KANDYDACI WYMAGAJĄCY, PRACODAWCY ZA MAŁO PRZYJAŹNI. Wyniki 1. badania Candidate Experience w Polsce. Organizator:

KANDYDACI WYMAGAJĄCY, PRACODAWCY ZA MAŁO PRZYJAŹNI Wyniki 1. badania Candidate Experience w Polsce Organizator:

01 KANDYDACI WYMAGAJĄCY, PRACODAWCY ZA MAŁO PRZYJAŹNI WYNIKI 1. BADANIA CANDIDATE EXPERIENCE W POLSCE Zdecydowana większość firm (73%) uważa, że dba o relacje z kandydatami, podczas gdy w opinii większości kandydatów (68%) pracodawcy nie przywiązują wagi do przyjaznej rekrutacji i nie interesują się ich opiniami to najważniejszy wniosek, jaki płynie z pierwszego w Polsce badania Candidate Experience, czyli badania opinii i wrażeń kandydatów z procesu rekrutacji. Badanie zostało przeprowadzone z inicjatywy Koalicji na Rzecz Przyjaznej Rekrutacji, która powstała, by promować dobre praktyki rekrutacyjne i zrzesza obecnie ponad 60 firm z całej Polski. Wyniki badania Candidate Experience pokazują duże rozbieżności w ocenie procesów rekrutacyjnych przez pracodawców i kandydatów oraz dowodzą, że jest jeszcze wiele do zrobienia w temacie przyjaznej rekrutacji, by firmy znalazły rozwiązania spełniające oczekiwania kandydatów.

02 Pierwsze Badanie Candidate Experience 01. CZY WARTO DBAĆ O RELACJE? Zdecydowana większość rekruterów uznaje, że troska o dobre relacje z kandydatami na wszystkich etapach rekrutacji jest kluczowa w ich pracy. Tylko 3% respondentów nie widzi takiej potrzeby lub nigdy się nad tym nie zastanawiało. 73 % pracodawców deklaruje, że dba o relacje na wszystkich etapach rekrutacji Udział w procesie rekrutacyjnym powinien być wartościowy z perspektywy kandydatów. Należy zwrócić szczególną uwagę, żeby każda interakcja z kandydatem była pozytywna, aby niezależnie od ostatecznej decyzji, wrażenia z przeprowadzonego procesu były dobre i zapamiętane na długi czas jako ciekawe doświadczenie. Anna Woźniak Employer Branding Manager & CSE Recruitment Leader, EY (dawniej Ernst & Young)

03 Czy uważa Pan/Pani, że warto dbać o relacje w procesie rekrutacji? 73% Tak, dbamy o relacje z kandydatami na wszystkich etapach procesu rekrutacji 6% Tak, ale przede wszystkim skupiamy się na działaniach employer brandingowych 18% Tak, ale skupiamy swoją uwagę na kandydatach, którzy przeszli do finalnego etapu 1% Nie widzimy takiej potrzeby, bardziej istotni są już zatrudnieni pracownicy 2% Nie zastanawialiśmy się nad tym

04 Pierwsze Badanie Candidate Experience 02. CZY FIRMY DBAJĄ O RELACJE Z KANDYDATAMI? Punkt widzenia kandydatów zdecydowanie odbiega od opinii przedstawicieli firm. 68% kandydatów nie dostrzega działań, które firmy uznają za dbanie o relacje z aplikującymi do pracy. Kandydaci oczekują od przedsiębiorców podawania wysokości wynagrodzenia w ofertach pracy, komunikacji na różnych etapach procesu rekrutacji, a po jego zakończeniu informacji o powodach odrzucenia. Te założenia są trudne do zrealizowania dla pracodawców. Zmniejszenie luki między możliwościami firm a oczekiwaniami kandydatów wymaga zaangażowania i pracy, ale z pewnością warto podjąć to wyzwanie i usprawnić procesy rekrutacyjne w swojej organizacji. 7 10 na szukających pracy uważa, że firmy nie interesują się tym, co myśli o nich kandydat Zyta Machnicka, autorka bloga candidateexperience.pl Firmy coraz częściej zdają sobie sprawę, że powinny dbać o swój wizerunek, ale nie dostrzegają, że negatywne doświadczenia kandydatów w procesie rekrutacji mają wpływ nie tylko na markę pracodawcy, ale przede wszystkim na markę konsumencką. Niezadowolony kandydat to niezadowolony odbiorca produktów czy usług firmy.

