Strategie rozwoju zawodowego nauczycieli dr Julie Meltzer Prezentacja wygłoszona podczas V Kongresu Zarządzania Oświatą Warszawa, 22 24 września 2010 r. www.oskko.edu.pl/kongres
Cele sesji Dyskusja na temat kluczowych aspektów rozwoju zawodowego nauczycieli Prezentacja pięciu opartych na badaniach strategii rozwoju zawodowego nauczycieli Prezentacja przykładów zastosowania tych strategii w dystryktach szkolnych w USA Związek z założeniami rozporządzenia o nadzorze pedagogicznym oraz dyskusja na możliwości wykorzystania doświadczeń przez władze edukacyjne w Polsce Page 2
Dlaczego rozwój zawodowy jest ważny i konieczny? Czy chciałbyś, żeby TAK NIE Lk Lekarz, kó który operuje ciebie ibi lub X bliską ci osobę dysponował przestarzałymi umiejętnościami? Leczenie aplikował ci lekarz nie znający najnowszych badań? X Lekarz przepisywał ci lekarstwo nie znając jego efektów ubocznych? Leczący ą cię ę lekarz korzystał z przestarzałych i nieefektywnych procedur? X X Page 3
Efektywny rozwój zawodowy nauczycieli Wpływa na poprawę procesów nauczania i uczenia się w trwały i widoczny sposób Page 4
1. Co nauczyciele muszą wiedzieć iumieć robić Angażować się w sprawy związane z uczniami i ich nauką Posiadać ć wiedzę merytoryczną z zakresu nauczanych przedmiotów oraz umieć ich uczyć Odpowiadać za zarządzania nauką uczniów i jej monitorowanie Systematycznie myśleć o praktyce nauczania, uczyć się z doświadczeń Aktywnie uczestniczyć w społeczności osób uczących się Do dyskusji: Jakie inne cechy są niezbędne by stać się efektywnym nauczycielem? Page 5
Warunki efektywnego rozwoju nauczycieli Zaangażowanie Zachęta i wsparcie Warunki efektywnego rozwoju nauczycieli Środowisko Oczekiwania Do dyskusji: Pomyśl o czymś nowym, czego nauczyłeś się w ciągu ostatnich dwóch lat. Co motywowało cię do kontynuowania nauki? Page 6
Pięć efektywnych strategii rozwoju zawodowego Strategia 1: Profesjonalne społeczności osób uczących się Strategia 2: Warsztaty dla nauczycieli z praktycznym zastosowaniem Strategia 3: Doradztwo Strategia 4: Badania prowadzone przez nauczycieli Strategia 5: Uczestnictwo w zespole przywódczym lub grupie zadaniowej Page 7
Niezależnie od strategii Jako lider, musisz wziąć pod uwagę Treść Kontekst Proces Page 8
Strategia a 1: Profesjonalne e społeczności ośc osób uczących sięę Aby doprowadzić do powstania profesjonalnej społeczności osób uczących się, należy skoncentrować się raczej na uczeniu się niż na uczeniu innych, pracować ć wspólnie z innymi, i oraz odpowiadać przed samym sobą za osiągane wyniki. Dufour, 2004 Page 9
Ustanawianie profesjonalnej uczącej się społeczności Profesjonalna społeczność osób uczących się nastawiona na trwały rozwój i prowadzenie badań wymaga: Jasnych oczekiwań, celów i obszaru działania Przejrzystej struktury (członkostwo, pory spotkań, etc.) Koncentracji na wynikach ucznia poprzez wykorzystanie pakietu protokołów Nastawienia na wspólnie realizowany proces uczenia się i rozwiązywania i problemów Odpowiedzialności Page 10
Ustanawianie profesjonalnej uczącej się społeczności Społeczności obejmują Społeczności to nie Uporządkowane spotkania skoncentrowane na wynikach ucznia Wspólną naukę, badanie i wdrażanie wspólnego podejścia lub tematu Odpowiedzialność Nieformalne rozmowy To samo co spotkania na poziomie wydziału czy klasy, skoncentrowane na kwestiach logistycznych Dyskusje bez żadnych działań Page 11
