WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM NR 9 W JAWORZNIE Anna JamrózMaślanka doradca Jaworzno 2016
Spis treści 1. WSTĘP...3 2. PODSTAWA PRAWNA...4 3. ZAŁOŻENIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO...4 4. OSOBY WSPÓŁREALIZUJĄCE PROGRAM WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO...5 4.1 PRACA Z NAUCZYCIELAMI (RADĄ PEDAGOGICZNĄ):...5 4.2 PRACA Z UCZNIAMI:...5 4.3 PRACA Z RODZICAMI:...6 5. CELE WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO...6 6. HARMONOGRAM PRACY DORADCY ZAWODOWEGO W GIMNAZJUM NR 9 W JAWORZNIE...7 7. CZYNNIKI PRAWIDŁOWEGO WYBORU ZAWODU...10 7.1 MODUŁ I KLASA I UCZEŃ POZNAJE SIEBIE...10 7.2 MODUŁ II KLASA II UCZEŃ POZNAJE ZAWODY...10 7.3 MODUŁ III KLASA III KIM BĘDĘ UCZEŃ POZNAJE ŚCIEŻKI KSZTAŁCENIA PONADGIMNAZJALNEGO I RYNEK PRACY...11 8. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ...11
1. WSTĘP Wewnątrz System Doradztwa Zawodowego został opracowany w celu uporządkowania działań, które są podejmowane przez szkołę dla prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru ścieżki edukacyjno zawodowej. Program określa rolę, zadania, metody oraz formy pracy zawodoznawczej doradcy zawodowego, pedagoga szkolnego, wychowawców oraz nauczycieli przedmiotowych. Poprzez objęcie młodzieży profesjonalną pomocą doradczą przygotowujemy ją do świadomego i racjonalnego wyboru kierunku kształcenia oraz zawodu. Jeden z kluczowych celów wychowawczych w gimnazjum to uświadomienie uczniom powagi w wyborze dalszej ścieżki edukacyjnej. Program stwarza uczniowi możliwość poznawania siebie, swoich własnych predyspozycji ch zainteresowań, uzdolnień, temperamentu, poznanie swoich silnych cech osobowości, poznania przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania określonego zawodu, poznanie różnych zawodów oraz ścieżek kształcenia ponadgimnazjalnego i rynku pracy. Współczesny rynek pracy, oczekiwania pracodawców coraz częściej zmuszają pracownika do ciągłego podnoszenia, uzupełniania kwalifikacji ch a nawet do wielokrotnej zmiany zawodu. Dlatego też stworzony program powinien zapewnić poznanie procesu aktywnego poszukiwania pracy, podejmowania decyzji oraz uświadomienie konsekwencji dokonywanych wyborów. Ponadto powinien stworzyć możliwość kształcenia umiejętności radzenia sobie ze zmianami poprzez rozwijanie umiejętności adaptacyjnych oraz umiejętności wychodzenia naprzeciw nowym sytuacjom i nowym wyzwaniom. Należy podkreślić, iż wybory edukacyjnozawodowe uczniów są bardzo istotne w ich przyszłym życiu m. Prawidłowo podjęta decyzja o wyborze ścieżki edukacyjnozawodowej świadczy o powodzeniu w życiu m jak i prywatnym.
2. PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. poz. 393) Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532); 3. ZAŁOŻENIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO prowadzenie zajęć grupowych z uczniami, indywidualnych konsultacji z uczniami, pedagogizacji rodziców, współpracy z radą pedagogiczną. preferencje zawodowe mają swoje źródła w doświadczeniach z dzieciństwa oraz rozwijają się w toku życia jednostki, wybór zawodu jest procesem rozwojowym, na decyzję o kierunku kształcenia czy wyboru zawodu ma wiele czynników, m. in.: wartości jakimi jednostka się kieruje, poziom intelektu, czynniki emocjonalne, zdrowotne, poziom wykształcenia rodziny oraz wpływ rówieśników,
4. OSOBY WSPÓŁREALIZUJĄCE PROGRAM WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO dyrektor szkoły, pedagog, klas, higienistka szkolna, nauczyciele przedmiotowi, uczniowie, rodzice, instytucje wspierające (PUP, PPP, CKP, JFDZ, MCK). 4.1 PRACA Z NAUCZYCIELAMI (RADĄ PEDAGOGICZNĄ): realizacja programu Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego czynności przygotowujące uczniów do świadomego wyboru ścieżki edukacyjnozawodowej oraz roli przyszłego pracownika, prowadzenie zróżnicowanych metod aktywnego poznawania zawodów, osobowości i kierunków kształcenia oraz rynku pracy, włączanie placówek, instytucji, zakładów pracy w proces doradztwa edukacyjnozawodowego. 4.2 PRACA Z UCZNIAMI: poznawanie różnych zawodów, poznawanie swojej osobowości zawodowej, diagnozę swoich preferencji i zainteresowań ch w odniesieniu do specyfiki wybieranych zawodów, konfrontowanie własnej samooceny z wymaganiami szkół ponadgimnazjalnych oraz zawodów, poznawanie zasad rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych, wyjaśnienie zasad logowania
internetowego grupowe zajęcia aktywizujące prawidłowy wybór zawodu i szkoły (np. warsztaty), analizę potrzeb rynku pracy, kształtowanie umiejętności świadomego i realistycznego wyboru i poszukiwania pracy, indywidualną pracę z osobami niezdecydowanymi, posiadającymi przeciwwskazania zdrowotne w podejmowaniu decyzji edukacyjnoch, 4.3 PRACA Z RODZICAMI: prezentacja założeń doradztwa zawodowego na rzecz uczniów, przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa ponadgimnazjalnego w Jaworznie, przygotowanie rodziców do wspierania swojego dziecka w wyborze ścieżki edukacyjnozawodowej, indywidualną pracę z rodzicami uczniów, którzy mają problemy: zdrowotne, decyzyjne. 5. CELE WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO 1. Podnoszenie kompetencji nauczycieli do prowadzenia doradztwa zawodowego. 2. Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów w kierunku właściwej samooceny swoich możliwości psychofizycznych. 3. Poznawanie przez młodzież własnej osobowości w określaniu przydatności zawodowej. 4. Kształtowanie świadomych decyzji w wyborze zawodu i szkoły ponadgimnazjalnej. 5. Aktywizowanie uczniów do poznawania różnych grup ch. 6. Inspirowanie młodzieży do poznawania kierunków kształcenia i wymagań edukacyjnych w szkołach ponadgimnazjalnych. 7. Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, kształtowanie właściwych relacji społecznych. 8. Poznawanie rynku pracy. 9. Włączanie placówek, instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole. 10. Prowadzenie indywidualnego i grupowego doradztwa zawodowego na terenie gimnazjum. 11. Prowadzenie diagnozy środowiska szkół ponadgimnazjalnych i dostosowanie ofert edukacyjnych do potrzeb uczniów oraz do zmian na rynku pracy.