05 Czy uważasz, że firmy dbają o relacje z osobami, które starają się o pracę u nich? 68% Nie, firmy nie interesują się tym, co myśli o nich kandydat 21% 2% Raczej tak, choć nie mówią o tym wprost Zdecydowanie tak, byłem/-am nawet pytany/-a o moje wrażenia z procesu rekrutacji 10% Nie zastanawiałem/-am się nad tym

06 Pierwsze Badanie Candidate Experience 03. CZY FIRMA WYSYŁA POTWIERDZENIE OTRZYMANIA APLIKACJI? Prawie 6 na 10 firm dba o to, by kandydat otrzymał informację, że jego aplikacja dotarła do firmy. Potwierdzają to kandydaci ponad połowa z nich deklaruje, że otrzymała taką informację zwrotną. Niestety, komunikacja na dalszych etapach rekrutacji jest już gorsza. Pracodawcy utrzymują kontakt z nieliczną grupą aplikujących, najczęściej z osobami, które brały udział w spotkaniu rekrutacyjnym. Tylko co czwarty kandydat deklaruje, że jest informowany o odrzuceniu jego kandydatury. 45 % 13 % 57 % firm deklaruje, że ZAWSZE wysyła potwierdzenia firm potwierdza otrzymanie aplikacji NIEKTÓRYM kandydatom kandydatów deklaruje, że otrzymało potwierdzenie, iż aplikacja dotarła do pracodawcy To, w jaki sposób firma poprowadzi rekrutację, zbuduje opinię kandydata, którą podzieli się z rodziną, znajomymi, czyli potencjalnymi klientami firmy. Istotne jest, czy otrzyma informacje na temat statusu swojej aplikacji na poszczególnych etapach rekrutacji. Jak utrzymać dobre relacje z kandydatami? Być wiarygodnym, nie obiecywać rzeczy, których nie będziemy w stanie zrealizować. Dobrą praktyką jest również informowanie kandydatów w bazie o wznowieniu procesu rekrutacyjnego lub nowym wakacie. Agnieszka Samborska-Szczepanik, HR Manager, Sephora

07 W jakich sytuacjach w procesie rekrutacji otrzymywałeś/-aś informację od pracodawcy? Proszę zaznaczyć wszystkie pasujące odpowiedzi: 57% Potwierdzenie, że moja aplikacja dotarła do pracodawcy 42% Informacja, że zostałem/-am zakwalifikowany/-a do kolejnego etapu (po spotkaniu rekrutacyjnym) 24% Informacja, że moja kandydatura nie została zakwalifikowana (po przesłaniu aplikacji) 24% Informacja, że moja kandydatura nie została zakwalifikowana (po spotkaniu rekrutacyjnym) 21% Nigdy nie otrzymywałem/-am informacji o statusie mojej aplikacji

08 Pierwsze Badanie Candidate Experience 04. KOMU FIRMY WYSYŁAJĄ INFORMACJE O STATUSIE REKRUTACJI? Tylko co czwarta firma dostrzega wartość w informowaniu o postępach rekrutacji wszystkich, którzy przesłali aplikację na dane stanowisko. Większość firm deklaruje, że o przebiegu rekrutacji informuje tylko osoby, które zostały zaproszone na rozmowę kwalifikacyjną. 23 % 64 % pracodawców wysyła informację zwrotną wszystkim, którzy przesłali aplikację pracodawców wysyła informację zwrotną wyłącznie osobom zaproszonym na rozmowę kwalifikacyjną W przypadku dużej liczby osób aplikujących, a niekiedy jest to nawet kilkadziesiąt tysięcy osób w skali roku, istnieje ryzyko, że bardzo wielu kandydatów zostanie bez odpowiedzi. To może miażdżąco wpłynąć zarówno na wizerunek firmy jako pracodawcy, jak i na sprzedaż jej produktów czy usług. Elżbieta Flasińska, PR Manager, Grupa Pracuj

