SYTUACJA NA RYNKU PRACY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO- POMORSKIM

SYTUACJA NA RYNKU PRACY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO- POMORSKIM (wybrane zagadnienia) Toruń,15 grudnia 2010 r.

TŁO SYTUACJI W REGIONIE EUROPA KRAJ REGION PROGRAMY RYNKU PRACY STRUKTURA POPYTU TENDENCJE ZMIAN INFORMACJA O RYNKU PRACY

Zharmonizowana stopa bezrobocia w wybranych krajach Rok Wyszczególnienie 2010 2007 2008 2009 Kwartał Miesiąc Q1-2010 Q2-2010 Q3-2010 Oct-2010 Euro area (16 countries) 7,5 7,6 9,5 9,9 10,0 10,0 10,1 European Union (27 countries) 7,2 7,0 8,9 9,6 9,6 9,6 9,6 G7 5,5 5,9 8,0 8,2 8,2 8,1 8,2 OECD - Europe 7,3 7,3 9,2 9,6 9,5 9,5 9,6 OECD - Total 5,8 6,1 8,3 8,6 8,6 8,5 8,6 Austria 4,4 3,8 4,8 4,5 4,6 4,4 4,8 Belgium 7,5 7,0 7,9 8,4 8,5 8,6 8,5 Czech Republic 5,3 4,4 6,7 7,8 7,3 6,9 6,9 Denmark 3,8 3,3 6,0 7,2 7,4 7,2.. Finland 6,9 6,4 8,2 8,7 8,5 8,3 8,0 France 8,4 7,8 9,5 9,9 9,8 9,9 9,8 Germany 8,4 7,3 7,5 7,2 6,9 6,8 6,7 Greece 8,3 7,7 9,5 11,1 12,2.... Hungary 7,4 7,8 10,0 11,2 11,3 10,9 10,9 Iceland 2,3 3,0 7,2 7,2 6,9 7,9.. Ireland 4,6 6,4 11,9 12,9 13,5 13,9 14,1 Italy 6,2 6,8 7,8 8,4 8,4 8,2 8,6 Netherlands 3,6 3,1 3,7 4,5 4,5 4,5 4,4 Norway 2,6 2,5 3,1 3,5 3,6 3,4.. Poland 9,6 7,2 8,2 9,6 9,6 9,5 9,7 Portugal 8,1 7,7 9,6 10,5 11,0 11,1 11,0 Slovak Republic 11,1 9,5 12,0 14,6 14,4 14,6 14,7 Slovenia 4,9 4,4 5,9 6,7 7,3 7,4 7,6 Spain 8,3 11,4 18,0 19,3 20,0 20,5 20,7 Sweden 6,1 6,2 8,3 8,7 8,6 8,3 8,1 United Kingdom 5,3 5,6 7,6 7,9 7,7.... United States 4,6 5,8 9,3 9,7 9,7 9,6 9,6 Estonia 4,6 5,6 13,8 19,0 18,5 16,2.. Źródło: http://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=251

STOPA BEZROBOCIA W POLSCE WEDŁUG WOJEWÓDZTW stan w końcu października 2010 r. Pomorskie Zachodniopomorskie 16,1% 11,7% Kujawsko- Pomorskie Warmińsko- Mazurskie 18,7% Podlaskie 12,3% 15,3% Mazowieckie Lubuskie 14,7% Wielkopolskie 8,6% 8,9% Łódzkie Dolnośląskie 12,4% Opolskie 12,1% 11,4% Śląskie 9,6% Świętokrzyskie 13,9% Lubelskie 12,0% 10,0 i mniej (4) 10,1-14,9 (9) 15,0 i więcej (3) Małopolskie 9,6% Podkarpackie 14,8% Polska - 11,5% Źródło: opracowanie własne WUP w Toruniu na podstawie danych GUS