6. HARMONOGRAM PRACY DORADCY ZAWODOWEGO W GIMNAZJUM NR 9 W JAWORZNIE Lp. Cel Sposoby i formy realizacji Organizator Termin realizacji 1 Stworzenie dokumentacji określającej typ i zakres działań doradczych na terenie szkoły i poza nią. 2 Badanie losów absolwentów. 3 Uświadomienie uczniom ich zdolności, umiejętności oraz predyspozycji ch. Przygotowanie młodzieży gimnazjum do podjęcia decyzji o kierunku kształcenia i wyborze zawodu. 4 Udzielanie informacji związanych z orientacją edukacyjnozawodową. Ewaluacja planu pracy Przygotowanie materiałów i pomocy dydaktycznych do prowadzenia zajęć. Kontakt ze szkołami ponadgimnazjalnymi i absolwentami szkoły. Prowadzenie zajęć warsztatowych. Diagnozowanie uczniów. Przeprowadzanie pogadanek zawodoznawczych w klasach IIII. Prowadzenie lekcji wychowawczych (zawodoznawczych) w klasach IIII. Konsultacje indywidualne dla uczniów Aktualizacja szkolnej tablicy doradcy zawodowego. Aktualizacja strony internetowej w zakresie doradztwa zawodowego. Przygotowanie ewidencji uczniów klas IIIcich z problemami zdrowotnymi. Konsultacje z doradcą m. Zajęcia warsztatowe w Centrum Kształcenia Praktycznego w Jaworznie dla uczniów klas IIIcich. Organizowanie wizyt studyjnych do zakładów pracy dla uczniów klas IIIcich., klas, klas, przedstawiciel PPP, przedstawiciel PUP lub/i PPP Wychowawcy klas, doradca higienistka szkolna / klas Wrzesień 2016 Wrzesień 2016 październik/g rudzień 2016 Październik/li stopad 2016 Październik 2016 Uwagi Kontakt z PPP Kontakt z PUP i PPP potrzeb kontakt z PPP Nawiązanie współpracy z Centrum Kształcenia Praktycznego. Jaworznicki Tydzień Przedsiębiorczości nawiązanie współpracy z organizatorem
5 Informacja dla rodziców o zdolnościach i predyspozycjach ch ucznia oraz przygotowanie do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu decyzji edukacyjnej. 6 Współpraca z innymi pracownikami szkoły w zakresie poradnictwa zawodowego. Spotkania z przedstawicielami Poradni Psychologiczno Pedagogicznej. Porady indywidualne. Zasady rekrutacji uczniów do szkół ponadgimnazjalnych (logowanie internetowe) klasy IIIcie. Zorganizowanie wycieczek dla klas IIIcich do szkół ponadgimnazjalnych w ramach Dni Otwartych Szkół Ponadgimnazjalnych Zorganizowanie Giełdy Szkół w Gimnazjum nr 9 lub udział w Targach Edukacyjnych organizowanych przez miasto Jaworzno. Udział w konkursach związanych z doradztwem m. Zorganizowanie wewnątrzszkolnego konkursu związanego z orientacją zawodową. Organizowanie zajęć lub wycieczek na uczelnie wyższe. Konsultacje indywidualne dla uczniów i ich rodziców. Utworzenie Punktu Informacji Zawodowej dla rodziców uczniów gimnazjum. Pedagogizacja rodziców. Prelekcja dotycząca kierunków kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych w Jaworznie. Prelekcja dotycząca wyboru ścieżki edukacyjnozawodowej. Konsultacje z dyrekcją, wychowawcami i nauczycielami przy podejmowaniu decyzji związanych z udziałem młodzieży w zadaniach z poradnictwem m. Przygotowanie dla wychowawców materiałów, klas, przedstawiciele PPP, klas., klas, pedagog, wychowawca klas, pedagog, nauczyciele, przedstawiciel CKP Styczeń 2017 Kwiecień/maj 2017 Marzec/ czerwiec 2017 Kwiecień 2017 Maj 2017 Maj 2017. Kontakt z PPP Nawiązanie współpracy ze szkołami ponadgimnazjalnymi. Nawiązanie współpracy ze szkołami ponadgimnazjalnymi. terminów konkursów. terminów zajęć pokazowych. potrzeb. Zgodnie z harmonogramem wywiadówek Kontakt z przedstawicielem CKP
z zakresy poradnictwa na zajęcia wychowawcze. Konsultacje indywidualne dotyczące wprowadzenia przez nauczycieli na zajęciach dydaktycznych elementów związanych z doradztwem m. 7 Współpraca z instytucjami wspierającymi system doradztwa zawodowego. Współpraca z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną Współpraca z Centrum Kształcenia Praktycznego potrzeb Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy potrzeb Współpraca z Jaworznickim Forum Doradztwa Zawodowego. potrzeb. Współpraca z Młodzieżowym Centrum Kariery w Jaworznie. potrzeb. 8 Udział w szkoleniach Udział w spotkaniach, szkoleniach, konferencjach, warsztatach lub kursach związanych z doradztwem m. ofert szkoleniowych. 9 Objęcie doradztwem m uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 8 Prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego. Udział w konkursach związanych z doradztwem m., klas terminów zastępstw. terminów konkursów.
