15. FUNKCJE DODATKOWE WORDA

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda 15. FUNKCJE DODATKOWE WORDA 15.1. WSTAWIANIE SYMBOLU Program Word umożliwia am wpisywaie różych wzorów matematyczych. Proste wzory matematycze możemy wprowadzać bezpośredio z klawiatury, atomiast bardziej skomplikowae symbole wpisujemy używając poleceia Symbol bądź edytora rówań Microsoft Equatio. Przykład 15.1. Wstaw symbol Ω do dokumetu Worda. Rozwiązaie: 1. Wybrać kartę Symbole.. Klikąć a zaku. 3. Wcisąć przycisk Wstaw. 4. Wyjść z oka przycisk Zamkij. Rys. 15.1. Wstawiaie Symbolu Przyciskiem Klawisz skrótu... moża adawać symbolom kombiacje klawiszy, którymi symbole te będą wprowadzae do dokumetu. Natomiast a karcie Zaki specjale oprócz takich zaków jak myślik, zak towarowy moża rówież wstawiać zaki iedrukowale a widocze przy wciśiętym przycisku Pokaż /Ukryj (rys.15..). 154

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda Rys.15.. Karta Zaki specjale 15.. EDYTOR RÓWNAŃ Microsoft Equatio Przy budowie bardziej skomplikowaych wzorów ie wystarcza mechaizm wstawiaia symbolu. Wtedy możemy skorzystać z programu zitegrowaego z Wordem Microsoft Equatio. Podczas tworzeia rówaia Edytor rówań automatyczie dostosowuje rozmiary czcioek, odstępy i formatowaie zgodie z przyjętymi zasadami składu tekstów matematyczych. Istieje rówież możliwość modyfikacji formatowaia podczas pracy i defiiowaia automatyczych stylów. W górym rzędzie Edytora rówań zajduje się pasek arzędzi z przyciskami pozwalającymi tworzyć poad 150 matematyczych symboli, z których wiele ie występuje w stadardowym zestawie czcioki Symbol. W celu wstawieia symbolu do rówaia ależy klikąć odpowiedi przycisk z górego wiersza paska arzędzi, po czym klikąć odpowiedi przycisk z palety, która pojawia się pod przyciskiem. W dolym rzędzie Edytora rówań zajdują się przyciski służące do wstawiaia szabloów lub szkice zawierające takie symbole jak ułamki, pierwiastki, sumy, całki, iloczyy, macierze i róże ograicziki lub pary symboli, takie jak awiasy okrągłe i klamrowe. Wiele szabloów zawiera pola wstawiaia - miejsca, w które ależy wpisać tekst lub wstawić symbol. Na paletach zgrupowao około 10 szabloów. Istieje możliwość osadzaia szabloów, czyli wstawiaia szabloów w pola wstawiaia iych szabloów, w celu utworzeia formuł o rozbudowaej hierarchii. 155

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda Na rysuku 15.3. przedstawioo rówaie opisujące wielkość statystyczą - odchyleie stadardowe. Poiżej opisao fukcje poszczególych pól: Rys. 15.3. Rówaie odchyleie stadardowe wraz z opisem pól 1. Powiększeie Podczas pracy moża wybrać z meu Widok wielkość wyświetlaego rówaia 100%, 00% lub 400%, albo określić ią wartość powiększeia od 5 do 400%. Nie wpływa to a rzeczywisty rozmiar rówaia po jego wydrukowaiu. Aby użyć tego widoku podczas edycji ależy uruchomić Edytor Rówań jako osobą aplikację lub otworzyć obiekt, wybierając poleceie Rówaie w meu Edycja, a astępie wybierając poleceie Otwórz.. Odśwież Po wprowadzeiu dużych zmia w formacie może się okazać koiecze odświeżeie obrazu, aby usuąć zbęde zaki. Ekra moża odświeżyć wybierając poleceie Odśwież z meu Widok lub aciskając CTRL-O. 3. Style Podczas pracy z domyślym stylem matematyczym, Edytor Rówań formatuje jako pochyloe wszystkie zaki, rozpozae jako zmiee matematycze. Meu Styl umożliwia stosowaie iych stylów. Na przykład stylu tekst używa się do słów, które ie mają być iterpretowae jako zmiee, wektory, macierze lub ie elemety matematycze. 4. Szabloy rozszerzale Zak pierwiastka lub dowoly iy szablo wstawia się, wybierając go z palet, pojawiających się po klikięciu przycisku paska arzędzi. Szabloy powiększają się automatyczie w miarę wpisywaia tekstu. 5. Odstępy i wyrówywaie Edytor Rówań automatyczie stosuje odstępy - w domyślym stylu matematyczym aciskaie klawisza spacji ie wywołuje żadego efektu. Aby uzyskać żąday wygląd moża: 156

