WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-VI.431.10.2.2013 Kraków, dnia 05.06.2013 r. Szanowna Pani Sylwia Fajkis Ogólnopolskie Centrum Nauczania Pierwszej Pomocy i Bezpieczeństwa WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 31 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. nr 191, poz. 1410 z późn. zm.), w związku z 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania kontroli podmiotów leczniczych (Dz. U. 2012, poz. 1509), w dniu 27.03.2013 r. przeprowadzona została kontrola problemowa podmiotu prowadzącego kursy w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy: Sylwia Fajkis Ogólnopolskie Centrum Nauczania Pierwszej Pomocy i Bezpieczeństwa, 30-179 Kraków, al. Kijowska 33 lok. 39, zwanego w dalszej treści projektu wystąpienia pokontrolnego podmiotem. Kontrolę przeprowadzili pracownicy Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w składzie: - Monika Kozioł, inspektor, - Bożena Karkus, starszy inspektor, na podstawie upoważnienia nr 2/2013 z dnia 25.03.2013 r. wydanego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej z upoważnienia Wojewody Małopolskiego, znak: WP-VI.0030.9.2.2013. Zakres kontroli: spełnianie wymagań określonych w art. 13 ust. 8 pkt. 1 i 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. nr 191, poz. 1410, z późn. zm.) oraz 2 i 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 marca 2007 roku w sprawie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. nr 60, poz. 408), w szczególności realizacja kursu zgodnie z ramowym programem kursu oraz kwalifikacje kadry dydaktycznej prowadzącej kurs. Okres objęty kontrolą Kontrolę przeprowadzono w oparciu o dokumenty udostępnione podczas przeprowadzania czynności kontrolnych oraz wypełniony przez podmiot prowadzący kursy kwestionariusz kontroli. Szczegółowo skontrolowano dokumentację dotyczącą kursu przeprowadzonego w terminie: 9-10, 23-24 czerwca, 21-22, 28-29 lipca 2012 r. w Raciborzu, OSP Miedonia. Podkreślić należy, że na etapie zatwierdzania kursu weryfikowane były kwalifikacje kadry dydaktycznej i zgodność złożonych dokumentów z ramowym programem kursu określonym w rozporządzeniu w sprawie kursów kwalifikowanej pierwszej pomocy. Wyjaśnień w trakcie kontroli udzielał właściciel podmiotu. W wyniku przeprowadzonej kontroli kontrolowana działalność podmiotu została oceniona pozytywnie z uchybieniami na podstawie następujących ustaleń:
2 1. Podmiot kontrolowany. Podmiot funkcjonuje na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej pod nazwą: SYLWIA FAJKIS OGÓLNOPOLSKIE CENTRUM NAUCZANIA PIERWSZEJ POMOCY I BEZPIECZEŃSTWA. Adres głównego miejsca wykonywania działalności: al. Kijowska 33 lok. 39, 30-079 Kraków. Data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej: 4 lipca 2012 r. 2. Dokumentacja dotycząca zatwierdzenia kontrolowanych kursów. Zgodnie z wypełnionym przez podmiot wykazem kursów w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy w 2012 roku zorganizowano 1 kurs w dniach: 9-10, 23-24 czerwca, 21-22, 28-29 lipca 2012 r. w Raciborzu OSP Miedonia, co jest zgodne z informacjami posiadanymi przez Wydział Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Stwierdzono, iż program kursu organizowanego przez podmiot o nazwie: Ogólnopolskie Centrum Nauczania Pierwszej Pomocy i Bezpieczeństwa Krzysztof Witek, został zatwierdzony pismem z 08.06.2012 r., znak: WP-VI.6312.26.2012. W dniu 17 lipca 2012 r., na podstawie pisma nowego kierownika podmiotu oraz załączonej dokumentacji, ww. zatwierdzenie kursu zostało przepisane na podmiot: Ogólnopolskie Centrum Nauczania Pierwszej Pomocy i Bezpieczeństwa Sylwia Fajkis. Następnie, w związku z informacją o zmianie składu kadry dydaktycznej, po dokonaniu weryfikacji kwalifikacji zawodowych nowego instruktora, pismem z 20 lipca 2012 r., znak: j. w., ponownie zatwierdzono program kursu. 