Stan i ruch naturalny ludności w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r.

Transkrypt

1 Bydgoszcz, maj 2011 r. URZ D STATYSTYCZNY W BYDGOSZCZY Stan i ruch naturalny ludności w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. Stan i struktura ludności W końcu 2010 r. województwo kujawsko-pomorskie zamieszkiwało 2069,5 tys. osób (5,4 % ogółu ludności kraju), tj. o 460 osób więcej niż przed rokiem. Najwięcej mieszkańców województwa skupiał podregion włocławski (37,5 % ogółu), nieco mniej bydgosko-toruński (36,8 % ogółu), a najsłabiej zaludniony był podregion grudziądzki (25,7 % ogółu mieszkańców), przy powierzchni stanowiącej odpowiednio: 45,9 %, 16,2 % i 37,9 % obszaru województwa. Pod względem liczby ludności Kujawsko-Pomorskie zajęło 10 miejsce w rankingu województw. Mazowieckie Śląskie Wielkopolskie Małopolskie Dolnośląskie Łódzkie Pomorskie Lubelskie Podkarpackie Kujawsko-pomorskie Zachodniopomorskie 2069,5 tys. Warmińsko-mazurskie Świętokrzyskie Podlaskie Opolskie 38,2 mln Lubuskie mln W 2010 r. większość ludności województwa stanowili mieszkańcy miast. Współczynnik urbanizacji ukształtował się na poziomie 60,5 % (dla porównania w kraju wyniósł 60,9 %). W Kujawsko-Pomorskim, podobnie jak w kraju, od kilku lat obserwowany jest nieznaczny spadek udziału ludności miejskiej w ogólnej liczbie mieszkańców województwa (w 2009 r. wyniósł 60,7 %, a w 2000 r. było to jeszcze 62,4 %). Gęstość zaludnienia w miastach wyniosła 1513 osób/km 2. Spadek liczby ludności odnotowano w każdym z czterech największych miast (powiatów grodzkich) województwa, i tak: w Bydgoszczy (liczącej 356,2 tys. mieszkańców) w skali roku liczba ludności

2 2 STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W 2010 R. zmalała o 0,4 %, w Toruniu (205,3 tys. mieszkańców) spadek o 0,2 %, we Włocławku (116,9 tys. mieszkańców) spadek o 0,4 %, a w Grudziądzu (skupiającym 98,8 tys. mieszkańców) spadek o 0,3 % w porównaniu z 2009 r. W 2010 r. mieszkańcy wymienionych miast stanowili łącznie 62,0 % ogółu ludności miejskiej województwa kujawsko-pomorskiego (przed rokiem 62,1 %). LUDNOŚĆ ORAZ PRZYROST NATURALNY W MIASTACH NA PRAWACH POWIATU W 2010 R. W województwie kujawsko-pomorskim liczba ludności mieszkającej na wsi (według stanu na koniec 2010 r.) zwiększyła się w skali roku o 0,5 %, czyli do poziomu 816,6 tys. osób (w porównaniu z 2000 r. odnotowano wzrost o 5,0 %). Gęstość zaludnienia na wsi wyniosła 48 osób/1 km 2. Tabl. 1. Ludność według płci oraz miejsca zamieszkania w latach 2000, Stan w dniu 31 XII WYSZCZEGÓLNIENIE A 2000= ogółem mężczyźni kobiety Ogółem A 100,0 100,0 99,9 99,9 100,0 100,1 100,1 99,9 100,3 Miasta A 100,0 98,6 98,2 97,8 97,6 97,4 97,1 96,6 97,5 Wieś A 100,0 102,3 102,8 103,4 104,0 104,5 105,0 105,1 105,0 Na 1 km ,1 115,1 115,0 115,0 115,1 115,1 115,2 55,5 59,6 Kobiety na 100 mężczyzn ,0 107,0 107,2 107,3 107,4 107,3 107,4 x x W 2010 r. ponad połowę ludności województwa kujawsko-pomorskiego (51,8 %, czyli tyle samo co w latach ubiegłych) stanowiły kobiety, przy czym w miastach 52,9 % udziału, a na wsi 50,0 %. Współczynnik feminizacji w województwie ukształtował się na poziomie 107, przy czym w miastach wyniósł 112, a na wsi 100. W powiatach grodzkich na 100 mężczyzn przypadało więcej kobiet niż przeciętnie w województwie, i tak: w Toruniu 116, w Bydgoszczy 114, we Włocławku 113, a w Grudziądzu 110.

