Marian KOPCZEWSKI, Bartłomiej PĄCZEK Instytut Polityki Społecznej i Stosunków Międzynarodowych, Politechnika Koszalińska; Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich, Akademia Marynarki Wojennej. E-mail: marian.kopczewski@ie.tu.koszalin.pl, b.paczek@amw.gdynia.pl 1. Wstęp Wykorzystanie Internetu do realizacji zadań organizacji usługowej na przykładzie Biura Pośrednictwa Pracy W dobie XXI wieku niewątpliwie mamy do czynienia ze znaczną popularyzacją i rozwojem technologii informacyjnej, a zwłaszcza Internetu. Równocześnie jednak spotykamy się ze znacznym, często rosnącym zapotrzebowaniem na róŝnego rodzaju informacje, dostarczane jak najszybciej do zainteresowanego podjęciem decyzji. Niebagatelne znaczenie ma tu równieŝ informacja o otaczającej nas rzeczywistości, między innymi informacja o pracy, dlatego artykuł będzie oparty na przykładzie biura pośrednictwa pracy. Do podstawowych źródeł informacji moŝemy zaliczyć literaturę, media (prasa, radio, telewizja) oraz Internet, który jest bardzo bogatym w róŝnego rodzaju wiedzę i popularnym w ostatnich latach źródłem informacji. Aby uŝytkownik mógł otrzymać taką informację niezbędny jest odpowiedni sprzęt (np. komputer), system i właściwe oprogramowanie (rys. 1). Wtedy istnieje moŝliwość komunikacji człowieka z komputerem, uŝytkownik moŝe zarówno wprowadzać róŝnego rodzaju informacje do systemu, jak i znajdować interesujące go informacje, które juŝ w tym systemie istnieją. Bardzo przydatna moŝe być tutaj aplikacja internetowego biura pośrednictwa pracy, która umoŝliwiałaby: dostarczanie pracodawcom informacji o pracownikach, jakich potrzebują, wprowadzanie i aktualizację ofert pracy, wyszukiwanie ofert pracy dla osób bezrobotnych, wprowadzanie swoich danych i zgłaszanie chęci podjęcia pracy przez indywidualne osoby. 89
Rys. 1. System informacyjny Fig. 1. Information System 2. Wykorzystane technologie i struktura bazy danych biura Dla stworzenia internetowego biura pośrednictwa pracy odpowiednimi i powszechnie dostępnymi na rynku narzędziami, które moŝna w tym celu wykorzystać są: podstawowy język opisu strony HTML, definiujący strony WWW, PHP popularny, funkcjonalny i bezpłatny język skryptowy, wykorzystywany głównie do tworzenia stron internetowych, MySQL współpracujący z PHP system bazodanowy do gromadzenia potrzebnych informacji w bazie danych. Baza danych biura pośrednictwa pracy składa się z tabeli branŝa (zawierającej róŝne dziedziny, w których moŝe być podjęta praca), z trzech tabel dotyczących osób szukających pracy: dane osobowe (zawierająca dane potencjalnego pracownika takie jak m. in. imię, nazwisko, wiek, telefon), preferencje (zawierająca m. in. informacje o wykształceniu, zawodzie, doświadczeniu zawodowym czy poszukiwanym stanowisku pracy) oraz umiejętności (obsługa komputera, znajomość języka obcego, posiadanie prawa jazdy i inne) i z trzech tabel dotyczących pracodawców: dane firmy (m. in. nazwa, adres, telefon, e-mail, strona WWW), oferta pracy (zawierająca podstawowe informacje o proponowanej ofercie pracy (m. in. branŝy, oferowanym stanowisku, okresie zatrudnienia, wynagrodzeniu i miejscu pracy) oraz wymagania (zawierająca informacje o wymaganiach stawianych przez pracodawców odnośnie wykształcenia, zawodu, doświadczenia zawodowego, znajomości języka obcego, obsługi komputera i innych). 90