3. Imienna lista osób prowadzących zajęcia w ramach poszczególnych modułów nauczania posiadana przez podmiot. kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. nr 60, poz. 408), załącznik nr 1, w części: Warunki realizacji kursu, podmiot prowadzący kurs posiada imienną listę osób prowadzących zajęcia w ramach poszczególnych modułów nauczania. Na etapie zatwierdzania programu kursu pozytywnie zweryfikowano zgłoszoną kadrę dydaktyczną w zakresie posiadanych kwalifikacji i doświadczenia zawodowego tj.: Pan Jakub Z. ratownik medyczny, Pan Rafał B. ratownik medyczny, Pan Krzysztof P. ratownik medyczny, Pani Inga F. psycholog. Ponadto, pozytywnie zaopiniowano kwalifikacje kierownika merytorycznego kursu Pana Rafała B. W uzupełnieniu do zatwierdzonej dokumentacji zgłoszono dodatkowe osoby, które również zostały zweryfikowane pozytywnie, tj.: Pan Paweł M. ratownik medyczny, który miał zastąpić Pana Rafała B. w prowadzeniu zajęć dnia 09.06.2012 r., Pani Dominika M. psycholog, która miała zastąpić Panią Ingę F. w dniu 09.06.2012 r. Po zatwierdzeniu kursu, zgłoszono kolejną dodatkową osobę, Pana Marcina S. ratownika medycznego, który w dniach 21-22.07.2012 r. miał zastąpić Pana Jakuba Z. w prowadzeniu zajęć. Zmiana ta wymagała uzyskania przez podmiot ponownego zatwierdzenia kursu, co zostało dopełnione (zatwierdzenie z dnia 20 lipca 2012 r., znak: WP-VI.6312.26.2012). W trakcie kontroli podmiot przedstawił wykazy przedmiotów objętych kursem. Wykazy sporządzone zostały z podziałem na poszczególne dni trwania kursu i zawierają: miejsce i datę kursu, nazwę przedmiotu, liczbę godzin, nazwisko osoby odpowiedzialnej i podpis. Każda strona wykazu jest opatrzona ponadto pieczątką podmiotu prowadzącego kurs. W przypadku zajęć praktycznych, które odbywały się w trzech
3 grupach ćwiczeniowych, w kolumnie odpowiedzialny wpisane są trzy nazwiska osób prowadzących, a w kolumnie podpis widnieją trzy podpisy odpowiednich instruktorów. Na podstawie analizy przedstawionych dokumentów, stwierdzono, iż skład kadry prowadzącej zajęcia w ramach poszczególnych modułów nauczania był zgodny z wykazami kadry dydaktycznej i harmonogramem przedstawionymi na etapie zatwierdzania programu kursu. [Dowód: akta kontroli str. 27-40] 4. Imienna lista uczestników kursu. kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. nr 60, poz. 408), załącznik nr 1, w części: Warunki realizacji kursu, podmiot prowadzący kurs posiada imienną listę uczestników kursu. Zgodnie z wnioskiem o zatwierdzenie kontrolowanego kursu, był on organizowany dla 16 osób, co potwierdzała załączona kserokopia skierowania na kurs wystawionego 24.05.2012 r. przez Urząd Miasta Racibórz., znak: ZK-II.5543.4.1.2012. Skierowanie zawiera imienną listę 16 członków Ochotniczej Straży Pożarnej z terenu miasta Racibórz. Podczas kontroli podmiot przedstawił Listę uczestników kursu kpp 09.06-29.07.2012 Racibórz. Lista sporządzona jest w formie tabelarycznej