Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl
Otoczenie organizacji
Otoczenie Otoczenie to, co znajduje się na zewnątrz organizacji, poza jej granicami i oddziałuje na nią. Otoczenie dalsze zespół czynników, od których organizacja jest uzależniona, a na który sama nie ma wpływu. Otoczenie bliższe czynniki, od których organizacja jest uzależniona i na która ma także pewien wpływ.
Wpływa na: Otoczenie Realizowaną strategię organizacji Na struktury i procesy wewnętrzne organizacji Otoczenie może być: Stabilne Burzliwe
Metody analizy otoczenia Analiza interesariuszy Model pięciu sił Portera Analiza PEST
Analiza interesariuszy Pozwala zidentyfikować podmioty, które są zaangażowane w działalność organizacji Interesariusze mają swoje potrzeby i oczekiwania związane z organizacją, mogą zatem wspierać lub blokować jej inicjatywy Interesariusze to osoby i organizacje, których dotyczą decyzje organizacji i stosowane przez nią zasady postępowania Interesariusze to np. instytucje państwowe, związki zawodowe, konkurencyjne organizacje, pracownicy, dostawcy, odbiorcy, klienci, przywódcy miejscowej społeczności i grupy dbające o interes publiczny
Analiza interesariuszy Identyfikacja interesariuszy Ocena ważności danych interesariuszy Ustalenie grupy interesariuszy wspierających projekt Ustalenie grupy interesariuszy przeszkadzających w realizacji projektu Ustalenie sposobów komunikacji z dwiema grupami interesariuszy
Ważność interesariuszy Niski Wysoki Możliwa klasyfikacja interesariuszy pieniacze kluczowi gracze nieistotni gracze cicha woda Niski Wpływ interesariuszy Wysoki
Decyzje podejmowane wobec interesariuszy INFORMUJ? KONSULTUJ? WSPÓŁPRACUJ? KONTROLUJ? I 1 X X I 2 X I 3 X X
Rezultat analizy interesariuszy Możliwość wykorzystania najbardziej wpływowych ludzi na kształtowanie realizowanego przez Ciebie projektu na bardzo wczesnym etapie Zdobycie poparcia od ważnych i silnych interesariuszy może pomóc Ci zdobyć więcej zasobów na realizację Twojego projektu Poprzez wczesną i częstą komunikację z interesariuszami, możesz być pewny, że dokładnie zrozumieją cel Twojego działania i korzyści wynikające z Twojego projektu Ponadto, analiza interesariuszy pozwoli Ci przewidzieć reakcje ludzi w stosunku do Twojego projektu i przygotować stosowny plan akcji!
Przykład ekologiczna spalarnia śmieci Budowa spalarnia śmieci na terenie podmiejskim: Identyfikacja np.: społeczność lokalna (mieszkańcy pobliskich terenów), samorząd (władze); Ocena ważności: społeczność lokalna (wysoka ważność/niski wpływ); samorząd (wysoka ważność/wysoki wpływ); Wspierający projekt: samorząd (potrzeba budowy spalarni); Przeszkadzający: społeczność lokalna (lęk przed zatruciem/zapachem); Zasady współpracy/informowania: społeczność lokalna (informuj, konsultuj, kontroluj), samorząd (współpracuj, kontroluj).
Zadanie
Model pięciu sił Portera Groźba nowych wejść Siła przetargowa dostawców Intensywność rywalizacji w sektorze Siła przetargowa nabywców Zagrożenie ze strony substytutów
Przykład suplementy diety z magnezem Groźba nowych wejść: ze względu na brak regulacji, możliwość pojawienia się nowych produktów jest duża jednakże tyczy się to obecnie już istniejących firm z branży. Zagrożenie nowych produktów o podobnej charakterystyce jest niska Siła przetargowa nabywców: w związku z dużym zapotrzebowaniem na rynku na suplementy magnezowe, duże sieci aptek oraz sklepy wielkopowierzchniowe mogę wpływać na kształtowanie się cen sprzedaży. Jednakże ich wpływ ze względu na chłonność rynku nie jest znaczący Zagrożenie ze strony substytutów: pojawiają się coraz liczniej inne formy przyjmowania magnezu, możliwość pojawienia się produktów, nie będących tabletkami, a spełniających tę samą funkcję. Siła przetargowa dostawców: marginalna. Intensywność rywalizacji w sektorze: intensywna rywalizacja, duże znaczenie ma cena produktu oraz odpowiedni marketing.
Zadanie
Analiza PEST Otoczenie bliższe (P) Otoczenie Politycznoprawne Organizacja (T) Otoczenie technologiczne (E) Otoczenie Ekonomiczne (S) Otoczenie Społecznokulturowe
POLITYCZNE Otoczenie politycznoprawne naszego biznesu uznać możemy za stabilne. Weryfikacji jednak będzie wymagała CETA i potencjalne konsekwencje z nią związane. Problem może stanowić polityka zagraniczna kraju i pogarszające się stosunki z poszczególnymi państwami, w tym eksporterami kawy. Przykład sieci kawiarni EKONOMICZNE Podniesienie w ostatnich latach podatku VAT na kawę. Wzrost zarobków i siły nabywczej Polaków (w tym programy typu 500+) jest sprzyjającym czynnikiem dla naszego biznesu. Ponadto, wg badań SMG/KRC branża gastronomiczna nie tylko nie została dotknięta ostatnim kryzysem finansowym, ale główni jej aktorzy odnotowali w ostatnim roku ponad 10% wzrost zysków. SPOŁECZNO - KULTUROWE W ostatnich latach zauważyć można ogromny wzrost zainteresowania Polaków usługami lokali gastronomicznych, moda na picie kawy poza domem. Ponadto wszechobecne przekazy marketingowe kreują trendy związane z piciem kawy na mieście i utrwalają obraz owego napoju, jako niezbędnego dla właściwego funkcjonowania- mała czarna na przebudzenie i ożywienie umysłu. TECHNOLOGICZNE Technologia związana z produkcją i serwowaniem kawy jest bardzo rozwinięta i zaawansowana. Dynamiczny rozwój branży kawowej na świecie w ciągu ostatnich lat spowodował, iż istnieje ogromny wybór ekspresów, młynków i wyposażenia niezbędnego do prowadzenia kawiarni. Ponadto na rynku istnieje wielu dostawców ww. maszyn, dzięki czemu ciągła konkurencja zapewnia powstawanie nowych, wydajniejszych i tańszych urządzeń.
Analiza PEST Demografia (P) Otoczenie Politycznoprawne Organizacja (T) Otoczenie technologiczne (E) Otoczenie Ekonomiczne (S) Otoczenie Społecznokulturowe
Przykład sieci kawiarni Demograficzne: Ogólne trendy demograficzne na terenie Polski nie są korzystne. Następuje ciągłe zmniejszanie się wskaźnika przyrostu naturalnego, a społeczeństwo starzenie się. Jednak ujemne skutki demograficzne w przypadku naszego biznesu łagodzone będą dzięki nasilającym się procesom migracyjnym ludności osiedlającej się, głównie w celach edukacyjnych i zarobkowych, na terenie dużych miast.
Zadanie