Dyspersja wybranych gatunków dużych ssaków RYŚ, WILK i ŁOŚ uwarunkowania środowiskowe i behawioralne

Dyspersja wybranych gatunków dużych ssaków RYŚ, WILK i ŁOŚ uwarunkowania środowiskowe i behawioralne mgr MARCIN GÓRNY 1, mgr WOJCIECH LEWANDOWSKI 2, dr hab. RAFAŁ KOWALCZYK 1 1 INSTYTUT BIOLOGII SSAKÓW PAN W BIAŁOWIEŻY 2 OCHRONA ŚRODOWISKA I DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA-KONSULTING

AREAŁ OSOBNICZY / TERYTORIUM

AREAŁ OSOBNICZY / TERYTORIUM Jędrzejewski W i in. 2004 (2009)

DYSPERSJA A MIGRACJA definicje

Jędrzejewski W i in. 2004 (2009) DYSPERSJA A MIGRACJA definicje

Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków WILK (Canis lupus)

Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków WILK (Canis lupus) BNP Pack (216 km 2 ) 7 wolves Ladzka Pack (288 km 2 ) 6 wolves Leśna Pack (350 km 2 ) 8 wolves Home ranges (100% MCP) radiolocations

Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków WILK (Canis lupus) Jędrzejewski W i in. 2008

Rozmieszczenie mitochondrialnych haplotypów DNA I IV II W. Jędrzejewski, S. Czarnomska, B. Jędrzejewska, S. Nowak, T. Borowik, H. Okarma, M. Konopiński, niepubl. III

Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków RYŚ (Lynx lynx)

Source: Schmidt et al. 1997 Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków RYŚ (Lynx lynx) Adult males: 248 km 2 2 Adult females 133 km Iwan Bazyliszek Diana Zoja Sonia Trofim Natasza

Zmienność genetyczna rysia w Europie (mtdna) Haplotypy: H 1 H 2 H 3 H 4 H 8 H 9 H 10 H 11 F ST = 0.712, P < 0.001 Polska NE Polska PB (Puszcza Białowieska) Karpaty Ratkiewicz et al. 2012

Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków ŁOŚ (Alces alces)

Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków ŁOŚ (Alces alces) ZIMA: lasy sosnowe, młodniki WIOSNA: bagna

MIGRACJE SEZONOWE MIGRACJE: 67% zaobrożowanych łosi migrowało z zimowych do letnich siedlisk ODLEGŁOŚĆ: 7.0 KM (zasięg: 3.3-18.8) Areał zimowy

MIGRACJE SEZONOWE MIGRACJE: 67% zaobrożowanych łosi migrowało z zimowych do letnich siedlisk ODLEGŁOŚĆ: 7.0 KM (zasięg: 3.3-18.8) Areał zimowy Areał letni Odległość migracji

Uwarunkowania środowiskowe i behawioralne dyspersji wybranych gatunków ŁOŚ (Alces alces)

FRAGMENTACJA ŚRODOWISKA FRAGMENTACJA ŚRODOWISKA dyspersja i migracje ssaków a dyspersja i migracje ssaków

33 33 2-3 2-3 5-7 5-7 33 44 4-6 4-6 Suwałki WIGIERSKI WIGIERSKI WIGIERSKI 55 55 55 2? 2? Olsztyn 2? 2? 4? 4? 3-5 3-5 33 55 Ełk Ełk 77 44 3-4 3-4 lasy 66 22 Łomża Ostrołęka 66 3? 3? 3? 3? 33 Schematyczne areały wilczych rodzin (watah) BIEBRZAŃSKI BIEBRZAŃSKI BIEBRZAŃSKI BIEBRZAŃSKI BIEBRZAŃSKI BIEBRZAŃSKI 3? 3? 55 33 44 22 55 Grajewo 5-6 5-6 77 3? 3? 22 66 1-3 1-3 55 Augustów 4? 4? Ostrów Mazowiecka 77 55 Białystok 4? 4? NARWIAŃSKI NARWIAŃSKI NARWIAŃSKI NARWIAŃSKI NARWIAŃSKI NARWIAŃSKI 66 44 2? 2? 3? 3? 3-5 3-5 5-6 5-6 BIAŁOWIESKI BIAŁOWIESKI BIAŁOWIESKI 55 Fragmentacja populacji wilka w Polsce Północno-Wschodniej Warszawa (dane 2000/01) 22 33 KAMPINOSKI KAMPINOSKI KAMPINOSKI KAMPINOSKI KAMPINOSKI KAMPINOSKI Siedlce 2-5 2-5 55 2-3 2-3 Źródło: W. Jędrzejewski, S. Nowak, K. Schmidt, B. Jędrzejewska 2002 Projekt finansowany przez: DGLP, MRI PAS & EURONATUR

FRAGMENTACJA ŚRODOWISKA a dyspersja i migracje ssaków

Dyspersja wybranych gatunków dużych ssaków: ryś, wilk, łoś Dziękuję za uwagę Dziękuję za uwagę