Załącznik nr 5b do Uchwały nr 21/2013 Senatu KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek PIELĘGNIARSTWO Profil kształcenia ogólnoakademicki x praktyczny inny jaki. Nazwa jednostki realizującej Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej UMB moduł/przedmiot: Kontakt (tel./email): 85 7485528, 85 6865102 Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Osoba(y) prowadząca(e) Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Poziom studiów: Rodzaj studiów: Prof. dr hab. n. med. Elżbieta Krajewska-Kułak Prof. dr hab. n. med. Elżbieta Krajewska-Kułak, dr hab. Jolanta Lewko I stopnia (licencjackie) X II stopnia (magisterskie) stacjonarne X niestacjonarne Rok studiów I X II III Semestr studiów: 1 X 2 3 4 5 6 Nazwa modułu/przedmiotu: Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki ECTS 3 Typ modułu/ przedmiotu: Obowiązkowy X fakultatywny Rodzaj modułu/ przedmiotu: B. NAUKI SPOŁECZNE Język wykładowy: polski X obcy Miejsce realizacji : ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH - FORMA KSZTAŁCENIA Wykład 25 Seminarium 40 Ćwiczenia Samokształcenie 15 Laboratorium E-learning PRAKTYK ZAWODOWYCH - Liczba godzin Kod modułu PLG-1-S-B-FILOZ ETYK ZAW PLG
Zajęcia praktyczne Praktyki zawodowe Inne RAZEM 80 Założenia i cel przedmiotu: Przekazanie studentom wiedzy o istocie filozofii pielęgniarstwa, etyki w praktyce pielęgniarskiej. Kształtowanie u studenta umiejętności odpowiedzialności moralnej i zawodowej. Opis przedmiotu: Przygotowanie studenta do rozumienia i interpretowania wiedzy o teoriach (modelach) pielęgnowania. Kształtowanie u studenta umiejętności wykorzystywania określonych rozwiązań teoretycznych w praktyce pielęgniarskiej. Przekazanie studentom wiedzy o regulacjach prawnych wykonywania zawodu pielęgniarki. Metody dydaktyczne Narzędzia dydaktyczne asymilacji wiedzy, samodzielne dochodzenie do wiedzy rzutnik multimedialny, plansze, MACIERZ EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA MODUŁU /PRZEDMIOTU W ODNIESIENIU DO KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA, METOD WERYFIKACJI ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ORAZ FORMY REALIZACJI ZAJĘĆ. Symbol i numer przedmiotowego efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: WIEDZA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Formujące *** Podsumowujące ** Forma zajęć dydaktycznych* wpisz symbol BW17 BW18 BW19 BW21 wykazuje znajomość procesu kształcenia w ujęciu edukacji zdrowotnej; zna problematykę metodyki edukacji zdrowotnej w odniesieniu do dzieci, młodzieży i dorosłych; zna podstawowe pojęcia z zakresu prawa i jego miejsce w życiu społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem praw człowieka i prawa pracy; zna podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych: prawa I obowiązki pielęgniarki, strukturę organizacyjną i M1B_W17 M1B_W18 M1B_W19 M1B_W21 Bieżąca Dyskusja w czasie ćwiczeń Obserwacja pracy na ćwiczeniach Dyskusja w czasie
BW22 BW23 zasady funkcjonowania samorządu zawodowego pielęgniarek i położnych, zadania samorządu w zakresie przyznawania prawa wykonywania zawodu i wydawania pozwolenia na wykonywanie indywidualnej lub grupowej praktyki pielęgniarskiej różnicuje odpowiedzialność karną, cywilną i pracowniczą związaną z wykonywaniem zawodu pielęgniarki; zna Kartę Praw Pacjenta, Kartę Praw Człowieka i Kartę Praw Dziecka; M1B_W22 M1B_W23 ćwiczeń Zaliczenie Bieżąca BW26 zna podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby; M1B_W26 Obserwacja pracy na ćwiczeniach BW35 omawia pojęcia: stanowisko pracy, odpowiedzialność, obowiązki i uprawnienia, czas pracy, praca zmianowa, rozkład czasu pracy, standard opieki, procedura, algorytm M1B_W35 Obserwacja pracy na ćwiczeniach BW41 różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej; M1B_W41 