SYLABUS - MEDYCYNA SPORTOWA I ODNOWA BIOLOGICZNA Nazwa przedmiotu Medycyna Sportowa i Odnowa Biologiczna Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii, Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Fizjoterapia Studia II stopnia Stacjonarne Rodzaj przedmiotu Kierunkowy Rok i semestr studiów Rok I, semestr 1, Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu Dr n. o kult. fiz. Piotr Szpunar Imię i nazwisko osoby prowadzącej ( osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu mgr Daniel Szymczyk, mgr Magdalena Maślanka, mgr Magdalena Grabiec, mgr Bogusław Mazur Cele zajęć z przedmiotu C 1. Zdobycie wiedzy z zakresu odnowy biologicznej oraz roli i możliwości zastosowania fizjoterapii w kompleksowej odnowie biologicznej C. Zdobycie wiedzy z zakresu urazów, uszkodzeń, dysfunkcji i zmian przeciążeniowych w sporcie, sposobów ich leczenia oraz możliwości zastosowania fizjoterapii w kompleksowym postępowaniu leczniczym Wymagania wstępne Znajomość anatomii oraz fizjologii człowieka Efekty kształcenia Wiedza: Analizuje patogenezę, objawy kliniczne i przebieg określonych jednostek chorobowych występujących u sportowców, w aspekcie doboru optymalnych technik i racjonalnego stosowania środków Fizjoterapii i odnowy biologicznej. KA_WO31 (+) Formułuje program postępowania usprawniającego sportowców w zależności od stanu klinicznego, funkcjonalnego, wieku pacjenta, oraz celów kompleksowej rehabilitacji. KA_WO35 (++) Umiejętności: Potrafi tworzyć, weryfikować i modyfikować program usprawniania sportowców z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu oraz innych układów, wykorzystując wiedzę zakresu diagnostyki funkcjonalnej, metodycznych podstaw Fizjoterapii oraz zasad i metod odnowy biologicznej. KA_U7 (++) Kompetencje społeczne:
Potrafi krytycznie ocenić własne i cudze działania oraz dokonać weryfikacji proponowanych rozwiązań. KA_K09 (++) Samodzielnie wykonuje powierzone mu zadania i właściwie organizuje pracę własną. KA_K06 (++) Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin Wykład - 15 godz. Konwersatoria - 60 godz. Treści programowe LP. Treści merytoryczne wykładów Liczba godzin 1 Zajęcia organizacyjne. Przegląd tematyczny literatury. Wprowadzenie do przedmiotu, historia, biochemia wysiłku sportowego, witaminy Podstawy żywienia i suplementacja w sporcie. Doping w sporcie. 3 Postępowanie lekarskie związane z odstawieniem dopingu. Płeć człowieka a sport wyczynowy. Problem anoreksji i bulimii a sport. 4 Zmęczenie, przetrenowanie, uzależnienie od wysiłku sportowego. Stres a sport. Genetyka w sporcie. Zespół długu czasowego w sporcie. 5 Czynność układu krążenia podczas wysiłku sportowego. 6 Czynność układu oddechowego a sport. Czynność układu pokarmowego a sport. Problemy dermatologiczne w sporcie. Układ krzepnięcia a sport. 7 Następstwa urazów CUN u sportowców. Czynność układu hormonalnego a sport. Wpływ uprawiania sportu na układ rozrodczy człowieka. 8 Choroby zakaźne u sportowców. Kontrolowana aktywność fizyczna w wieku starszym.najczęstsze urazy w sporcie. 1 Suma godzin: 15 LP. Treści merytoryczne ćwiczeń konwersatoryjnych Liczba godzin 1 Zajęcia organizacyjno wprowadzające. Zapoznanie studentów z problematyką przedmiotu, kryteria zaliczenia. Przegląd tematyczny literatury. Definicja odnowy biologicznej, systematyka środków odnowy biologicznej.
Trening sportowy podstawy teoretyczne. Wpływ wysiłku fizycznego na organizm człowieka. Wydolność fizyczna, tolerancja wysiłkowa, fizjologiczne zasady treningu sportowego. 3 Zmęczenie klasyfikacja i rodzaje zmęczenia. Znużenie, monotonia. Profilaktyka zmęczenia w sporcie i odnowie biologicznej. 4 Zespół przewlekłego zmęczenia ( ZPZ ), przetrenowanie w sporcie objawy, diagnostyka i profilaktyka przetrenowania. 5 Wypoczynek - fizjologia procesów wypoczynkowych. Superkompensacja. Bierny i aktywny ( czynny ) wypoczynek w sporcie i odnowie biologicznej. Trening regeneracyjny. 6 Odnowa biologiczna w sporcie programowanie odnowy biologicznej. Systematyka środków odnowy biologicznej. Zadania i zasady stosowania środków odnowy biologicznej. 7 System psychologicznych środków odnowy biologicznej; rola relaksacji w sporcie i odnowie biologicznej ( trening autogenny, muzykoterapia ). 8 Dieta w sporcie i odnowie biologicznej. Zasady żywienia w poszczególnych okresach treningu. 9 Biochemiczne środki odnowy biologicznej. Suplementacja diety sportowej. Doping. 10 Biologiczno medyczne środki odnowy biologicznej. Możliwości zastosowania fizjoterapii w odnowie biologicznej. Zabiegi fizykalne wykorzystywane w sporcie i odnowie biologicznej ( ciepłolecznictwo, sauna ). 11 Fizjoterapia w odnowie biologicznej. Zabiegi fizykalne wykorzystywane w sporcie i odnowie biologicznej ( krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa ). 1 Masaż sportowy - zadania, cele, funkcje, rodzaje masażu sportowego, środki wspomagające i preparaty lecznicze stosowane w masażu sportowym. 13 Masaż sportowy: specyfika masażu w wybranych dyscyplinach sportowych i okresach treningowych. 14 Stretching jako element restytucji powysiłkowej oraz profilaktyki przeciwurazowej w sporcie i rekreacji. 15 Podsumowanie zajęć w I semestrze. Zaliczenie końcowe. 16 Zajęcia organizacyjno wprowadzające ( II semestr ). Zapoznanie studentów z problematyką przedmiotu, kryteria
zaliczenia. Przegląd tematyczny literatury - ortopedia i traumatologia sportowa, fizjoterapia sportowa. 17 Urazy i uszkodzenia sportowe rodzaje i podział, przyczyny, profilaktyka pierwotna i wtórna. 10 przykazań w sporcie i rekreacji. 18 Ogólne zasady kompleksowego postępowania leczniczego w urazach narządu ruchu w sporcie. Rodzaje i etapy leczenia. Standardy postępowania w przypadku urazów tkanek miękkich ( RICE, PRICE ). 19 Rehabilitacja sportowa. Zasady, fazy i etapy rehabilitacji w medycynie sportowej. Profilaktyka urazów i zmian przeciążeniowych w sporcie. 0 Ocena i trening funkcjonalny w profilaktyce i leczeniu urazów i zmian przeciążeniowych w sporcie. 1 Uszkodzenia, dysfunkcje i bóle barku i ramienia przyczyny, Uszkodzenia, dysfunkcje łokcia i przedramienia przyczyny, 3 Uszkodzenia, dysfunkcje i bóle nadgarstka i ręki przyczyny, 4 Uszkodzenia, dysfunkcje i bóle kręgosłupa zespoły bólowe szyi i karku - przyczyny, objawy kliniczne, postępowanie lecznicze, rehabilitacja. 5 Uszkodzenia, dysfunkcje i bóle kręgosłupa c.d. bóle krzyża - przyczyny, objawy kliniczne, postępowanie lecznicze, rehabilitacja. Profilaktyka bólów krzyża w sporcie. 6 Uszkodzenia, dysfunkcje i bóle miednicy i uda - przyczyny, 7 Uszkodzenia, dysfunkcje i bóle kolana i goleni - przyczyny, 8 Uszkodzenia, dysfunkcje i bóle stawu skokowego i stopy - przyczyny, objawy kliniczne, postępowanie lecznicze, rehabilitacja. 9 Badanie sportowo lekarskie. Badania i testy w sporcie i medycynie sportowej. 30 Podsumowanie zajęć w II semestrze. Zaliczenie końcowe. Suma godzin: 60 Metody dydaktyczne Wykład prezentacja multimedialna, wykład Ćwiczenia konwersatoryjne: Prezentacja multimedialna Przygotowanie i prowadzenie zajęć na wybrane tematy ( referat, prezentacja, ćwiczenia praktyczne ) Zajęcia praktyczne Rozwiązywanie zadań problemowych, dyskusja. Praca własna : praca z książką, analiza i przegląd tematyczny literatury przygotowanie zajęć na wybrane tematy
Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Wykład Zaliczenie wykładu i końcowy egzamin pisemny KA_WO31, KA_WO35 Ćwiczenia zaliczenie z oceną (ocena średnia z ocen cząstkowych w obu semestrach) KA_U7, KA_K09, KA_K06 Metody i kryteria oceny Wykład Ocena wiedzy : - egzamin w formie pisemnej pytania otwarte, opisowe, problemowe. Kryteria oceny z egzaminu: 90% - 100% pkt. 5.0 80% 89% pkt. 4.5 70% 79% pkt. 4.0 60% - 69% pkt 3.5 50% - 59% pkt 3.0 Poniżej 50% pkt.0 Ćwiczenia: Ocena wiedzy i umiejętności : - kolokwium pisemna odpowiedź na pytania ( z zakresu poszczególnych partii materiału ) pytania otwarte, opisowe, problemowe. Kryteria oceny z kolokwium: 90% - 100% pkt. 5.0 80% 89% pkt. 4.5 70% 79% pkt. 4.0 60% - 69% pkt 3.5 50% - 59% pkt 3.0 Poniżej 50% pkt.0 - opracowanie, przygotowanie i prowadzenie zajęć na wybrane tematy Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Ocena kompetencji: - ocena z zakresu kompetencji personalno-społecznych będzie oceniana przez prowadzącego w formie przedłużonej obserwacji postaw, zachowań i aktywności studentów na zajęciach. Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta wykład 15godz. ćwiczenia 60 godz. przygotowanie do ćwiczeń 5 godz. przygotowanie do 4 godz. egzaminu
Język wykładowy Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu Literatura udział w egzaminie 1 godz. SUMA GODZIN 15 LICZBA PUNKTÓW ECTS 5 Polski - Literatura podstawowa: 1. Zmęczenie i regeneracja sił. Odnowa biologiczna K. Gieremek, L. Dec; HAS-MED, Katowice, 000. Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej L. Magiera, R. Walaszek; BIOSPORT, Kraków, 003 3. Medycyna sportowa M. Mędraś; Medsportpress, Warszawa, 004 4. Medycyna sportowa A. Jegier, K. Nazar, A. Dziak; Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej, Warszawa, 005 5. Urazy i uszkodzenia w sporcie A. Dziak; Kasper, Kraków,000 Literatura uzupełniająca: Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki 1. Fizykoterapia medycyna uzdrowiskowa i SPA W. Kasprzak, A. Mańkowska; PZWL, 008. Granice wspomagania Melvin H. Williams; Medicina Sportiva, Kraków, 1999 3. Podręcznik odnowy psychosomatycznej J. Fenczyn, T. Kasperczyk; AWF, Kraków, 000 4. Fizjologia sportu A. Ronikier; COS, Warszawa,001