Rynek mleka. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015. niedojrzewających i twarogów oraz jogurtów. Ograniczono natomiast produkcję

Transkrypt

1 mln kg tys. ton tys. ton Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015 Czynniki podażowo-popytowe Skup mleka surowego W zbliżającym się do końca, ostatnim już roku kwotowym 2014/2015, w grudniu 2014 r. i styczniu 2015 r. tempo wzrostu dostaw mleka do skupu uległo spowolnieniu. W styczniu 2014 r. (według danych przekazywanych do OT ARR przez podmioty skupujące) producenci dostarczyli 857 mln kg mleka, o 1,7% więcej niż w grudniu 2014 r. i o 0,6% więcej niż przed rokiem. Od początku roku kwotowego 2014/2015 (tj. od kwietnia 2014 r. do stycznia 2015 r.) łącznie skupiono około 8,9 mld kg mleka (po przeliczeniu na mleko o referencyjnej zawartości tłuszczu), o 5,3% więcej niż w tym samym okresie roku kwotowego 2013/2014. Stopień wykorzystania kwot indywidualnych przysługujących dostawcom hurtowym po dziesięciu miesiącach bieżącego roku kwotowego wyniósł około 89,52%, a szacunkowy stopień wykorzystania kwoty krajowej dostaw 89,20% Źródło: dane ARR Referencyjne dostawy mleka do skupu IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III 2013/ /2015 Produkcja artykułów mleczarskich Rynek mleka Na początku 2015 r. odnotowano dalszy wzrost produkcji odtłuszczonego mleka w proszku. Wzrosła także produkcja masła, serów niedojrzewających i twarogów oraz jogurtów. Ograniczono natomiast produkcję serów podpuszczkowych dojrzewających, śmietany niezagęszczonej i pełnego mleka w proszku. W styczniu br. w krajowych proszkowniach (według GUS), podobnie jak w grudniu 2014 r., wyprodukowano 12,5 tys. ton OMP. Był to jednak poziom o 12,5% wyższy niż przed rokiem. Produkcja masła ukształtowała się na poziomie (według GUS) około 17 tys. ton, o 4% wyższym niż w grudniu 2014 r. i o 7% wyższym niż rok wcześniej. Serów podpuszczkowych dojrzewających wyprodukowano (według GUS) niecałe 24 tys. ton, o 13% mniej niż w grudniu 2014 r. i o 10% mniej niż w styczniu 2014 r. Agencja Rynku Rolnego Produkcja odtłuszczonego mleka w proszku I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII ,0 16,5 16,0 15,5 15,0 14,5 14,0 13,5 13,0 12,5 Produkcja masła I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

2 mln euro tys. ton Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/ Produkcja serów podpuszczkowych dojrzewających I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Polski handel zagraniczny mlekiem i produktami mleczarskimi Polski sektor mleczarski od lat z powodzeniem zagospodarowuje nadwyżkę podaży surowca, kierując co czwarty skupiony litr mleka na eksport. Od akcesji Polski do UE wartość eksportu produktów mleczarskich wzrosła prawie trzykrotnie i w 2014 r. stanowiła blisko 9% eksportu polskiego sektora rolno-żywnościowego. W 2014 r., obroty produktami mleczarskimi 1 osiągnęły rekordowo wysoki poziom, pomimo niższych niż w 2013 r. cen uzyskiwanych w eksporcie. Ogółem wartość wywozu mleka i jego przetworów wyniosła 1,9 mld EUR i była o 11% wyższa niż w 2013 r. Wolumen eksportu produktów mleczarskich (w przeliczeniu na mleko surowe) ukształtował się na poziomie 2,8 mld litrów, o 25% wyższym niż w 2013 r. i około 2 razy wyższym niż w roku Przywóz ukształtował się na poziomie 1,5 mld litrów, o 22% wyższym niż przed rokiem i 7 razy wyższym niż w roku akcesji Polski do UE. W 2014 r. saldo handlu zagranicznego produktami mleczarskimi zwiększyło się do 1,3 mld litrów mleka z 1,0 mld litrów w roku Od momentu wprowadzenia (w sierpniu w 2014 r.) przez Rosję embarga na produk- 1 Wyniki polskiego handlu zagranicznego zostały obliczone przez analityków ARR na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów. ty mleczarskie m.in. z UE, wyniki polskiego handlu zagranicznego tymi produktami ulegały stopniowemu pogorszeniu. W okresie sierpień grudzień 2014 r. wartość wywozu produktów mleczarskich z Polski była o 5% mniejsza niż rok wcześniej. Natomiast przed wprowadzeniem embarga (tj. w okresie pierwszych siedmiu miesięcy 2014 r.) była o 23% większa. Produkty mleczarskie są eksportowane przede wszystkim do krajów UE, chociaż udział tych krajów w wartości wywozu w 2014 r. zmniejszył się o 8 punktów procentowych i wyniósł 66%. Po utracie ważnego rynku zbytu jakim była Rosja i ograniczeniu eksportu na Ukrainę, udział krajów WNP w eksporcie polskich produktów zmniejszył się do 8% z 11% w 2013 r. Łączna wartość wywozu produktów mleczarskich do krajów WNP w 2014 r. była o 18% niższa niż rok wcześniej i wyniosła 155 mln EUR. Jednocześnie znacząco (do 480 mln EUR, tj. o 93%) wzrósł eksport do pozostałych krajów m.in.: do Algierii (wzrost 6,6 razy, do 138 mln EUR), Chin (66%, do 46 mln EUR), Arabii Saudyjskiej (18,5%, 26 mln EUR), Indonezji (15%, 20 mln EUR), na Kubę (4,3 razy, 18 mln EUR), do Egiptu (47%, 17,5 mln EUR), Malezji (69%, 17 mln EUR), na Filipiny (79%, 16 mln EUR), do Tajlandii (2,2 razy, 15 mln EUR), Nigerii (2,5 razy, 13 mln EUR). W 2014 r. udział krajów Agencja Rynku Rolnego Polski handel zagraniczny produktami mleczarskimi* Eksport Import Saldo *z kazeiną Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych IERiGŻ-PIB i wstępnych danych Ministerstwa Finansów 784

3 pozaunijnych nienależących do WNP w strukturze geograficznej wywozu wzrósł do 25,5% z 15% w 2013 r. Struktura geograficzna eksportu produktów mleczarskich * z Polski w 2014 r. UE 66% Pozostałe kraje 15% Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych MF Arabia Saudyjska 1% Chiny 3% Algieria 7% Unijny handel zagraniczny produktami mleczarskimi Według wstępnych danych Komisji Europejskiej w 2014 r., eksport trwałych produktów mleczarskich z UE (z wyjątkiem serów) był większy niż w 2013 r. Największy wzrost eksportu (o 62%) zanotowano w przypadku OMP, którego w 2014 r. poza granice UE wywieziono 657 tys. ton. Wywóz masła był o 19% większy niż w 2013 r. i osiągnął poziom 122 tys. ton, a eksport PMP wzrósł o 5%, do poziomu 393 tys. ton. Wolumen wywozu serów zmniejszył się natomiast o 8%, do 727 tys. ton. Skala przywozu trwałych produktów mleczarskich (masła, mleka w proszku i serów) do UE jest niewielka i stanowi jedynie uzupełnienie podaży wewnętrznej. Z danych KE wynika, że w 2014 r. przywóz masła wzrósł do poziomu 38 tys. ton z 23 tys. ton w 2013 r., a serów dojrzewających do 76 tys. ton z 75 tys. ton rok wcześniej. Import mleka w proszku był jeszcze mniejszy niż w latach poprzednich i wyniósł 2,3 tys. ton OMP i 1,2 tys. ton PMP wobec odpowiednio 5,0 tys. ton i 3,4 tys. ton w roku WSPARCIE RYNKU MLEKA WNP 8% *z kazeiną Dopłaty do prywatnego przechowywania W związku z rosyjskim embargiem we wrześniu 2014 r. w UE uruchomiono dopłaty do prywatnego przechowywania masła i odtłuszczonego mleka w proszku 2. Ze względu na sytuację rynkową Komisja Europejska rozporządzeniem wykonawczym 2015/303 3 przedłużyła okres składania wniosków o dopłaty do prywatnego przechowywania do 30 września 2015 r. Według danych Komisji Europejskiej 4 od 1 września 2014 r. do 8 marca 2015 r. do mechanizmu zaoferowano 48,3 tys. ton masła oraz 21,2 tys. ton OMP. Najwięcej masła zgłosili przedsiębiorcy w Holandii (45%), Irlandii (17%), Belgii i Francji (po 13%) oraz w Niemczech (6%), a OMP przedsiębiorcy w Niemczech (48%), Hiszpanii (22%) i na Litwie (14%). Mleko w szkole Agencja Rynku Rolnego realizuje program Mleko w szkole, który jest skierowany do dzieci uczęszczających do przedszkoli oraz uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich. Ma on na celu kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych wśród dzieci i uczniów. Dzieci uczestniczące w programie Mleko w szkole mogą spożywać mleko białe i smakowe o różnej zawartości tłuszczu, twarożki, sery i jogurty. W roku szkolnym 2014/2015, tj. od 1 września 2014 r. do 8 marca 2015 r. ARR wydatkowała na ten cel (łącznie ze środków unijnych i krajowych) 47,2 mln zł oraz 339 tys. zł z Funduszu Promocji Mleka (FPM). Ogółem od akcesji do 8 marca 2015 r. na program Mleko w szkole wydatkowano 1,17 mld zł (w tym 28,4 mln zł stanowiły środki pochodzące z FPM). 2 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 947 i nr 948 z 4 września 2014 r. 3 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/303 z dnia 25 lutego 2015 r. zmieniające rozporządzenia wykonawcze (UE) nr 947/2014 i (UE) nr 948/2014 w odniesieniu do ostatniego dnia składania wniosków o dopłatę do prywatnego przechowywania masła i odtłuszczonego mleka w proszku. 4 Źródło: European Milk Market Observatory. Data odczytu 12 marca 2015 r. Agencja Rynku Rolnego 3

4 zł/kg mln litrów zł/hl Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015 Ceny krajowe Tendencje cenowe Ceny skupu mleka (bez VAT) Po sukcesywnym wzroście cen skupu mleka w 2013 r., w roku 2014 notowano ich systematyczny spadek. Jednak w czwartym kwartale ub.r. dynamika tego spadku uległa spowolnieniu. Spadkowe tendencje cen skupu mleka utrzymały się również na początku 2015 r. W styczniu br. producenci za 100 litrów mleka surowego (według GUS) przeciętnie uzyskiwali 122,18 zł, o 1% mniej niż w grudniu 2014 r. i o 20,5% mniej niż w tym samym miesiącu 2014 r Skup i cena skupu mleka VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I skup cena skupu Najwyższe ceny za mleko płacono w woj. podlaskim 131,34 zł/hl i warmińskomazurskim 128,99 zł/hl, a najniższe w woj. łódzkim 113,01 zł/hl i małopolskim 114,79 zł/hl. W porównaniu z grudniem 2014 r. wzrost cen odnotowano jedynie w woj. warmińsko-mazurskim (1,4%) i podlaskim (1,2%). W pozostałych województwach ceny obniżyły się od około 1% (w świętokrzyskim i lubelskim) do 4,6% (w dolnośląskim) i 11,3% (w lubuskim). We wszystkich województwach cena mleka była niższa niż przed rokiem (o 14 27%). Ceny zbytu wybranych artykułów mleczarskich W styczniu 2015 r. wraz ze spadkiem cen skupu mleka, dalszej obniżce uległy również ceny głównych eksportowych produktów mleczarskich. W lutym koniunktura na światowym rynku mleka uległa poprawie. W styczniu 2015 r. za odtłuszczone mleko w proszku średnio uzyskiwano 8,43 zł/kg (według GUS cena z VAT) o 6% mniej niż w grudniu 2014 r. i o 40% mniej niż w styczniu 2014 r. Według danych z zakładów objętych monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w lutym br. za OMP płacono przeciętnie 7,90 zł/kg (bez VAT), o 5% więcej niż miesiąc wcześniej. Cena zbytu masła w blokach w styczniu 2015 r. (wg danych GUS cena z VAT) przeciętnie wynosiła 13,76 zł/kg i była o 3% niższa niż w poprzednim miesiącu i o 22% niższa niż w rok wcześniej. Według danych ZSRIR MRiRW w lutym br. cena masła w blokach w odniesieniu do stycznia br. wzrosła o 6% i wyniosła 12,58 zł/kg (bez VAT). Ser Edamski w styczniu 2015 r. (według danych GUS ceny z VAT) średnio w kraju zbywano po 13,25 zł/kg, o 5% taniej niż miesiąc wcześniej i o 26% taniej niż w styczniu 2014 r. Cena sera Gouda wyniosła 12,80 zł/kg i była o 2,5% niższa niż przed miesiącem i o 27% niższa niż przed rokiem. W lutym 2015 r. (według danych ZSRIR MRiRW ceny bez VAT) cena sera Gouda była nieznacznie (o 1 gr/kg) niższa niż w styczniu br. kształtując się na poziomie Agencja Rynku Rolnego 4 19,00 18,00 17,00 16,00 15,00 14,00 13,00 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 Ceny zbytu masła w blokach, OMP i sera Edamskiego (z VAT) VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I masło w blokach OMP ser Edamski

5 USD/tonę USD/tonę Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/ ,05 zł/kg. Jednocześnie ser Edamski potaniał o 2%, do 11,51 zł/kg. Ceny produktów mleczarskich na rynkach zagranicznych Od początku lutego 2015 r. na monitorowanych rynkach zagranicznych przeważały wzrosty cen głównych eksportowych produktów mleczarskich. Mleko w proszku (OMP i PMP) Najbardziej dynamicznie rosły ceny mleka w proszku. Na początku marca 2015 r. za odtłuszczone mleko w proszku w Oceanii płacono USD/t, o 16% więcej niż na początku lutego br. W portach Europy Zachodniej (baza FOB) cena tego proszku wyniosła USD/t, a w USA USD/t, odpowiednio o 8% i 9% więcej niż miesiąc wcześniej. Cena pełnego mleka w proszku w Oceanii w ciągu miesiąca wzrosła o 32%, do USD/t, a w portach Europy Zachodniej o 14%, do USD/t. Pomimo tak znacznego wzrostu ceny mleka w proszku na wyżej wymienionych rynkach światowych były niższe niż przed rokiem o 32 48% I 2014 Średnie miesięczne ceny odtłuszczonego mleka w proszku na wybranych rynkach zagranicznych II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2015 Oceania USA porty Europy Zachodniej (baza FOB) Źródło: opracowanie i obliczenia ARR na podstawie danych CLAL II Na rynku wewnętrznym UE w ostatnim tygodniu lutego 2015 r. przeciętna cena OMP osiągnęła poziom 2,18 EUR/kg, o 11% wyższy niż przed miesiącem. Jednocześnie cena ta była o 28,5% wyższa od ceny interwencyjnej (169,80 EUR/100 kg). Unijni producenci za PMP w końcu lutego br. uzyskiwali 2,69 EUR/kg, o 10% więcej niż przed miesiącem. Jednak w odniesieniu do notowań sprzed roku OMP było tańsze o 34%, a PMP o 28%. Masło w blokach Od listopada 2014 r. notowany jest dynamiczny wzrost cen masła w Oceanii. Na początku marca 2015 r. za tłuszcz ten uzyskiwano USD/t, o 9% więcej niż miesiąc wcześniej, jednak o 16% mniej niż przed rokiem. W portach Europy Zachodniej (baza FOB) cena masła 6 marca br. wynosiła USD/t i była o 7% wyższa niż przed miesiącem, ale o 24% niższa niż przed rokiem. Na wewnętrznym rynku UE w ostatnim tygodniu lutego 2015 r. za masło płacono 3,28 EUR/kg, o 11% więcej niż w porównywalnym okresie stycznia br., ale o 10% mniej niż rok wcześniej. Cena ta była wyższa od ceny interwencyjnej (221,75 EUR/100 kg) o 48%. Na początku marca br. odnotowano natomiast spadek cen masła w USA. Cena tego tłuszczu na giełdzie w Chicago była o 2,5% niższa niż miesiąc wcześniej i o 7% niższa niż przed rokiem kształtując się na poziomie USD/t. Ser Cheddar Ceny sera Cheddar w USA od początku 2015 r. utrzymują się na względnie stabilnym poziomie, ale są znacząco niższe niż rok wcześniej. Na początku marca za ten gatunek sera płacono USD/t, o niecałe 2% Agencja Rynku Rolnego Średnie miesięczne ceny masła na wybranych rynkach zagranicznych I 2014 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2015 Oceania USA porty Europy Zachodniej (baza FOB) Źródło: opracowanie i obliczenia ARR na podstawie danych CLAL II

6 więcej niż przed miesiącem, ale o 32% mniej niż w analogicznym okresie 2014 r. W Oceanii od roku utrzymuje się spadkowa tendencja cen sera Cheddar. 6 marca br. za ten produkt uzyskiwano USD/t, o 2% mniej niż przed miesiącem i o 30% mniej niż rok wcześniej. Na wewnętrznym rynku UE ceny sera Cheddar od początku 2015 r. wykazują tendencję wzrostową. W ostatnim tygodniu lutego br. za ser ten płacono 3,31 EUR/kg, o 3% więcej niż miesiąc wcześniej, ale o 18% mniej niż przed rokiem. Miesięczny skup i średnie ceny skupu mleka (bez VAT) wg GUS Okres Skup mleka Cena skupu mleka Skup sprawozdawczy ,4 x 6,0 119,78 x -1, I 759,6 2,6-1,2 123,48-1,8-2,7 Skup meldunkowy II 703,8-7,3-1,9 123,70 0,2-2,5 III 789,4 12,2-0,9 125,32 1,3-0,9 IV 793,1 0,5-4,4 126,34 0,8 5,8 V 865,4 9,1-1,6 125,71-0,5 7,9 VI 834,7-3,5-1,1 127,50 1,4 11,9 VII 866,0 3,8 2,8 129,80 1,8 14,8 VIII 841,8-2,8 0,7 132,97 2,4 17,8 IX 798,8-5,1 1,6 138,34 4,0 20,1 X 792,7-0,8 3,4 143,02 3,4 21,4 XI 745,8-5,9 5,2 150,03 4,9 23,3 XII 786,5 5,5 6,2 153,93 2,6 22,4 Skup sprawozdawczy ,0 x 0,6 135,64 x 13, I 809,2 2,9 6,5 153,65-0,2 24,4 Skup meldunkowy I-XII 2014* mln litrów zmiana wielkości skupu w % miesięczna II 757,3-6,4 7,6 151,65-1,3 22,6 III 852,3 12,6 8,0 150,31-0,9 19,9 IV 850,0-0,3 7,2 145,47-3,2 15,1 V 932,7 9,7 7,8 139,89-3,8 11,3 VI 910,8-2,3 9,1 135,73-3,0 