Przykład z USA Szkoła Podstawowa Boones Mill, Franklin County, VA 1. Wszystkie zespoły nauczycieli analizują wyniki wspólnego egzaminu formatywnego dla uczniów. 2. Członkowie zespołów są w stanie wejrzeć głębiej w daną kwestię, omawiają strategie, które można wdrożyć w celu poprawy wyników uczniów. 3. Wspólne rozmowy odbywają się ę rutynowo przez cały rok szkolny. Nauczyciele pytają Czy uczniowie zdobywają potrzebną wiedzę? oraz Kto potrzebuje dodatkowego czasu na naukę i wsparcia? Page 12
Strategia 2: Warsztaty dla nauczycieli Bardziej efektywne Cykl warsztatów Wymóg wdrożenia Zintegrowanie z planem / priorytetami rozwoju szkoły Przykłady mające odniesienie do sytuacji uczestników Wymiana doświadczeń Mniej efektywne Pojedyncze szkolenie Wdrożenie tylko przez osoby chętne Niezwiązane ze szkolnymi celami czy obawami Przykłady ogólne lub bez odniesienia (np., przykłady ze szkoły podstawowej dla nauczycieli licealnych; przykłady y z historii dla nauczycieli matematyki) Odizolowane praktyki Przegląd prac uczniów Brak związku z wynikami i uczniów Page 13
Efektywne formy warsztatów zintegrowanych Prowadzone przez konsultantów cykle szkoleniowe powiązane z celami doskonalenia szkoły, ł z założeniem ł aplikacji zdobytej wiedzy między sesjami szkoleniowymi (efektywniej = uzupełnić o coaching ze strony innych nauczycieli) ) Prezentacja i dzielenie się dobrymi praktykami przez innych nauczycieli podczas spotkań nauczycieli na poziomie zespołu, klasy i wyższych (efektywniej = uzupełnić o wspólne omawianie prac uczniów) Kursy dla zespołów prowadzone osobiście lub online (efektywniej = uzupełnić o wymóg udokumentowania zastosowania nabytej wiedzy podczas prowadzonych lekcji) Page 14
Przykład z USA Rozwój zawodowy w zakresie nauczania pisania podczas lekcji innych przedmiotów w dystryktach Nowej Anglii Uczestnicy: Nauczyciele szkół ponadpodstawowych Forma: Warsztaty dla nauczycieli, połączone z parogodzinnymi sesjami wydziałowymi, omawiającymi możliwość zastosowania w obszarze poszczególnych przedmiotów; coaching innych nauczycieli; Odpowiedzialność: Wymóg wykorzystania nabytej wiedzy w praktyce, wymóg ustanowienia i i monitorowania i celów zawodowych, analiza danych Page 15
Strategia 3: Doradztwo Elementy efektywnego doradztwa Selekcja Przygotowanie i szkolenie Efektywna praktyka Ewaluacja (The Center for Comprehensive School Reform and Improvement, September 2007 Issue Brief) Page 16
Przykłady z USA Doskonalenie kompetencji pisania podczas lekcji innych przedmiotów w Maine Uczestnicy: 32 szkoły z 5 regionów w stanie Maine Zewnętrzni trenerzy w zakresie uczenia pisania podczas lekcji innych przedmiotów: Trenerzy prowadzą warsztaty, prezentują modele klasowe, wspólnie z nauczycielami planują lekcje, tak by strategie przedstawione w trakcie warsztatów były wykorzystane w praktyce. Mentoring nauczycieli: Nauczyciele-trenerzy uczestniczą w prowadzonych przez konsultantów warsztatach w zakresie pracy z nauczycielami pozostającymi pod ich opieką oraz wdrażania nowych strategii pedagogicznych. g Następnie współpracują p z pozostałymi nauczycielami w swoich szkołach, dzieląc się swoim doświadczeniem, prezentując modele rozwiązań i wizytując nawzajem swoje zajęcia. Page 17
Strategia 4: Badania prowadzone przez nauczycieli Badania prowadzone przez nauczycieli to podejmowanie działań w celu doskonalenia procesów nauczania i uczenia się oraz systematyczne badanie tych działań i ich konsekwencji. Badania są zwykle przygotowane i prowadzone przez praktyków, analizujących dane pochodzące ze swego miejsca pracy w celu doskonalenia własnej praktyki. Praktyczny wymiar badań W oparciu o analizę wyników Na podstawie danych (http://teachersnetwork.org/tnli/action_research_booklet.pdf) Page 18
Model działania oparty na zadawaniu pytań i pracy z danymi Efekty Zasadnicze pytania Jeśli zadamy odpowiednie pytania, Informacja doprowadzimy a następnie wówczas do poprawy zgromadzimy i wyników nauczania i przeanalizujemy pracy ucznia dane, które pomogą nam odpowiedzieć na te pytania Działanie i wykorzystamy tę wiedzę w celu doskonalenia systemów, programów oraz praktyki nauczania w klasie Cykl działań Wiedza i wykorzystamy dostępne wyniki badań oraz dobre praktyki, by nadać znaczenie tym danym 2008 Public Consulting Group. Used with permission. Page 19
Codzienne narzędzia badawcze Mapy klas Wywiady i konwersacje Zapisy anegdot Obserwacje zebrane w różnym czasie Ankiety Dzienniki badań nauczycieli Przykładowe prace uczniów Rysunki i fotografie (see http://teachersnetwork.org/tnli/action_research_booklet.pdf) Page 20
Przykłady z USA Pytania badawcze nauczycieli z Teachers Network Jaki jest wpływ na naukę szkolną i nabywanie kompetencji społecznych działań w prowadzonych małych grupach w celu budowania relacji między uczennicami oraz między nauczycielem a uczennicami? Jak mogę najlepiej wykorzystać czas zajęć pozalekcyjnych by pomóc uczniom mającym kłopoty z czytaniem, jak te umiejętności zostaną wykorzystane w klasie? Jak działa program nauczania uczniów niepełnosprawnych w obecnych warunkach? Page 21
Strategia 5: Udział w grupie zadaniowej / zespole ds. przywództwa Kluczowe pytanie: Co chcemy osiągnąć wspólnym zbiorowym wysiłkiem? Rodzaje zespołów ds. przywództwa Zespół ds. rozwoju szkoły Zespół ds. przywództwa w zakresie uczenia czytania Zespół interwencyjny Możliwe działania grupy zadaniowej Przegląd programów nauczania Przygotowywanie sprawdzianów Komisja ds. klimatu Page 22
Przykład z USA Ohio Resource Center, Columbus, Ohio Uczestnicy: 42zespoły ds. przywództwa w zakresie uczenia czytania ze szkół ponadpodstawowych Zespoły ł dokonały ł samooceny statusu t szkoły ł Zespoły uczestniczyły w szkoleniach 3 razy w ciągu roku oraz odpowiadały d ł na telefony dotyczące pomocy technicznej Zespoły podejmowały wysiłki na rzecz poprawy nauczania czytania w swoich szkołach. Udział w procesie planowania rozwoju zawodowego pomógł członkom zespołu w rozwinięciu kompetencji przywódczych ch oraz pogłębieniu wiedzy merytorycznej. Page 23
Osiąganie pożądanych efektów z każdej strategii Strategie monitoringu Strategie wsparcia Page 24
Przykłady strategii monitoringu Hospitacje zajęć Obserwacje dydaktyczne Ewaluacja nauczycieli Szkolenia dla nowych nauczycieli Page 25
Aby zapewnić trwałość inadać pracom transparentność Nauczyciele obserwują wzajemnie prowadzone zajęcia Wspólnie przeglądają prace uczniów i przyznane im oceny Dzielą się konspektami lekcji i spostrzeżeniami pedagogicznymi Wspólnie oceniają prace uczniów Dzielą się wynikami badań Upubliczniają prace uczniów Page 26