STOPA BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WEDŁUG POWIATÓW stan w końcu października 2010 r. TUCHOLSKI 18,5% ŚWIECKI GRUDZIĄDZKI 16,7% 21,0% SĘPOLEŃSKI GRUDZIĄDZ 21,5% 21,0% BYDGOSKI 11,7% CHEŁMIŃSKI 18,9% WĄBRZES KI BRODNICKI 19,4% 13,8% NAKIELSKI 20,9% BYDGOSZCZ 7,7% TORUŃSKI 16,4% TORUŃ 7,6% GOLUBSKO -DOBRZYŃSKI 18,3% RYPIŃSKI 17,0% w procentach: ŻNIŃSKI 19,5% INOWROCŁAWSK I ALEKSANDROWSKI 19,4% 18,0% LIPNOWSKI 24,5% 12,0 i mniej (3) 12,1-16,0 (1) 16,1-20,0 (12) 20,1 i więcej (7) MOGILEŃSKI 20,5% RA DZIEJO WSKI 18,9% WŁOCŁAWEK 17,9% WŁOCŁAWSKI 22,7% Polska - 11,5% Województwo Kujawsko-Pom orskie - 15,3% Podregion bydgosko-toruński - 9,0% Podregion grudziądzki - 18,4% Podregion włocławski - 19,9% Źródło: opracowanie własne WUP w Toruniu na podstawie danych GUS

30,0 25,0 20,0 15,0 11,5 10,0 5,0 0,0 15,3 STOPA BEZROBOCIA W POWIATACH WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO stan w dniu 31 października 2010 r. 24,5 22,7 21,5 21,0 21,0 20,9 20,5 19,5 19,4 19,4 18,9 18,9 18,5 18,3 18,0 17,9 17,0 16,7 16,4 13,8 11,7 7,7 7,6 POLSKA stopa bezrobocia WOJEWÓDZTWO RAZEM LIPNO WŁOCŁAWEK ZIEMSKI SĘPÓLNO KRAJEŃSKIE GRUDZIĄDZ GRODZKI GRUDZIĄDZ ZIEMSKI NAKŁO NAD NOTECIĄ MOGILNO ŻNIN INOWROCŁAW WĄBRZEŹNO CHEŁMNO RADZIEJÓW TUCHOLA GOLUB-DOBRZYŃ ALEKSANDRÓW KUJAWSKI WŁOCŁAWEK GRODZKI RYPIN ŚWIECIE TORUŃ ZIEMSKI BRODNICA BYDGOSZCZ ZIEMSKI BYDGOSZCZ GRODZKI TORUŃ GRODZKI Źródło: dane GUS

DYNAMIKA ZMIAN W LICZBIE PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI PKD W LATACH 2000-2009 -31,7 Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo -9,1 Handel i naprawy -3,2 Przetwórstwo przemysłowe 0,3 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 9,5 Hotele i restauracje 18,2 Budownictwo 21,7 Pośrednictwo finansowe 34,4 Obsługa nieruchomości i firm 41,3 Edukacja 44,2 47,0 Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna pozostała 52,5 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 80,7 Pozostałe sekcje PKD 7,9 Podmioty ogółem -40,0-20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 zmiana w % Źródło: opracowanie własne WUP w Toruniu na podstawie: http://www.stat.gov.pl/urzedy/bydgosz

DYNAMIKA ZMIAN W LICZBIE PRACUJĄCYCH WEDŁUG SEKCJI PKD W LATACH 2000-2008 -41,1 Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo -12,4 Pozostałe sekcje PKD -12,3 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna -4,2 Transport, gospodarka magazynowa i łączność -2,9 Przetwórstwo przemysłowe 7,3 Pośrednictwo finansowe 8,6 Handel i naprawy 9,3 Budownictwo 12,7 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 14,4 Edukacja 17,8 Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne 21,4 Hotele i restauracje 37,0 Obsługa nieruchomości i firm -6,9 Pracujący ogółem -50,0-40,0-30,0-20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 zmiana w % Źródło: opracowanie własne WUP w Toruniu na podstawie: http://www.stat.gov.pl/urzedy/bydgosz

PRACUJĄCY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2000-2008 WEDŁUG SEKCJI PKD. STAN W KOŃCU ROKU 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 2000 rok 2008 rok Rolnictwo, łowiectwo, eśnictwo i rybactwo Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Handel i naprawy Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości i firm Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Edukacja Ochrona zdrowia i pomoc społeczna osoby Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała Pozostałe sekcje PKD Źródło: opracowanie własne WUP w Toruniu na podstawie: http://www.stat.gov.pl/urzedy/bydgosz

350 ZGŁOSZENIA ZAMIARU ZWOLNIEŃ Z PRZYCZYN DOTYCZĄCYCH ZAKŁADU PRACY W LATACH 1999-2010 W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM 14 000 300 12 000 250 10 000 200 8 000 zakłady osoby 150 6 000 100 4 000 50 2 000 0 rok 1999 rok 2000 rok 2001 rok 2002 rok 2003 rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 zgłoszenia 271 280 296 224 149 59 32 26 22 57 150 99 osoby 12 752 9 894 8 093 6 494 4 526 2 218 1 307 1 156 799 3 407 5 199 2 107 I -XI 2010 r. 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

BEZROBOTNI ZWOLNIENI Z PRZYCZYN ZAKŁADU PRACY STAN W KOŃCU OKRESU 12 000 7,0 10 000 6,0 5,0 8 000 osoby 6 000 4,0 3,0 % w ogółem 4 000 2,0 2 000 1,0 0 rok 1999 rok 2000 rok 2001 rok 2002 rok 2003 rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 XI 2010 r. osoby 9 038 10 684 11 142 8 779 8 590 5 421 3 970 2 959 1 943 1 643 1 978 2 388 udział w ogółem 5,8 5,9 5,4 4,1 4,1 2,7 2,1 1,8 1,6 1,5 1,5 1,8 0,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

LICZBA WNIOSKÓW WUP TORUŃ W OKRESIE 2004-2010 2500 2000 1949 2019 1500 1000 1620 1604 1190 1420 500 0 55 58 649 246 292 283 211 258 210 83 0 40 81 0 49 0 1 1 7 18 15 2004 2005 2006 2007 2008 2009 do 20.11.2010 613 E301 E303 E302 zasiłek E301: E303: E302: Zaświadczenie dotyczące okresów zaliczanych przy przyznawaniu świadczeń dla bezrobotnych Zaświadczenie dotyczące zachowania prawa do świadczeń dla bezrobotnych Zaświadczenie dotyczące członków rodziny osoby bezrobotnej, którzy muszą być uwzględnieni przy naliczaniu świadczeń

140 000 DYNAMIKA ZMIAN WŚRÓD WYBRANYCH KATEGORII BEZROBOTNYCH stan w końcu okresu 130 536 10,0 8,0 70 000 5,5 65 388 71 972 57 415 6,0 3,3 39 369 4,0 bezrobotni w końcu okresu 0 ogółem bezrobotni długotrwale bezrobotni 5 906-0,2 24 940 niepełnosprawni kobiety powyżej 50 roku zycia 29 492 do 25 roku zycia zamieszkali na wsi bez kwalifikacji zawodowych 7 007 w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 2,0 0,0 dynamika zmian (w %) -2,0-70 000-2,7-2,8-3,9-4,1-4,0-4,7-6,0-6,1-140 000 grudzień 2009 listopad 2010 zmiana w % -8,0 Źródło: Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

w % 80,0 UDZIAŁY WYBRANYCH GRUP BEZROBOTNYCH W LICZBIE BEZROBOTNYCH OGÓŁEM W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2006-2010 Stan w końcu okresu 70,0 68,4 65,7 60,0 58,6 61,7 59,8 53,8 55,1 55,0 50,0 45,4 45,9 45,9 44,6 44,0 46,2 50,1 40,0 30,0 20,0 21,7 22,9 21,6 22,6 19,7 20,1 17,0 20,0 19,1 19,1 10,0 2,7 3,2 4,0 4,3 4,5 0,0 kobiety zamieszkali na wsi do 25 lat powyżej 50 lat długotrwale niepełnosprawni 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok listopad 2010 Źródło: Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