Zaliczenie BW42 posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno-etycznych M1B_W42 Zaliczenie przydatnych w pielęgniarstwie (psychoiogicznopersonaltstyczna, egzystencjalistyczha, personalistyczna, kosmiczno--ewolucyjna, etyka niezależna Tadeusza Kotarbińskiego); BW43 BW44 charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych w pracy pielęgniarki; zna problematykę etyki normatywnej w tym aksjologii wartości, powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki; M1B_W43 M1B_W44 Dyskusja w czasie ćwiczeń Zaliczenie BW45 rozumie treść kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki; M1B_W45 Bieżąca UMIEJĘTNOŚCI BU02 ocenia wpływ choroby, hospitalizacji i innych sytuacji trudnych na stan fizyczny, psychiczny i funkcjonowanie społeczne człowieka; M1B_U02 Bieżąca
BU17 BU18 BU26 BU27 BU28 BU29 zna przepisy prawne dotyczące wykonywania zawodu pielęgniarki i udzielania świadczeń zdrowotnych; zna możliwości stosowania odpowiedzialności zawodowej, karnej i cywilnej w zakresie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia i udzielania świadczeń zdrowotnych; przeprowadza ocenę jakości opieki pielęgniarskiej dla potrzeb doskonalenia pielęgnowania; różnicuje zakres uprawnień, obowiązków zawodowych i powinności moralnych w zindywidualizowanej sytuacji podmiotu opieki; szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną; wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce M1B_U17 M1B_U18 M1B_U26 M1B_U27 M1B_U28 M1B_U29 Zaliczenie Dyskusja w czasie ćwiczeń Bieżąca Zaliczenie Dyskusja w czasie ćwiczeń Zaliczenie zawodowej BU30 dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia; M1B_U30 Bieżąca KOMPETENCJE SPOŁECZNE / POSTAWY * FORMA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning; ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa; METODY WERYFIKACJI OSIĄGNĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA **przykłady metod PODSUMOWUJĄCYCH metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy: (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy) Egzamin pisemny student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; ; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Egzamin z otwartą książką Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności: Egzamin praktyczny
Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z materiałem klinicznym lub bez niego, z symulatorem, z fantomem, pojedyncze lub sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/ Mini-CEX (mini clinical examination) Projekt, prezentacja Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych / postaw: Esej refleksyjny Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360 (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników) Samoocena ( w tym portfolio) ***PRZYKŁADY METOD FORMUJĄCYCH Obserwacja pracy studenta Test wstępny Bieżąca Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Obserwacja pracy na ćwiczeniach Zaliczenie poszczególnych czynności Zaliczenie każdego ćwiczenia Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym Ocena przygotowania do zajęć Dyskusja w czasie ćwiczeń Wejściówki na ćwiczeniach Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Zaliczenia Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów Zaliczenie wstępne Opis przypadku Próba pracy NAKŁAD PRACY STUDENTA (BILANS PUNKTÓW ECTS) Forma nakładu pracy studenta Obciążenie studenta (h) (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawdzenie, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wg planu studiów) Udział w wykładach (wg planu studiów) 25 Udział w ćwiczeniach(wg planu studiów) Udział w seminariach (wg planu studiów) 40 Udział w konsultacjach związanych z zajęciami Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich (zajęcia praktyczne) (wg planu studiów)
Samodzielna praca studenta (przykładowa forma pracy studenta) Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń 5 Samodzielne przygotowanie do seminariów 5 Wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku, samokształcenia itd. 5 Przygotowanie do zajęć praktycznych Obciążenie studenta związane z praktykami zawodowymi (wg planu studiów) Przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia i udział w egzaminie Sumaryczne obciążenie pracy studenta 80 Godziny ogółem Punkty ECTS za moduł/przedmiotu 3 TREŚĆ PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ: WYKŁADY SEMINARIA 1. Istota współczesnego pielęgnowania. Wprowadzenie do filozofii pielęgniarstwa. Zakres i charakter wkładu polskich pielęgniarek w rozwój teorii. 2. Filozofia poznania i nauki. Główne kierunki filozoficzne i ich charakterystyka. Podstawy i rodzaje argumentacji filozoficznej. 3. Najważniejsze koncepcje filozoficzne człowieka. 4. Filozoficzne podstawy etyki pielęgniarskiej. Antropologia filozoficzna jako podstawa wiedzy etycznej. 5. Systemy etyczne 6. Etyka jako teoria moralności - jej przedmiot i podstawowe pojęcia. 7. Etyka w praktyce pielęgniarskiej. 8. Współczesne koncepcje etyczne w praktyce pielęgniarskiej. 9. Pielęgniarka rola i funkcje zawodowe. 10. Założenia procesu pielęgnowania. 11. Holizm w pielęgniarstwie. Pielęgniarstwo jako nauka i sztuka. 1. Uwarunkowania rozwoju i funkcjonowania pielęgniarstwa w Polsce: społeczno-gospodarcze, historyczne, współpraca międzynarodowa. 2. Regulacje prawne dotyczące zawodu pielęgniarki, położnej, międzynarodowe uregulowania prawne zawodu pielęgniarki, położnej. 3. Kodeks etyki zawodowej. Funkcje kodeksów etycznych. 4. Prawa człowieka, prawa pacjenta. 5. Dylematy etyczne. 6. Analiza sytuacji moralnej i procesu podejmowania decyzji moralnej, wartości, normy i oceny moralne. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki i ich rozwiązywanie. Liczba godzin 25 40
7. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki. 8. Ogólna i szczegółowa etyka pielęgniarstwa. 9. Podejście holistyczne do zdrowia i choroby. 10. Organizacja stanowiska pracy pielęgniarki. 11. Jakość opieki, działania pielęgniarki na rzecz jakości opieki, ogólne zasady postępowania. 12. Jakość opieki - jakość pielęgnowania 13. Standardy opieki i praktyki pielęgniarskiej, procedury postępowania. 14. Edukacyjne rola pielęgniarki w opiece nad pacjentem. 15. Zadania pielęgniarki w przygotowaniu pacjentki do samoopieki. 16. Proces przygotowania pacjenta do działań samoopiekuńczych. 17. Wsparcie społeczne w pielęgniarstwie. 18. Problemy współczesnego pielęgniarstwa. 19. Komunikowanie w pielęgniarstwie. 20. Opieka, opiekowanie się. 21. Podmiot opieki w pielęgnowaniu. 22. Ocena stanu zdrowia pacjenta, diagnoza pielęgniarska. Dokumentowanie procesu pielęgnowania. 23. Analiza wyników przeprowadzonego badania podmiotowego, przedmiotowego oraz badań dodatkowych. 24. Działalność naukowa w pielęgniarstwie: zakres i charakter, metody badań. 25. Odpowiedzialność pracowników służby zdrowia, prawo i jego źródła, stosunek prawny, problemy odpowiedzialności w przypadkach zespołowego działania w medycynie. 26. Wybrane zagadnienia z bioetyki - eksperyment medyczny, przeszczepy komórek, tkanek i narządów, eutanazja, interwencje medyczne związane z reprodukcją, wybrane zagadnienia z inżynierii genetycznej. 27. Wzory osobowe nowatorskich postaw pielęgniarek ĆWICZENIA ZAJĘCIA PRAKTYCZNE PRAKTYKI ZAWODOWE
SAMOKSZTAŁCEN IE Zakres znaczeniowy podstawowych pojęć stosowanych w etyce pielęgniarstwa. Wartości moralne w pracy pielęgniarki. Deontologia pielęgniarstwa- charakterystyka pojęcia. Prawa i obowiązki pielęgniarek zawarte w Kodeksie etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej. Prawa pacjenta, których ochrona jest szczególnym obowiązkiem moralnym pielęgniarki. Zasada dobroczynności i niekrzywdzenia w opiece nad chorym. Odpowiedzialność moralna pielęgniarki. Trudności w rozwiązywaniu dylematów etycznych. 15h LITERATURA PODSTAWOWA 1. Wrońska I., Mariański J. (red.): Etyka w pracy pielęgniarskiej. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002. 2. Zarzycka D.: Pielęgniarska dokumentacja sytuacji zdrowotnej pacjenta. [w:] Podstawy pielęgniarstwa. Tom I. Założenia teoretyczne, B. Ślusarska, D. Zarzycka, K. Zahradniczek, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004, 274-292. 3. Górajek-Jóźwik J. (red.): Filozofia i teorie pielęgniarstwa. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007. 4. Górajek-Jóźwik J. (red.): Wprowadzenie do diagnozy pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 5. Górajek-Jóźwik J. Pielęgniarstwo, [w:] Pielęgniarstwo. Ćwiczenia, pod red.w. Ciechaniewicz, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001, s. 25-91. 6. Górajek-Jóźwik J. Pielęgnowanie zindywidualizowane. [w:] Podstawy pielęgniarstwa. Tom I. Założenia teoretyczne, pod red. B. Ślusarska, D. Zarzycka, K. Zahradniczek, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004, 211-222. 7. Górajek-Jóźwik J. Podstawy i założenie zindywidualizowanego pielęgnowania. [w:] Pielęgniarstwa. Podręcznik dla studiów medycznych, pod red. K. Zahradniczek, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004, 140-177. 8. Kawczyńska-Butrym Z.: Diagnoza pielęgniarska. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999. 9. Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Warszawa 1995.
10. Marć M.: Gromadzenie informacji o pacjencie i jego rodzinie. [w:] Podstawy pielęgniarstwa. Tom I. Założenia teoretyczne, pod red. B. Ślusarska, D. Zarzycka, K. Zahradniczek, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004, 222-259. 11. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.: Wybrane modele pielęgniarstwa. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001. 12. Dobrowolska B.: Wprowadzenie do medycznej etyki troski. Wydawnictwo Branta 2010. UZUPEŁNIAJĄCA 1. Poznańska S.: Pielęgniarstwo wczoraj i dziś. PZWL, Warszawa 1988. 2. Widomska-Czekajska T., Górajek-Jóźwik J. (red.): Przewodnik encyklopedyczny dla pielęgniarek. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996. 3. Carpenito-Moyet LJ.: Nursing Care Plans and Documentation. Nursing Diagnoses and Collaborative Problems. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia 2004. 4. Carpenito-Moyet LJ.: Handbook of nursing diagnosis. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia 2008. 5. Young A.: Connections nursing research, theory and practice. Mosby, St Louis 2001. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne..formy oceny do wyboru przez wykładowcę) EFEKTY KSZTAŁCENIA wyżej wymienione formujące metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia oceniono systemem procentowym NA OCENĘ 3 NA OCENĘ 3.5 NA OCENĘ 4 NA OCENĘ 4.5 NA OCENĘ 5 60% 70% 80% 90% 100%
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Egzamin OSIĄGNIĘCIE ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA I X pozytywny wynik końcowego egzaminu X egzamin teoretyczny pisemny egzamin teoretyczny ustny egzamin praktyczny zaliczenie Oświadczenie i podpis prowadzącego zajęcia Oświadczam, że treści programowe zawarte w niniejszym sylabusie są rezultatem mojej indywidualnej pracy twórczej wykonywanej w ramach stosunku pracy /współpracy wynikającej z umowy cywilnoprawnej oraz że osobom trzecim nie przysługują z tego tytułu autorskie prawa majątkowe Prof. dr hab. n. med. Elżbieta Krajewska-Kułak.. dr n. med. Jolanta Lewko Data 28.09.2015r. PODPIS KIEROWNIKA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ ZAJĘCIA.. Data sporządzenia sylabusa 28.09.2015r. AKCEPTACJA DZIEKANA WYDZIAŁU Data.