Jak podchodzić do niechętnych nauczycieli Lęk Minie i to Nadmiar obowiązków Wygoda status quo Brak wsparcia, zasobów czasu Niejasne oczekiwania Systemy przekonań Nieodpowiedni poziom rozwoju zawodowego Do dyskusji: Opierając się na własnych doświadczeniach, którą z powyższych y kwestii uznałbyś za najistotniejszą j ą przy pracy nad doskonaleniem nauczania? Co mogą zrobić władze oświatowe by podjąć te kwestie? Page 27
Znaczenie dla liderów edukacyjnych w Polsce Powyższych pięć strategii można wykorzystać w pracach na rzecz realizacji wymagań ń rozporządzenia o nadzorze pedagogicznym: wspieranie nauczycieli w celu doskonalenia pracy dydaktycznej oraz, budowanie potencjału szkolnych zespołów ds. przywództwa w celu doskonalenia kompetencji uczenia się i pisania Page 28
Role i odpowiedzialności liderów szkół Liderzy szkół muszą wdrożyć systemy obejmujące: bloki czasowe, przeznaczone na wspólną pracę i naukę nauczycieli strategie i oczekiwania wobec planowania zespołów, wymiany doświadczeń, uczenia się i ewaluacji możliwość komunikacji i udziału przedstawicieli różnych stron (nauczyciele, administracja, rodzice, psychologowie) py Page 29
Pytania i dyskusja Page 30
Bibliografia cytowanych artykułów Dufour, R. (May, 2004) What is a "Professional Learning Community"? in the themed issue Schools as Learning Communities. Educational Leadership. 61, 8. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development. pp. 6-11 Accessed at http://pdonline.ascd.org/pd_online/secondary_reading/el200405_dufour.html org/pd online/secondary reading/el200405 dufour html Irvin, J. L., Meltzer, J., & Dukes, M. (2007). Taking action on adolescent literacy: An implementation guide for school leaders. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development. Kowal, J. & Steiner, L. (September, 2007 Issue Brief) Instructional coaching. The Center for Comprehensive School Reform and Improvement. Accessed at http://www.centerforcsri.org/files/centerissuebriefsept07coaching.pdf Meltzer, J. & Ziemba, S. (2006) Getting School-wide Literacy Up and Running. Principal Leadership. National Association of Secondary School Principals (NASSP) Vol. 7 No. 1 pp. 21-26 Page 31
Bibliografia cytowanych artykułów The National Board for Professional Teaching Standards. (n.d.) The Five Core Propositions. Retrieved from http://www.nbpts.org/the_standards/the_five_core_propositio Rust, F. and Clark, C. How to do action research in your classrom? Lessons from the Teacher Network Leadership Institute. Accessed 8-30-2010 at http://teachersnetwork.org/tnli/action_research_booklet.pdf 2009 MetLife Survey of the American Teacher: Part 3, Teaching as a Career Retrieved from http://www.journalismcenter.org/resource/k-through-12/2009- metlife-survey-american-teacher-part-3-teaching-career Page 32
Prezentacja wygłoszona podczas V Kongresu Zarządzania Oświatą Warszawa, 22 24 września 2010 r. www.oskko.edu.pl/kongres Dodatkowe informacje: dr Julie Meltzer, Senior Advisor for Strategy, Research, and Design 200 International Drive, Suite 201 Portsmouth, NH 02301 jmeltzer@pcgus.com Małgorzata Marciniak, Senior Associate ul. Fabryczna 17/11 90 344 Łódź mmarciniak@pcgeu.com Tel: +48 42 2908 222, kom: 0 608 897 709 www.publicconsultinggroup.com Page 33