3 STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W 2010 R. 3 Podobnie jak w latach poprzednich w 2010 r. gęstość zaludnienia w Kujawsko-Pomorskim wyniosła 115 (dla porównania w kraju było to 122), przy czym w podregionach przypadało: w bydgosko-toruńskim 262 osoby na 1 km 2, we włocławskim 94 osoby, a w grudziądzkim 78 osób. Pod względem liczby ludności przypadającej na 1 km 2 w rankingu województw Kujawsko-Pomorskie zajęło 8 pozycję w kraju. Na niższych poziomach podziału terytorialnego województwa, biorąc pod uwagę liczbę ludności oraz gęstość zaludnienia, można zaobserwować duże różnice. Spośród powiatów największa liczba ludności zamieszkiwała inowrocławski (163,8 tys. mieszkańców; 7,9 % ogółu mieszkańców województwa). Jednocześnie powiat ten wyróżniał się najwyższą spośród wszystkich powiatów gęstością zaludnienia (134 osoby na 1 km 2 ). Najsłabiej zaludnionym obszarem był powiat wąbrzeski liczący 34,7 tys. mieszkańców, z gęstością zaludnienia na poziomie 69 osób/km 2. Najmniej osób na 1 km 2 (zaledwie 44 osoby) przypadało w powiecie tucholskim (47,7 tys. mieszkańców). Wśród miast na prawach powiatu najliczniej zamieszkana była Bydgoszcz, tam też przypadało najwięcej, bo 2024 osób/km 2. LUDNOŚĆ ORAZ GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA WEDŁUG POWIATÓW W 2010 R. 115 tucholski świecki grudziądzki GRUDZIĄDZ sępoleński bydgoski chełmiński wąbrzeski brodnicki nakielski BYDGOSZCZ toruński golubsko- -dobrzyński rypiński Liczba ludności 2 na 1 km w tys. żniński inowrocławski TORUŃ aleksandrowski lipnowski mogileński radziejowski WŁOCŁAWEK włocławski W ostatnich latach w Kujawsko-Pomorskim obserwuje się niepokojące tendencje świadczące o starzeniu się społeczeństwa, co przejawia się m.in. zmianą struktury wiekowej ludności. Na koniec 2010 r. liczba osób w wieku przedprodukcyjnym, tj lat (400,4 tys. osób) zmniejszyła się w skali roku o 1,5 %. W województwie mieszkało 321,5 tys. dzieci (w wieku 0 14 lat), czyli o 0,8 % mniej niż przed rokiem. Liczba ludności w wieku produkcyjnym (18 59 lat w przypadku kobiet, lata mężczyźni) zmalała o 0,1 % w stosunku do ub. roku, tj. do poziomu 1337,2 tys. Ludność w takim wieku stanowiła 64,6 % mieszkańców województwa. Osoby w wieku niemobilnym (45 59 lat dla kobiet, lata dla mężczyzn) stanowiły 37,8 % ogółu ludności w wieku produkcyjnym (udział w skali roku pozostał na niezmienionym poziomie). Osób w wieku poprodukcyjnym (kobiety powyżej 60. roku życia, mężczyźni powyżej 65. roku życia) było więcej niż w ub. roku o 2,4 %, czyli o 331,9 tys. osób.

4 4 STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W 2010 R. LUDNOŚĆ WEDŁUG EKONOMICZNYCH GRUP WIEKU W 2010 R. Coraz mniej korzystne stają się relacje między poszczególnymi grupami wieku ludności, co obrazuje 16,0 % 19,4 % współczynnik obciążenia ekonomicznego. W końcu 2010 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało 55 osób w wieku nieprodukcyjnym (tyle 24,4 % samo przed rokiem), w tym 30 to osoby w wieku przedprodukcyjnym. Dla porównania w 2000 r. wielkość 40,2 % współczynnika wynosiła odpowiednio: 64 i 41. Wśród powiatów najwięcej osób Ludność w wieku: w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym zanotowano produkcyjnym niemobilnym mobilnym w powiatach: rypińskim (60 osób), a najmniej w powiatach: inowrocławskim, bydgoskim i toruńskim (po 53 poprodukcyjnym osoby). Wśród powiatów grodzkich najwyższą wartość odnotowano Bydgoszczy i w Grudziądzu (po 55 osób), a najniższą w Toruniu (51 osób). Tabl. 2. Ludność według wieku w latach 2009 i 2010 Stan w dniu 31 XII WYSZCZEGÓLNIENIE Ludność ogółem Ludność w miastach kobiety kobiety Ogółem Wiek: 0 4 lata lat i więcej Przedprodukcyjny Produkcyjny mobilny niemobilny Poprodukcyjny Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym... 54,6 54,8 66,8 53,0 53,7 65,7

