Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Publiczna Szkoła Podstawowa Przyborów Kuratorium Oświaty w Krakowie
Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Publiczna Szkoła Podstawowa 2/28
Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 03-03-2015-17-03-2015 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Hanna Skalska, Stanisław Siadek. Badaniem objęto 67 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 27 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 31 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z partnerami szkoły, a także obserwacje lekcji (10), placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Publiczna Szkoła Podstawowa 3/28
Obraz szkoły Szkoła Podstawowa im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Przyborowie razem z przedszkolem i gimnazjum wchodzi w skład Zespołu Szkół i Przedszkola. Szkoła ma odpowiednie warunki lokalowe: przestronne i jasne sale dydaktyczne, salę komputerową, szatnie, hale sportową, stołówkę. Ponadto do dyspozycji szkoły jest boisko do piłki nożnej o nawierzchni trawiastej, a także plac zabaw dla najmłodszych. W szkole zwraca się przede wszystkim uwagę na kształtowanie takich cech jak: samodzielność, aktywność, asertywność, otwartość i wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka. Szkoła podejmuje liczne inicjatywy i akcje charytatywne na rzecz środowiska lokalnego, organizuje wsparcie materialne i społeczne potrzebującym uczniom. Nauczyciele prowadzą badania wewnętrzne oraz korzystają z wyników i analiz zewnętrznych badań edukacyjnych. O skuteczności ich działań świadczą wyniki uczniów na sprawdzianie w klasie VI, coraz większa aktywność dzieci w życiu klasy, szkoły i środowiska. Szkoła uzyskuje wysokie wyniki na sprawdzianie zewnętrznym. W latach 2010-2014 były one wyższe od średnich wyników gminy, powiatu i województwa. Uczniowie odnoszą sukcesy w różnych konkursach, przeglądach artystycznych i zawodach sportowych. W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuacje społeczną każdego ucznia. Oferta edukacyjna szkoły zbudowana na podstawie wniosków z diagnozy jest odpowiednia do rozpoznanych potrzeb dzieci. W szkole realizuje się różnorodne zajęcia pozalekcyjne, zarówno dla uczniów z problemami w nauce, jak i zdolnych: rozwijające zainteresowania uczniów, dydaktyczno - wyrównawcze oraz korekcyjno - kompensacyjne. Uczniowie szkoły uczestniczą w projektach i programach edukacyjnych. Szkoła współpracuje aktywnie i zgodnie z potrzebami uczniów z różnorodnymi podmiotami, ze środowiska lokalnego. Publiczna Szkoła Podstawowa 4/28
Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica - Numer 192 Publiczna Szkoła Podstawowa Kardynał Stefan Wyszyński Szkoła podstawowa Przyborów Kod pocztowy 32-823 Urząd pocztowy Szczepanów Telefon 0146847044 Fax 0146847044 Www www.zsprzyborow.edupage.org Regon 00119197600000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 118 Oddziały 7 Nauczyciele pełnozatrudnieni 7.00 publiczna Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 11.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 4.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 16.86 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki 16.86 MAŁOPOLSKIE brzeski Borzęcin gmina wiejska Publiczna Szkoła Podstawowa 5/28
Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) B Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) B W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Publiczna Szkoła Podstawowa 6/28
Wnioski 1. W realizacji podstawy programowej nauczyciele wykorzystują wiedzę na temat osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Wdrażane wnioski z prowadzonych diagnoz przekładają się na ofertę edukacyjna placówki (programy własne, projekty edukacyjne, zajęcia dodatkowe). 2. Nauczyciele podejmują działania adekwatne do potrzeb uczniów i ukierunkowane na indywidualizacje procesu edukacyjnego, są one powszechne. 3. Dzięki systemowemu diagnozowaniu potrzeb i możliwości rozwojowych wszystkich uczniów, analizowaniu ich osiągnięć i postępów, dobrą współpracę z partnerami, szkoła opracowuje adekwatną i spójną ofertę edukacyjną dla swoich uczniów. 4. W szkole wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych i prowadzi badania wewnętrzne, w tym badania osiągnięć uczniów, co wpływa na podniesienie jakości pracy. 5. Podstawa programowa jest realizowana z zastosowaniem zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Wyniki badań nie wskazują, że umiejętności posługiwania się technologią informacyjną są kształtowane przez wszystkich nauczycieli. Publiczna Szkoła Podstawowa 7/28
Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole prowadzi się diagnozy wstępne, dotyczące wiadomości i umiejętności nowych uczniów oraz uwzględnia się ich osiągnięcia z poprzedniego etapu edukacyjnego przy realizacji podstawy programowej. Są to działania celowe, a wyniki diagnoz są wykorzystywane w pracy z uczniami. Nauczyciele umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji i uwzględniają zalecane warunki oraz sposób realizacji podstawy programowej. Powszechnie monitorują nabywanie wiadomości i umiejętności przez uczniów, a wnioski wykorzystują do wprowadzania zmian, wpływających na podniesienie efektywności nauczania. Z badań wynika, że szkoła podejmuje wiele skutecznych działań w celu zwiększenia osiągnięć edukacyjnych i sukcesów uczniów. Widać związek pomiędzy działaniami nauczycieli a sukcesami dzieci. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W szkole prowadzi się wstępne diagnozy dotyczące wiadomości i umiejętności uczniów. W I klasie - arkusz gotowości szkolnej oraz badanie umiejętności czytania, w III klasie - diagnozę na zakończenie etapu kształcenia, w IV klasie - badanie na wejściu oraz wyniki diagnozy na koniec I etapu kształcenia. Nauczyciele z poszczególnych przedmiotów prowadzą również własne badania. Na początku roku szkolnego we wrześniu odbywają się diagnozy na wejściu dla klas IV. Wyniki analizowane są podczas spotkania zespołu, ustalane są obszary do pracy i pod tym katem modyfikuje się plany nauczania z poszczególnych przedmiotów oraz indywidualizowana jest praca na poszczególnych zajęciach. Nauczyciele pierwszego etapu edukacyjnego przekazują wychowawcy klasy IV informacje o osiągnięciach uczniów. Analizuje się również opinie poradni psychologiczno- pedagogicznej. Pozyskane dane służą do ustalenia rodzaju zajęć wyrównawczych i rozwijających zainteresowania, dodatkowo dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych organizowana Publiczna Szkoła Podstawowa 8/28
jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna (np. systematyczne zajęcia wyrównawcze). Dokumentacja szkolna wykazała przeprowadzanie działań wynikających z ustaleń diagnozy wstępnej. Na podstawie opracowanych wniosków nauczyciele stosują odpowiednie formy i metody pracy z uczniem dostosowane do jego potrzeb psychofizycznych, kwalifikują uczniów na zajęcia zgodnie z ich potrzebami edukacyjnymi, respektują wskazania i zalecenia do pracy z uczniem zawarte w opiniach i orzeczeniach. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji i uwzględniają zalecane warunki oraz sposób realizacji podstawy programowej. W ankietach wskazali, że dają uczniom przede wszystkim możliwość odkrywania swoich zainteresowań (wyk.1j), uczenia się (wyk.2j) rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów (wyk.3j), kształtowania umiejętności komunikowania się w języku ojczystym (wyk.4j), formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa (wyk.5j), pracy zespołowej (wyk.6j), myślenia matematycznego wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym (wyk.7j). Mniej uwagi przywiązują do umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno komunikacyjnymi (wyk.8j). Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele dbali o poprawność językową uczniów, dbali o to, by uczniowie mogli wykazać się swoimi umiejętnościami, stwarzali różnorodne sytuacje pozwalające uczniom pozyskiwać wiedze. Wykres 1j Wykres 2j Publiczna Szkoła Podstawowa 9/28
Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Wykres 6j Publiczna Szkoła Podstawowa 10/28
Wykres 7j Wykres 8j Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Wszyscy ankietowani nauczyciele zadeklarowali, że monitorują osiągnięcia uczniów wskazując wiele sposobów ich monitorowania (wykres 1w). Nauczyciele wykorzystują w swojej pracy wnioski z analizy tych osiągnięć zwracając przede wszystkim uwagę na: modyfikację warsztatu pracy, dostosowanie wymagań do potrzeb edukacyjnych uczniów, sprawdzenia efektów swojej pracy oraz określenia skuteczności stosowanych na lekcjach metod (wyk.1o). Obserwacje lekcji i informacje z wywiadów z nauczycielami wskazują, że nauczyciele najczęściej zadają pytania, stwarzają uczniom możliwość zadawania pytań, sprawdzają czy uczniowie właściwie zrozumieli, sprawdzają w jaki sposób uczniowie wykonują zadania, proszą uczniów o podsumowanie. W czasie prowadzonych obserwacji, na wszystkich lekcjach nauczyciele sprawdzali, czy uczniowie właściwie zrozumieli zagadnienia, w jaki sposób wykonują zadanie, zadawali im pytania i stwarzali uczniom możliwość zadania pytania. Publiczna Szkoła Podstawowa 11/28
Wykres 1o Publiczna Szkoła Podstawowa 12/28
Wykres 1w Publiczna Szkoła Podstawowa 13/28
Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Dyrektor w ramach sprawowanego nadzoru monitoruje prace nauczycieli i formułuje wnioski dotyczące efektów uczenia. Dostrzega m. in. potrzebę rozwijania umiejętności, organizowania konkursów przedmiotowych, prowadzenia zajęć wspomagających oraz wyrównawczych dla uczniów. W szkole podejmowane są działania zmierzające do podwyższania efektów kształcenia i umożliwiające uczniom odnoszenie sukcesów edukacyjnych oraz przygotowania ich do nowej formuły sprawdzianu. Nauczyciele na bieżąco analizują osiągniecia uczniów, co wpływa na uzyskiwanie wysokich wyników podczas sprawdzianów zewnętrznych. Uczniowie zachęcani są do udziału w konkursach przedmiotowych, artystycznych i zawodach sportowych, w których osiągają sukcesy. Wszyscy uczniowie przystąpili do egzaminu na kartę rowerową i wszyscy zdali. Zachęceni powodzeniem przystąpili do konkursu BRD i osiągnęli wysokie lokaty w powiecie. Uczniowie, odnosząc się do kwestii osiągnieć, z których są najbardziej zadowoleni, wskazali wyniki w nauce, osiągnięcia w konkursach i zawodach oraz rozwijanie talentów (wyk.1o). Dane dotyczące wyników kształcenia wskazują, że w ostatnich trzech latach szkoła uzyskała: w roku szk. 2011/2012-6 stanin, 2012/2013-8, a w 2013/2014-7 stanin. Średnia wyników jest wyższa od gminy, powiatu i województwa. 2011/12 - szkoła 23,87 p., gmina 22,5, powiat 22,7 województwo 23,7; 2012/13 - szkoła 28,00, gmina 22,9 powiat 23,4 województwo 25,1; 2013/14 - szkoła 29,1, gmina 25,7, powiat 25,5 województwo 26,8. Uwzględniając kategorie umiejętności widoczny jest wzrost umiejętności z: pisania - 60%,74%, 75%; rozumowania - 52%, 57%, 65%; wykorzystania wiedzy w praktyce - 46%, 62%, 69%. Wysoki procent, choć ulegający wahaniom uzyskano w: czytaniu - 69%, 83%, 80% i korzystaniu z informacji 79%, 68%, 72%. Publiczna Szkoła Podstawowa 14/28
Wykres 1o Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Zgodnie z założeniami podstawy programowej w szkole kształcone są wszystkie umiejętności konieczne do podjęcia dalszej nauki oraz kompetencje, które ułatwiają uczniom w przyszłości funkcjonowanie na rynku pracy. Są to przede wszystkim: uczenia się, czytania ze zrozumieniem, umiejętność komunikacji i poprawnego posługiwania się polszczyzną, logicznego myślenia, porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność korzystania z nowoczesnych technologii, autoprezentacji oraz współpracy w grupie. Ważnym aspektem edukacji uczniów jest kształcenie umiejętności komunikowania się, systematyczności, obowiązkowości. W szkole rozwijane są także inne umiejętności, wynikające ze zdiagnozowanych potrzeb, np. gra w szachy koło taneczne, artystyczne i matematyczno-przyrodnicze. Nauczyciele starają się również wyposażyć uczniów w umiejętności poszukiwane na rynku pracy, tj. praca w zespole, odpowiedzialność za powierzone zadanie, kreatywność oraz umiejętność autoprezentacji (służą temu m.in. udziały w przeglądach artystycznych). O skuteczności działań przygotowujących uczniów do kolejnego etapu kształcenia mogą świadczyć sukcesy uczniów w konkursach i zawodach sportowych, a także prezentacje umiejętności uczniów w szkole i w środowisku lokalnym. Publiczna Szkoła Podstawowa 15/28
Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Działania podejmowane w szkole oparte są na diagnozie potrzeb i sytuacji uczniów, w sposób systemowy rozpoznaje się możliwości, sposoby uczenia się i sytuacje społeczną i rodzinną uczniów. Nauczyciele indywidualizują proces uczenia się uczniów, podejmują działania antydyskryminacyjne adekwatnie do potrzeb i specyfiki szkoły. Szkoła współpracuje z podmiotami wspierającymi uczniów. Charakter współpracy wynika z potrzeb uczniów. Rodzice i uczniowie uważają, że wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. Oferta zajęć pozalekcyjnych jest dla uczniów ciekawa i pomaga im w nauce. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia Najważniejsze potrzeby rozwojowe w opinii nauczycieli uczących w jednym oddziale to: przynależność do grupy, wzajemna akceptacja, współdziałanie w grupie, bezinteresowne działania na rzecz innych, zdobywanie wiedzy, samodzielne poszukiwania, udziału w zajęciach pozalekcyjnych, konkursach,uroczystościach, akceptacji, bezpieczeństwa, poczucia własnej wartości, odnoszenia sukcesu, współzawodnictwa, wzajemnego wspieranie się. Nauczyciele rozpoznają te potrzeby poprzez: obserwacje uczniów podczas lekcji, na przerwach, podczas uroczystości, wycieczek, w czasie rozmów z rodzicami, analizy opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, analizę badan wewnętrznych i zewnętrznych, monitorowanie udziału uczniów w konkursach i osiąganych przez nich wyników, analizę wytworów uczniów. Ankietowani rodzice wskazali (wykres 1j), że nauczyciele rozmawiają z nimi o możliwościach lub potrzebach ich dzieci. Dyrektor poinformował, że na przestrzeni trzech ostatnich lat rozpoznano około 64 uczniów potrzebujących wsparcia z różnych powodów. Głównymi powodami wsparcia były: trudna sytuacja rodzinna (półsieroty, eurosieroty), zaniedbania wychowawcze, niepowodzenia szkolne, zdarzenia losowe, uczniowie niepełnosprawni- z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności, przewlekle chorzy, uczniowie z opinią lub orzeczeniem z Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej (dysleksja, dysleksja rozwojowa, dysortografia, dostosowanie wymagań edukacyjnych, upośledzenie stopniu lekkim). Publiczna Szkoła Podstawowa 16/28
Wykres 1j Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Szkoła oferuje uczniom różnorodne zajęcia rozwijające i wspierające ich rozwój. Dyrektor wskazał, że szkoła tworząc ofertę edukacyjną kieruje się m.in.: zainteresowaniami uczniów (rozmowy grupowe i indywidualne), wnioskami z analiz diagnoz, testów, sprawdzianów, zgodnością zajęć z podstawą programową, potrzebami rozwojowymi uczniów, analizą wyników nauczania oraz w niektórych przypadkach sugestiami rodziców. Wszyscy uczniowie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych przynajmniej w jednej z ich form. Bogata oferta zajęć jest dostosowana do wieku, możliwości i oczekiwań dzieci i ich rodziców. Szkoła wspierając uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną dostosowaną do indywidualnych potrzeb dziecka. Dla uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego prowadzone są zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, dydaktyczno-wyrównawcze, logopedyczne. Uczniowie korzystają ze wsparcia pedagoga i logopedy. Ankietowani uczniowie klasy V poinformowali, że zajęcia pozalekcyjne w ich szkole są interesujące (wykres 1j) i pomagają im w nauce (wykres 2j). Ankietowani rodzice wyrazili opinie, że zajęcia pozalekcyjne w szkole są dostosowane do potrzeb ich dzieci (wykres 3j). Publiczna Szkoła Podstawowa 17/28
Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Publiczna Szkoła Podstawowa 18/28
Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki Realizowane przez nauczycieli działania antydyskryminacyjne sprzyjają niwelowaniu sporadycznie występujących przypadków dyskryminacji. Dyrektor i nauczyciele (wyk. 1w) wskazali, że w szkole podejmowane są liczne profilaktyczne działania antydyskryminacyjne. Wymienili najważniejsze z nich: cykl lekcji wychowawczych, rozmowy w czasie różnych zajęć, pogadanki nt. inności, tolerancji, pochodzenia etnicznego, koloru skóry,niepełnosprawności), spotkania z rodzicami, udział w akcjach charytatywnych, akcje plakatowe. Nauczyciele i rodzice w wywiadzie stwierdzili, że zdarzają się sporadyczne przypadki dyskryminacji wśród uczniów (np. ze względu na otyłość). Nauczyciele realizują program wychowawczy i profilaktyki w zakresie tolerancji. O tolerancji jest mowa na zajęciach edukacyjnych - j. polski, historii, geografia. Organizowane są akcje, aby uwrażliwiać uczniów na potrzeby i inność osób. Od kilku lat szkoła uczestniczy w pomocy dzieciom z innych kontynentów (pisanie listów) i nawiązywane są kontakty z dziećmi przewlekle chorymi. Rodzice dodali, że organizowane są integrujące zajęcia z całą szkołą, biorą w nich udział również rodzice dzieci. Podejmowane są działania przez dyrektora, wychowawcę, psychologa. Organizowane są pikniki rodzinne integrujące rodziców i dzieci. Wyjazdy rodzinne, zajęcia w których uczestniczą wspólnie rodzice i dzieci. Dziecko jest włączane w działania szkoły. Działania są skuteczne, uczniowie akceptują inność kolegi. Uczniowie stwierdzili, że wszyscy traktowani są tak samo. Nie ma osób, które są traktowane inaczej przez rówieśników i nauczycieli. Publiczna Szkoła Podstawowa 19/28
Wykres 1w Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Dyrektor i nauczyciele wskazali na wiele instytucji odpowiedzialnych za wspomaganie dzieci wymieniając: Gminny Ośrodek Kultury w Borzęcinie, Centrum Kulturalne Wsi Przyborów, Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna w Brzesku, Ochotnicza Straż Pożarna w Przyborowie, Biblioteka Publiczna filia Borzęcin, Wójt Gminy Borzęcin, Dom Dziecka w Jasieniu, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Bochni, Dom Pomocy Społecznej Sióstr Służebniczek w Brzesku, Policja, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Działania prowadzone w ramach tej współpracy w opinii dyrektora i nauczycieli dotyczą np.: diagnozy trudności edukacyjnych i wychowawczych, realizacji zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach, współpracy w zakresie pomocy finansowej do zakupu podręczników i przyborów szkolnych, zasiłków losowych, współorganizowania Publiczna Szkoła Podstawowa 20/28
profilaktycznych i artystycznych konkursów, spektakli i wystaw, organizowania zajęć sportowych, konkursów plastycznych, warsztatów udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, współudział w organizowaniu Dnia Seniora, Dnia Babci i Dziadka, akcji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Szkoła odnosi korzyści ze współpracy z organizacjami i instytucjami działającymi w środowisku. Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Większość uczniów może uczestniczyć we wszystkich zajęciach, na których chcą być (wykres 1j). Obserwacja zajęć wykazała, że nauczyciele na wszystkich zajęciach motywowali uczniów do angażowania się w proces uczenia się, np. poprzez pochwały, ocenę ich pracy, dobór zadań adekwatnych do potrzeb i możliwości uczniów, zadawanie pytań, stosowanie ciekawych ćwiczeń, zachęcanie do wypowiedzi uczniów słabszych, odwoływanie się do ich dotychczasowej wiedzy i doświadczenia. Nauczyciele indywidualizują proces nauczania. Do przykładów takich działań zaliczyli: dostosowanie metod i form pracy do możliwości ucznia, stopniowanie trudności zadań, wydłużanie czasu pracy, różnicowanie zadań domowych, zadawanie pytań pomocniczych, sprawdzanie poprawności wykonanych zadań, dostosowanie ofert zajęć pozalekcyjnych, korygowanie pracy poszczególnych uczniów, ocenianie na miarę możliwości dziecka. Wykres 1j Publiczna Szkoła Podstawowa 21/28
Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Uczniowie wyrazili opinie, że nauczyciele wierzą w ich możliwości (wykres 1j i 2j) oraz mówią im, że mogą nauczyć się nawet trudnych rzeczy (wykres 3j). Większość rodziców deklaruje, iż nauczyciele służą im radą i wsparciem w sytuacjach trudnych dla jego dziecka (wykres 4j). Jednocześnie wyrażają przekonanie, że w takich przypadkach mogą również uzyskać radę i wsparcie od wychowawcy jego dziecka (wykres 5j). Dwie osoby stwierdziły, że pomimo takiej potrzeby, wsparcia nigdy nie otrzymały od nauczyciela czy wychowawcy. Wykres 1j Wykres 2j Publiczna Szkoła Podstawowa 22/28
Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Publiczna Szkoła Podstawowa 23/28
Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych służą poprawie jakości procesu dydaktycznego oraz motywowaniu uczniów do doskonalenia własnych umiejętności i zdobywania wiedzy. Podejmowane przez szkołę działania znajdują swoje odzwierciedlenie we wzroście efektów kształcenia. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania Szkoła wykorzystuje wnioski z analizy wyników sprawdzianów zewnętrznych do poprawy jakości kształcenia poprzez: prowadzenie próbnych sprawdzianów i analizę wyników, dostosowanie tematyki zajęć pozalekcyjnych, poinformowanie rodziców o uzyskanych wynikach próbnych sprawdzianów, udział uczniów w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, ukierunkowanie pracy na indywidualny rozwój ucznia poprzez organizację dodatkowych zajęć, korektę planów pracy zajęć dodatkowych uwzględniającą ćwiczenia i umiejętności, które na sprawdzianie wypadają najsłabiej, odpowiedni dobór form i metod pracy na zajęciach lekcyjnych, organizację szkoleń w zakresie WDN ( "Praca z uczniem zdolnym", "Jak pracować z uczniami o różnych uzdolnieniach matematycznych"). Nauczyciele sformułowali wnioski wynikające z analizy danych ze sprawdzianu po klasie VI i ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie szkoły oraz wskazali na sposoby ich wykorzystania zwracając uwagę, m.in. na indywidualizację pracy z uczniem, monitorowanie realizacji podstawy programowej, zacieśnienie współpracy z rodzicami. Szczegółowe wnioski dotyczyły, np. poprawnego stosowania środków językowych; przestrzegania form gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych na wszystkich zajęciach lekcyjnych; ćwiczenie czytania tekstów poetyckich ze zwróceniem uwagi na rozumienie głównej myśli; ćwiczenie czytania tekstów popularnonaukowych ze zwróceniem uwagi na określanie elementów funkcji tekstu; ćwiczenie Publiczna Szkoła Podstawowa 24/28
czytania ze zrozumieniem na wszystkich zajęciach z uczniami. Na matematyce stosować więcej ćwiczeń wykorzystujących w rzeczywistych kontekstach własności i cechy liczb; rozumowania, wykorzystania wiedzy w praktyce, korzystania z informacji: ćwiczenie rozpoznawania charakterystycznych cech i własności figur; wykorzystywanie w sytuacjach praktycznych własności liczb, ćwiczenie treści zadań, w których występuje stosowanie informacji z różnych źródeł. Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Dyrektor i nauczyciele stwierdzili, że wykorzystują informacje pochodzące z analizy wyników sprawdzianu zewnętrznego lub ewaluacji i je monitorują. W realizowanych programach nauczania wiedza z diagnozy wstępnej uwzględniana jest przy modyfikacji planów dydaktycznych, również zajęć dodatkowych, dostosowaniu wymagań, form i metod pracy do indywidualnych możliwości uczniów, utrwalaniu zagadnień słabo opanowanych przez uczniów. W oparciu o te wyniki w szkole zaplanowano działania w taki sposób aby kształcić umiejętności słabiej opanowane, rozszerzono warunki do wyrównywania braków i zaległości uczniów (zajęcia wyrównawcze), zreorganizowano pomoc uczniom ze specyficznymi trudnościami w nauce (zajęcia specjalistyczne), poszerzono ofertę zajęć pozalekcyjnych. Nauczyciele również wprowadzili zmiany w swojej pracy (wykres 1o). Wykres 1o Publiczna Szkoła Podstawowa 25/28
Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Nauczyciele planują i realizują działania korzystając z wielu różnych narzędzi i badan zewnętrznych. Dyrektor stwierdził, że nauczyciele w swojej pracy wykorzystują zewnętrzne badania edukacyjne: Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasisty (OBUT), sprawdzian próbny "Operon", testy WSiP). Prowadzona jest zespołowa analiza wyników sprawdzianu szóstoklasisty. Nauczyciele wykorzystują elementy nowej formuły, wprowadzają większą ilość lekcji z wykorzystaniem różnych źródeł informacji (w tym tekstów popularnonaukowych). Nauczyciele wskazali, na badania edukacyjne, z których korzystali w swojej pracy (wyk. 1w). W wyniku analizy badań zewnętrznych podejmowane są działania systemowe: modyfikacja planów nauczania oraz form i metod pracy, programów nauczania, planowanie pracy z uczniem ukierunkowanej na samodzielne planowanie własnego rozwoju, tworzenie programów "naprawczych" oraz działania szczegółowe: praca z tekstem, ćwiczenia w redagowaniu dłuższych i krótszych form wypowiedzi pisemnych, analizowanie tekstów poetyckich, wprowadzenie do codziennej pracy ucznia typowych zadań i poleceń występujących na sprawdzianie, nagradzanie uczniów uzyskujących wysoki wynik sprawdzianu, wyróżnianie uczniów za osiągnięcia w konkursach przedmiotowych. Wprowadzają również nowe konkursy i zajęcia pozalekcyjne. Określają efekty, jakie chcą osiągnąć, wdrażają rekomendowane działania, monitorują osiągnięte efekty i brak efektów oraz realizacje podstawy programowej. Identyfikują uczniów zdolnych i wymagających wsparcia. Wykres 1w Publiczna Szkoła Podstawowa 26/28
Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów Pozyskiwane informacje w trakcie prowadzonych badań wykorzystywane są do doskonalenia organizacji procesów edukacyjnych. W szkole prowadzone są badania wewnętrzne m.in.: diagnoza wstępna i końcowa uczniów klasy I diagnoza umiejętności czytania ze zrozumieniem kl. III, badanie poziomu wiedzy i umiejętności matematycznych kl. II-III, badanie poziomu wiedzy z zakresu edukacji społeczno przyrodniczej kl. II III, badanie sprawności fizycznej (test Coopera, test gibkości), analiza osiągnięć edukacyjnych: półroczna oraz roczna, analiza programów nauczania i podręczników, ewaluacja programu wychowawczego i profilaktycznego, analiza konkursów wewnątrzszkolnych i zewnętrznych, monitorowanie podstawy programowej, ewaluacja wewnętrzna. Wyniki badań wykorzystywane są do: zmiany szkolnego zestawu programów nauczania, modyfikacji programu wychowawczego i profilaktycznego szkoły, właściwego doboru metod, form pracy oraz pomocy dydaktycznych, pozyskania informacji o rytmiczności realizacji podstawy programowej, zajęć wspierających i rozwijających, formułowania wniosków do pracy z uczniem (w zależności od potrzeb), do określenia obszarów pracy szkoły wymagających zmiany jakościowej oraz planowania doskonalenia zawodowego nauczycieli. Publiczna Szkoła Podstawowa 27/28
Raport sporządzili Hanna Skalska Stanisław Siadek Kurator Oświaty:... Data sporządzenia raportu: 17.04.2015 Publiczna Szkoła Podstawowa 28/28