektami edukacyjnymi. Nowa Szkoła. Skuteczne zarządzanie w praktyce, Warszawa 99 5. Dobrowolska M. Matematyka z plusem. Klasa -3, GWO 009 6. Biernat B., Biernat S. Zbiór zadań z matematyki dla gimnazjum, NOWIK 008 7. Janowicz J. Zbiór zadań konkursowych w gimnazjum, GWO 008 8. Praca zbiorowa Matematyka. Kalendarz gimnazjalisty. Przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego, GWO 008 9. Praca zbiorowa Vademecum gimnazjalne Matematyka, OPERON 009 0. Kleiner A. Zadania konkursowe dla uczniów gimnazjum z rozwiązaniami, Zamkor 009. Machowina R. Fizyka dla gimnazjalistów. To proste, Eremis 006. Jefimow M., Sęktas M. Puls życia, Nowa Era 3. Sągin B., Sęktas M. Puls życia 3, Nowa Era. Sędecka Z., Szedzianis E., Wierbiłowicz E. Vademecum. Egzamin gimnazjalny Biologia, OPERON 5. Szafirowa J. Poznaj 00 roślin 6. Durrell G. Poradnik przyrodnika 7. Chmielewska G., Chmielewski W. Geografia dla gimnazjum 3, OPERON
8. Dąbrowska B., Zaniewicz Z. Egzamin gimnazjalny Geografia, OPERON 9. Licińska D., Słownik szkolny Geografia-Człowiek i jego działalność, WSiP 0. Skinder N. W. Chemia a ochrona środowiska, WSiP. Gobis E. Chemia z ochroną środowiska, OPERON. Gulińska M.,Multimedialny podręcznik dla gimnazjum Chemia z elementami ekologii WSiP