09 Którym kandydatom biorącym udział w procesie rekrutacji Pana/Pani firma wysyła informację zwrotną o jego przebiegu? 64% Wyłącznie do osób, które otrzymały zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną 4% Nie wysyłamy w ogóle informacji zwrotnych do kandydatów, ale już w ofercie pracy zaznaczamy, że odpowiemy wyłącznie na wybrane zgłoszenia 1% Nie wysyłamy w ogóle informacji zwrotnych do kandydatów 7% Tylko do osób, które dotarły do ostatniego etapu rekrutacji 23% Do wszystkich osób, które przesłały swoją aplikację

10 Pierwsze Badanie Candidate Experience 05. RELACJE Z KANDYDATAMI, KTÓRZY NIE PRZESZLI DO OSTATNIEGO ETAPU Wiele firm ogranicza się do zachowania życiorysów kandydatów w swojej bazie danych, a tylko 1/5 wykorzystuje ten potencjał informując osoby, które wcześniej aplikowały o aktualnie prowadzonych rekrutacjach. Zaledwie jedna firma na dziesięć dostrzega wartość opinii odrzuconych kandydatów na temat procesu rekrutacji. Warto pamiętać, że taka ocena pozwala udoskonalić przyszłe rekrutacje i zwiększyć szanse pozyskania najcenniejszych kandydatów do pracy. 69 %firm jedynie zachowuje CV kandydatów w bazie Brak relacji z kandydatami, którzy nie przeszli do ostatniego etapu rekrutacji może mieć negatywne skutki w przyszłości, kiedy sytuacja na rynku pracy czy w danej branży będzie mniej sprzyjająca dla firm. Marcin Sieńczyk Managing Director, erecruitment Solutions

11 Czy Pana/Pani firma podtrzymuje relacje z kandydatami, którzy nie przeszli do finalnego etapu rekrutacji? 69% Nie, zachowujemy tylko ich dane w bazie 9% Tak, pytamy o ich opinie na temat procesu rekrutacyjnego 21% Tak, informujemy o bieżących rekrutacjach 4% Tak, przesyłamy aktualności dotyczące firmy 2% Nie wiem

12 Pierwsze Badanie Candidate Experience 06. CZY FIRMA PYTA O WRAŻENIA Z PROCESU REKRUTACJI KANDY- DATÓW LUB NOWYCH PRACOWNIKÓW? Prawie 2/3 firm pyta o wrażenia z procesu rekrutacji kandydatów lub nowych pracowników. Większość z nich jednak nie prowadzi takich działań regularnie. Reszta respondentów uważa takie działania za zbyt czasochłonne lub nie widzi potrzeby rozmawiania z kandydatami o ich doświadczeniach. 64 % firm na bieżąco lub wyrywkowo pyta kandydatów lub nowych pracowników o wrażenia z rekrutacji Uważam, że w niektórych przypadkach korzyści z tego typu działań nie są prawdopodobnie odpowiednio komunikowane osobom decyzyjnym. Inna sprawa, że sami rekruterzy niekiedy nie do końca dostrzegają ich zalety. W mojej ocenie przeszkodę mogą również stanowić kwestie techniczne oraz powiązane z nimi kwestie finansowe. Prowadzenie monitoringu bez odpowiednich narzędzi może być uciążliwe, zwłaszcza w przypadku firm prowadzących liczne procesy rekrutacyjne. Brak potrzeby prowadzenia monitoringu może być też związany z brakiem pomysłu na wartościowe wykorzystane informacji uzyskanych od kandydatów. Tomasz Dzięcielski Specjalista ds. Komunikacji Wewnętrznej, Meritum Bank ICB S.A.