zawierającej następujące dane: nazwisko, imię, data urodzenia, miejsce urodzenia, województwo urodzenia, telefon. Lista opatrzona jest pieczątką podmiotu prowadzącego kurs, podpisem i pieczątką osoby zatwierdzającej Dyrektora podmiotu oraz podpisem osoby sporządzającej wykaz (podpis nieczytelny). Stwierdzono zgodność liczby uczestników z liczbą zadeklarowaną we wniosku o zatwierdzenie programu kursu. [Dowód: akta kontroli str. 23-26] 5. Realizacja kursów. kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. nr 60, poz. 408), załącznik nr 1, w części: Warunki realizacji kursu, podmiot prowadzący kurs posiada dokumentację zaliczania poszczególnych tematów przez uczestników kursu oraz dokumentację egzaminacyjną. Ponadto, zgodnie z 4, ust 2 rozporządzenia, do egzaminu może przystąpić osoba, która odbyła wszystkie zajęcia teoretyczne i praktyczne objęte programem kursu. Podmiot przedstawił Karty zaliczeń poszczególnych zajęć na kursie kpp Racibórz wszystkich uczestników kursu. Na Kartach, sporządzonych osobno dla każdego uczestnika widnieją: nazwa ośrodka szkolenia, data kursu, imię i nazwisko dyrektora kursu (tj. kierownika merytorycznego kursu), imię i nazwisko kandydata oraz zestawienie tematów wraz z uzyskanymi ocenami za każdy temat i podpisami kierownika merytorycznego kursu. Wszystkie tematy są przyporządkowane do 4 modułów, zgodnie z poniższym zestawieniem: MODUŁ 1: Poszkodowany nieprzytomny postępowanie z prawidłowo oddychającym nieprzytomnym urazowym i nieurazowym. Resuscytacja (dorosły, dziecko, niemowlę, noworodek, sytuacje szczególne). Zasady defibrylacji poszkodowanego, bezpieczne zastosowanie AED. MODUŁ 2: Elementy anatomii i fizjologii, ocena poszkodowanego, badanie wstępne oraz szczegółowe. Bezpieczeństwo własne, poszkodowanego, miejsca zdarzenia. Urazy chemiczne, termiczne, elektryczne. Zaopatrywanie obrażeń. Uraz mechaniczny. Postępowanie w obrażeniach ciała. MODUŁ 3 Zestawy ratownicze, dezynfekcja sprzętu.
Taktyka działań ratowniczych zdarzenie masowe. Ewakuacja ze strefy zagrożenia. Psychologiczne aspekty wsparcia poszkodowanego. MODUŁ 4 Udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy w sytuacjach symulowanych. 4 W wyniku analizy przedstawionej dokumentacji stwierdzono, iż każdy z uczestników kursu zaliczył każdy temat, otrzymując ocenę w skali 3-5. Przyznana ocena jest potwierdzona podpisem Dyrektora Kursu (kierownika merytorycznego) Pana Rafała B. Zgodnie z wyjaśnieniami podmiotu, zaliczenia poszczególnych modułów kursu były dokonywane przez kierownika merytorycznego kursu na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych od poszczególnych instruktorów prowadzących zajęcia z daną grupą. [Dowód: akta kontroli str. 59-90, 95] Podmiot przedstawił listy obecności uczestników kursu sporządzone osobno na każdy dzień zajęć. Na listach obecności widnieje podpis i pieczątka osoby zatwierdzającej (Dyrektora podmiotu), pieczątka podmiotu, data i miejsce kursu, podpis osoby sporządzającej (podpis nieczytelny) oraz tabela z nazwiskami i imionami uczestników kursu wraz z podpisem potwierdzającym obecność danego dnia oraz odbiór posiłku. W dniach 21, 22, 28, 29 lipca oraz 9 czerwca 2012 r. uczestnicy potwierdzali również odbiór materiałów szkoleniowych. [Dowód: akta kontroli str. 41-58] Podmiot posiada dokumentację egzaminacyjną tj. protokoły egzaminacyjne z 29 lipca 2012 r., w tym listę