6,5 VII 932,1 2,3 7,6 133,97-1,3 3,2 VIII 912,5-2,1 8,4 128,17-4,3-3,6 IX 865,7-5,1 8,4 124,68-2,7-9,9 X 842,6-2,7 6,3 124,38-0,2-13,0 XI 778,8-7,6 4,4 124,47 0,1-17,0 XII 814,5 4,6 3,6 123,48-0,8-19, ,6 x 7,2 136,63 x 2, I 824,6 1,2 1,9 122,18-1,1-20,5 roczna zł/hl zmiana ceny skupu w % miesięczna roczna Skup meldunkowy Skup sprawozdawczy - raportowany za okresy miesięczne, realizowany przez osoby prawne i samodzielne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. - raportowany za okresy półroczne z uwzględnieniem korekt wynikających ze sprawozdawczości obejmującej również skup realizowany przez osoby fizyczne prowadzące skup o wartości przekraczającej w okresie półrocznym 10 tys. zł. * Skup meldunkowy skorygowany o dane sprawozdawcze za I półrocze 2014 r. Agencja Rynku Rolnego 6

7 Produkcja masła, odtłuszczonego mleka w proszku oraz serów podpuszczkowych dojrzewających Okres 2012* 172,0 x 1,6 116,0 x 1,3 312,7 x 11, I 14,8-3,0-4,6 6,4-9,6-29,3 25,5 7,9 5,4 2013* II 12,7-13,9-8,3 6,2-3,3-8,7 24,0-5,8 2,0 III 15,2 18,9 7,7 7,0 12,5-4,4 25,2 4,8 4,2 IV 14,4-5,1 2,4 9,2 31,3-14,9 25,2-0,1 0,3 V 13,5-6,0-5,7 11,7 27,3-3,4 23,9-5,0-3,2 VI 13,5 0,0-8,8 11,7 0,2-16,8 25,4 6,2-0,1 VII 14,6 8,1 1,4 10,3-11,8-20,1 25,9 1,8-1,4 VIII 13,7-6,7-5,3 8,4-18,9-34,0 27,5 6,3-4,9 IX 14,3 4,5 0,7 8,2-2,1-11,2 25,4-7,5-2,1 X 14,3 0,1 3,9 7,8-4,3-1,2 26,0 2,3-3,4 XI 13,1-8,5 1,3 6,0-23,8 7,5 25,3-2,9-0,6 XII 16,8 28,2 11,4 9,3 56,3 31,4 25,6 1,6 8,4 172,5 x 0,1 108,3 x -6,7 312,9 x 0, I 15,5-7,6 4,7 11,1 19,6 73,9 26,2 2,3 2,7 I-XII 2014 w tys. ton II 13,0-16,1 2,0 11,7 5,3 89,2 22,3-14,9-7,1 III 15,2 16,4 0,1 13,8 17,3 97,3 25,5 14,3 1,2 IV 14,5-4,7 0,5 16,0 16,1 74,6 24,3-4,6-3,5 V 15,1 4,4 11,6 17,8 11,2 52,4 26,3 8,4 10,1 VI 14,8-2,2 9,3 18,2 2,4 55,7 26,4 0,4 4,1 VII 15,9 7,6 8,4 16,9-7,4 63,5 29,2 10,5 12,9 VIII 14,7-7,4 7,7 14,4-14,4 72,7 25,7-11,9-6,4 IX 16,0 8,5 11,8 15,1 4,5 84,2 25,2-2,0-0,8 X 14,9-6,9 4,1 12,6-16,5 60,8 25,8 2,1-0,9 XI 15,3 2,7 16,8 10,0-20,8 67,2 21,5-16,6-14,9 XII 16,0 4,8-4,5 12,5 25,5 34,2 27,2 26,7 6,2 181,0 x 5,8 170,0 x 66,8 306,0 x 0, I 16,7 4,2 7,2 12,5 0,2 12,5 23,6-13,2-9,9 Produkcja z przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 49 osób. * produkcja z przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 9 osób Produkcja masła Produkcja odtłuszczonego mleka w proszku zmiana wielkości produkcji w % zmiana wielkości produkcji w % zmiana wielkości produkcji w % w tys. ton w tys. ton miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna Agencja Rynku Rolnego 7 Produkcja serów podpuszczkowych dojrzewających

8 Okres 2012 w blokach Miesięczne ceny zbytu masła, odtłuszczonego mleka w proszku i serów podpuszczkowych dojrzewających (z VAT) konfekcjonowane miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna 14,03 x -13,2 15,95 x -7,3 10,04 x 0,4 14,19 x 1,3 14,20 x 0, I 15,00-2,5-8,9 16,14-2,1-8,6 11,41 0,4 9,9 14,76 0,0-0,6 15,17 0,2 2,0 I-XII 2013 II 14,71-1,9-2,5 15,83-1,9-7,9 11,51 0,9 14,2 14,70-0,4-0,1 15,01-1,1 1,8 III 14,75 0,3 2,9 15,85 0,1-5,3 11,48-0,3 17,5 14,68-0,1 0,5 14,99-0,1 2,7 IV 15,15 2,7 10,3 16,02 