Rys. 2. Projekt bazy danych Fig. 2. Database project 3. Realizacja bazy danych w PHPMyAdmin Dodawanie tabel do bazy danych w prosty sposób umoŝliwia program PHPMyAdmin, który jest stworzonym w języku PHP systemem administracji bazą danych. Tworzenie jednej z tabel biura pracy (dane_osobowe) przedstawia rysunek 3. W pierwszej kolumnie określone zostały nazwy pól, a następnie właściwości tych pól (typ tekstowe czy numeryczne, wielkość pola (ilość znaków) i wartość null czy pole moŝe pozostać puste oraz autoinkrementacja dla pola nr_pracownika, czyli automatyczne przydzielanie kolejnych numerów przez bazę podczsa dodawania nowych rekordów). Pozostałe tabele tworzy się w analogiczny sposób, nazywając odpowiednio poszczególne pola. Wszystkie stworzone tabele przedstawione zostały na rysunku 4. 91
Rys. 3. Tabela dane_osobowe Fig. 3. Personal_data table Rys. 4. Tabele bazy danych pośrednictwo_pracy Fig. 4. Employment_agency database tables Po wybraniu opcji Insert, wypełniając pola w kolumnie Value, moŝna zapełnić tabelę (rysunek 5) danymi, wpisując w odpowiednie pola właściwą informację. 92
Rys. 5. Przykład informacji wprowadzanych do bazy danych Fig. 5. Example of data feeded into database 4. Praktyczna realizacja aplikacji internetowej Kolejny rysunek 6 przedstawia stronę internetowego biura pośrednictwa pracy. Zaprezentowano tu stronę opisującą przeznaczenie i główne zadania aplikacji. Na stronie znajdują się dodatkowo odnośniki dla pracowników i pracodawców. Rys. 6. Strona internetowa biura Fig. 6. Office s website W części dla osób poszukujących pracy moŝliwe jest wyszukiwanie ofert według bran- Ŝy, wyszukiwanie wszystkich aktualnych ofert pracy, zgłoszenie chęci podjęcia pracy oraz zalogowanie się na stronie (po dodaniu swojej oferty). 93
Rys. 7. Formularz zbierania danych osób poszukujących pracy Fig. 7. The form of data acquisition for people seeking jobs Aby dodać swoją ofertę w celu podjęcia pracy naleŝy wypełnić formularz (rysunek 7), podając swoje dane osobowe, preferencje i umiejętności. Do przeprowadzenia procesu logowania konieczne jest podanie swojego numeru (odpowiedniego dla właściwego uŝytkownika), imienia i nazwiska (rysunek 8). Rys. 8. Formularz logowania Fig. 8. The log-in form Po zalogowaniu się na stronie dla pracowników moŝna, wybierając odpowiednią opcję z menu w tej części aplikacji, obejrzeć wszystkie aktualne oferty pracy, zmodyfikować lub usunąć swoją ofertę oraz wyszukać właściwą tylko dla siebie ofertę pracy. 94
Rysunek 9 przedstawia przykładowe oferty dla potencjalnych pracowników w internetowym biurze pośrednictwa pracy (wyświetlane są informacje o branŝy, w której moŝna podjąć pracę, miejscu pracy i firmie, opcjonalnie proponowanym stanowisku, okresie zatrudnienia i wynagrodzeniu jeśli takie informacje zostaną udostępnione przez pracodawcę). Rys. 9. Przykładowe oferty pracy Fig. 9. Exemplary job offers Ostatnia część aplikacji to strona dla pracodawców (rysunek 10). UmoŜliwia ona wyszukiwanie potencjalnych pracowników według branŝy, zarejestrowanie swojej firmy oraz zalogowanie się na stronie (po zarejestrowaniu się). Aby zarejestrować swoją firmę w biurze pośrednictwa pracy naleŝy podać jej nazwę, adres, e-mail oraz wybrane przez siebie hasło (ewentualnie telefon i stronę WWW). Rys. 10. Formularz dla pracodawcy Fig. 10. The form for employer 95
Opcje menu dostępne po zalogowaniu się na stronie dla pracodawców (czyli po podaniu nazwy swojej firmy oraz odpowiedniego hasła) to: znajdowanie wszystkich osób poszukujących pracy, dodawanie, modyfikowanie lub kasowanie swojej oferty pracy, modyfikowanie lub usuwanie swojej firmy, wyszukiwanie odpowiednich dla siebie pracowników. Część aplikacji przeznaczona dla pracodawców tworzona jest i funkcjonuje podobnie, jak część dla pracowników, występują jednak pewne modyfikacje (rysunek 11). Po kliknięciu przez pracodawcę opcji Modyfikuj/usuń swoją ofertę pracy wyświetlane zostają podstawowe informacje o