uczestników kursu, którzy zaliczyli egzamin praktyczny i uzyskali tytuł ratownika. W protokole z egzaminu kwalifikowanej pierwszej pomocy widnieje data i miejsce egzaminu, pieczęć podmiotu, wykaz z uzyskanymi ocenami wszystkich uczestników oraz podpisy członków komisji. Wykaz ocen sporządzony jest w formie tabeli, w której przy nazwisku uczestnika widnieją oceny jakie uzyskał za zadanie 1, zadanie 2 oraz resuscytację krążeniowo-oddechową od poszczególnych egzaminatorów (potwierdzone podpisami). Dla każdego uczestnika jest określona ponadto ocena końcowa. Dodatkowo podmiot przedstawił listę uczestników kursu, którzy zaliczyli egzamin praktyczny wraz z uzyskaną oceną oraz decyzją o uzyskaniu tytułu ratownika. Lista jest również podpisana przez członków komisji egzaminacyjnej. [Dowód: akta kontroli str. 101-108] kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. nr 60, poz. 408), do egzaminu może przystąpić osoba, która posiada zaświadczenie, które utraciło ważność oraz jest zatrudniona w jednostkach współpracujących z systemem. Jak wynika z dokumentacji załączonej do wniosku o zatwierdzenie kontrolowanego kursu, nie brały w nim udziału osoby ponownie przystępujące do egzaminu. Potwierdza to również dokumentacja egzaminacyjna przedstawiona przez podmiot. [Dowód: akta kontroli str. 101-108] kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. nr 60, poz. 408), załącznik nr 1, Czas trwania kursu: Kurs powinien trwać co najmniej 66 godzin, w tym co najmniej 25 godzin zajęć teoretycznych oraz co najmniej 41 godzin zajęć praktycznych. Podmiot posiada harmonogram realizacji kursu, z wykazem przedmiotów objętych kursem oraz podaną liczbą godzin. Realizacja zajęć z danego przedmiotu jest potwierdzona podpisem przez osobę odpowiedzialną, wskazaną na harmonogramie. W wyniku analizy wykazu zrealizowanych przedmiotów oraz liczby godzin, stwierdzono, iż podczas kursu odbyły się wszystkie
5 wymagane zajęcia a czas ich trwania był zgodny z harmonogramem przedstawionym na etapie zatwierdzania programu kursu. [Dowód: akta kontroli str. 27-40] Zgodnie z ramowym programem kursu jeden nauczyciel może prowadzić zajęcia praktyczne z grupą liczącą nie więcej niż 6 osób. Jak wynika z harmonogramu kursu złożonego przez podmiot z wnioskiem o zatwierdzenie kursu, zakładał on realizację kursu w 3 grupach ćwiczeniowych. Zgodnie z przedstawionym przez podmiot harmonogramem realizacji kursu potwierdzenie przeprowadzenia zajęć praktycznych podpisywały trzy osoby. Podmiot przedstawił również wydruk komputerowy podziału uczestników na grupy ćwiczeniowe, podpisany przez kierownika podmiotu, z którego wynika niżej wymieniona liczebność grup: - grupa 1 5 osób, - grupa 2 5 osób, - grupa 3 6 osób. W trakcie czynności kontrolnych podmiot nie przedstawił dokumentacji potwierdzającej udział uczestników kursu we wszystkich zajęciach, w tym realizację zajęć praktycznych w maksymalnie 6 osobowych grupach (a jedynie podpisane listy obecności na każdy dzień kursu oraz imienny skład poszczególnych grup ćwiczeniowych, który zakładał grupy nie większe niż 6-osobowe), w wyniku czego brak jest możliwości weryfikacji: - czy uczestnicy odbyli wszystkie wymagane zajęcia teoretyczne i praktyczne, - czy zajęcia praktyczne prowadzone były w grupach liczących nie więcej niż 6 osób. Zgodnie z pisemnym oświadczeniem dyrektora podmiotu, każdy z uczestników na wniosku o przyjęcie