7. CZYNNIKI PRAWIDŁOWEGO WYBORU ZAWODU MODUŁ I klasa I Uczeń poznaje siebie. MODUŁ II klasa II Uczeń poznaje różne zawody. MODUŁ III klasa III Kim będę? uczeń poznaje ścieżki kształcenia ponadgimnazjalnego i rynek pracy. 7.1 MODUŁ I KLASA I UCZEŃ POZNAJE SIEBIE LP. TREŚCI PROGRAMOWE UWAGI 1 Funkcje szkolnego doradcy zawodowego. Wskazywanie uczniom 2 System edukacyjny w Polsce. własnej osobowości w osiągnięciu celów 3 Jaki jest mój styl myślenia? ch. 4 Jak uczyć się skutecznie? 5 Bajka o czterech królewiczach typy osobowości. 6 Komunikacja interpersonalna. 7 Budowanie pozytywnej samooceny. 8 Zawodowe drzewo genealogiczne. 9 Zainteresowania jak je odkryć? 7.2 MODUŁ II KLASA II UCZEŃ POZNAJE ZAWODY LP. TREŚCI PROGRAMOWE UWAGI 1 Poznaj siebie zainteresowania. Zapoznanie ucznia 2 Wymagania zawodowe, predyspozycje, umiejętności. z czynnościami mi. 3 Analiza branż i zawodów przyszłości. 6 Hobby moim zawodem. 7 Filmy o zawodach. 8 Budowanie pozytywnej samooceny. 9 Zarządzanie sobą w czasie.
7.3 MODUŁ III KLASA III KIM BĘDĘ UCZEŃ POZNAJE ŚCIEŻKI KSZTAŁCENIA PONADGIMNAZJALNEGO I RYNEK PRACY LP. TREŚCI PROGRAMOWE UWAGI O REALIZACJI 1 Program doradcy zawodowego dla klas III cich. Zapoznanie ucznia 2 Zawody przyszłości gdzie szukać, jak zdobyć? z kierunkami kształcenia. Przygotowanie do 3 Profil zainteresowań. samodzielnego i trafnego 4 Co jest dla mnie ważne w pracy? wyboru ścieżki edukacyjnozawodowej. 5 Typy szkół ponadgimnazjalnych. 6 Samoocena moje mocne i słabe strony. 7 Egzaminy zawodowe w szkołach ponadgimnazjalnych. 8 Szkoły w Jaworznie typy i klasy. 9 Szukam pracy! list motywacyjny, CV. 8. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ W pierwszym module uczeń poznaje siebie swoje zainteresowania, umiejętności oraz uzdolnienia i potrafi wykorzystać je przy wyborze ścieżki edukacyjnozawodowej. Uczeń poznaje swoją osobowość, biorąc pod uwagę mocne strony, na których będzie mógł oprzeć swoją przyszłość, a jednocześnie dokonać właściwej samooceny możliwości psychofizycznych w celu podjęcia prawidłowej decyzji zawodowej. W drugim module uczeń poznaje różne zawody, potrafi je określić. Odnajduje siebie w relacji zawodowej, wie w jakiej grupie zawodów znajduje się interesujący go zawód, potrafi scharakteryzować swój zawód. Uczeń zna wymagania, predyspozycje zawodowe oraz umie przyporządkować swoją sylwetkę zawodową do określonego zawodu. W trzecim module uczeń poznaje ścieżki kształcenia ponadgimnazjalnego, rynek pracy. Młodzież zna kierunki kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych na terenie miasta Jaworzna. Uczniowie potrafią wyszukać oferty pracy oraz sformułować dokumenty aplikacyjne. Uczniowie klas trzecich potrafią podjąć świadomą decyzję edukacyjnozawodową.