Rynek Mleka II/2017 Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka www.pfhb.pl
Spis treści Pogłowie Skup mleka Ceny skupu mleka Produkcja artykułów mleczarskich Ceny artykułów mleczarskich Handel zagraniczny Działania Agencji Rynku Rolnego
Pogłowie bydła i krów mlecznych Populacja bydła w grudniu 2016 r. liczyła 5 985,1 tys. sztuk i była o 3,9% tj. o 222,6 tys. sztuk wyższa niż przed rokiem, oraz o 0,8% wyższa w porównaniu z czerwcem 2016 r. (o 46,1 tys. sztuk). Również w przypadku pogłowia krów nastąpiły zmiany. W drugiej połowie roku 2016 przerwana została spadkowa tendencja w pogłowiu krów utrzymująca się od 2009 r. Pogłowie krów zwiększyło się w porównaniu z grudniem 2015 r. o 31,3 tys. sztuk (o 1,4%) do poziomu 2 334,1 tys. sztuk, w tym pogłowie krów mlecznych wzrosło o 1,2% (o 26,4 tys. sztuk) do poziomu 2 160,5 tys. sztuk. W porównaniu do czerwca 2016 roku liczba krów była wyższa o 0,1%, tj. o 1,9 tys. sztuk. W strukturze stada bydła ogółem udział poszczególnych grup wiekowoużytkowych w grudniu 2016 roku wynosił: cielęta w wieku poniżej 1 roku (28,7%), młode bydło hodowlane i rzeźne w wieku 1 2 lat (27,4%), krowy (39%), pozostałe bydło dorosłe hodowlane i rzeźne w wieku 2 lat i więcej (4,9%). 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 D Pogłowie krów mlecznych w lachach 2006 2016 (grudzień) tys. sztuk 2637 2677 2697 2585 2529 2446 2346 2299 2248 2134 2160 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: GUS W tym: Okres ogółem mleczne gospodarstwa indywidualne 2013 Czerwiec 2531 2356 2244 Grudzień 2442 2299 2186 2014 Czerwiec 2479 2309 2193 Grudzień 2403 2248 Krowy 2132 2015 1% Czerwiec 2442 2279 2166 Grudzień 2303 2134 2021 2016 Czerwiec 2322 2145 2036 Grudzień 2334 2161 2017 Czerwiec 2340 2170 Grudzień 2335 2165
2900 Pogłowie 2800 krów w tys. sztuk (grudzień) 2700 2600 2500 2400 2300 2200 2100 2000 2775 2727 2733 2016 2015 2014 Krowy ogółem 2334 2303 2403 2606 25382473 2441 2361 23102279 Krowy pozostałe 174 169 155 Krowy mleczne 2160 2134 2248 W gospodarstwach indywidualnych 2037 2166 2194 W gospodarstwach osób prawnych 109 113,1 115,8 2146 20062007200820092010201120122013201420152016 Unia Europejska (grudzień) 2015 2014 2013 UE 15 18376,8 18176,1 18042,5 UE 13 5218,0 5382,5 5438,5 W tym Polska 2134,1 2247,8 2299,1 UE 28 23594,7 23558,6 23481,0 Źródło: IERiGŻ-PIB
Liczba siedzib stad, w których utrzymywane są samice bydła w wieku powyżej 16 miesięcy, według stanu na dzień 31.12.2016 r. Województwo 1-10 sztuk 11-30 sztuk 31-50 sztuk 51-100 sztuk dolnośląskie 4 945 810 193 110 kujawsko-pomorskie 12 500 4 241 1 216 445 lubelskie 33 979 3 801 767 295 lubuskie 1 936 682 194 113 łódzkie 27 540 5 518 1 120 401 małopolskie 39 170 1 505 154 33 mazowieckie 57 417 14 680 4 078 1 509 opolskie 3 451 710 212 126 podkarpackie 22 713 804 130 34 podlaskie 18 873 10 293 4 642 2 000 pomorskie 8 875 1 665 497 239 śląskie 7 860 1 073 243 117 świętokrzyskie 22 198 1 521 197 59 warmińsko-mazurskie 9 548 4 953 1 759 866 wielkopolskie 21 949 6 356 1 968 1 006 zachodniopomorskie 2 706 911 273 110 POLSKA 295 660 59 523 17 643 7 463 Województwo 101-200 sztuk 201-300 sztuk 301-400 sztuk pow. 400 sztuk dolnośląskie 42 16 10 14 kujawsko-pomorskie 110 26 12 18 lubelskie 55 6 1 5 lubuskie 29 8 2 9 łódzkie 61 4 5 5 małopolskie 6 2 2 2 mazowieckie 227 27 8 5 opolskie 62 9 5 16 podkarpackie 8 3 1 1 podlaskie 308 24 4 5 pomorskie 33 15 5 10 śląskie 39 11 4 5 świętokrzyskie 8 2 1 0 warmińsko-mazurskie 171 31 13 14 wielkopolskie 311 79 34 40 zachodniopomorskie 36 13 7 14 POLSKA 1 506 276 114 163
