SAMOCHODY ZMIANY VAT (1.4.2014) II część
Sprzedaż pojazdów (używanych) Zwalnia się od podatku: ( ) dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego Art. 43 ust. 1 pkt. 2 Ustawy VAT
Stan do 1.4.2014 Obowiązywał przepis Rozporządzenia MF z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień, zwalniający z VAT: dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku: a) określonej w fakturze lub b) wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca - nie więcej jednak niż odpowiednio 5 000 zł lub 6 000 zł.
Przykład 1 W 30 marca 2014 r. sprzedano samochód osobowy, nabyty w roku 2013, od którego zgodnie z obowiązującymi wówczas regulacjami odliczono 6 000 zł podatku naliczonego. Zastosowano zwolnienie z podatku. Gdyby sprzedaż miała miejsce dwa dni później, sprzedaż byłaby już opodatkowana (23% VAT). 4
Przykład 2 Bank nabył dwa samochody w 2013 r. Pierwszy z nich służył wyłącznie do realizacji usług zwolnionych z VAT (m.in. ocena zdolności kredytowej potencjalnych kredytobiorców, wycena nieruchomości w związku z kredytami). Drugi był wykorzystywany w podobnych celach, a dodatkowo - w związku ze sprzedażą rzeczy przejętych jako zabezpieczenie udzielonych kredytów (to stanowi działalność opodatkowaną banku). Sprzedaż pierwszego samochodu przez bank w roku 2014 podlega zwolnieniu, dostawa drugiego jest opodatkowana. 5
Schemat marży (1) Schemat marży stosowany jest w szczególnych sytuacjach. Art. 120 Ustawy VAT. Głównym warunkiem jest nabycie pojazdu (towaru) w celu odprzedaży. Podatek odliczany od wysokości marży, bez wykazania na fakturze (procedura marży - towary używane). 6
Schemat marży (2) Towar nabyty od: osoby ( ), niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej; podatników, ( ), jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 [zwolnienie przedmiotowe lub podmiotowe, wynikające z Ustawy VAT]; podatników, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z ust. 4 i 5 [schemat marży]; podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 [zwolnienie przedmiotowe i podmiotowe za granicą]; podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach [schemat marży- za granicą]. 7
Przykład Podatnik kupił samochód od osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej. Cena nabycia wynosiła 10 000 zł. Cena sprzedaży - 12 000 zł. Podatek wynosi 2 000 zł x (23%/123%) = 373,98 zł 8
Uwaga! Zmieniający się stan prawny - począwszy od 1.5.2004 wymaga uwagi przy podejmowaniu decyzji o odliczeniu podatku naliczonego (nabycie pojazdu, najem, leasing, eksploatacja itp.), jak również w związku z ujęciem sprzedaży samochodów używanych (w tym po zakończonym okresie leasingu)
Konsekwencje Dla większości typów pojazdów: - konieczność prowadzenia ewidencji przebiegu, albo - odliczenie 50% VAT-u od wydatków związanych z pojazdami (uwaga na szczególne zasady odliczeń dotyczące paliwa).
Przykład 1 Spółka nabyła samochód osobowy wyłącznie na cele związane z działalnością gospodarczą (w tym, w związku z podróżami przedstawicieli handlowych). Spółka prowadzi ewidencję przebiegu oraz złożyła we właściwym czasie informację do US - na druku VAT-26. Podatek naliczony może zostać odliczony w całości. 11
Przykład 1 - kontynuacja Sprzedaż takiego pojazdu: Nabytego (przykładowo) w roku 2010 podlega opodatkowaniu. Nabytego (przykładowo) w roku 2014 podlega opodatkowaniu. 12
Przykład 2 Spółka nabyła samochód osobowy wyłącznie na cele związane z działalnością gospodarczą zwolnioną z VAT (usługi w zakresie ochrony zdrowia). Spółka nie jest zobowiązana do prowadzenia ewidencji przebiegu, ani do złożenia informacji na druku VAT-26. Podatek naliczony nie podlega odliczeniu. 13
Przykład 2 - kontynuacja Sprzedaż takiego pojazdu: Nabytego (przykładowo) w roku 2010 podlega zwolnieniu. Nabytego (przykładowo) w roku 2014 podlega zwolnieniu. 14
Przykład 3 Pracownicy spółki A wykorzystują w minimalnym stopniu (jedynie w przypadkach nagłych) pojazdy służbowe na cele prywatne. A może odliczyć, maksimum, 50% podatku z faktur, dokumentujących nabycie pojazdu. To samo dotyczy VAT-u od wydatków eksploatacyjnych. 15
Przykład 3 - kontynuacja Sprzedaż takiego pojazdu: Nabytego (przykładowo) w roku 2010 podlega opodatkowaniu. Nabytego (przykładowo) w roku 2014 podlega opodatkowaniu. 16
Przykład 4 Pracownicy spółki B wykorzystują pojazdy służbowe na cele prywatne i są obciążani za to przez pracodawcę. Poza tym samochody służą jedynie celom działalności gospodarczej B. B jest uprawniona do odliczenia podatku z faktur, dokumentujących nabycie pojazdu, eksploatację itp. bez stosowania limitu (50%). 17
Przykład 4 - kontynuacja Sprzedaż takiego pojazdu: Nabytego (przykładowo) w roku 2010 podlega opodatkowaniu. Nabytego (przykładowo) w roku 2014 podlega opodatkowaniu. 18
Przykład 5 Podatnik Y wykorzystuje dwa własne pojazdy wyłącznie na cele działalności gospodarczej. Są to: - samochód osobowy, oraz - samochód ciężarowy o dopuszczalnej ładowności 505 kg. W obu przypadkach Y ma prawo do odliczenia całości podatku naliczonego z faktur, dokumentujących nabycia paliwa (na zasadach ogólnych). 19
Przykład 6 Podatnik Z wykorzystuje swoje pojazdy na cele działalności gospodarczej oraz udostępnia je do wykorzystywania na cele prywatne przez pracowników jak również wykorzystuje on je na własne cele prywatne. Są to dwa samochody osobowe oraz trzy ciężarowe o ładowności 505 kg. W przypadku dwóch samochodów osobowych, prawo do odliczenia podatku nie występuje w ogóle, w przypadku trzech pojazdów ciężarowych można odliczyć nie więcej niż 50% podatku (wykazanego na fakturze). 20
Przykład 7 Spółka A zawarła ze spółką B umowę, na podstawie której ta druga ma świadczyć usługi transportowe na rzecz pierwszej, przy wykorzystaniu pojazdów należących do A. Aby A miała prawo do odliczenia VAT przy nabyciu pojazdów, eksploatacji itp., powinna prowadzić ewidencję przebiegu pojazdów niezależnie od tego, że pojazdy zostały wydane osobie trzeciej 21
Przykład 8 Spółka A wynajmuje pojazdy ciężarowe typu pickup (samochody z otwartą skrzynią ładunkową) z jednym rzędem siedzeń. Zostało to potwierdzone w zaświadczeniach oraz wpisami w dowodach rejestracyjnych wydanych dla ww. pojazdów. Pracownicy A niekiedy wykorzystują pojazdy do celów prywatnych. Spółce A przysługuje odliczenie podatku naliczonego bez ograniczenia ( 50% ) w stosunku podatku wykazanego na fakturach za wynajem oraz dotyczących ich eksploatacji. 22
Przykład 9 Podatnik nabył pojazd ciężarowy ( z kratką ) w czerwcu 2014 r. Jednak dopiero w październiku 2014 r. X skorzystał z możliwości odliczenia podatku naliczonego przy zakupie pojazdu pod warunkiem prowadzenia ewidencji przebiegu tego pojazdu. X zaczął prowadzić ewidencję w październiku i w październiku przesłał do urzędu skarbowego informację na druku VAT-26. Pierwotnie zostało odliczone 50% podatku, wykazanego na fakturze. W sumie odliczeniu podlega kwota większa niż 50%, lecz mniejsza niż 100% podatku z faktury. Należy zastosować proporcję w stosunku do 60 miesięcy. Podatek naliczony dodatkowo odliczony wynosi: 57/60 x 50% podatku z faktury. 23