Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu KARTA PRZEDMIOTU w języku polskim w języku angielskim PWNl USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Praca wychowawcza nauczyciela Kierunek studiów Forma studiów Poziom studiów Profil studiów Specjalność Jednostka prowadząca przedmiot Osoba odpowiedzialna za przedmiotkoordynator przedmiotu Termin i miejsce odbywania zajęć Pedagogika Stacjonarne studia I stopnia licencjackie ogólnoakademicki Edukacja wczesnoszkolna i wychowanie przedszkolne Pedagogika resocjalizacyjna z socjoterapią Edukacja wczesnoszkolna z językiem angielskim Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza z arteterapią Pedagogika opiekuńczo wychowawcza z terapią pedagogiczną Instytut Nauk Humanistycznych i Społecznych Dr Renata Biernat renata.biernat@onet.pl Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji zajęcia w pomieszczeniu konwersatorium dydaktycznym Instytutu Nauk VI semestr Humanistycznych i Społecznych Status przedmiotu/przynależność do modułu OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Wykład ogólnouczelniany Język wykładowy Język polski Semestry, na których realizowany jest przedmiot Wymagania wstępne Szósty Znajomość podstawowych pojęć i procesów w zakresie pedagogiki FORMY, SPOSOBY I METODY PROWADZENIA ZAJĘĆ Formy zajęć Wykład Ćwiczenia lektorat Konwersatori um seminariu m ZP PZ Samokszta łcenie- ZBUN
Liczba godzin rok Seme str Sposób realizacji zajęć Sposób zaliczenia zajęć Metody dydaktyczne Przedmioty powiązane/moduł r S r s r S r s r S R s r S III VI / 30 Wykład ogólnouczelniany/konwersatorium/ Zaliczenie z oceną słowne (wykład konwersatoryjny, dyskusja) oglądowe (obserwacja zastępczych środków dydaktycznych) praktyczne (własna działalność, zadania do rozwiązania) Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej Pedagogika opiekuńcza Pedagogika wczesnoszkolna Pedagogika ogólna Wykaz literatury Podstawowa 1. Zubrzycka-Maciąg T., Wosik-Kawala D., Wychowanie w szkole. Wskazówki dla nauczycieli, Lublin 2012. 2. Wychowawcza rola szkoły, J.Kirenko, T. Zubrzycka-Maciąg, D.Wosik-Kawala (red.),wychowawcza rola szkoły, Lubli 2012. 3. Łukasik J., Jagielska K., Solecki R., Wychowawca, nauczyciel, pedagog, Kielc 2013. 4. Paszkiewicz A., Skuteczna praca wychowawcza nauczyciela z uczniem, Warszawa 2014. 5. Psychologia ucznia i nauczyciela. Podręcznik akademicki, S. Kowalik (red.), Warszawa 2011. 6. MacKenzie R.J., Kiedy pozwolić, kiedy zabronić w klasie, Gdańsk 2008. 7. Strycharska-Gać B., Relacje człowiek-człowiek w procesie wychowawczym, Warszawa 2009. 8. Bojarska L., Od walenia po łapach do zmarszczenia brwi, czyli o środkach dyscyplinujących w szkole, Warszawa 2009.