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda wybrać jedą ze spacji ab z paska arzędzi edytora rówań. "wyretuszować" zazaczoe elemety przy użyciu kombiacji klawiszy CTRL- STRZAŁKI. wyrówać "stos" rówań wybierając poleceie wyrówaia z meu Format. 6. Ozdobiki Do zmieych matematyczych moża dołączać zaki prim, daszki, kreski i kropki. Wtedy ależy umieścić pukt wstawiaia a prawo od zmieej i wybrać jede z ozdobików z paska arzędzi Edytora rówań. Okieka ideksów dolych i górych wstawia się w taki sam sposób używając iej palety a pasku arzędzi. 7. Pukt wstawiaia Klawisz TAB umożliwia przemieszczaie się po okiekach rówań w przód, a SHIFT+ TAB w tył. Kształt i rozmiar puktu wstawiaia zmieia się zależie od okieka. Wzdłuż podstawy okieka biegie kreska pozioma, a z góry a dół kreska pioowa. W tym przykładzie pukt wstawiaia zajduje się a pozycji wpisywaia kolejego zaku o rozmiarze takim, jak X. Przykład 15.. Wstaw wzór korzystając z programu Microsoft Equatio b a f ( x) dx Rozwiązaie: 1. Przed uruchomieiem programu ależy ustawić pukt wstawiaia w miejscu gdzie ma pojawić się rówaie.. Uruchamiamy program przez wybraie poleceia Obiekt z meu Wstaw. 3. Z listy Typ obiektu wybieramy opcję Microsoft Equatio. Pojawi się ekra programu wraz z paskiem arzędzi (rys.15.4.). 4. Miejsce do wprowadzeia wzoru ma postać prostokątej ramki z kreskowaymi brzegami. 5. Na pasku arzędzi ależy wybrać iteresujące as przyciski z symbolami matematyczymi tworzące wzór. 6. Aby wrócić do edytora Worda klikąć poza obszarem rówaia. 157

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda Rys.15.4. Ekra programu Microsoft Equatio. Uwaga! Wstawiając wzory matematycze do programu Word, zamiast każdorazowego uruchamiaia poleceia Obiekt z meu Wstaw moża do paska arzędziowego Stadardowy dołączyć przycisk edytora rówań co iewątpliwie przyśpieszy pracę (Przykład 1..). 15.3. WSTAWIANIE I IMPORTOWANIE OBIEKTÓW 15.3.1. Tworzeie obiektów w dokumecie MS Word pozwala a tworzeie w dokumecie tekstowym obiektów przy wykorzystaiu różych programów. Najczęściej wykorzystywaymi programami do tworzeia obiektów w dokumecie edytora MS Word są: Program MS Excel umożliwia tworzeie arkuszy kalkulacyjych pomocych przy sporządzaiu obliczeń, wykresów, itd. MS Equatio edytor rówań przezaczoy do tworzeie i edycji rówań MS Map umożliwia komputerowe tworzeie map, pozwalając przy tym wizualizować i aalizować dae MS Orgaizatio Chart służy do tworzeia schematów orgaizacyjych Ms Pait uruchamiay po ubraiu opcji: Obraz mapa bitowa Wordpad do tworzeia i edycji plików tekstowych 158

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda MS Graph przezaczoy do tworzeia wykresów Aby wstawić dowoly obiekt do dokumetu Word ależy wybrać poleceie Obiekt z meu Wstaw (rys. 15.5.). Rys. 15.5. Poleceie Obiekt z meu Wstaw Następie z dostępej listy oka dialogowego Obiekt wybrać typ obiektu, który chcemy umieścić w dokumecie (rys.15.6.). Przykład 15.3. Rys. 15.6. Oko dialogowe Obiekt W owym dokumecie Worda wstawić obiekt mapę bitową o astępującym wyglądzie. 159

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda Rozwiązaie: 1. Otworzyć owy dokumet Word astępie z meu Wstaw wybierać poleceie Obiekt. Z listy dostępych obiektów wybrać Obraz- mapa bitowa 3. Wykoać rysuek korzystając z arzędzi do rysowaia 15.3.. Importowaie obiektów do dokumetu Ms Word Mechaizm OLE ( Object Likig ad Embedig) pozwala a korzystaie w aplikacjach z obiektów stworzoych w iych aplikacjach. Obiekty te przeoszoe są za pomocą bufora Widows zwaego Schowkiem. W dokumecie źródłowym obiektu ależy wyselekcjoować część daych i wykoać operację kopiowaia. W dokumecie docelowym ależy uruchomić poleceie Wklej specjalie.. i wybrać łączeie (Likig) lub osadzeie (Embedig) obiektu (rys.15.7.). Jeśli wybrae zostaie poleceie Wklej ie będzie możliwe wybraie poleceia łączeia lub osadzaia obiektu. Rys. 15. 7. Tworzeie obiektu z pomocą OLE Uwaga! Podstawowa różica między łączeiem a osadzaiem polega główie a miejscu przechowywaia daych i ich uaktualiaiu po umieszczeiu w dokumecie. Obiekty połączoe są to obiekty wyświetlae w dokumecie, ale ich dae przechowuje się w pierwotym dokumecie odpowiediego programu. Łączeie przydaje się, gdy chcemy zamieścić iformacje, które są obsługiwae całkiem osobo, p. dae gromadzoe przez iy dział firmy lub, wtedy gdy chcemy aby iformacje były w programie Word uaktualiae a bieżąco. Poieważ iformacje połączoe są przechowywae w iym miejscu, metoda ta pomaga też miimalizować rozmiary dokumetów programu Word Jeśli tworzymy łącze do obiektu (arkusza kalkulacyjego MS Excel) składającego się z zakresu komórek, a w przyszłości może zaistieć potrzeba wstawieia do iego dodatkowych kolum lub wierszy daych, ajpierw ależy azwać te zakres w programie Microsoft Excel 160

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda (zazacz zakres komórek i wybierz poleceie plik -- Zapisz obszar roboczy). Plik zostaie zapisay pod zadaą azwą o rozszerzeiu.xlw. Następie importować te plik do dokumetu edytora tekstu MS Word wybierając poleceie Wstaw -- Obiekt -- Utwórz z pliku i zazaczając opcję Łącz z plikiem. Po dodaiu daych do pliku źródłowego będzie moża zaktualizować zawartość importowaego obiektu, wybierając poleceie Edycja -- Łącza. Po aktualizacji łącza w programie Word owe dae zostaą dodae automatyczie Obiekty osadzoe są to obiekty, które przechowują swoje dae bezpośredio w dokumecie programu Word. Aby wyedytować obiekt osadzoy, wystarczy klikąć go dwukrotie, aby uruchomić odpowiedi program, wprowadzić zmiay, a astępie wrócić do programu Word. Poieważ iformacje są w całości przechowywae w programie Word, osadzaie przydaje się, gdy wersja olie ma być rozprowadzaa do osób, które ie mają dostępu do osobo obsługiwaych obiektów. Przykład 15.4. Wstawić do owego dokumetu arkusz kalkulacyjy jako obiekt osadzoy o astępującym wyglądzie: Nazwisko Imię data ur. Kacperski Tomasz 75-0-07 Lubimił Olaf 93-08-14 Roko Agata 81-07-5 A astępie zapisać dokumet pod azwą arkusz.doc Rozwiązaie: 1. Otworzyć program MS Excel.. Wpisać do poszczególych komórek dae tak jak w tabeli wyżej. 3. Zazaczyć komórki z daymi i wybrać z edycji poleceie Kopiuj. 4. Otworzyć owy dokumet Word i wybrać poleceie Wklej specjalie... 5. Wybrać Arkusz kalkulacyjy Excel z zazaczoą opcją Wklej 6. Zatwierdzić poleceiem OK. ZADANIA DO WYKONANIA: Zad.1 Wstaw wzory: 1 3 1 dx = 0 3 5 x y i ( t) = 1x Zad. Wstaw wzory: 161

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda + 1 3 st t s 56 34 te dt = s 54t 0 t 67 0 sig v = mi{ v + v, v ~ } Zad.3 Wstaw wzory: 4 = i= 1 45 x = 134 3 4 178 476 a = max ( v ) v x Zad.4 Wstaw wzory: si x cos x 4 5 x + 45x 3 54 y v max a =, y mi Zad.5 Wstaw wzór: ( = β ˆ + β ˆ + ˆ + β z ul t) 1 cl ( t) Ck ( t cl ( t)) 3 l Zad.6 Wstaw wzory: p( l \ j, t) = exp( ul ( t)) exp( u ( t)) m L j m 45 11 1 34 Zad.7 Wstaw wzory: 11 14 1 3 3 15 13 6 x 87 y Zad. 8 Utworzyć owy dokumet o azwie Obiekty.doc i wstawić obiekt schemat. Wykorzystać do tego celu MS Orgaizatio Chart. Schemat powiązań persoalych Dyrektor aczely Z-ca dyrektora Maager ds ryku Maager ds persoalych Maager ds fiasów Maager ds produkcji 16

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda Zad. 9 Wstawić do dokumetu utworzoego w zad. 1. pod azwą Obiekty.doc arkusz kalkulacyjy jako obiekt osadzoy o astępującym wyglądzie: produkt Ilość cea(zł) Jaj 15 4 Masło 3 5 Chleb 1 6 Ser 5 3 Mąka 1 Suma Średia Max Następie obliczyć sumę, średią i max za pomocą fukcji dostępych w MS Excel. Zad.10 W owym dokumecie Worda sporządzić wykres a podstawie astępujących daych: w kwartale I dochód brutto wyosił 99 1 zł., koszty sprzedaży 58 471 zł., zysk brutto 40 651 zł., wydatki 33 398 zł., a zysk etto 7 53; w kwartale II dochód brutto wyosił 100 609 zł., koszty sprzedaży 58 997 zł., zysk brutto 41 61 zł., wydatki 33 196 zł., a zysk etto 8 416; w kwartale III dochód brutto wyosił 10 118 zł., koszty sprzedaży 59 58 zł., zysk brutto 4 590 zł., wydatki 33 31 zł., a zysk etto 9 359; w kwartale IV dochód brutto wyosił 103 650 zł., koszty sprzedaży 60 064 zł., zysk brutto 43 586 zł., wydatki 33 66 zł., a zysk etto 10 30. Wykres powiie mieć astępujący wygląd: 10 000 zł 100 000 zł 80 000 zł 60 000 zł 40 000 zł Dochód brutto Koszty sprzedaży Zysk brutto 0 000 zł Wydatki 0 zł Kw. 1 Kw. Kw. 3 Kw. 4 Zysk etto Zapisać dokumet pod azwą wydatki.doc Zad.11 Sporządzić schemat orgaizacyjy o wyglądzie przedstawioym poiżej. Wykorzystać do tego celu MS Orgaizatio Chart. 163

Rozdział 15: Fukcje dodatkowe Worda 164