SZTUKA SŁUCHANIA I ZADAWANIA PYTAŃ W COACHINGU K r a k ó w, 1 7 l i s t o p a d a 2 0 1 4 r. P r z y g o t o w a ł a : A n n a K o w a l
KLUCZOWE UMIEJĘTNOŚCI COACHINGOWE: umiejętność budowania zaufania, umiejętność słuchania, umiejętność udzielania informacji zwrotnych, umiejętność zadawania pytań, umiejętność obserwowania i myślenia analitycznego, która pozwala trafnie interpretować zaistniałe sytuacje, wysoka kultura osobista, która pomaga wybrnąć taktownie z trudnych sytuacji, poczucie humoru, które pozwala rozładować atmosferę w trudnych sytuacjach.
UWAŻNE SŁUCHANIE Jako dobry słuchacz pamiętaj o: Wydawaniu dźwięków świadczących o tym, że słuchasz. Świadomości własnych emocji słuchaj uważnie nawet, jeśli się nie zgadzasz. Stosowaniu techniki ciszy poczekaj chwilę zanim odpowiesz, aby pokazać, że musisz przemyśleć chwilę to, co usłyszałeś. Nieuleganiu uprzedzeniom. Zachowaniu otwartego umysłu nie oceniaj innych, wstrzymaj się z pochopnym wyciąganiem wniosków. Pamiętaj o tym, że inni ludzie mogą mieć inny punkt widzenia niż Ty. Koncentracji na priorytetach staraj się dotrzeć do sedna wypowiedzi. Empatii wyczuwaj nastroje, obserwuj mowę ciała. O podsumowywaniu wypowiedzi, by sprawdzić czy dobrze wszystko zrozumiałeś (parafrazowanie).
UWAŻNE SŁUCHANIE Podstawowe zasady coachingowe: Zadawanie pytań aktywne słuchanie odzwierciedlanie zadawanie kolejnych pytań Odzwierciedlanie (reagowanie na to, co słyszę i widzę): daje poczucie porozumienia i zaufania, poprzez bycie zauważonym i słuchanym rozmówca lepiej poznaje siebie, wpływa na wytworzenie atmosfery akceptacji i sprzyja otwarciu się rozmówcy, motywuje go, zachęca, dodaje odwagi, pozwala zrozumieć doświadczenie rozmówcy.
PO CO PYTAĆ? pytania zmuszają do myślenia, pytania prowadzą do sformułowania odpowiedzi, w które sami wierzymy i motywują nas do działania w oparciu o własne przemyślenia, zadawanie pytań chroni przed biernym przyjmowaniem tego, co mówią inni, przeciwdziała stagnacji, a także inspiruje do energicznego zastosowania naszych zdolności twórczych w celu rozwiązania problemu.
PO CO PYTAĆ? tylko rozmówca posiada potrzebne, istotne informacje, zadawanie pytań motywuje do zaangażowania, zadawanie pytań uzdalnia, wyzwala potencjał, który drzemie wewnątrz każdego, pytania rozwijają poczucie odpowiedzialności, a tym samym zdolności przywódcze, właściwe zadawanie pytań daje drugiej osobie poczucie autentyczności, docenienia i szacunku.
JAK PYTAĆ? Stosuj pytania otwarte (można na nie odpowiedzieć na wiele różnych sposobów, zmuszają do myślenia, wymagając odpowiedzi dłuższej niż jedno słowo) np. Co mógłbyś zrobić, żeby mimo wszystko zarezerwować wieczory dla rodziny? Jak zmieni się twoje życie, jeśli się tego podejmiesz? Rozszerzaj pytania sugerujące odpowiedzi i przedstawiaj je w formie pytań otwartych z wieloma możliwymi odpowiedziami np. Jaką drogę służbową musisz przejść w waszej firmie, żeby zrobić to, co planujesz? W jaki sposób mógłbyś zaangażować inne osoby do wspólnego ćwiczenia? Stosuj technikę obserwacji i pytania np. Wspomniałeś, że.. Powiedz mi więcej na ten temat albo Opowiedz o, Rozwiń tę myśl, O co chodzi z?
JAK PYTAĆ? NAJPIERW MYŚL, POTEM MÓW nie zadawaj zawiłych pytań i pozwól sobie na chwilę milczenia, zanim sformułujesz pytanie. Pytanie zadaj tylko raz, zatrzymaj się i zobacz, w którym kierunku rozmówca zdecyduje się poprowadzić dalszą część rozmowy Nie zadawaj pytań interpretujących wypowiedź rozmówcy, natomiast w pytaniach POSŁUGUJ SIĘ JEGO SŁOWAMI np. Rozmówca: Jestem sfrustrowany bieżącym projektem. Nie mam wystarczającego wsparcia Coach: Od jak dawna jesteś sfrustrowany bieżącym projektem? Jakiego wsparcia byś potrzebował? Wyeliminuj pytania retoryczne, które są wyrażeniem (często emocjonalnym i osądzającym) własnego zdania na temat danej sytuacji, np. O czym ty w ogóle myślałeś? Naprawdę masz zamiar tak po prostu zrezygnować? Unikaj pytań naprowadzających, sugerujących rozmówcy konkretną odpowiedź ale jeśli już się pojawią PODAWAJ KILKA MOŻLIWOŚCI lub stosuj technikę pytań CZY MOŻE WRĘCZ PRZECIWNIE np. Nazwij to uczucie: czy jesteś rozczarowany?.. czujesz? podekscytowany, zdenerwowany co Czy jeśli obejmiesz nowe stanowisko, to zabierze ci to czas i energię przeznaczoną dla rodziny? Czy może otworzy drzwi do spędzania czasu z rodziną w taki sposób, jaki tego pragniesz?
JAK PYTAĆ? Przerywaj, gdy rozmówca odchodzi od głównego wątku, wtrąć pytanie, które pozwoli wrócić do tematu np. Zwróciłem uwagę, ze wcześniej wspomniałeś o tym, że.. Wróćmy do tego Bardzo dobrze wyrażasz swoje myśli. Czy mogę Ci od czasu do czasu przerywać, żebyśmy wrócili do głównego tematu i jak najlepiej wykorzystali czas? Nie przerywaj, gdy rozmówca analizuje i próbuje zastosować własne pomysły POLICZ DO DWÓCH po tym, jak klient skończy mówić, zanim odpowiesz lub zadasz kolejne pytanie. Zastąp pytanie DLACZEGO pytaniem CO np. Zamiast: Dlaczego myślisz, że tak ci odpowie? Lepiej: Co sprawia, że spodziewasz się takiej odpowiedzi? Zamiast: Dlaczego nie możesz z nim o tym porozmawiać? Lepiej: Co pomogłoby ci przeprowadzić z nim rozmowę na ten temat?
ŹRÓDŁO: http://fim.org.pl/wpcontent/uploads/2012/09/podrecznik_coaching1.pdf PROWADZENIE ROZMÓW METODĄ COACHINGU, Podręcznik ŚWIAT DOBREJ PRZYSZŁOŚCI innowacyjna metoda i narzędzia pracy wychowawczej
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