ofertach wprowadzonych przez niego do biura pośrednictwa pracy (numer oferty, branŝa, stanowisko i miejsce pracy). Rys. 11. Strona internetowa po stronie pracodawcy Fig. 11. Website backend for employer MoŜe on tutaj całkowicie usunąć wybraną ofertę (np. gdy stała się ona juŝ nieaktualna) odnośnik skasuj lub ją zmodyfikować odnośnik modyfikuj. Aplikacja umoŝliwia takŝe pracodawcom wyszukiwanie osób spełniających ich oczekiwania według wybranych kryteriów (rysunek 12): bardzo zgodnego, zgodnego i dość zgodnego. Dla kryterium bardzo zgodnego aplikacja proponuje zalogowanemu pracodawcy dwóch, a dla kryterium dość zgodnego trzech pracowników (spełniających mniej wymagań pracodawcy niŝ w przypadku kryterium bardzo zgodnego). 96
Rys. 12. Wyszukiwanie pracowników przez pracodawcę. Fig. 12. Search results of employer searching for employees Po kliknięciu na numer w tabeli (rysunek 13) pracodawca uzyskuje kolejne informacje na temat potencjalnego pracownika: imię, wiek, miejscowość, telefon, e-mail oraz jego umiejętności (np. obsługa komputera, znajomość języka obcego, posiadanie prawa jazdy). Rys. 13. Szczegółowe informacje na temat potencjalnego pracownika. Fig. 13. Detailed information of potential employee 97
Zakończenie Przedstawiony projekt internetowego biura pośrednictwa pracy moŝe w znaczny sposób przyspieszyć i ułatwić znalezienie pracy osobom bezrobotnym, jak i znajdowanie właściwych pracowników pracodawcom. Aplikacja jest bardzo funkcjonalna, umoŝliwia samodzielne wprowadzanie ofert do bazy biura jej uŝytkownikom, bez pośrednictwa administratora strony, który tylko monitoruje poprawne działanie aplikacji. Aplikacja, mimo iŝ nie jest podejściem nowatorskim, stanowi, metodycznie i organizacyjnie poprawny schemat, który moŝe być dostosowany do potrzeb róŝnych organizacji (np. urzędów pracy). Schemat przedstawiony w niniejszym artykule stanowi efekt dokonanej przez autorów analizy funkcjonowania systemów informacyjnych, jakie są współcześnie stosowane do rozwiązania analogicznych do zaprezentowanego w artykule problemów. Literatura 1. Collin S.: Internet w biznesie nowe perspektywy rozwoju, Warszawa 1998. 2. Czerniak J.: Informacja i zarządzanie, Warszawa 1978. 3. Dobrowolska D: Praca w Ŝyciu człowieka, Warszawa 1980. 4. Kierzkowski A.: Tworzenie stron WWW PHP 4 Ćwiczenia praktyczne, Gliwice 2001. 5. Lerdorf R.: PHP Leksykon kieszonkowy, Gliwice 2000. 6. Nowakowski M.: PHP4&MySQL dla webmastera, Warszawa 2001. 7. Schwendiman B.: PHP4. Kompendium programisty, Gliwice 2002. Streszczenie W artykule scharakteryzowano praktyczną realizację aplikacji internetowego biura pośrednictwa pracy, która umoŝliwia dostarczanie pracodawcom informacji o pracownikach, jakich potrzebują, wprowadzanie i aktualizację ofert pracy, wyszukiwanie ofert pracy dla osób bezrobotnych, wprowadzanie swoich danych i zgłaszanie chęci podjęcia pracy przez indywidualne osoby. Artykuł prezentuje pewien zidentyfikowany przez autorów schemat działania tego typu aplikacji, który moŝe zostać zastosowany na potrzeby róŝnego rodzaju urzędów. Internet usage to tasks fulfillment of service organizations by example of employment agency Summary The paper characterizes practical implementation of Internet employment agency application, which is capable of supplying employers with information about potential employees they need, inserting and updating job offers, searching for job offers for unemployed people, inserting personal data of individuals and their willingness to take up a job. The paper presents certain, identified by authors, scheme of applications of a kind, which may be adopted by various types of offices. 98