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I Rynek Mleka I/2017 Ocena użytkowości styczeń 2017 RO Parzniew - krowy RO Poznań - krowy 400000 390000 380000 210000 205000 370000 360000 200000 350000 340000 195000 2017 2017 RO Bydgoszcz - krowy 180000 178000 176000 174000 172000 170000 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2017 11450 11400 11350 11300 RO Parzniew - stada 4400 4300 4200 RO Poznań - stada 11250 11200 4100 4000 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2017 2017 RO Bydgoszcz - stada 4500 4450 4400 4350 4300 4250 4200 4150 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2017
Ocena użytkowości 2016-2017 450000 400000 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 0 Krowy I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2017 Parzniew Poznań Bydgoszcz 12000 Stada 10000 8000 6000 4000 2000 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I Parzniew Poznań Bydgoszcz 2017
Skup mleka 20150 Skup mleka 20100w styczniu wyniósł 921,6 mln l 20050 W porównaniu z grudniem 20000 19950 19900 19850 19800 19750 19700 STADA W porównaniu ze styczniem 2016 r. 3,4% 3,9% 19650 W okresie od stycznia do grudnia 2016 roku do podmiotów skupowych trafiło 19600 10799,8 mln l I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII W porównaniu z rokiem 2015 2,1% Skup mleka w Polsce w latach 2013 2017 (mln kg) 1050 1000 950 900 850 800 750 700 2013 2014 2015 2016 2017 650 600 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Zestawienie ilości skupionego mleka w okresie I 2017 r. w tys. litrów Województwo wg siedziby jednostki skupującej wg siedziby producenta różnica w ilościach skupionego mleka różnica w procentach Polska 921 634 921 634 x x dolnośląskie 4 216 13 297-9 081-68,3% kujawsko-pomorskie 46 348 68 835-22 487-32,7% lubelskie 59 972 48 204 11 768 24,4% lubuskie 14 566 6 443 8 123 126,1% łódzkie 81 681 68 908 12 773 18,5% małopolskie 11 484 10 352 1 132 10,9% mazowieckie 161 888 196 043-34 155-17,4% opolskie 18 282 22 183-3 901-17,6% podkarpackie 3 844 9 271-5 427-58,5% podlaskie 317 236 197 599 119 637 60,5% pomorskie 12 821 25 730-12 909-50,2% śląskie 13 704 19 137-5 433-28,4% świętokrzyskie 26 097 14 644 11 453 78,2% warmińsko-mazurskie 22 078 65 375-43 297-66,2% wielkopolskie 122 369 144 713-22 344-15,4% zachodniopomorskie 5 048 10 900-5 852-53,7%
Austria Belgia Dania Finlandia Francja Niemcy Grecja Irlandia Włochy Luksemburg Holandia Portugalia Hiszpania Szwecja ielka Brytania Czechy Estonia Cypr Łotwa Litwa Węgry Polska Słowenia Słowacja Bułgaria Rumunia Chorwacja Niemcy Francja Holandia Wielka Brytania Polska Włochy Hiszpania Dania Belgia Austria Szwecja Czechy Finlandia Irlandia Portugalia Węgry Litwa Rumunia Słowenia Łotwa Estonia Grecja Słowacja Bułgaria Chorwacja Luksemburg Cypr Rynek Mleka I/2017 Skup mleka w Unii Europejskiej W grudniu 2016 roku do mleczarni w UE 28 trafiło 11 754,48 mln litrów mleka. 2,9% niż rok wcześniej Pięciu największych producentów (Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Holandia, Polska) skupiło w analizowanym miesiącu łącznie 7 137 mln litrów mleka ( o 4,7% mniej niż w grudniu 2015 r.), co stanowi 64,2% całego mleka skupionego w UE. 2500 2000 Grudzień 2016 1500 1000 500 0 130,00 % zmiana skupu IV kw 2015/2016 110,00 90,00 70,00 50,00
dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko- wielkopolskie zachodniopomorskie Rynek Mleka I/2017 Ceny mleka w skupie Na skutek utrzymującej się w I połowie 2016 roku dekoniunktury na światowym rynku mleka ceny zbytu artykułów mleczarskich, a w konsekwencji ceny skupu mleka wykazywały tendencje spadkowe. Dopiero w II półroczu wraz z ożywieniem popytu, głównie ze strony Chin, odnotowano wzrost cen. Jednak w styczniu bieżącego roku odnotowano delikatny spadek cen surowca. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w styczniu 2017 r. średnia cena mleka w skupie wynosiła 132,03 zł/hl i była o 2,9% niższa niż przed miesiącem ale o 18,1% wyższa niż w analogicznym miesiącu 2015 roku. Zróżnicowanie cen netto skupu mleka jest bardzo wyraźne w województwach. W styczniu 2017 roku najniższą cenę otrzymywali producenci z województw: małopolskiego 119,62 zł/hl, łódzkiego 121,43 zł/hl, podkarpackiego 124,04 zł/hl. Natomiast najwyższa cena mleka była wypłacana w województwach: podlaskim 136,93 zł/hl, dolnośląskim 136,42 zł/hl oraz warmińsko - mazurskim 136,05 zł/hl. 140,00 135,00 130,00 125,00 120,00 115,00 110,00 W porównaniu z grudniem 2016 2,9% W porównaniu ze styczniem 2016 roku 18,1% Ceny w Polsce w latach 2013 2017 zł/hl 160 150 140 130 120 110 100 90 80 2013 2014 2015 2016 2017
Cypr Malta Finlandia Holandia Belgia Irlandia Szwecja Włochy Austria Luksemburg Niemcy Dania Francja Estonia Chorwacja Grecja Polska Bułgaria Rumunia Łotwa Hiszpania Wlk. Brytania Litwa Portugalia Węgry Słowacja Słowenia Czechy Rynek Mleka I/2017 Cena skupu mleka w Unii Europejskiej Średnia cena mleka w grudniu 2016 r 70 60 50 40 30 20 10 0 33,05 EUR/100 kg 3,7 % niż w listopadzie 7,8 % niż rok temu Firma Kraj V`16 VI`16 VII`16 VIII`16 IX`16 X`16 XI`16 XII`16 Belgomilk (Milcobel) Belgia 22,27 22,27 22,27 25,01 27,51 30,02 33,51 36,02 Alois Muller Niemcy 22,17 22,66 23,65 24,64 25,63 28,6 31,57 31,82 DMK Niemcy 21,23 20,24 20,24 20,24 22,41 27,37 29,35 30,34 Arla Foods Denmark Dania 25,81 24,54 24,51 24,51 25,72 27,72 29,69 31,67 Bongrain CLE Francja 29 28,86 28,86 28,86 28,86 29,98 30,66 32,12 Danone Francja 30,68 31,14 31,55 30,98 30,85 31,79 32,5 32,37 Lactalis Francja 27,87 27,75 27,48 29,87 30,36 30,36 31,33 31,83 Sodiaal Francja 29,22 28,96 28,96 30,41 30,41 30,4 30,4 31,28 Dairy Crest Davidstow W. Brytania 23,62 23,3 24,5 24,09 27,02 27,39 28,74 31,05 Glanbia Irlandia 21 21 21,02 23 24,99 26,97 28,97 29,89 Kerry Irlandia 22,93 22,93 22,93 25,34 26,3 28,22 29,19 29,14 Granarolo Włochy 36,35 36,35 36,35 36,35 36,35 36,35 36,35 36,35 DOC Cheese Holandia 21,25 20,25 20,25 20,25 22,46 25,48 29,51 30,51 Friesland - Campina Holandia 24,24 24,24 24,24 24,24 25,46 28,37 32,03 36,39 ŚREDNIA 25,35 25,14 25,39 26,19 27,36 29,13 30,86 32,09 Fonterra NZ 20,11 22,86 25,96 28,46 28,76 32,31 32,96 33,23 USA US 28,83 30,11 35,05 38,05 36,77 33,74 37,78 41,34
Produkcja artykułów mleczarskich W efekcie zwiększonej podaży mleka oraz wzrostu popytu eksportowego krajowi wytwórcy w 2016 roku zwiększyli produkcje serów, masła i mleka płynnego. W okresie styczeńgrudzień 2016 roku wyprodukowano 444 tys. ton serów niedojrzewających i twarogów oraz 322 tys. ton serów podpuszczkowych dojrzewających, w obu przypadkach o blisko 6% więcej niż w roku 2015. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego produkcja masła w 2016 roku osiągnęła poziom 203 tys. ton i była o 7% wyższa niż rok wcześniej. Produkcja mleka płynnego (łącznie z mlekiem przerzutowym do dalszej produkcji) wynosiła 3,2 mln ton, o 5% więcej niż w 2015 r. W ciągu dwunastu miesięcy 2016 r. ograniczono produkcję mleka w proszku. Odtłuszczonego mleka w proszku wyprodukowano o 5% mniej, tj. 154 tys. ton, a pełnego o 23% tj. 35 tys. ton. W 2016 roku na poziomie niższym niż w roku 2015 utrzymywano produkcję galanterii. Produkcja jogurtów spadła o 9% i wynosiła 392 tys. ton. Produkcje śmietany niezagęszczonej zmniejszono o 4% tj. do poziomu 348 tys. ton. 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 250 200 150 100 50 SERY 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 dojrzewające MLEKO W PROSZKU niedojrzewające 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 OMP MASŁO PMP 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Produkcja w grudniu 2016 r. Sery podpuszczkowe 32,4 tys. ton O 16,4% więcej niż w listopadzie i o 23,6% więcej niż w analogicznym miesiącu 2015 roku Odtłuszczone mleko w proszku 10,6 tys. ton O 66,2% więcej niż w listopadzie ale o 20,2% mniej niż w analogicznym miesiącu 2015 roku Masło 17,5 tys. ton O 18,7% więcej niż w listopadzie i o 0,7% więcej niż w analogicznym miesiącu 2015 roku Ceny artykułów mleczarskich Od drugiej połowy 2016 roku ceny produktów mleczarskich wykazywały tendencje wzrostowe. W grudniu cena masła w blokach ukształtowała się na poziomie 19,72 zł/kg i była o 3% wyższa niż w listopadzie oraz o 42% wyższa niż w analogicznym okresie 2015 roku. Za ser Gouda przetwórcy otrzymywali 15,43 zł/kg tj. o 0,1% więcej niż miesiąc wcześniej i o 30% więcej niż w roku 2015. W tym czasie ser Edamski kosztował 15,79 zł/kg, o 1,6% więcej niż w listopadzie i o 27,1% więcej niż w analogicznym miesiącu 2015 r. Cena odtłuszczonego mleka w proszku w grudniu ukształtowała się na poziomie 8,97 zł/kg tj. o 4% więcej niż w poprzednim miesiącu i o 18% więcej niż przed rokiem. 22 20 18 16 14 12 10 15,5 14,5 13,5 12,5 11,5 10,5 9,5 8,5 7,5 6,5 Masło I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2014 2015 2016 OMP I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2014 2015 2016
Tygodniowe notowania cen produktów mleczarskich 23 29.01.2017 Masło w blokach 17,66 zł/kg, o 3% taniej niż tydzień wcześniej i o 7% taniej niż przed miesiącem. Masło konfekcjonowane 19,29 zł/kg, o 0,3% taniej niż w poprzednim notowaniu i o 2,5% taniej niż miesiąc wcześniej. OMP 8,54 zł/kg, o 0,4% drożej niż tydzień wcześniej, ale o 3% taniej niż w grudniu 2015 r. PMP 12,58 zł/kg, o 1,5% taniej niż w poprzednim notowaniu, ale o 7% drożej niż w poprzednim miesiącu. Ser Edamski 14,73 zł/kg, o 1% więcej niż w poprzednim notowaniu. Ser Gouda 14,15 zł/kg, o 2% mniej niż tydzień wcześniej. 06 12.02 2017 Masło w blokach 16,34 zł/kg, o 2% taniej niż tydzień wcześniej i o 11% taniej niż przed miesiącem. Masło konfekcjonowane 17,78 zł/kg, o 4% taniej niż w poprzednim notowaniu i o 9% taniej niż miesiąc wcześniej. OMP 8,36 zł/kg, o 1% mniej niż tydzień wcześniej i o 4% mniej niż przed miesiącem. PMP 11,74 zł/kg, o 3% taniej niż w poprzednim notowaniu, oraz o 3,5% taniej niż w poprzednim miesiącu. Ser Edamski 13,79 zł/kg, o 4% mniej niż w poprzednim notowaniu, oraz o 6% mniej niż przed miesiącem. Ser Gouda 13,29 zł/kg, o 7% mniej niż tydzień wcześniej, oraz 10% mniej niż przed miesiącem. 30.01 05.02.2017 Masło w blokach 16,70 zł/kg, o 5% taniej niż tydzień wcześniej i o 8% taniej niż przed miesiącem. Masło konfekcjonowane 18,48 zł/kg, o 4% taniej niż w poprzednim notowaniu i o 6% taniej niż miesiąc wcześniej. OMP 8,41 zł/kg, o 1,5% taniej niż tydzień wcześniej i o 3% taniej niż przed miesiącem. PMP 12,08 zł/kg, o 4% taniej niż w poprzednim notowaniu, ale o 4% drożej niż w poprzednim miesiącu. Ser Edamski 14,37 zł/kg, o 2% mniej niż w poprzednim notowaniu i o 1% mniej niż przed miesiącem. Ser Gouda 14,27 zł/kg, o 1% więcej niż tydzień wcześniej, ale o 3% mniej niż przed miesiącem. 13 19.02.2017 Masło w blokach 16,24 zł/kg, o 1% taniej niż tydzień wcześniej i o 11% taniej niż przed miesiącem. Masło konfekcjonowane 17,75 zł/kg, o 8% taniej niż miesiąc wcześniej. OMP 8,42 zł/kg, o 1% więcej niż tydzień wcześniej, ale o 1% mniej niż przed miesiącem. PMP 11,78 zł/kg, o 0,4% drożej niż w poprzednim notowaniu, ale o 8% taniej niż w poprzednim miesiącu. Ser Edamski 13,72 zł/kg, o 6% mniej niż przed miesiącem. Ser Gouda 13,51 zł/kg, o 2% drożej niż tydzień wcześniej, ale 7% taniej niż przed miesiącem.
Ceny artykułów mleczarskich na rynkach zagranicznych Masło Ceny masła Masło u światowych eksporterów wykazywały tendencję W Oceanii wzrostową. cena wynosiła W USA 4 na 425 dzień USD/t 23 grudnia (4 094 2016 EUR/t) r. cena i była tego o 1% tłuszczu wyższa osiągnęła niż przed poziom miesiącem 4 955 i o USD/t 45% wyższa (4 744 EUR/t), niż przed o 10% rokiem. wyższy W portach niż przed Europy mie siącem i o 10% więcej niż przed rokiem. W portach Zachodniej na początku lutego 2017 r. cena masła Europy Zachodniej cena ukształtowała się na pozio mie ukształtowała 4 688 USD/t się (4 na 488 poziomie EUR/t) i 4 była 363 o USD/t 0,3% niższa (4 037 niż EUR/t) w listopadzie, o 5% niższym ale o aż niż o 51% w wyższa styczniu, niż ale rok o temu 47% wyższym niż w analogicznym miesiącu 2016 r. W USA tłuszcz zbywano po 4 635 USD/t (4 335 EUR/t), tj. o 5,5% taniej niż przed miesiącem i o 0,4% taniej niż przed rokiem. Mleko w proszku W Oceanii cena OMP na początku lutego wynosiła 2 400 USD/t (2 221 EUR/t) i była o 32% wyższa w ujęciu rocznym. W portach Europy Zachodniej cena OMP wynosiła 2 225 USD/t (2 059 EUR/t) tj. o 27% więcej niż w analogicznym okresie 2016 r. W USA odtłuszczone mleko w proszku zbywano po 2 194 USD/t (2 125 EUR/t), tj. o 5% taniej niż miesiąc wcześniej, ale o 37% drożej niż przed rokiem. W portach Europy Zachodniej pełne mleko w proszku zbywano po 3 275 USD/t (3 031 EUR/t), a w Oceanii po 3 188 USD/t (2 949 EUR/t), odpowiednio o 0,4% i 0,8% taniej w relacji miesięcznej, ale o 51-52% drożej w relacji rocznej. Ser Cheddar W Oceanii utrzymuje się wzrostowa tendencja cen sera Cheddar. Na dzień 3 lutego 2017 r. cena tego produktu wynosiła 3 775 USD/t (3 493 EUR/t), o 1% więcej niż na początek stycznia i o 21% więcej niż w analogicznym miesiącu 2016 roku. W USA ceny sera od końca listopada zaznaczyły tendencje spadkowe. Na początek lutego tona tego artykułu mleczarskiego kosztowała 3 549 UDS (3 320 EUR/t), tj. o 7% mniej niż w styczniu, ale o 8% więcej niż w lutym 2016 roku.
