Bazy danych. wprowadzenie teoretyczne. Piotr Prekurat 1

Transkrypt

1 Bazy danych wprowadzenie teoretyczne Piotr Prekurat 1

2 Baza danych Jest to zbiór danych lub jakichkolwiek innych materiałów i elementów zgromadzonych według określonej systematyki lub metody. Zatem jest to uporządkowany zbiór informacji z określonej dziedziny lub tematyki. Przykładowym programem do tworzenie i obsługi baz danych jest Ms Access 2007 Przykład: Bazą danych moŝe być zbiór danych o uczniach i ocenach przechowywany w dzienniku lekcyjnym. Bazą danych moŝe być kartoteka pacjentów w przychodni lekarskiej. Piotr Prekurat 2

3 Baza danych Pojęcie baza danych rozumiemy potocznie jako system złoŝony z trzech elementów: właściwej bazy danych zbioru danych, np. pliki na dysku, systemu (oprogramowania) zarządzającego bazą danych, interfejsu uŝytkownika, umoŝliwiającego dostęp do danych Piotr Prekurat 3

4 Funkcje baz danych Funkcje zaleŝne od uŝytkownika: tworzenie baz danych i tabel dodawanie i usuwanie danych wyszukiwanie danych ( zapytania, kwerendy) czynności administracyjne Funkcje zaleŝne od oprogramowania: zarządzanie fizycznymi zbiorami danych wykonywanie poleceń uŝytkownika prezentacja wyników operacji Piotr Prekurat 4

5 Tabele Dane są najczęściej uporządkowane w formie tabel. Tabela (table) dwuwymiarowa struktura przechowująca dane dotyczące określonego tematu kolumny atrybuty (pola), określony typ danych wiersze rekordy Piotr Prekurat 5

6 Pole Pole zwane takŝe atrybutem lub kolumną, to struktura danych opisująca pojedynczą daną w rekordzie np. nazwisko pracownika. W tabeli w Wordzie moŝemy utoŝsamić pole z kolumną tabeli. Rekord Rekord jest podstawową jednostką informacji w bazie danych zawierająca pełny zestaw informacji o gromadzonych obiektach (np. opis bibliograficzny, dane teleadresowe itp.). W tabeli w Wordzie moŝemy utoŝsamić rekord z wierszem tabeli. Piotr Prekurat 6

7 Typy danych zaleŝnie od rodzaju danych jakie będziemy gromadzić w określonym polu. W bazie moŝliwe jest określenie róŝnych typów danych: Tekst typ umoŝliwiający wpisywanie tekstów o długości do 255 znaków Nota (memo) typ umoŝliwiający wpisywanie tekstu duŝych rozmiarów Liczba umoŝliwia wykonywanie działań matematycznych Data/godzina umoŝliwia wprowadzanie dat i godzin Autonumerowanie generuje automatycznie liczby dla kolejnych rekordów Tak/Nie przechowuje infomację logiczną prawda/fałsz. Obiekt OLE umoŝliwia dołączanie do bazy obiektów multimedialnych i róŝnych plików, np. muzyką, rysunki, filmy, dokumenty tekstowe, archiwa itp. Hiperłącze umoŝliwia przechowywanie danych jako linków np. do stron WWW Kreator odnośników umoŝliwia stworzenie pola, które umoŝliwia wybranie wartości z listy wartości lub z innej tabeli Piotr Prekurat 7

8 Typy baz danych Baza typu płaskiego wszystkie dane umieszczone są w pojedynczej tabeli: Dane są umieszczane w rekordach o określonej strukturze, z polami o z góry określonej długości i typie KaŜdy rekord ma tą samą długość Rekordy nie muszą być posortowane Trudne wyszukiwanie (aby odszukać rekord trzeba przeszukać cały plik) oraz redundancja Przykładowa baza płyt CD ID Wykonawca Album Utwór Czas Rok Gatunek Piotr Prekurat 8

9 Typy baz danych Relacyjna baza danych - zbiór danych zawartych w wielu tabelach połączonych ze sobą relacjami (związkami) : jedna tabela dla kaŝdego typu informacji optymalizacja dla duŝej ilości danych szybsze wyszukiwanie Przykład relacja między dwoma tabelami (pole IDA) IDA Wykonawca Album Rok Gatunek IDU Utwór Czas IDA tabela albumy tabela utwory Piotr Prekurat 9

10 Pojęcie klucza KaŜda tabela powinna posiadać pole, po którym będziemy mogli jednoznacznie zidentyfikować daną w tabeli. Takich pól moŝe być kilka ze względu na wykorzystanie danych z jednej tabeli w odniesieniu do danych innej tabeli. Pole takie określamy mianem klucza. KaŜda tabela ma klucz podstawowy czyli klucz który umoŝliwia identyfikację kaŝdego rekordu. Przykład: W przypadku tabeli zawierającej informacje o osobach, takim unikatowym polem, które moŝemy ustawić jako klucz podstawowy, moŝe być np. PESEL. Piotr Prekurat 10

11 Pojęcie klucza KaŜda tabela powinna posiadać pole, po którym będziemy mogli jednoznacznie zidentyfikować daną w tabeli. Takich pól moŝe być kilka ze względu na wykorzystanie danych z jednej tabeli w odniesieniu do danych innej tabeli. Pole takie określamy mianem klucza. KaŜda tabela ma klucz podstawowy czyli klucz który umoŝliwia identyfikację kaŝdego rekordu. Przykład: W przypadku tabeli zawierającej informacje o osobach, takim unikatowym polem, które moŝemy ustawić jako klucz podstawowy, moŝe być np. PESEL. Piotr Prekurat 11

12 Reguły normalizacji: wszystkie pola powinny być atomowe czyli powinny przechowywać dane, które nie mogą być dalej podzielone (podział na pola) wszystkie pola muszą odwoływać się do pola klucza podstawowego lub obcego klucza wszystkie pola muszą być niezaleŝne względem siebie w jednej tabeli nie mogą występować między nimi ukryte zaleŝności (podział na tabele) Piotr Prekurat 12

13 Relacje Relacje opisują sposób powiązania informacji zawartych w wielu tabelach. Relacja związek ustanowiony pomiędzy wspólnymi polami (kolumnami) w dwóch tabelach Relacja działa poprzez dopasowanie danych w polach kluczowych zwykle są to pola o tej samej nazwie w obu tabelach. W większości przypadków dopasowywane pola to klucz podstawowy z jednej tabeli, który dostarcza unikatowego identyfikatora dla kaŝdego rekordu, oraz klucz obcy w drugiej tabeli. Piotr Prekurat 13

14 Relacje Piotr Prekurat 14