na kurs potwierdził własnoręcznym podpisem, iż będzie uczestniczył we wszystkich zajęciach teoretycznych i praktycznych. Dodatkowo dyrektor podmiotu oświadczył, że uczestnicy kursu uczestniczyli we wszystkich zajęciach oraz, że grupy szkoleniowe liczyły do 6 osób. [Dowód: akta kontroli str. 29, 31, 37, 39, 41-58, 97-100] 6. Zaświadczenia wydane po przeprowadzonym kursie. Podmiot nie posiada rejestru wydanych zaświadczeń o uzyskaniu tytułu ratownika, jak też nie przechowuje kopii wydanych zaświadczeń. W posiadaniu podmiotu są jedynie elektroniczne wersje zaświadczeń (bez podpisów i pieczątek). W wyniku kontroli stwierdzono, zgodność elektronicznej wersji zaświadczenia z wzorem określonym w rozporządzeniu. Jak wynika z uzyskanych informacji, numeracja zaświadczeń przyjęta przez podmiot polega na przyznawaniu kolejnego numeru w danym roku, w związku z czym, po kontrolowanym kursie wydano uczestnikom zaświadczenia o numerach: 1/2012-16/2012. Podmiot posiada listę odebranych zaświadczeń z potwierdzeniami odbioru podpisanymi przez każdego z 16 uczestników. [Dowód: akta kontroli str. 91, 109-110] 7. Dokumentacja potwierdzająca zapewnienie przez podmiot bazy dydaktycznej na czas realizacji kursu. Podmiot posiada oświadczenie wydane przez Urząd Miasta Racibórz, z dnia 24.05.2012 r. znak: ZK- II.5543.4.1.2012, podpisane przez Kierownika Biura Zarządzania Kryzysowego o udostępnieniu lokalu na czas realizacji kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy. Jak wynika z treści oświadczenia, Biuro Zarządzania Kryzysowego, w dniach od 9 czerwca do 29 lipca 2012 r. udostępnia nieodpłatnie salę wykładową oraz sale seminaryjną, trzy sale ćwiczeniowe w OSP Miedonia, ul. Podmiejska 21, Racibórz 47-400.
6 Zgodnie z danymi zawartymi we wniosku o zatwierdzenie kontrolowanego kursu pod wskazanym adresem były organizowane wszystkie zajęcia oraz egzamin. Kopia przedmiotowego oświadczenia została złożona w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim wraz z dokumentacją załączoną do wniosku o zatwierdzenie kursu. 8. Sprzęt szkoleniowy posiadany przez podmiot. Zgodnie z opinią Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie medycyny ratunkowej z 10.04.2012 r., znak sprawy: WP-VI.6312.8.2012, na jedną grupę ćwiczeniową powinna przypadać odpowiednia ilość sprzętu szkoleniowego. W trakcie kontrolowanego kursu zajęcia praktyczne odbywały się w 3 grupach ćwiczeniowych. Podmiot składając wniosek o zatwierdzenie programu kursu zadeklarował zapewnienie odpowiedniej ilości sprzętu, stosownie do liczby grup. W wyniku weryfikacji ilości sprzętu będącego w posiadaniu jednostki na dzień kontroli stwierdzono brak niżej wymienionych sprzętów, potrzebnych do zaopatrzenia 3 grup ćwiczeniowych: - rurki ustno-gradłowe wielorazowe typu Guedela, różnego rozmiaru 3 komplety, - zestaw ssący mechaniczny, ręczy z pojemnikiem 1 sztuka, - worek samorozprężalny dla dzieci 4 sztuki, - maski twarzowe w dwóch rozmiarach 2 sztuki, - reduktor do butli tlenowej 2 sztuki, - butla tlenowa - 2 sztuki, - nosze podbieraki 2 sztuki, - szyny typu Kramer 3 sztuki, - szyna wyciągowa 2 sztuki, - rękawiczki nitrylowe 16 sztuk, - worek plastikowy na odpady 2 sztuki, - nóż do cięcia pasów 2 sztuki, - kamizelka szyna kręgosłupowa 2 sztuki, - wskaźnik CO 2 2 sztuki, - szyny i materace podciśnieniowe 2 sztuki, - aspirator jadu 2 sztuki, - fantom dziecka do nauki resuscytacji 3 sztuki, - fantom do nauki udrażniania dróg oddechowych noworodka oraz masażu serca 1 sztuka, - respirator transportowy 2 sztuki. Zgodnie z informacjami podmiotu część brakującego sprzętu została zużyta lub zniszczona podczas prowadzonych kursów, natomiast część znajdowała się na organizowanym kursie, zgodnie z poniższą listą: - zestaw ssący mechaniczny, ręczy z pojemnikiem 1 sztuka, - worek samorozprężalny dla dzieci 4 sztuki, - maski twarzowe w dwóch rozmiarach 2 sztuki, - fantom dziecka do nauki resuscytacji 3 sztuki. [Dowód: akta kontroli str. 17-22, 93] Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych uchybień. 1. Na dzień kontroli stwierdzono braki w sprzęcie szkoleniowym, wymaganym do zaopatrzenia 3 grup ćwiczeniowych. Ze złożonych pisemnych wyjaśnień podmiotu wynika, iż braki w sprzęcie na dzień kontroli wynikały ze zużycia lub zniszczenia sprzętu na szkoleniach oraz z korzystania z części sprzętu na przeprowadzanym kursie. Jednocześnie, złożono oświadczenie, iż na dzień kursu sprzęt był w wystarczającej ilości, zgodnie
7 z podziałem na 3 grupy ćwiczeniowe. Dodatkowo, podmiot zaznacza, iż na chwilę obecną nie prowadzi kursów w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy. [Dowód: akta kontroli str. 17-21, 93] W trakcie czynności kontrolnych podmiot nie przedstawił dokumentacji potwierdzającej udział uczestników kursu we wszystkich zajęciach, w tym realizację zajęć praktycznych w maksymalnie 6 osobowych grupach (a jedynie podpisane listy obecności na każdy dzień kursu oraz imienny skład poszczególnych grup ćwiczeniowych, który zakładał grupy nie większe niż 6-osobowe). W opinii zespołu kontrolnego posiadanie przedmiotowej dokumentacji (np. list obecności opatrzonych podpisem uczestnika na każdych zajęciach, a w przypadku zajęć praktycznych, list obecności sporządzonych w danej grupie ćwiczeniowej) wydaje się być uzasadnione z uwagi na konieczność zapewnienia przez podmiot sprawnej organizacji procesu dydaktycznego i realizację zapisów dotyczących prowadzenia kursów wyznaczonych przez rozporządzenie. Do ustaleń kontroli nie zgłoszono żadnych zastrzeżeń w przewidzianym terminie. W związku z powyższymi ocenami i uwagami, w przypadku organizowania kursów w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy, zalecam Pani podjęcie następujących działań w celu wyeliminowania stwierdzonych w wyniku kontroli uchybień lub usprawnienia funkcjonowania działalności jednostki kontrolowanej: 1. Zapewnienie odpowiedniej ilości sprzętu szkoleniowego na zajęciach praktycznych. Ponadto, proszę o rozważenie możliwości prowadzenia przez podmiot dokumentacji, która potwierdzałaby udział uczestników kursu we wszystkich zajęciach, w tym w grupach ćwiczeniowych liczących nie więcej niż 6 osób, na przykład w formie list obecności podpisywanych przez uczestników na każdych zajęciach, a w przypadku zajęć praktycznych, list obecności sporządzonych w danej grupie ćwiczeniowej. Pouczenie 1. Kierownik jednostki kontrolowanej w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego składa informację o sposobie wykonania zaleceń, wykorzystaniu wniosków lub przyczynach ich niewykorzystania albo o innym sposobie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. 2. Od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. Wojewody Małopolskiego mgr Renata Grochal Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej