Warszawa, 26-01-2016 Teresa Wierzba-Bobrowicz Instytut Psychiatrii i Neurologii, Zakład Neuropatologii 02-957 Warszawa ul Sobieskiego 9 tel. (22) 45 82 646, fax. 45 82 519, email. bobrow@ipin.edu.pl Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie NEUROPATOLOGIA za rok 2015 I. Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na obszarze województwa, w tym: dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej: Brak diagnostyki neuropatologicznej oraz weryfikacji rozpoznań klinicznych zarówno neuroonkologicznych jak i neurologicznych w: Centralnym Szpitalu Klinicznym Wojskowej Akademi Medycznej Centralnym Szpitalu Kolejowym Państwowym Szpitalu Klinicznym nr 1 Prof. W. Orłowskiego CMKP Szpitalu Grochowskim im. dr Rafała Masztaka Szpitalu Kolejowym Szpitalu Praski Szpital Czerniakowski na ul. Stępińskiej Diagnostyka neuropatologiczna konsultowana przez lekarzy specjalistów z neuropatologii jest prowadzona w następujących jednostkach: Centralnym Szpitalu Klinicznym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Instytucie Psychiatrii i Neurologii Instytucie Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN Szpitalu Centrum Onkologii. Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie Wojewódzkim Szpitalu Bródnowskim SPZOZ, Szpitalu Bielańskim Szpital Zakaźny 1
Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA ocena zabezpieczenia kadry pielęgniarskiej ocena rozmieszczenia podmiotów leczniczych ocena zabezpieczenia kadr medycznych w reprezentowanej dziedzinie, w tym ocena prawidłowości rozmieszczenia specjalistów na terenie województwa ocena zabezpieczenia kadry pielęgniarskiej jednostki, które należy restruktyzować (podać przyczyny) ocena kontraktowania świadczeń opieki zdrowotnej II. Nadzór nad szkoleniem kadr medycznych 1. Ocena potrzeb szkoleniowych na najbliższą przyszłość. NIEWYSTARCZAJĄCA Niewystarczająca dla lekarzy specjalizujących się w neurologii ( Jeden kurs rocznie z neuropatologii- w pełnym zakresie, powinny odbywać się dwa kursy rocznie) Niewystarczająca dla lekarzy specjalizujących się w patomorfologii. Brak kursów z neuropatologii z działów; neuropatologii rozwojowej, chorób metabolicznych, chorób demielinizacyjnych, naczyniowych, zapalnych, encefalopatii, chorób zwyrodnieniowych, chorób mięśni i nerwów obwodowych. Lekarze specjalizujący się w dziedzinie patomorfologii są jedynie szkoleni z nowotworów układu nerwowego. Niewystarczająca dla lekarzy specjalizujących się w dziedzinie Neuropatologia. Brak kursu z chorób mięśni i chorób prionowych. 2. Przeprowadzanie kontroli podmiotów leczniczych udzielających świadczeń zdrowotnych dotyczącej realizacji kształcenia i doskonalenia zawodowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne lub inne zawody mające zastosowanie w ochronie zdrowia, w zakresie wynikającym z programów kształcenia: wykaz kontrolowanych jednostek, wnioski z kontroli, zalecenia pokontrolne. Zakład Patomorfologii CMKP ; Kurs dla lekarzy specjalizujacych się w dziedzinie Patomorfologia pt.: Neuropatologia ( tematy: neuroonkologia 4 dni oraz 1 dzień; anatomia i histologia OUN, sekcja mózgu, patologia komórki nerwowej i glejowej, diagnostyka chorób neurozwyrodnieniowych i chorób zapalnych. BRAK czasu na pozostałe tematy; choroby naczyniowe, mięśniowe, demielinizacyjne itd.) Zakład Neuropatologii IPiN : Przeprowadzone kursy: 2
