PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Sztuka komunikacji z pacjentem. Czy umiemy efektywnie komunikować się z chorym uwzględniając jego potrzeby fizyczne, emocjonalne 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot: Zakład Ratownictwa i Medycyny Katastrof 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: ul. Dąbrowskiego 79 Tel. /Fax (61) 854-68-54 Strona www.ratmed.ump.edu.pl E-mail mwitt@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: p.o. dr n. med. Magdalena 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E indeksie z dostępem do platformy WISUS p.o. dr n. med. Magdalena 6. Osoba odpowiedzialna za zajęcia fakultatywne z dostępem do platformy WISUS do list studentów Nazwisko Dr n. med. Magdalena Tel. kontaktowy: (61) 854-68-55 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) wtorki, 13.00-15.00,. Zakład Ratownictwa i Medycyny Katastrof, ul. Dąbrowskiego 79 E-mail: mwitt@ump.edu.pl Osoba zastępująca Kontakt 7. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok: III i IV Semestr: V, VI, VII i VIII 8. Liczba godzin ogółem : 15 liczba pkt. ECTS: 1 Semestr zimowy liczba godzin Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu W Ć Ćwiczenia S kategoria Zakład Ratownictwa i Medycyny Katastrof 15 B Razem: 15 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria Zakład Ratownictwa i Medycyny Katastrof 15 B S Razem: 15-9. Cel nauczania przedmiotu Celem kursu jest wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności praktyczne potrzebne do radzenia sobie w różnych obszarach relacji pacjent-lekarz, zarówno w codziennych, rutynowych kontaktach, jak i tych trudnych dotyczących np. przekazywania złych wiadomości (zarówno samemu pacjentowi, jak i jego rodzinie) uwzględniając szeroki zakres potrzeb chorego- fizycznych, emocjonalnych, społecznych, duchowych. 10.SYLABUS SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Sztuka komunikacji z pacjentem. Czy umiemy efektywnie komunikować się z chorym uwzględniając jego potrzeby fizyczne, emocjonalne Lekarski I Lekarski Stacjonarne Polski Rodzaj przedmiotu obowiązkowy fakultatywny Rok studiów/semestr I II III IV V VI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu 15., w tym:... - wykłady,... - seminaria,... ćwiczenia,... 15 fakultety Jako lekarze często stajemy wobec potrzeby przekazywania choremu trudnych wiadomości w odniesieniu do samej choroby, jak i prawdopodobnych losów pacjenta. Szkolenie wyposaży studentów w praktyczne umiejętności radzenia sobie podczas takich rozmów z chorym i jego rodziną. Zaprosimy uczestników do zapoznania się z punktem widzenia i sposobem myślenia chorego, jego oczekiwaniami i potrzebami wynikającymi z szerokiego kontekstu jego osoby. Bazując na tych doświadczeniach pokażemy jak praktycznie realizować zasady dobrej komunikacji z pacjentem i jego rodziną poprzez odkrywanie świata oczyma chorego oraz jego widzenia choroby; znajdowanie rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami lekarza, a oczekiwaniami pacjenta; poznawanie różnych obszarów funkcjonowania człowieka (fizycznych, psychologicznych, duchowych, społecznych), których dotyka choroba; zrozumienie potrzeby pracy zespołowej w opiece nad chorym, poznanie zasad dobrej współpracy w zespole; poznanie znaczenia pozytywnego modelowania postaw zarówno w medycynie praktycznej, jak i edukacji medycznej. Fakultety mają charakter warsztatowy scenek z odgrywaniem ról przez uczestników. Każdy ze studentów ma okazję wcielić się w rolę zarówno pacjenta, jak i lekarza. Zaczniemy od stosunkowo prostych, codziennych sytuacji np. jak przekazać pacjentowi, iż rozpoznano u niego cukrzycę czy nadciśnienie tętnicze, aż do znacznie trudniejszych, jakim jest informowanie chorego o właśnie zdiagnozowanej chorobie nowotworowej lub rodziny o zgonie bliskiego. Po każdej scence istnieje możliwość wyrażenia przyjaznych i konstruktywnych opinii przez samych jej uczestników, pozostałych studentów, jak i prowadzących. Symbol efektów kształcenia zgodnie ze standardami D.W4. D.W12. D.W15. D.U4. D.U5. OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem zna zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu zna zasady pracy w grupie UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) buduje atmosferę zaufania podczas całego procesu leczenia; przeprowadza rozmowę z pacjentem dorosłym, dzieckiem i rodziną z zastosowaniem techniki aktywnego słuchania i wyrażania empatii; Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem
D.U6. D.U7. D.U11. D.U12. D.U14. MP.K1 MP.K3. MP.K4 MP.K5 MP.K7 MP.K8. informuje pacjenta o celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskuje jego świadomą zgodę; przekazuje pacjentowi i jego rodzinie informacje o niekorzystnym rokowaniu komunikuje się ze współpracownikami zespołu, udzielając konstruktywnej informacji zwrotnej i wsparcia przestrzega wzorców etycznych w działaniach zawodowych przestrzega praw pacjenta, w tym: prawa do ochrony danych osobowych, prawa do informacji o stanie zdrowia, prawa do wyrażenia świadomej zgody na leczenie lub odstąpienie KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; Przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; Przestrzega praw pacjenta; Przestrzega tajemnicy zawodowej; Współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki lekarskiej PUNKTY ECTS 1 p ECTS TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU: Tematyka Całościowa opieka nad pacjentem - Profesjonalizm w praktyce lekarskiej - Modelowanie zachowań - Współpraca w zespole Współczucie czy może być nauczane? - Świat widziany oczyma pacjenta Forma (wykłady,seminariu,, ćwiczenia, zaj.fakultatywne, itp ) Fakultatywne Fakultatywne
- Uzdrawiające współczucie? - Sztuka a medycyna Przekazywanie trudnych wiadomości Fakultatywne - Elementy dobrej komunikacji - SPIKES - Ćwiczenia przekazywania trudnych wiadomości LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: 1.Marcinowicz L., Chlabicz S.:Jak skutecznie rozmawiać z pacjentem i jego rodziną? Praktyka lekarza rodzinnego. PZWL, 2014. 2. Caput de Saintonge D.: Whole person medicine, PRIME (Partnership in International Medical Education), United Kingdom, 2009 3. Christmas C. i wsp.: Doskonałość kliniczna w warunkach uczelni medycznej: co na ten temat sądzą najlepsi klinicyści uniwersyteccy. Medycyna po Dyplomie. Vol. 21/Nr 4/kwiecień 2012 WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Ocenie podlegać będą aktywność studentów podczas zajęć oraz poprawność zastosowania zaprezentowanych technik pracy zespołowej 11.Tematyka poszczególnych ćwiczeń i seminariów Ćwiczenia - Semestr zimowy Ćwiczenie 1. Ćwiczenie 2. Tematyka ćwiczeń Modelowanie zachowań. Współpraca w zespole. Współczucie - czy może być nauczane? Przekazywanie trudnych wiadomości pacjentowi i jego rodzinie. Elementy dobrej komunikacji. SPIKES. Osoba odpowiedzialna Ćwiczenie 1. Ćwiczenie 2. Ćwiczenia - Semestr letni Tematyka ćwiczeń Modelowanie zachowań. Współpraca w zespole. Współczucie - czy może być nauczane? Przekazywanie trudnych wiadomości pacjentowi i jego rodzinie. Elementy dobrej komunikacji. SPIKES Osoba odpowiedzialna Seminaria - Semestr zimowy Tematyka seminariów Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia
Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminaria - Semestr letni Tematyka seminariów Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia 12. Organizacja zajęć: Zajęcia fakultatywne odbywają się : (proszę wpisać dni tygodnia oraz rozpisać dokładnie godziny w każdym dniu zajęć) Zajęcia odbywać się będą w systemie weekendowym - sobota w godz. 10.00-16.00 oraz niedziela w godz. 10.00 15.15 w sali 613 (VI p. Zakład Ratownictwa i Medycyny Katastrof) Collegium Adama Wrzoska UM w Poznaniu, ul. Dąbrowskiego 79 Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki : (proszę wpisać) www.ratmed.ump.edu.pl REGULAMIN ZAJĘĆ: Wymagana jest punktualna i aktywna obecność studenta na zajęciach. PROGRAM ZAJĘĆ: 1. Całościowa opieka nad pacjentem - Profesjonalizm w praktyce medycznej - Modelowanie zachowań - Współpraca w zespole 2. Współczucie czy może być nauczane? - Świat widziany oczyma pacjenta
- Uzdrawiające współczucie? - Sztuka a medycyna 3. Przekazywanie trudnych wiadomości pacjentowi i jego rodzinie - Elementy dobrej komunikacji - SPIKES - Ćwiczenia przekazywania trudnych wiadomości pacjentowi i jego rodzinie, radzenie sobie z pacjentem agresywnym PROGRAM NAUCZANIA Wymagania wstępne: brak Przygotowanie do zajęć: brak Wymagania końcowe: obecność i aktywność na zajęciach 13.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie kryterium zaliczenia: Ocenie podlegać będą: aktywność studentów podczas zajęć oraz poprawność zastosowania zaprezentowanych technik pracy zespołowej 14. Literatura: Zalecana literatura: 1. Marcinowicz L., Chlabicz S.: Jak skutecznie rozmawiać z pacjentem i jego rodziną? Praktyka lekarza rodzinnego. PZWL, 2014. 2. Caput de Saintonge D.: Whole person medicine, PRIME (Partnership in International Medical Education), United Kingdom, 2009 3. Christmas C. i wsp.: Doskonałość kliniczna w warunkach uczelni medycznej: co na ten temat sądzą najlepsi klinicyści uniwersyteccy. Medycyna po Dyplomie. Vol. 21/Nr 4/kwiecień 2012 15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora