Moduł 2: Kreatywność i innowacyjność
Spis treści 1. Wstęp 2. Zawartość teoretyczna 3. Czas być kreatywnym: Analogie z natury Mapa myśli Rysowanie Sześć myślowych kapeluszy Co jeśli? 4. Podsumowanie
1. Wstęp Czas trwania modułu: ok. 60 min Moduł ma za zadanie poprawić Twoje zdolności kreatywności i innowacyjności. Po zakończeniu wszystkich ćwiczeń będziesz w stanie: Zdefiniować kreatywność i innowacyjność, Wskazać bariery kreatywności, Zrozumieć proces kreatywnego i innowacyjnego działania, Wskazać znaczenie innowacji, Zaproponować kreatywne rozwiązania do przezwyciężenia problemów Zwiększyć jakość swojej pracy twórzczej.
2. Zawartość teoretyczna Tworzenie pomysłów nie jest procesem, który zachodzi przypadkowo. Większość z nich powstaje dopiero, gdy ludzie starają się na nie wpaść. Dlatego też błędne jest założenie, że kreatywność pojawia się znikąd, a innowacje są jej efektem. Jak powiedział Tomasz Edison Geniusz to wynik 1 procenta natchnienia i 99 procent wypocenia. Kreatywne myślenie pozwala na tworzenie pomysłów, które nie powstałyby gdyby stosowano konwencjonalne sposoby logicznego myślenia.
2. Zawartość teoretyczna Kreatywność to kompetencja, która obejmuje wiele innych zdolności. W biznesie zauważalny jest wzrost zainteresowania kreatywnym myśleniem wśród zatrudnianego personelu. Zarówno kreatywność, jak i innowacyjność powinny być obecne we wszystkich stadiach rozwoju i wzrostu przedsiębiorstwa. Ważne jest, żebyś potrafił dostrzec powiązania pomiędzy tymi dwoma elementami: kreatywność jest narzędziem, natomiast innowacja jest rezultatem. Kreatywność Zdolność do tworzenia nowych pomysłów Innowacja Zdolność wcielania pomysłów w życie
2. Zawartość teoretyczna Czym jest kreatywność? Kreatywność to zdolność do nieszablonowego myślenia, tworzenia nowych i innowacyjnych pomysłów. To proces, który kończy się, np. produkcją urządzenia lub wdrażaniem koncepcji. Kreatywność to umiejętność, której można się nauczyć i którą można rozwijać, jeśli zastosuje się odpowiednie metody i techniki. Dlatego też chociaż inspiracja jest ważna w przypadku tworzenia pomysłów- wskazać można także kilka narzędzi kreatywnego myślenia w celu rozwinięcia kreatywności.
2. Zawartość teoretyczna Kreatywność Wynalazek Innowacje Kreatywność jest produktem ludzkiego geniuszu, za sprawą którego powstają nowe pomysły, koncepcje i teorie. Wynalazek to produkt lub proces, który powstał w wyniku połączenia pomysłów, z których co najmniej jeden jest całkowicie nowy lub w którym nowy jest sposób ich połączenia. Innowacja to przekształcenie pomysłów i/lub wykorzystanie wynalazków, których rezultatem jest wprowadzenie usprawnień.
2. Zawartość teoretyczna Bariery kreatywności Kreatywne myślenie jest skuteczne tylko wtedy, gdy zdajesz sobie sprawę z barier mogących obniżać kreatywność. Aby je przekroczyć należy myśleć nieszablonowo i odkrywać obszary i kierunki dotychczas niezbadane. Istnieje wiele przeszkód na drodze do kreatywności: emocjonalne, społeczne i kulturowe zahamowania, zwątpienie i brak pewności siebie często zakłócają wolność ekspresji.
2. Zawartość teoretyczna Na poziomie jednostki: rutyny Zorientow anie na osiągnięci e celu przekona nia ego obawy samokryty ka stres Na poziomie organizacji: Hierarchia i struktura wertykalna Słaba komunikacja Słaby nadzór i kontrola Karanie za błędy Obawa przed zmianą i innowacjami Brak autonomii
2. Zawartość teoretyczna Proces kreatywny Proces kreatywny wymaga zaangażowania, dyscypliny i czasu. Przygotowa nie Inkubacja Weryfikacja Olśnienie
2. Zawartość teoretyczna Czym jest innowacja? Innowacja stanowi wartość dodaną, która przyczynia się do wzrostu i efektywności gospodarczej. Należy pamiętać, że innowacyjność to proces ciągły. Zmienia on zachowanie zarówno producentów, jak i konsumentów. Zmiany te dotyczyć mogą: procesów, metod, urządzeń, produktów lub usług. Dlaczego innowacje są tak ważne? Innowacje polegają na wykonywaniu dotychczasowych czynności w nowy i lepszy sposób, przez co są niezbędne w rozwoju. Innowacyjność polega na ciągłym identyfikowaniu nowych potrzeb, mając jednocześnie możliwość ich realizacji poprzez produkty i procesy.
2. Zawartość teoretyczna Inna definicja traktuje innowacyjność jako przekształcanie pomysłu w produkt, usługę lub nowy/ulepszony proces. Aby innowacja była pełna, musi generować wartość (niekoniecznie rozumianą w sensie ekonomicznym). Wartości tworzyć można poprzez: Wprowadzenie nowego produktu lub zmiany jakościowej w istniejących produktach lub usługach, Rozwój nowej procedury (niekoniecznie z udziałem nowej wiedzy), Zmianę organizacyjną: nowe sposoby funkcjonowania wewnętrznego lub stworzenie nowej kultury pracy, Otwarcie niszy rynkowej, Otwarcie nowych źródeł dostaw surowców niezbędnych dla funkcjonowania organizacji.
2. Zawartość teoretyczna Procesy innowacji, kreatywności i przedsiębiorczości są zbliżone. Potrzeba stymuluje kreatywność i innowację, a wszystkie przedsiębiorstwa napotykają na przeszkody, które rozwiązać można wyłącznie nieszablonowym myśleniem. Aby dobrze zrozumieć kreatywność, można ją przedstawić jako proces linearny. Składa się on wówczas z pięciu podstawowych elementów: Definicji problemu zawierającej analizę problemu oraz jego jasne zdefiniowanie, Powstanie pomysłu proces formowania idei, Wybór pomysłu przekształcanie pomysłów w realne rozwiązania, Wdrożenie pomysłu, Procesy.
Czas być kreatywnym
Ćwiczenie 1: Analogie z natury (10 )
Ćwiczenie 1: Analogie z natury Musisz wiedzieć, że kreatywne myślenie wbrew powszechnej opinii nie ma nic wspólnego z inteligencją. Osoby, które umieją myśleć kreatywnie, potrafią zaadaptować się do każdej sytuacji. Nie ulega wątpliwości, że to do ludzi kreatywnych należy przyszłość! Wykorzystanie analogii jest dobrą techniką, które pomaga wypracować i uporządkować kreatywne rozwiązania. Zakłada bowiem porównywanie problemu do czegoś innego, co nie ma nic wspólnego z głównym zagadnieniem, by w ten sposób wypracować niestandardowy zestaw skojarzeń.
Ćwiczenie 1: Analogie z natury Twoim zadaniem jest rozważenie następującego problemu: W jaki sposób można poprawić procesy produkcji (lub same produkty) w mojej firmie? Zastanów się, gdzie w naturze mógłbyś szukać rozwiązania dla tego problemu. Pamiętaj: inspiracją dla zmiany sposobu konstruowania mostów była pajęcza sieć. Wykorzystując Chat przedstaw różne możliwości i przedyskutuj je ze swoimi kolegami. Celem jest ulepszenie Twoich własnych rozwiązań.
Ćwiczenie 1: Analogie z natury Gratulacje, właśnie ukończyłeś Ćwiczenie 1 Możesz teraz przejść do Ćwiczenia 2!
Ćwiczenie 2: Mapa myśli (10 )
Ćwiczenie 2: Mapa myśli Musisz zapamiętać dużo informacji, ale szwankuje Ci pamięć? Mapa myśli to bardzo wydajna i kreatywna metoda służąca zapamiętywaniu i organizowaniu. Polega ona na tworzeniu diagramu, reprezentującego idee/słowa dotyczące konkretnego tematu. Konstruowanie mapy myśli odbywa się intuicyjnie, poprzez klasyfikowanie pomysłów w grupy. Wytyczne są więc proste do zapamiętania i przekazania. Stworzona w ten sposób graficzna reprezentacja myśli pozwala na łatwy przegląd i organizowanie pomysłów, co jest kluczowe w rozwiązywaniu problemów i podejmowaniu decyzji. Celem ćwiczenia jest poprawa pamięci i podniesienie jakości kreatywnego myślenia. Pomoże Ci to usystematyzować sposób rozumowania oraz usystematyzować najważniejsze poruszane zagadnienia.
Ćwiczenie 2: Mapa myśli Aby ukończyć ćwiczenie, wykorzystaj diagram (link) w celu zoptymalizowania procesu produkcji, biorąc pod uwagę pomysły wypracowane podczas poprzedniego ćwiczenia. Porady: W centrum powinien znajdować się obraz dotyczący tematu głownego. Każde słowo lub obraz powinny zajmować jedną linię. Linie powinny być połączone, zaczynając od obrazu centralnego. Linie centalne powinny być grubsze i stawać się coraz cieńsze w miarę oddalania się od centrum. Wykorzystaj paletę barw zapewni to stymulację wizualną oraz pozwoli na uwypuklenie powiązań między pomysłami. Możesz podkreślić najbardziej trafne pomysły. Gdy skończysz, wrzuć mapę tutaj i podziel się nią z innymi uczestnikami kursu.
Ćwiczenie 2: Mapa myśli Gratulacje, właśnie ukończyłeś Ćwiczenie 2! Możesz teraz przejść do Ćwiczenia 3!
Ćwiczenie 3: Sześć myślowych kapeluszy(10 )
Ćwiczenie 3: Sześć myślowych kapeluszy Sześć myślowych kapeluszy (autorstwa Edwarda de Bono) to metoda mająca na celu wypracowywanie rozwiązań konkretnych problemów z wykorzystaniem sześciu różnych myślowych kapeluszy. Metoda ta pozwala grupom na zaplanowanie procesów myślowych, by wspólnie wypracować bardziej efektywne rozwiązania. Sześć myślowcyh kapeluszy pozwala grupie spojrzeć na problemy i rozwiązania z różnych perspektyw, co pozwala dokładniej sprecyzować ostateczny pomysł. W trakcie ćwiczenia zostanie Ci przypisana jedna z sześciu ról. Wszyscy uczestnicy muszą rozważać dany problem z perspektywy ich myślowego kapelusza (każdemu przypisana jest pewna osobowość) oraz zapisać powstałe pomysły. Każdej z sześciu ról przypisany jest konkretny kolor.
Ćwiczenie 3: Sześć myślowych kapeluszy Znaczenie każdego z kapeluszy: Biały (Objektywizm) opiera się na wiedzy, często kwestionuje opcje nie oparte na nauce. Bierze pod uwagę wyłącznie sprawdzone informacje oraz fakty.. Czarny (Pesymizm) wytyka luki w rozumowaniu i krytykuje pomysły identyfikuje w ten sposób bariery i niedostatki pomysłów. Żółty (optymizm) zwraca uwagę przede wszystkim na dobre strony i możliwości ich zastosowania. Zielony (kreatywność) pomysłowy, ciągle dorzuca nowe myśli, reprezentuje kreatywność i innowacyjność. Niebieski (organizacja) porządkuje i kontroluje tok myślenia, pilnuje upływającego czasu. Czerowny (intuicja) it is representative of emotions.
Ćwiczenie 3: Sześć myślowych kapeluszy Będziecie pracować w grupach sześcioosobowych (każdy uczestnik dostanie jeden kolor kapelusza), korzystając z funkcji Chat. Uczestnicy nie wymieniają się kapeluszami w trakcie ćwiczenia. Mając na uwadze bezpieczeństwo, kontrolę jakości oraz zarządzanie czasem, przedyskutujcie: Jak usprawnić i zoptymalizować proces produkcji? Osoba, która nosi niebieski kapelusz przyjmuje rolę lidera i zachęca innych do wzięcia udziału w dyskusji.
Activity 3: Six Thinking Hats Gratulacje, właśnie ukończyłeś Ćwiczenie 3! Możesz teraz przejść do Ćwiczenia 4!
Ćwiczenie 4: Co jeśli? (10 )
Ćwiczenie 4: Co jeśli? Kreatywne myślenie oznacza wyzwolenie się z tradycyjnego rozumowania. Ćwiczenie ma za zadanie wykształcić pewien poziom myślenia abstrakcyjnego. Technika ta pozwala spojrzeć na problem kompleksowo, stymulując jednocześnie myślenie wieloaspektowe.
Ćwiczenie 4: Co jeśli? Wykorzystują narzędzie Forum, przedyskutuj jak należy rozwiązać dany problem. Zastanów się nad pytaniem: Co jeśli musiałbyś wykorzystać ponownie produkty, których termin wykorzystania dawno minął? Szukając rozwiązań staraj się wykorzystywać ustalenia z poprzednich ćwiczeń. Pamiętaj, że nie ma tutaj dobrych i złych odpowiedzi. Staraj się jednak zachować logiczne podejście, gdyż może być ono pomocne w Twojej pracy.
Ćwiczenie 4: Co jeśli? Gratulacje, właśnie ukończyłeś Ćwiczenie 4! Możesz teraz przejść do Ćwiczenia 5!
Ćwiczenie 5: Rysowanie (10 )
Ćwiczenie 5: Rysowanie Rysowanie to aktywność, która zwiększa kreatywność. Ćwiczenie wymagać będzie od Ciebie połączenia zdolności kreatywnych i innowacyjnych w celu wypracowania rozwiązania dla przedstawionego problemu.
Activity 5: Drawing Potrzebna Ci będzie kartka papieru i ołówek/długopis. Narysuj schemat nowego wykorzystania materiałow odpadowych w Twojej fabryce. Gdy skończysz zeskanuj rysunek i umieść go pod tym linkiem, by podzielić się nim z innymi uczestnikami kursu. Nie ograniczaj swojego rysunku do prostych kształtów, pozwól działać swojej wyobraźni.
Dobra robota! Ukończyłeś Moduł 2!
4. Podsumowanie Istnieje wiele definicji kreatywności, jednakże wszystkie skupiają się na zdolności do tworzenia nowych i oryginalnych pomysłów. Ziarno kreatywności leży w każdym z nas. Kreatywni ludzie tworzą, rozwiązują problemy i komunikują się z wykorzystaniem nowych metod. Każdy biznes wymaga kreatywnych jednostek inżynierów, naukowców, przedsiębiorców, medyków, pisarzy, projektantów, itp. Sposób w jaki patrzysz na daną sytuację determinuje Twoje procesy myślowe oraz metody analizowania rzeczywistości. Ci, którzy potrafią myśleć poza schematami predestynowani są do bycia liderami. Bądź kreatywny!
4. Podsumowanie Przydatne linki: http://www.creativityatwork.com/ http://www.ted.com/talks/tim_brown_on_creativity_and_p lay?language=en http://www.projectlearnet.org/tutorials/concrete_vs_abstr act_thinking.html http://www.triz-journal.com/overview-metaphoric-modelscreativity/ https://www.youtube.com/watch?v=mlabrwv25qq