1,1-0,1 12,22 6,4 32,8 14,72 0,3 2,7 15,04 0,3 5,2 V 16,09 6,2 25,9 16,55 3,3 9,5 13,05 6,8 46,5 14,99 1,8 7,0 15,22 1,2 10,5 VI 16,68 3,7 31,2 16,91 2,2 12,4 13,29 1,8 47,3 15,08 0,6 9,8 15,27 0,3 13,2 VII 17,49 4,9 37,5 17,57 3,9 16,7 13,36 0,5 46,5 15,47 2,6 14,0 15,69 2,8 17,2 VIII 17,81 1,8 39,5 17,93 2,0 18,9 13,47 0,8 41,6 15,89 2,7 18,0 16,10 2,6 20,5 IX 18,19 2,1 33,4 18,30 2,1 18,9 13,84 2,7 30,0 16,67 4,9 22,8 16,62 3,2 21,2 X 18,16-0,2 31,5 18,46 0,9 17,9 13,62-1,6 22,2 16,96 1,7 19,5 17,15 3,2 19,4 XI 18,19 0,2 21,9 18,47 0,1 15,4 13,50-0,9 18,9 17,15 1,1 18,2 17,39 1,4 18,1 XII 18,46 1,5 19,9 18,77 1,6 13,8 13,87 2,7 22,0 17,41 1,5 18,0 17,73 2,0 17,1 16,72 x 19,2 17,23 x 8,0 12,89 x 28,3 15,71 x 11,1 15,95 x 12, I 17,71-4,1 18,1 18,65-0,6 15,6 14,02 1,1 22,9 17,50 0,5 18,6 17,82 0,5 17,5 I-XII 2014 II 16,66-5,9 13,3 18,04-3,3 14,0 14,16 1,0 23,0 17,21-1,7 17,1 17,47-2,0 16,4 III 16,32-2,0 10,6 17,72-1,8 11,8 14,08-0,6 22,6 16,60-3,5 13,1 16,87-3,4 12,5 IV 16,09-1,4 6,2 17,54-1,0 9,5 13,13-6,7 7,4 15,52-6,5 5,4 15,92-5,6 5,9 V 15,20-5,5-5,5 17,21-1,9 4,0 12,35-5,9-5,4 14,54-6,3-3,0 14,99-5,8-1,5 VI 15,14-0,4-9,2 17,16-0,3 1,5 12,30-0,4-7,4 14,34-1,4-4,9 14,85-0,9-2,8 VII 15,27 0,9-12,7 17,16 0,0-2,3 12,30 0,0-7,9 14,47 0,9-6,5 14,96 0,7-4,7 VIII 15,02-1,6-15,7 16,95-1,2-5,5 11,71-4,8-13,1 14,35-0,8-9,7 14,84-0,8-7,8 IX 13,93-7,3-23,4 16,09-5,1-12,1 10,58-9,6-23,6 13,47-6,1-19,2 14,29-3,7-14,0 X 13,95 0,1-23,2 16,07-0,1-12,9 9,96-5,9-26,9 13,25-1,6-21,9 14,15-1,0-17,5 XI 14,29 2,4-21,4 16,09 0,1-12,9 9,59-3,7-29,0 13,27 0,2-22,6 14,00-1,1-19,5 XII 14,23-0,4-22,9 15,90-1,2-15,3 8,94-6,8-35,5 13,13-1,1-24,6 13,92-0,6-21,5 15,32 x -8,4 17,05 x -1,1 11,93 x -7,4 14,80 x -5,7 15,34 x -3, I 13,76-3,3-22,3 15,59-1,9-16,4 8,43-5,7-39,9 12,80-2,5-26,9 13,25-4,8-25,6 Masło Odtłuszczone mleko w proszku Gouda Sery podpuszczkowe dojrzewające Edamski Agencja Rynku Rolnego 8

9 Ceny zbytu (bez VAT) mleka spożywczego pasteryzowanego i mleka UHT Okres 2012 Mleko spożywcze pasteryzowane Mleko spożywcze UHT 2% 3,2% ogółem* 2% 3,2% ogółem* miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna 1,73 x 1,8 1,77 x 2,9 1,74 x 1,8 1,85 x 0,0 1,86 x 1,1 1,83 x 0, I 1,73 0,3 0,0 1,79-0,2 1,2 1,76-0,1 0,5 1,85-0,2-0,1 1,88-0,3-0,7 1,84-0,2-0,5 II 1,73-0,2-0,3 1,79 0,0 0,7 1,75-0,1 0,2 1,85-0,3-1,1 1,88 0,2-0,2 1,85 0,1-0,3 III 1,73-0,2-0,3 1,79-0,1 0,7 1,75-0,1 0,3 1,85 0,1-0,5 1,87-0,4-0,3 1,84-0,4-0,4 IV 1,74 0,5 0,2 1,79 0,2 1,1 1,76 0,3 0,5 1,84-0,3-0,5 1,87-0,2 0,0 1,84-0,1 0,1 V 1,74 0,5 0,6 1,80 0,5 2,1 1,77 0,5 1,3 1,85 0,5-0,2 1,88 0,5 0,8 1,85 0,5 0,8 VI 1,76 0,9 2,2 1,83 1,7 4,4 1,79 1,2 3,2 1,85 0,1 0,3 1,91 1,7 3,9 1,87 1,3 3,4 VII 1,78 1,2 4,0 1,84 0,7 5,7 1,81 1,0 4,8 1,86 0,4 0,7 1,93 0,8 4,7 1,89 0,9 4,1 VIII 1,81 1,4 5,0 1,87 1,6 6,6 1,83 1,6 5,9 1,86 0,1 1,1 1,95 1,5 6,0 1,91 1,1 5,2 IX 1,84 2,1 7,5 1,92 2,6 9,0 1,88 2,2 8,3 1,91 2,3 3,0 1,98 1,3 7,3 1,94 1,8 6,9 X 1,86 1,1 8,3 1,94 1,1 10,1 1,90 1,1 9,2 1,93 1,2 4,3 2,04 2,8 9,3 1,98 2,0 8,4 XI 1,89 1,2 9,0 2,02 4,2 13,6 1,94 2,5 10,9 2,12 10,1 14,4 2,17 6,4 15,2 2,12 7,0 14,9 XII 1,89 0,3 9,5 2,11 4,3 17,8 1,98 2,0 12,9 2,18 2,8 17,7 2,20 1,5 16,7 2,15 1,6 16, ,79 x 3,6 1,87 x 5,9 1,83 x 5,0 1,91 x 3,4 1,96 x 5,5 1,92 x 5, I 1,91 6,4 10,0 2,12 13,1 18,5 1,99 9,1 13,4 2,21 15,7 19,6 2,24 14,3 19,5 2,19 14,0 18,8 II 1,91 0,1 10,4 2,10-0,9 17,4 1,99-0,1 13,4 2,15-2,8 16,6 2,22-0,8 18,2 2,16-1,5 17,0 III 1,90-0,3 10,3 2,09-0,6 16,8 1,98-0,7 12,8 2,17 0,9 17,6 2,20-1,1 17,4 2,15-0,3 17,0 IV 1,90 0,0 9,7 2,07-0,6 15,9 1,98 0,0 12,5 2,18 0,2 18,2 2,22 0,8 18,6 2,16 0,4 17,6 V 1,88-1,3 7,8 2,05-1,0 14,2 1,95-1,2 10,6 2,14-1,7 15,7 2,15-3,2 14,2 2,10-2,8 13,7 VI 1,87-0,3 6,5 2,00-2,4 9,7 1,93-1,4 7,8 2,09-2,3 12,9 2,11-1,9 10,2 2,05-2,1 9,8 VII 1,86-0,6 4,5 2,01 0,2 9,0 1,92-0,3 6,4 2,08-0,7 11,6 2,12 0,6 10,0 2,06 0,4 9,3 VIII 1,86-0,3 2,8 2,01 0,0 7,3 1,92 0,1 4,9 2,10 1,1 12,7 2,12 0,1 8,5 2,06-0,2 7,9 IX 1,84-0,8-0,2 1,97-1,8 2,6 1,90-1,3 1,2 2,08-1,0 9,1 2,09-1,6 5,4 2,04-1,1 4,9 X 1,82-1,0-2,3 1,95-1,1 0,4 1,88-0,9-0,8 2,02-2,7 4,9 2,01-3,8-1,4 1,96-3,6-0,9 XI 1,81-0,7-4,1 1,94-0,5-4,1 1,87-0,6-3,8 2,00-1,2-5,9 2,00-0,3-7,6 1,95-0,7-8,0 XII 1,79-0,9-5,3 1,92-1,3-9,2 1,85-1,0-6,7 1,99-0,6-9,1 1,99-0,4-9,3 1,94-0,7-10,1 I-XII ,86 x 4,0 2,02 x 7,8 1,93 x 5,7 2,10 x 9,8 2,12 x 8,1 2,07 x 7, I 1,78-0,6-6,7 1,91-0,4-9,9 1,84-0,7-7,7 1,93-2,6-12,7 2,00 0,3-10,9 1,93-0,1-11,7 * Cena średnia dla produktów o zawartości tłuszczu od 0,5% do pow. 3,5%. Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych ZSRiR MRiRW Agencja Rynku Rolnego 9

10 Ceny skupu mleka (bez VAT) wg siedziby producenta Województwa w styczniu 2015 r. Zmiana ceny w % w zł/hl miesięczna roczna POLSKA 122,18-1,1-20,5 Dolnośląskie 125,33-4,6-22,4 Kujawsko-pomorskie 114,92-2,2-23,6 Lubelskie 116,54-1,1-22,1 Lubuskie 118,85-11,3-24,4 Łódzkie 113,01-1,5-22,2 Małopolskie 114,79-2,8-16,7 Mazowieckie 119,19-1,6-24,7 Opolskie 126,97-1,9-20,1 Podkarpackie 117,23-2,0-20,2 Podlaskie 131,34 1,2-13,6 Pomorskie 117,31-3,3-26,9 Śląskie 125,14-2,7-22,3 Świętokrzyskie 115,02-0,8-25,4 Warmińsko-mazurskie 128,99 1,4-15,6 Wielkopolskie 121,21-2,9-21,6 Zachodniopomorskie 123,69-1,6-22,9 Ceny przetworów mleczarskich na rynkach zagranicznych Towar/Kraj Jednostka miary Średnia cena Zmiana średniej ceny w % Średnia cena miesięczna 1/ roczna * Masło w blokach Niemcy EUR/kg 3,38 9,0-7,4 14,10 Francja EUR/kg 3,40 13,3-6,8 14,19 Holandia EUR/kg 3,42 11,4-3,4 14,27 Odtłuszczone mleko w proszku Niemcy EUR/kg 2,25 9,8-31,8 9,39 Francja EUR/kg 2,35 22,4-29,9 9,80 Holandia EUR/kg 2,20 10,0-32,3 9,18 Pełne mleko w proszku Niemcy EUR/kg 2,73 8,3-28,7 11,39 Francja EUR/kg 2,80 19,1-24,3 11,68 Holandia EUR/kg 2,83 14,1-24,3 11,81 Masło USD/t ,2-24,1 14,07 OMP USD/t ,8-47,1 9,13 PMP USD/t ,9-38,0 11,95 * Z przeliczenia według kursu NBP: Średni kurs z r.: 1 EUR = 4,1723 PLN Średni kurs z r.: 1 USD = 3,7649 PLN Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych FAPA, CLAL i NBP Ceny na rynkach wewnętrznych UE w dniach Ceny światowe (na bazie FOB - w portach Europy Zachodniej) z / zmiana średniej ceny w przypadku ceny na rynkach wewnętrznych UE w porównaniu z notowaniem z , a w przypadku cen światowych - z notowaniem z Agencja Rynku Rolnego 10