13 07. PRACODAWCA W ROLI KANDYDATA? Pracodawcy nie są zbyt skorzy do tego, by postawić się w roli kandydata i samemu sprawdzić, jak wyglądają procesy rekrutacyjne w ich firmach. Największa grupa pracodawców sprawdza publikowane przez siebie oferty pracy, ale już tylko niespełna połowa weryfikuje informacje zawarte w firmowej zakładce Kariera, a zaledwie 37% z nich próbowało aplikować na własne ogłoszenie za pośrednictwem formularza rekrutacyjnego. 64 % 37 % firm sprawdza opublikowane oferty pracy rekruterów próbowało zaaplikować na swoje ogłoszenie Czy weryfikował/-a Pan/Pani, jak wyglądają poszczególne elementy procesu rekrutacji w Pana/Pani firmie z punktu widzenia kandydata? Można wybrać więcej niż 1 odpowiedź: 15% Nie miałem/-am takiej potrzeby 33% Tak, sprawdzałem/-am jakość materiałów rekrutacyjnych, które otrzymują nasi kandydaci 38% Tak, uczestniczyłem/-am w rozmowach kwalifikacyjnych prowadzonych przez naszych rekruterów 37% Tak, próbowałem/-am zaaplikować na ofertę pracy za pośrednictwem naszego formularza rekrutacyjnego 47% Tak, weryfikowałem/-am informacje opublikowane na naszej stronie Kariera 64% Tak, sprawdzałem/-am opublikowane przez nas ogłoszenie

14 Pierwsze Badanie Candidate Experience 08. PRZYJAZNY PRACODAWCA POWINIEN 77 % kandydatów uważa, że pracodawca powinien informować osobę aplikującą o jej statusie w procesie rekrutacji oraz powodach, dla których nie została przyjęta do pracy Taka szczegółowa informacja zwrotna to z pewnością wyzwanie dla rekruterów. Anna Woźniak Employer Branding Manager & CSE Recruitment Leader, EY (dawniej Ernst & Young) Przy kilku tysiącach kandydatów udzielenie pełnego, złożonego feedbacku wszystkim osobom jest trudne logistycznie. Na pewno każdemu należy udzielić odpowiedzi, ale nie zawsze będzie to szczegółowa informacja, dlaczego nie odnieśli sukcesu aplikując do naszej firmy. W moich rozmowach z osobami rekrutującymi bardzo często artykułowana jest obawa, czy kandydat jest na tyle dojrzały emocjonalnie, żeby taką informację zwrotną przyjąć. Bardzo trudno też jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, co przekazać kandydatowi, jeśli został odrzucony ze względu na przysłowiowy brak chemii, kiedy widzimy, że osobowościowo nie pasuje do naszego zespołu. Marcin Sieńczyk Managing Director, erecruitment Solutions

15 Co firmy powinny zmienić chcąc być bardziej przyjaznymi dla kandydatów? Proszę zaznaczyć wszystkie pasujące odpowiedzi: 77% Informować kandydata, dlaczego nie dostał pracy, dawać informację zwrotną nt. kompetencji, których mu brakuje 77% Komunikować się z kandydatem, by wiedział, jaki jest jego status w procesie rekrutacji 56% Pisać (konkretnie) w ogłoszeniach, co oferuje dana firma (wraz z informacją o wynagrodzeniu) 39% Nie zadawać dziwnych pytań na rozmowie kwalifikacyjnej, które czasem nie mają nic wspólnego ze stanowiskiem lub pracą w danej firmie 36% Umożliwić bezpośredni kontakt z osobą odpowiedzialną za daną rekrutację np. podając jej adres e-mail 35% Informować kandydata w ustalonym terminie 2% Inne Udzielenie informacji zwrotnej kandydatom w pierwszym etapie rekrutacji (analiza CV) może być zadaniem trudnym. Dzieje się tak ze względu na brak odpowiednich mechanizmów zabezpieczających pracodawców przed konsekwencjami prawnymi lub psychologicznymi danego działania. Stworzenie narzędzi, które mogłyby uwzględnić granicę udzielanej informacji, jak również siłę jej przekazu, dałoby szereg korzyści. Przykładowo, dla kandydatów mogłyby być nimi: świadomość oczekiwań pracodawcy czy otrzymanie wskazówek dot. pracy nad rozwojem zawodowym, aby móc ponownie aplikować do danej firmy. Z drugiej strony, dla pracodawcy mógłby być to dodatkowy sposób na informowanie o rzeczywistych potrzebach rekrutacyjnych i tworzenie dobrego wizerunku. dr Kamila Pawłowska, Catch & Fly Centrum Rozwoju Kompetencji

16 Pierwsze Badanie Candidate Experience 09. KANDYDAT OCZEKUJE... 56 % kandydatów uważa, że pracodawcy powinni podawać wysokość wynagrodzenia w ofertach pracy W Polsce kwestia podawania wynagrodzenia w trakcie procesu poszukiwania pracowników jest uwarunkowana przede wszystkim kulturowo. Najczęściej temat zarobków poruszany jest dopiero na końcowym etapie procesu rekrutacyjnego podczas rozmowy twarzą w twarz, a nie w ogłoszeniu. Zdarza się, że umieszczenie w ogłoszeniu informacji o wynagrodzeniu może przynieść negatywny efekt. Był okres, w którym firmy z mojej branży podawały w ogłoszeniach górną granicę wynagrodzenia, aby odpowiedzieć na oczekiwania kandydatów. Jaki był tego rezultat? Skrzynki firm były zasypywane aplikacjami osób, które nie pasowały do profilu poszukiwanego kandydata, ale podane kwoty robiły na nich na tyle dobre wrażenie, że chciały po prostu spróbować. Uważam, że jawność wynagrodzeń mogłaby zdać egzamin na wyższych stanowiskach specjalistycznych; na niższych raczej nie. Bartłomiej Juszczyk, Dyrektor Zarządzający Agencji Marketingu Zintegrowanego, Grupa Adweb

17 Czy poinformowano Cię, dlaczego nie zostałeś/-aś przyjęty/-a do pracy i nad czym powinieneś/powinnaś popracować, by móc w przyszłości aplikować na takie stanowisko? 73% Nie, nigdy 1% Tak, zawsze 12% Tak, jeden raz 7% Tak, kilka razy 3% Nie pamiętam, nie było to dla mnie istotne 4% Nie miałem/-am sytuacji decyzji odmownej Ciekawym pomysłem jest przekazanie informacji w sposób niestandardowy, ale dający kandydatowi obraz tego, czego może się w danej firmie spodziewać. Pamiętam ogłoszenie podające informację o wynagrodzeniu bez konkret nej kwoty. Firma z branży IT poszukująca handlowca napisała w ofercie, że realizując u nas cele sprzedażowe na poziomie minimum 100% będzie Cię stać po roku na średniej klasy samochód. Marcin Sieńczyk Managing Director, erecruitment Solutions

18 Pierwsze Badanie Candidate Experience 10. KOMENTARZ DO BADANIA Rośnie świadomość pracodawców odnośnie przebiegu procesu rekrutacji i znaczenia odczuć kandydatów, którzy biorą w nim udział. Wielu rekruterów rozumie już, że podpisanie umowy z nowozatrudnionym pracownikiem nie jest ich jedynym celem. Firmy coraz wyraźniej zdają sobie sprawę z tego, że o ich renomie świadczy również sposób prowadzenia procesów rekrutacyjnych oraz opinie kandydatów na ich temat. Wrażenia kandydatów mają wpływ na ogólny wizerunek firmy, a nie tylko na postrzeganie firmy jako pracodawcy. Członkowie Koalicji na Rzecz Przyjaznej Rekrutacji są przekonani, że przyjazna rekrutacja jest istotnym elementem działalności firm, dlatego (podobnie jak w innych ważnych obszarach działalności) nie mogą pozwolić sobie na kształtowanie procesu rekrutacyjnego w oparciu o intuicję. Tam, gdzie intuicja to za mało, pojawia się przestrzeń na pogłębioną analizę i rzetelne badania. Taką rolę spełnia pierwsze w Polsce badanie Candidate Experience. Warto pytać kandydatów o ich opinie, dowiadywać się czego oczekują od pracodawców w procesie rekrutacji, a później kształtować ten proces w taki sposób, by z jednej strony wybrać najlepszego kandydata na dane stanowisko, a z drugiej dać wszystkim jego uczestnikom poczucie dobrze zainwestowanego czasu, nawet jeśli finalnie nie otrzymali propozycji zatrudnienia. Wyniki naszych badań potwierdzają obraz nakreślony przez amerykańskich ekspertów. Z badań organizacji StartWire wynika bowiem, że aż 77% ankietowanych kandydatów zmienia opinię o firmie na negatywną, jeśli nie otrzyma odpowiedzi na swoją aplikację. Dodatkowo złymi doświadczeniami z procesu rekrutacyjnego kandydaci chętnie dzielą się z otoczeniem 3 na 4 kandydatów rozmawia o swoich wrażeniach z rodziną i znajomymi, a niemal co piąty wspomina o tym w mediach społecznościowych. Zła opinia o firmie może rozprzestrzenić się jak wirus. Warto też pamiętać, że potencjalny pracownik to także konsument, którego opinia może się przełożyć na wynik biznesowy. Nasze badanie wskazało kilka obszarów, w których poglądy pracodawców i kandydatów są rozbieżne, a oczekiwania tych drugich zostały wystarczająco jasno sformułowane. Co jednak, jeśli nasza firma nie jest w stanie im sprostać? Warto zadbać

19 Wyniki badania pokazują dosyć dużą rozbieżność pomiędzy ofertą pracodawców a oczekiwaniami ze strony kandydatów. Jest to sygnał, że nadal jako pracodawcy mamy wiele do zrobienia w zakresie pracy nad naszym wizerunkiem na rynku pracy. Osoby prowadzące rekrutacje powinny uświadomić sobie, że sposób prowadzenia przez nie procesu rekrutacyjnego będzie wpływał na wyobrażenie kandydata na temat firmy, do której aplikuje. Ponadto spotkanie z kandydatem jest idealną okazją do poznania kandydata jako osobowości. Kandydat nie zawsze spełnia nasze oczekiwania co do kwalifikacji na konkretne stanowisko, co nie oznacza, że nie jest osobą godną uwagi. Profesjonalnie przeprowadzony proces rekrutacji pozwala natomiast łatwo powracać do tych kandydatów, co zaowocuje dla firmy obniżeniem kosztów rekrutacji oraz skróceniem okresu poszukiwań. Andrzej Wątrobiński, Head of Human Resources Southern & Eastern Europe, FIEGE chociaż o te elementy, na które mamy wpływ. Pracodawca może zatroszczyć się o potrzeby kandydata i mieć wpływ na jego odczucia dzięki prostym zabiegom. Na początek wystarczy dobrze przygotowana oferta pracy, aktualizowana zakładka Kariera, na której kandydaci znajdą niezbędne informacje i trochę dobrej woli, by znaleźć rozwiązanie, które umożliwi rekruterowi komunikację z kandydatami. Nie zaszkodzi też uśmiech i miła atmosfera podczas rozmowy rekrutacyjnej. Naprawdę nie trzeba wiele, by prowadzić przyjazną rekrutację. Badanie Candidate Experience składało się z dwóch części. Opinie kandydatów na temat przyjaznej rekrutacji zebrano podczas realizacji badania Pracuj.pl Specjaliści na rynku pracy, przeprowadzonego na użytkownikach portalu zajmujących stanowiska specjalistyczne, menedżerskie i wyższe oraz posiadających co najmniej 2-letnie doświadczenie zawodowe. Zrealizowano je w dniach 24.09.-4.10.2013 r., a ankietę wypełniło łącznie 3021 osób, które w ciągu ostatnich 12 miesięcy brały udział w procesie rekrutacyjnym. Opinie pracodawców zebrano natomiast metodą ankiety dostępnej on-line w dniach 24.09.-14.10.2013 r. Wypełniły ją 554 osoby, które zajmują się procesami rekrutacyjnymi w firmach. Badanie przeprowadziła firma erecruitment Solutions, twórca systemu erecruiter. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o przyjaznej rekrutacji, poznać Kodeks Dobrych Praktyk w Rekrutacji oraz sprawdzić, jak przyjaźnie rekrutują członkowie Koalicji na Rzecz Przyjaznej Rekrutacji, zapraszamy na www.przyjaznarekrutacja.pl

20 Pierwsze Badanie Candidate Experience Wydawca: ERECRUITMENT SOLUTIONS SPÓŁKA Z O.O. ul. Prosta 51, 00-838 Warszawa, tel. 22 373 73 00 Redaktor naczelna: KATARZYNA TRZASKA Redakcja językowa i korekta: JUSTYNA POGORZELSKA