40,0 Wskaźnik aktywizacji wybranych grup bezrobotnych w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2006-2010 35,0 30,0 25,0 27,5 35,2 34,8 33,7 33,6 32,7 31,3 30,6 30,3 30,5 31,4 30,3 29,2 29,2 27,8 26,4 25,2 29,7 27,1 32,4 28,4 33,6 32,3 26,4 36,6 30,8 35,1 34,3 29,2 32,7 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Bezrobotni ogółem kobiety zamieszkali na wsi do 25 lat powyżej 50 lat długotrwale 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok I-XI 2010 Wskaźnik aktywizacji: stosunek liczby osób podejmujących udział w wybranych formach aktywizacji (zatrudnienie subsydiowane, szkolenia, staż, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy/dorosłych i prace społecznie użyteczne) do liczby osób nowozarejestrowanych w danej kategorii bezrobotnych Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy

RYNEK PRACY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM NAJWAŻNIEJSZE NIEJSZE PROBLEMY WYSOKA SKALA BEZROBOCIA w końcu października 2010 roku w województwie było zarejestrowanych 126.416 bezrobotnych, a stopa bezrobocia wyniosła 15,3% (przy średniej krajowej 11,5%); jedynie w Bydgoszczy i Toruniu stopa bezrobocia jest niższa niż średnia krajowa; UTRZYMUJĄCA SIĘ STRUKTURA SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA BEZROBOTNYCH: WYSOKI POZIOM BEZROBOCIA WŚRÓD KOBIET 55,7% ogółu bezrobotnych; WYSOKI POZIOM BEZROBOCIA NA TERENACH WIEJSKICH 43,8% ogółu bezrobotnych zamieszkuje na wsi; DUŻY UDZIAŁ WŚRÓD BEZROBOTNYCH OSÓB DŁUGOTRWALE (49,7% ogółu) I WIELOKROTNIE (82,4% ogółu) BEZROBOTNYCH; ZNACZNE BEZROBOCIE MŁODZIEŻY osoby do 25 roku życia stanowiły 23,0% ogółu bezrobotnych; NISKI POZIOM KWALIFIKACJI BEZROBOTNYCH 30,7% bezrobotnych legitymuje się wykształceniem zasadniczym zawodowym, a 32,0% - gimnazjalnym i poniżej

ŚRODKI FUNDUSZU PRACY NA NA PROGRAMY PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU W WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIM W 2010 ROKU 208 205,5 112 109,1 52 395,5 Środki FP na finansowanie zadań realizowanych przez samorządy powiatów Środki FP na finansowanie zadań realizowanych przez samorząd województwa Środki FP z rezerwy Ministra

Udział poszczególnych programów w wydatkach Funduszu Pracy na programy przeciwdziania bezorbociu w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2001-2010 400000 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 0 2001 rok 2002 rok 2003 rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok 2010 rok EFS rezerwa MPiPS inne programy

3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 WYDATKI FUNDUSZU PRACY (algorytm + rezerwa) NA PROGRAMY PRZECIWDZIAŁANIA BEZRO BO CIU NA 1 BEZROBOTNEGO W LATACH 2001-2010 2,60 2,95 1,84 0,24 0,20 0,46 0,44 0,74 0,84 1,19 2001 rok 2002 rok 2003 rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok 2010 rok (liczba bezrobotnych z 30.10.2010 r.)

100% WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ* W POLSCE I WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM ZGŁOSZONE W LATACH 2008-2010 R. 90% 18 696 20 938 80% 27 289 423 900 405 505 70% 674 476 60% 50% niesubsydiowane subsydiowane 40% 37 684 40 135 30% 37 693 478 740 509 656 20% 468 177 10% 0% Polska 2008 województwo 2008 Polska 2009 województwo 2009 Polska I-X 2010 województwo I-X 2010 * Do 2009 r. miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej wykazywane były jako oferty pracy Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy i www.psz.praca.gov.pl