5 STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W 2010 R. 5 LUDNOŚĆ WEDŁUG PŁCI I GRUP WIEKU W 2010 R. Stan w dniu 31 XII grupy wieku MĘŻCZYŹNI 85 lat i więcej KOBIETY Nadwyżka liczby kobiet nad liczbą mężczyzn Nadwyżka liczby mężczyzn nad liczbą kobiet tys tys. Tabl. 3. Ważniejsze dane o miastach na prawach powiatu WYSZCZEGÓLNIENIE Województwo Bydgoszcz Grudziądz Toruń Włocławek W liczbach bezwzględnych Powierzchnia w km Ludność w tym kobiety na 1 km 2 powierzchni w wieku: przedprodukcyjnym produkcyjnym mobilnym niemobilnym poprodukcyjnym Małżeństwa Urodzenia żywe Zgony Przyrost naturalny Ogólne saldo migracji saldo migracji zagranicznych

6 6 STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W 2010 R. Tabl. 3. Ważniejsze dane o miastach na prawach powiatu (dok.) WYSZCZEGÓLNIENIE Województwo Bydgoszcz Grudziądz Toruń Włocławek 2009=100 Ludność ,0 99,6 99,7 99,8 99,6 w tym kobiety ,0 99,6 99,7 99,9 99,6 w wieku: przedprodukcyjnym... 98,5 98,4 99,2 98,8 98,6 produkcyjnym... 99,9 99,1 99,2 99,2 98,9 mobilnym ,0 99,6 99,1 99,5 99,3 niemobilnym... 99,7 98,3 99,3 98,6 98,2 poprodukcyjnym ,4 102,3 102,0 103,2 103,5 Małżeństwa... 88,5 89,4 92,0 89,5 89,0 Urodzenia żywe... 98,0 99,2 101,2 96,6 97,9 Zgony ,3 99,5 108,5 100,2 101,9 Województwo=100 Powierzchnia w km ,0 1,0 0,3 0,6 0,5 Ludność ,0 17,2 4,8 9,9 5,6 w tym kobiety ,0 17,7 4,8 10,3 5,8 w wieku: przedprodukcyjnym ,0 14,4 4,4 8,5 5,0 produkcyjnym ,0 17,1 4,8 10,2 5,7 mobilnym ,0 16,9 4,6 10,3 5,5 niemobilnym ,0 17,5 5,1 10,0 6,1 poprodukcyjnym ,0 20,9 5,2 10,5 6,2 Małżeństwa ,0 16,9 5,1 9,7 5,6 Urodzenia żywe ,0 15,6 4,7 9,3 4,9 Zgony ,0 18,2 5,3 9,1 6,1 Ruch naturalny Rok 2010 jest kolejnym, w którym odnotowano dodatni przyrost naturalny, który w województwie ukształtował się na poziomie W przeliczeniu na 1000 ludności przyrost naturalny wyniósł 1,0 (przed rokiem wartość o 0,3 pkt wyższa). W miastach wskaźnik osiągnął 0,1 (przed rokiem 0,4 ) i był niższy niż notowany na wsi, gdzie wyniósł +2,5 (przed rokiem +2,6 ). tys

