Program profilaktyczny Przedszkola Nr 352 w Warszawie rok szkolny 2015/2016 konsultowany z rodzicami na zebraniach grupowych 3 września 2015 r. Zgodnie z art. 54 ust. 2 Ustawy o systemie oświaty Rada Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną uchwaliła w dniu 14.09.2015r. PROGRAM PROFILAKTYKI dostosowany do potrzeb rozwojowych dzieci oraz potrzeb danego środowiska, obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do wychowanków, nauczycieli i rodziców. Program pozytywnie zaopiniowany w drodze Uchwały Rady Pedagogicznej NR 12/2015/2016 z dnia 14 września 2015r.
Wstęp W rozumieniu potocznym profilaktyka oznacza zapobieganie występowaniu zjawisk niepożądanych. Według W. Okonia profilaktyka to ogół działań zapobiegających niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi. W pedagogice oznacza zapobieganie powstawaniu u dzieci niepożądanych przyzwyczajeń i postaw, błędów w uczeniu się lub postawie ciała. W tym znaczeniu profilaktyka oznacza wszelkie pożądane oddziaływanie pedagogiczne, wytwarzając bowiem jakieś wartościowe cechy, jednocześnie zapobiega powstawaniu cech niepożądanych lub ich utrwaleniu się (1 Por. W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 1998, s. 315-316.) Program profilaktyczny obejmuje więc pracę wychowawczo profilaktyczną nad całością osobowości dziecka z uwzględnieniem kształtowania sfery psychicznej, duchowej i fizycznej. 2
CELE PROGRAMU Cele ogólne Cele szczegółowe Przewidziane efekty 1. Tworzenie Organizacja pobytu dziecka w warunków sprzyjających bezpieczeństwu dzieci i zachowaniu ich zdrowia. przedszkolu zgodnie z zasadami higieny: - dostosowanie ramowego programu dnia do potrzeb rozwojowych dzieci. - żywienie zgodnie z zasadami racjonalnego odżywiania. - wyposażenie przedszkola w sprzęty sprzyjające prawidłowemu rozwojowi dzieci. - współpraca ze specjalistami i instytucjami w zakresie działań profilaktycznych. - Prawidłowy rozwój dziecka pod względem fizycznym i psychicznym. - Bogata i urozmaicona dieta dziecka. - Regularne posiłki. - Bezpieczne sprzęty i pomoce dydaktyczne podczas pobytu w przedszkolu. - Zajęcia ze specjalistami na terenie przedszkola: logopeda, psycholog. Bezpieczeństwo dziecka na terenie przedszkola: - zapoznanie z rozkładem - dziecko zna rozkład 3
pomieszczeń w przedszkolu oraz ogrodem i zasadami poruszania się po nich. - korzystanie z zabawek i sprzętów na terenie przedszkola i ogrodu zgodnie z ustalonymi zasadami i regułami. - bezpieczne korzystanie z różnych materiałów, przyborów, narzędzi i urządzeń. - powiadamianie nauczyciela o sytuacji zagrażającej zdrowiu i życiu (skaleczenia, dolegliwości). - powiadamianie nauczyciela o sprawach z którymi dziecko nie potrafi sobie poradzić. - rozwijanie wiedzy na temat zasad postępowania w sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu. - znajomość imienia, nazwiska i adresu zamieszkania. pomieszczeń w przedszkolu i potrafi korzystać z nich w sposób bezpieczny. - dziecko korzysta z zabawek oraz sprzętu na terenie przedszkola i ogrodu zgodnie z ustalonymi regułami. - dziecko umiejętnie korzysta z różnych materiałów, przyborów, narzędzi i urządzeń. - dziecko zauważone uszkodzenia zgłasza nauczycielowi. - dziecko zgłasza nauczycielowi sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu (dolegliwości, skaleczenia). - dziecko prosi o pomoc w sytuacjach, w których nie umie sobie samo poradzić. - dziecko wie jak postępować w sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu (np. pożar upał, burza). - dziecko zna swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania. Bezpieczeństwo dziecka poza terenem przedszkola: 4
- znajomość zasad i reguł zachowania się podczas wyjść poza teren przedszkola (przepisów ruchu drogowego, postępowania wg poleceń opiekuna, przestrzeganie zakazu samodzielnego oddalania się, itd.) - znajomość zasad ruchu drogowego. - znajomość zasad bezpiecznego i kulturalnego zachowania się w środkach komunikacji. - używanie różnorodnych elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu. - zachowanie ostrożności w kontaktach z nieznajomymi. - umiejętne zachowanie się w razie zgubienia się. - znajomość osób, do których można zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia (policjant, strażak, straż miejska, lekarz). - znajomość numerów alarmowych i umiejętne korzystanie z nich w sytuacji - dziecko zna zasady i reguły podczas wyjść poza teren przedszkola. - dziecko zna podstawowe zasady ruchu drogowego (dla pieszych, znaki ostrzegawcze i sygnalizację świetlną). - dziecko wie jak bezpiecznie i kulturalnie zachowywać się w środkach komunikacji. - dziecko używa elementów odblaskowych, wie dlaczego są istotnym elementem podczas wyjść poza teren przedszkola. - dziecko zachowuje ostrożność w kontaktach z nieznajomymi. Zgłasza nauczycielowi, gdy jest zaczepiane przez obca osobę. - dziecko nie oddala się bez zgody i wiedzy dorosłych. - dziecko wie jak postępować podczas zgubienia się. - dziecko wie do kogo zwrócić się w razie zagrożenia. - dziecko zna numery alarmowe, wie kiedy i jak z nich skorzystać. - dziecko rozumie zakaz 5
zagrożenia. - unikanie zagrożeń płynących ze świata roślin lub zwierząt. - przestrzeganie zakazu bawienia się nieznanymi, znalezionymi oraz niebezpiecznymi przedmiotami, lekarstwami, środkami chemicznymi, zapałkami. spożywania nieznanych roślin, owoców, grzybów czy pokarmów nieznanego pochodzenia oraz zbliżania się do nieznanych zwierząt. - dziecko przestrzega zakazu bawienia się nieznanymi, znalezionymi oraz niebezpiecznymi przedmiotami, 2. Kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych. - Dbałość o czystość osobistą. - Samodzielne zaspokajanie potrzeb fizjologicznych. - Opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia. - Dbanie o czystość i porządek miejsca pracy i zabawy. - Znajomość i stosowanie zasad zdrowego żywienia. - Kształtowanie prawidłowej postawy i dbałość o sprawność fizyczną. - Stosowanie działań zapobiegających rozprzestrzenianiu się chorób. lekarstwami, środkami chemicznymi i zapałkami. - dziecko prawidłowo myje zęby, twarz i ręce. - dziecko dba o czystość osobistą oraz schludny wygląd. - dziecko samodzielnie korzysta z toalety. - dziecko prawidłowo posługuje się sztućcami. - dziecko kulturalnie zachowuje się przy stole. - dziecko przełamuje niechęć do niektórych potraw. - dziecko unika hałasu oraz jego wszczynania. - dziecko czynnie uczestniczy w zabawach ruchowych w sali i na powietrzu. - dziecko wie jaki ubiór założyć w zależności od pogody i pory 6
- Wskazanie na szkodliwy roku. wpływ nadmiernego hałasu na - dziecko zwraca uwagę na nasze zdrowie. Wdrażanie do prawidłową postawę ciała. mówienia spokojnym, - dziecko rozumie istotę opanowanym głosem. profilaktyki zdrowotnej - Dostosowanie ubioru do pogody i aktualnej pory roku. (szczepienia, wizyty u stomatologa, lekarzy i innych specjalistów). 3. Wspieranie - Dbanie o środowisko jako - dziecko wie, że należy proekologicznych czynnik bezpośrednio chronić przyrodę. zachowań. wpływający na zdrowie. - dziecko dba o rośliny - Uwrażliwienie na niewłaściwe i zwierzęta. zachowania: zanieczyszczanie powywietrza, wody. - dziecko wie jakie są negatywne skutki - Zapoznanie z podstawowymi zanieczyszczania powietrza i zasadami dbałości o rośliny i wody. zwierzęta. - dziecko aktywnie uczestniczy - Zaangażowanie w akcje w akcjach proekologicznych. proekologiczne: segregacja śmieci, zbiórka makulatury i baterii. 4. Wspieranie - Aktywny udział w grach i - dziecko aktywnie uczestniczy spontanicznej i zabawach ruchowych w sali i na w grach i zabawach ruchowych zorganizowanej powietrzu. w sali i na powietrzu. 7 aktywności ruchowej. - Wskazywanie na aktywne formy odpoczynku jako jeden z - dziecko zna różne formy aktywnego wypoczynku (spacerowanie, bieganie, jazda
elementów zdrowego trybu życia. - Zapoznanie i przestrzeganie reguł podczas gier i zabaw. - Kształtowanie i dbałość o prawidłową postawę ciała. na rowerze, gra w piłkę, itd.) - dziecko przestrzega wyznaczonych reguł w czasie gier i zabaw. - dziecko pamięta o zachowaniu prawidłowej postawy ciała. 5. Zapobieganie agresji i przemocy u dzieci (również u dzieci z ADHD) - Rozpoznawanie, wyrażanie i akceptowanie własnych i cudzych uczuć. - Nabywanie umiejętności radzenia sobie z emocjami. - Umiejętność współdziałania w grupie, przestrzegania zasad i reguł w niej panujących. - Stosowanie zasad dobrego komunikowania się, umiejętność prowadzenia dyskusji, dochodzenia do kompromisów. - Nabywanie umiejętności rozmawiania na temat konfliktów oraz wspólnego ich rozwiązywania. - Wdrożenie Programu zabaw aktywizujących przeciw agresji Marzanny Sęk oraz Programu zabaw - dziecko rozpoznaje, wyraża i akceptuje uczucia swoje i innych. - dziecko radzi sobie z emocjami. - dziecko potrafi współdziałać z dziećmi i dorosłymi. - dziecko umiejętnie prowadzi dyskusję, jest gotowy do kompromisów. - dziecko rozumie znaczenie słów: zgoda, kompromis. - dziecko czuje się bezpiecznie w grupie. - dziecko uczestniczy w tworzeniu dobrej atmosfery w grupie. - dziecko potrafi skupić uwagę. - dziecko wie jak poradzić sobie ze stresem. Rozumie potrzebę odpoczynku, wyciszenia. 8
integracyjnych Gabrieli Sęk. - Wzbudzanie w dziecku poczucia odpowiedzialności. - dziecko buduje wiarę we własne siły i pozytywny obraz siebie. - dziecko zna różne sposoby 6. Przedszkole bez nałogów - Uzmysławianie dzieciom zagrożeń i szkodliwego wpływu telewizji i Internetu - Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z uzależnieniami i przemocą porozumiewania się (werbalne i niewerbalne). - dziecko wykonuje przydzielone przez nauczyciela zadania i funkcje, np.: dyżurnego. - dziecko wykazuje ostrożność i nieufność w kontakcie z osobami obcymi, zły dotyk - dziecko zna zagrożenia wynikające z niekontrolowanego korzystania z telewizji i Internetu. - dziecko wie jakie skutki niesie za sobą uzależnienie (nałóg) od papierosów, alkoholu. - dziecko potrafi być asertywne, mówić Nie. Załączniki 1. Marzanna Sęk Program zabaw aktywizujących przeciw agresji 2. Gabriela Sęk Program zabaw integracyjnych 3. Ankieta dla Rodziców 9
Bibliografia B. Fuchs Gry i zabawy na dobry klimat w grupie, Kielce 1999, Jedność I. Jundziłł Nagrody i kary w wychowaniu, Warszawa 1986, Nasza Księgarnia J. Koźmińska, E. Olszewska Z dzieckiem w świat wartości, Warszawa 2007, Świat Książki Ch. Liebertz Zabawy do nauczania integracyjnego, Kielce 2002, Jedność R. Portman Gry i zabawy przeciw agresji, Kielce 1999, Jedność J. Pytlarczyk Program wychowania przedszkolnego W kręgu zabawy, Warszawa 2009, Juka A. Borowska Jak pomóc dziecku z ADHD, Kielce 2009, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego Konwencja Praw Dziecka z dn. 20 listopada 1989 r. przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dn. 2 kwietnia 1997 r. 10