100,0 UDZIAŁ FORM SUBSYDIOWANYCH WŚRÓD WOLNYCH MIEJSC PRACY I MIEJSC AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ* ZGŁOSZONYCH W OKRESIE STYCZEŃ - PAŹDZIERNIK 2010 R. WEDŁUG POWIATÓW 94,7 90,0 80,0 70,0 85,8 84,1 81,6 80,7 80,5 79,6 79,1 78,2 75,3 75,1 73,7 73,3 73,0 72,1 68,8 65,7 66,9 63,1 60,0 55,7 59,9 47,7 44,9 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 39,3 32,9 Bydgoszcz powiat ziemski Polska województwo kujawskopomorskie Wąbrzeźno Grudziądz powiat ziemski Włocławek powiat ziemski Toruń powiat ziemski Golub-Dobrzyń Lipno Chełmno Radziejów Grudziądz powiat grodzki Żnin Świecie Tuchola Aleksandrów Kujawski Sępólno Krajeńskie Inowrocław Nakło nad Notecią Rypin Włocławek powiat grodzki Mogilno Brodnica Toruń powiat grodzki Bydgoszcz powiat grodzki * do 2009 roku - oferty pracy Źródło: opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ* POZYSKANE PRZEZ POWIATOWE URZĘDY PRACY W OKRESIE STYCZEŃ - LISTOPAD 2010 R. WEDŁUG ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% niesubsydiowane subsydiowane Województwo razem Bydgoszcz powiat grodzki Bydgoszcz powiat ziemski Grudziądz powiat grodzki Grudziądz powiat ziemski Toruń powiat grodzki Toruń powiat ziemski Włocławek powiat grodzki Włocławek powiat ziemski Aleksandrów Kujawski Brodnica Chełmno Golub-Dobrzyń Inowrocław Lipno Mogilno Nakło nad Notecią Radziejów Rypin Sępólno Krajeńskie Świecie Tuchola Wąbrzeźno Żnin * do 2009 roku - oferty pracy Źródło: opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

8 000 WOLNE MIEJSCA PRACY* ZGŁOSZONE DO PUP I PODJĘCIA PRACY PRZEZ BEZROBOTNYCH W OKRESIE STYCZEŃ - LISTOPAD 2010 ROKU WEDŁUG POWIATÓW 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 Bydgoszcz powiat grodzki Bydgoszcz powiat ziemski Grudziądz powiat grodzki Grudziądz powiat ziemski Toruń - powiat grodzki Toruń powiat ziemski Włocławek powiat grodzki Włocławek powiat ziemski Aleksandrów Kujawski Brodnica Chełmno Golub-Dobrzyń Inowrocław Lipno Mogilno Nakło nad Notecią Radziejów Rypin Sępólno Krajeńskie Świecie oferty / bezrobotni Tuchola Wąbrzeźno Żnin wolne miejsca pracy podjęcia pracy * miejsca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, bez miejsc aktywizacji zawodowej Źródło: opracowanioe własne WUP w Toruniu na podstawie MPiPS-01 Sprawozdanie o rynku pracy

PROGNOZA LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM DO 2035 ROKU 1 400,0 1 259,5 1 200,0 1 074,6 1 000,0 tys. osób 800,0 600,0 808,5 845,9 400,0 200,0 0,0 2008 2010 2015 2020 2025 2030 2035 Miasta Wieś Źródło: opracowanie własne WUP w Toruniu na podstawie http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/bydgosz/assets_09w05_04.pdf

Źródło: Rocznik statystyczny rolnictwa 2009, GUS

CZAS NA WNIOSKI!

PODSUMOWANIE DUŻA DYNAMIKA RYNKU PRACY ZŁOŻONOŚĆ SYTUACJI PRACODAWCY - INSTYTUCJE RYNKU PRACY- EDUKACJA WPŁYW PROGRAMÓW RYNKU PRACY (FP, EFS) KIERUNEK ZMIAN W REGIONIE

28 Dziękuję za uwagę Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu ul. Szosa Chełmińska 30/32 87 100 Toruń tel. 56 622 86 00 E mail: wup@wup.torun.pl http://www.wup.torun.pl