Handel zagraniczny Wzrost globalnego popytu na produkty mleczarskie i wzrost ich ceny na rynkach światowych w II polowie 2016 r. nie zrekompensowały spadku obrotów zagranicznych produktami mleczraskimi notowanego w I półroczu 2016 r. W efekcie w 2016 r. wolumen wywozu przetworów mleczarskich zmniejszył sie o 4%, do 3,7 mld litrów w ekwiwalencie mleka surowego. Wpływy uzyskane z eksportu również obniżyły się o 4%, do 1,6 mld EUR. W 2016 roku na poziomie niższym niz w 2015 r. utrzymywał się wywóz odtłuszczonego mleka w proszku (spadek o 25%, 82 tys. ton), pełnego mleka w proszku (spadek o 24%, 18 tys. ton), jogurtów i napojów fermentowanych (spadek o 10%, 92 tys. ton), serwatki (spadek o 7%, 222 tys. ton), lodów (spadek o 3%, 46 tys. ton). Zwiększył się natomiast eksport mleka płynnego i śmietany (wzrost o 15%, 603 tys. ton), masła i tłuszczów mlecznych (wzrost o 9%, 45 tys. ton), serów i twarogów oraz kazeiny (wzrost o 41%, 3,4 tys. ton). O 8% zwiększono eksport serów niedojrzewających (90 tys. ton), a o 2% serów dojrzewających (144 tys. ton) Równocześnie wzrósł import wiekszości artykułów mleczarskich. Wyjątkiem była serwatna, której przywieziono o 16% mniej. W największym stopniu wzrósł import jogurtów i napojów fermentowanych o 63%, odtłuszczonego i pełnego mleka w proszku, odpowiednio o 36% i 29%, oraz kazeiny o 35%. Przywóz masła i tłuszczów mlecznych oraz serów niedojrzewających zwiększono po 20%, mleka płynnego i śmietany o 19%, lodów o 11%, a serów dojrzewających o 7%. Ogółem w 2016 roku wolumen przywozu byl o 9% większy niz rok wcześniej i osiągnął poziom 1,7 mld litrów, a jego wartość wzrosła o 11%, do poziomu 0,9 mld EUR. Wolumen eksportu w 2016 roku 4% 3,7 mld litrów Wpływy z eksportu w 2016 roku 4% 1,6 mld EUR Wolumen importu w 2016 roku 9% 1,7 mld litrów Wpływy z importu w 2016 roku 11% 0,9 mld EUR
Działania wspierające rynek mleka Działanie 1. Zakupy interwencyjne OMP Unijni przedsiębiorcy mają możliwość lokowania OMP w ramach zakupów interwencyjnych do 30 września 2017 r. W wyniku wzrostu cen w II połowie roku nie było zainteresowania tym mechanizmem. Łącznie w latach 2015-2016 wolumen OMP zgłoszony do interwencji osiągnął poziom 351 tys. ton. W Polsce Agencja Rynku Rolnego zawarła umowy na 35,9 tys. ton OMP. Działanie 2. Sprzedaż OMP z zapasów interwencyjnych Komisja Europejska rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2016/2080 z dnia 25 listopada 2016 r. otworzyła sprzedaż odtłuszczonego mleka w proszku w drodze procedury przetargowej. W ramach pierwszego przetargu częściowego sprzedano 40 ton OMP (po 20 ton z Niemiec i Wielkiej Brytanii) po cenie minimalnej 215,10 EUR/100 kg. W ramach kolejnych czterech przetargów, termin składania ofert dla ostatniego z nich upłynął 21 lutego 2017 r., Komisja Europejska nie przyjęła złożonych ofert i nie ustaliła minimalnej ceny sprzedaży odtłuszczonego mleka w proszku. Działanie 3. Prywatne przechowywanie OMP Mechanizm doplat do prywatnego przechowywania odtłuszczonego mleka w proszku realizowano do końca lutego 2017 roku. W 2017 roku w UE do tego mechanizmu zaoferowano łącznie 17,8 tys. ton OMP w Belgii (6,5 tys. ton), Holandii (7,7 tys. ton), w Niemczech (3,6 tys. ton). Uzwględniając ilości wycofane w unijnych magazynach na koniec roku 2016 znajdowało się 66 tys. ton odtłuszczonego mleka w proszku objętego tym mechanizmem. Działanie 4. Program Mleko w szkole Od akcesji Polski do Unii Europejskiej promowana jest konsumpcja mleka i jego przetworów w przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach średnich. Dzieci młodzież, które uczestniczą w programie mogą spożywać mleko białe i smakowe, twarożki, sery i jogurty. W roku szkolnym 2016/2017 tj. od 1 września 2016 r. do 19 lutego 2017 r. Agencja Rynku Rolnego wydatkowała na ten cel, łącznie ze środków unijnych i krajowych 36,6 mln zł. Ogółem od akcesjo Polski do Unii Europejskiej do 19 lutego bieżącego roku na program Mleko w szkole wypłacono 1,46 mld zł (w tym 29,4 mln zł stanowiły środki pochodzące z Funduszu Promocji Mleka.
Działanie 4. Fundusz Promocji Mleka Agencja Rynku Rolnego obsługuje FPM. Środki zgromadzone w funduszu są wykorzystywane na wsparcie marketingu rolnego, wzrostu spożycia oraz na promocję mleka i jego przetworów. W 2016 roku na rachunku funduszu zgromadzono 8,7 mln zł. Ze środków funduszu współfinansowano m.in.: program Mleko w szkole, kampanię informacyjno-promocyjną Trade Milk, oraz targi i wystawy, akcje promocyjne i informacyjno-edukacyjne, szkolenia oraz działania promocyjne poza granicami Polski. Działanie 5. Zapasy masła i serów Unijne zapasy masła zgromadzone w ramach mechanizmu dopłat do prywatnego przechowywania na koniec 2016 roku wyniosły 24,7 tys. ton, a serów 15,1 tys. ton i były odpowiednio o 52% i 44% mniejsze niż na koniec 2015 roku. Działanie 6. Pomoc KE na ograniczenie produkcji mleka W 2016 r. KE uruchomiła pomoc dla unijnych producentów mleka, którzy dobrowolnie ograniczą produkcję mleka krowiego. Kwotę przewidzianą dla całej Unii ustalono na poziomie 150 mln EUR. W Polsce na I okres ograniczenia dostaw mleka w ARR pozytywnie rozpatrzono 3,8 tys. wniosków, natomiast na drugi okres około 766 wniosków. Łącznie do udzielenia pomocy na I lub II okres ograniczenia produkcji mleka krowiego w kraju zakwalifikowano 4,5 tys. producentów, co stanowi około 8% wnioskodawców w całej Unii Europejskiej. Dopuszczona wielkość ograniczenia wyniosła 54,4 mln kg (5% łącznego ograniczenia w UE). Ze wstępnych danych ARR wynika, że 2 200 rolników otrzymało pozytywną decyzje o wypłacie płatności. Rzeczywista wielkość ograniczenia produkcji wynosi około 20 mln kg, co stanowi 40% wielkości zadeklarowanej.
Dorota Śmigielska d.smigielska@pfhb.pl