Dla lekarzy specjalizujących się w dziedzinie neurologia : Kurs 5 dniowy Neuropatologia obejmujący tematy: histologia i ultrastruktura OUN, choroby demielinizacyjne, choroby mięśni i nerwów obwodowych, guzy OUN, diagnostyka chorób neurozwyrodnieniowych, zapalenia OUN, encefalopatie endogenne, choroby metaboliczne, mitochondrialne, wrodzone wady rozwojowe oraz choroby naczyń i naczyniopochodne. Ten kurs powinien się odbywać dwa razy do roku. Ze względu na niski budżet brak chętnych wykładowców. Kursy dla lekarzy specjalizujących się w dziedzinie neuropatologia 1 : Wprowadzenie do specjalizacji w neuropatologii, 2: Choroby neurozwyrodnieniowe, kursy dwudniowe. Instytut CZDz Kurs dla specjalizujących się w dziedzinie neuropatologia Guzy Ośrodkowego układu nerwowego. Kurs dwudniowy. KURSY przygotowane na wysokim poziomie merytorycznym. 1. Opiniowanie wniosków jednostek ubiegających się o wpisanie ich na prowadzoną przez ministra właściwego do spraw zdrowia listę jednostek organizacyjnych uprawnionych do prowadzenia specjalizacji: liczba zaopiniowanych wniosków, uwagi. 2. Wydawanie na podstawie kontroli opinii o spełnianiu przez jednostkę uprawnioną warunków do prowadzenia stażu podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne, a także opinii dotyczącej sposobu realizacji stażu lub specjalizacji oraz poziomu udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące zawód medyczny zatrudnione w tym podmiocie leczniczym: liczba wydanych opinii, uwagi, propozycje zmian. III. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą 1. Przeprowadzanie kontroli: liczba placówek : 4 nazwa i adres kontrolowanych podmiotów 2. Przeprowadzanie wizytacji: liczba wizytowanych placówek: 4 nazwa i adres jednostek wizytowanych. : Zakład Neuropatologii Doświadczalnej i Klinicznej IMDiK PAN im. MJ Mossakowskiego Ul Pawińskiego5, 02-106 warszawa 3
Wykonywana ocena biopsji mięśni i guzów mózgu. Zakład jest wyposażony w niezbędny sprzęt medyczny i diagnostyczny. Personel zarówno wyższy jak i technicy są bardzo dobrze wykwalifikowani. Dwie osoby specjalizujace się. Centrum Onkologii Instytut im m. Skłodowskiej-Curie. Ul. Roentgena 5, 02-781 Warszawa Wykonuje diagnostykę onkologiczną guzów mózgu. Dobre zaopatrzenie w sprzęt i personel dobrze wykwalifikowany. Zakład Patomorfologii Szpital Bielański Ul. Cegłowska 80, 01-809 Warszawa Wykonuje diagnostykę neuropatologiczną autopsyjną i diagniostykę guzów mózgu. Dobre zaopatrzenie w sprzęt medyczny i wysoko wykwalifikowany personel. Niewystarczające zaopatrzenie w specyficzne przeciwciała immunohistochemiczne. Zakład NeuropatologiiIPiN. Ul Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa Wykonywana diagnostyka neurologiczna (mikroskop świetlny i elektronowy) z biopsji skóry. Diagnostyka guzów mózgu. Pełna diagnostyka autopsyjna w tym dla wybranych jednostek chorobowych (ch. Alzheimera, Wilsona, Parkinsona, i ch. Creutzfeldta-Jakoba) dla całego województwa mazowieckiego. Dobre zaopatrznie w sprzęt poza Mikroskopem Elektronowym, który jest aparatem przestarzałym (kliszowym) z roku 1989 r. Wielokrotnie składano wnioski do Ministra Zdrowia o dofinansowanie/ lub zakup nowego ME otrzymywano odmowy. Kadra zarówno techniczna jak i lekarze są dobrze wykwalifikowani. Dwie osoby specjalizujące się. 3. Ocena kontrolowanych/wizytowanych podmiotów (z podkreśleniem jednostek, w których wystąpiły poważne uchybienia), w tym ocena: jak wyżej dostępności do świadczeń: dobra zabezpieczenia w sprzęt medyczny i diagnostycznych jw. poziomu udzielanych świadczeń jw kwalifikacji personelu medycznego jw. 4. Informowanie organów administracji rządowej, podmiotów, które utworzyły podmioty lecznicze, oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Rzecznika Praw Pacjenta o uchybieniach stwierdzonych w wyniku kontroli: wykaz informowanych podmiotów, rodzaj stwierdzonych uchybień. 4
5. Występowanie z wnioskiem do okręgowych rad właściwych samorządów zawodowych o przeprowadzenie kontroli jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące dany zawód medyczny: liczba wniosków, uwagi.brak IV. Udzielone opinie i konsultacje NIE wydawano opinii 1. Wydawanie opinii dotyczących: likwidacji lub powstania nowego oddziału szpitalnego, przychodni specjalistycznej, pracowni diagnostycznej, apteki spełniania przez podmiot wykonujący działalność leczniczy warunków do udzielania świadczeń zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny (liczba wydanych opinii, uwagi) stosowanego postępowania diagnostycznego, leczniczego i pielęgnacyjnego w zakresie jego zgodności z aktualnym stanem wiedzy, z uwzględnieniem dostępności metod i środków (liczba i rodzaj wydanych opinii) wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych, wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz aktywnych wyrobów medycznych do implantacji innych. 3. Konsultacje przypadków problemowych. Zakład Neuropatologii Instytutu Psychiatrii i Neurologii Wykonuje konsultacji przypadków chorób zwyrodnieniowych ( w tym genetycznie uwarunkowanych), prionowych i zapalnych z terenu całej Polski W roku 2015 wykonano konsultacji 10 przypadków problemowych w tym 2 przypadki: Otępienia czołowo skroniowego, dwa przypadki podejrzane o chorobę CJD, dwa przypadki ch. Alzheimera oraz cztery przypadki mózgowej angiopatii amyloidowej. Instytut Onkologii Wykonuje konsultacje przypadków onkologicznych z terenu całej Polski Instytut Matki i Dziecka 4. Konsultacje przypadków dziecięcych ( w tym onkologicznych z terenu całej Polski). V. Prognozowanie potrzeb zdrowotnych populacji. Obserwuje się zwiekszoną zachorowalność na choroby naczyniowe w tym CADASILu, angiopatii amyloidowych, zmian zapalnych naczyń, chorób 5
zwyrodnieniowych i starczych oraz guzów OUN, do których diagnostyki niezbędni są neuropatolodzy. VI. Podsumowanie ogólnej sytuacji w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na terenie województwa (uwagi, problemy, wnioski). Największym problemem jest niewielka liczba lekarzy chcących podjąć specjalizację w dziedzinie neuropatologii oraz bardzo niewielka ilość miejsc w ośrodkach akredytowanych. Obecnie brak miejsc dla chcących specjalizować się w dziedzinie neuropatologii w Warszawie.Brak ośrodków akredytacyjnych w takich dużych ośrodkach akademickich jak np. Kraków, Katowice, Wrocław, Olsztyn itd. Lekarze neuropatolodzy nie mają możliwości dodatkowych dochodów wynikających z dyżurów oraz zatrudnienia w Przychodniach Lekarskich. Ciągne spadająca liczba lekarzy specjalistów z neuropatologii może drastycznie obniżyć standarty dozpoznań neurologicznych i neurochirurgicznych lub je uniemożliwić (choroba Alzheimera, CADASIL, choroba Jakoba-Creulzfeldta, FTLD itd.). Rozwiązania systemowe polegające na wpisaniu specjalizacji z neuropatologii na listę specjalizacji priorytetowych, zwiększenie ilości ośrodków akredytacyjnych oraz ustalenie standartów rospoznań neuropatologicznych jest koniecznym rozwiązaniem systemowym. Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Neuropatologii Teresa Wierzba-Bobrowicz (pieczątka i podpis) 6