7 STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W 2010 R. 7 W całym 2010 r. w Kujawsko-Pomorskim zarejestrowano 22,6 tys. urodzeń żywych, tj. o 463 (o 2,0 %) mniej niż przed rokiem. Współczynnik urodzeń w analizowanym okresie wyniósł 10,9 (wobec 11,2 przed rokiem); na wsi ukształtował się na poziomie 12,0, a w miastach 10,2. Ponad połowę, bo 51,7 % nowonarodzonych w województwie dzieci, stanowili chłopcy. W województwie kujawsko-pomorskim w stosunku do wielkości rejestrowanych przed rokiem wzrosła liczba zgonów o 64, tj. o 0,3 % (do poziomu 20,5 tys. osób). Współczynnik zgonów wyniósł 9,9 (tyle samo przed rokiem). W analizowanym roku odnotowano spadek liczby zgonów niemowląt w okresie dwunastu miesięcy zmarło 131 dzieci poniżej 1 roku życia (wobec 147 zgonów przed rokiem). Współczynnik zgonów niemowląt (liczba zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych) wyniósł w województwie 5,8 (wobec 6,4 przed rokiem). W ostatnich latach w Kujawsko-Pomorskim obserwuje się wydłużanie przeciętnego trwania życia. W 2010 r. w województwie mężczyźni żyli, podobnie jak przed rokiem, przeciętnie 71,4 lat, natomiast kobiety 79,8 lat (o 0,3 roku dłużej niż w 2009 r.). W stosunku do 2000 r. mężczyźni przeciętnie żyją o 1,8 roku dłużej, a kobiety o 2,3 lata dłużej. W 2010 r. przeciętne trwanie życia mężczyzn zamieszkałych w miastach wynosiło 71,7 lat, tj. o 0,8 roku dłużej niż na wsi. Podobna sytuacja dotyczy kobiet mieszkanki miast żyły 79,9 lat, czyli o 0,3 roku dłużej niż kobiety na wsi. Tabl. 5. Ruch naturalny ludności w latach 2009 i 2010 Tabl. 4. Urodzenia żywe i zgony według płci w latach 2009 i 2010 WYSZCZEGÓLNIENIE 2009 Urodzenia żywe 2010 ogółem miasta wieś Ogółem Chłopcy Dziewczynki Zgony Ogółem w tym niemowląt Mężczyźni Kobiety WYSZCZEGÓLNIENIE a 2009 b 2010 Małżeństwa Urodzenia Zgony Przyrost naturalny Saldo migracji wewnętrznych zagranicznych W liczbach bezwzględnych Ogółem... a b Miasta... a b Wieś... a b Na 1000 ludności Ogółem... a 6,80 11,15 9,86 1,29-0,64-0,04 b 6,01 10,92 9,88 1,04-0,70-0,12 Miasta... a 6,73 10,56 10,11 0,45-2,87-0,11 b 5,95 10,23 10,15 0,08-2,94-0,20 Wieś... a 6,91 12,04 9,47 2,58 2,76 0,06 b 6,10 11,96 9,47 2,49 2,69 0,01

8 8 STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W 2010 R. W 2010 r. w województwie kujawsko-pomorskim zawarto 12,4 tys. małżeństw, tj. o 1623 (o 11,5 %) mniej niż przed rokiem. Współczynnik małżeństw obniżył się w skali roku o 0,8 pkt do poziomu wskaźnika 6,0 ; na wsi kształtował się na poziomie 6,1, a w miastach 6,0. W analizowanym roku sądy orzekły 4,0 tys. rozwodów, tj. o 104 (o 2,7 %) więcej niż przed rokiem. Rozwody orzeczone w miastach stanowiły 72,9 % ogółu rozwodów w województwie. Współczynnik rozwodów utrzymał się na poziomie sprzed roku, tj. 1,9 (w miastach wskaźnik wyniósł 2,3, a na wsi 1,3 ). W 2010 r. nadal obserwuje się odpływ mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego zameldowanych na pobyt stały. W analizowanym roku wymeldowało się 25,1 tys. osób (w tym 0,8 tys. z pobytu stałego za granicę), zameldowało się natomiast 23,5 tys. osób (w tym 0,5 tys. na pobyt stały z zagranicy). Oznacza to ujemne saldo migracji stałej, które zwiększyło się w województwie z minus 1397 w 2009 r. do minus 1683 w 2010 r. (saldo migracji zewnętrznej zwiększyło się odpowiednio: z minus 82 do minus 240). Saldo migracji stałej w przeliczeniu na 1000 ludności w województwie kujawsko-pomorskim wyniosło -0,8 (wobec -0,7 przed rokiem), przy czym w miastach sytuacja przedstawia się znacznie bardziej niekorzystnie (-3,1 ) niż na wsi (2,7 ). Saldo migracji zewnętrznej (liczone na 1000 mieszkańców) ukształtowało się w województwie na poziomie -0,12. Opracowanie merytoryczne Magdalena Miśko; tel Redakcja techniczna, skład i grafika komputerowa Wydział Opracowań Statystycznych InformatoriumUSBDG@stat.gov.pl