Uzupeł niająca 1. Śliwerski B., Myśleć jak pedagog, Sopot 2010. 2. Rogers B., Uczniowie w szkole. Rzecz o zachowaniu, Warszawa 2005. 3. Zwierzyńska E., Poznawanie klasy szkolnej, Warszawa 2008. 4. Kosyrz Z., Osobowość wychowawcy, Warszawa 2005. 5. Grondas M. [i in.], Jak być dobrym wychowawcą? Warszawa 2012. 6. Maksymowska E., Sobolewska Z., Werwicka M., Wychowywać ucząc, Warszawa 2006. 7. Jankowski B. [i in.], Sposoby na trudne zachowania uczniów, Warszawa 2012. 8. Babiuch M., Jak współpracować z rodzicami trudnych uczniów? Warszawa 2002. CELE, TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA Cele przedmiotu (ogólne, szczegółowe) Przedmiot ma na celu zapoznanie z problematyką wychowania w szkole. Zajęcia koncentrują się na wychowawczej funkcji szkoły oraz jej klimacie, ukazują wybrane czynniki warunkujące skuteczność oddziaływań wychowawczych nauczyciela (rola wartości w wychowaniu, konstruktywne relacje z uczniami, poznanie wychowanków i ich środowisk, znajomość przepisów prawnych dotyczących zadań wychowawcy, działania profilaktyczne). Omówiono podstawowe procesy zachodzące w klasie szkolnej jako grupie rówieśniczej. Zaakcentowano znaczenie współpracy nauczyciela z rodzicami uczniów. Szczególną uwagę zwraca się na skłonienie studentów do autorefleksji podczas prezentowania treści dotyczących kompetencji, cech i typów nauczycieli-wychowawców. Uczula się studentów na konieczność podejmowania działań pomocowych wobec uczniów, którzy przejawiają problemy lub sprawiają trudności wychowawcze. WIADOMOŚCI Student ma uporządkowaną wiedzę o szkole jako środowisku wychowawczym, jego specyfice i procesach w nich zachodzących oraz posiada informacje o uczestnikach działalności wychowawczej. Zna zasady i normy etyczne w pracy nauczyciela wychowawcy. Student pogłębia wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego nauczyciela z uczniami i rodzicami, ich prawidłowości i zakłóceń. UMIEJĘTNOŚCI Potrafi analizować i interpretować problemy wychowawcze, pomocowe i terapeutyczne, ocenia przydatność metod, procedur, dobrych praktyk do realizacji działań wychowawczych. Samodzielnie zdobywa wiedzę i rozwija swoje profesjonalne umiejętności, korzystając z różnych źródeł. KOMPETENCJE SPOŁECZNE Student ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny.
Efekty kształcenia (kody) Forma zajęć konwersatorium konwersatorium konwersatorium Treści programowe Temat 1. Wychowawcza funkcja szkoły. Ustawy, rozporządzenia oraz dokumenty szkolne regulujące zadania nauczycielawychowawcy. Funkcjonowanie zespołów zadaniowych w szkole. Kompetencje nauczyciela. Osobowość i postawy nauczyciela. Zakres pracy nad sobą. 2. Badanie wizerunku nauczyciela wśród uczniów. Rola nauczyciela we wspieraniu adaptacji ucznia (społecznej, zadaniowej, organizacyjnej). Wypalenie w pracy pedagogicznej. Projekcja filmu: Młodzi gniewni. Historia Rona Clarka. Dyskusja. 3. Diagnoza ucznia i jego środowiska rodzinnego. Klasa szkolna jako grupa społeczna. Procesy grupowe w klasie szkolnej. Role pełnione przez uczniów w klasie. Badanie stosunków społecznych w grupach rówieśniczych. Klimat wychowawczy szkoły i klasy szkolnej. 4. Program wychowawczy szkoły. Uwzględnienie czterech aspektów wychowania. Ustalanie wartości i celów, diagnoza potrzeb i zasobów, wybór priorytetów, ustalenie planu działań. Realizacja i ewaluacja. Autoewaluacja w pracy wychowawczej. 5. Przyczyny i znaczenie ryzykownych zachowań dzieci i młodzieży. Program profilaktyki w szkole- podstawowe elementy i kolejne działania (konstruowanie). Kierowanie konfliktem na terenie szkoły (negocjacje, mediacje, arbitraż). Liczba godzin Suma liczby godzin
6. Błąd wychowawczy jako przejaw patologii procesu wychowawczego. Narzędzia diagnostyczne. Kary pedagogiczne i niepedagogiczne. Nagradzanie wychowanka. Dyscyplina w klasie. Podejście restrykcyjne, przyzwalające, demokratyczne. Problemy/trudności uczniów i ich klasyfikacje. Motywy trudnych zachowań uczniów. Działania wychowawcze w sytuacjach trudnych. Teorie kierowania zachowaniem. Funkcjonalne rozwiązywanie problemów. 7. Przykłady trudnych zachowań uczniów oraz sposoby postępowania. Wychowawca wobec przemocy. Pomoc uczniowi zaniedbanemu, interwencja w przypadku wulgaryzmów. Zawieranie kontraktów z uczniem. Efektywna komunikacja w szkole. z uczniem. Techniki ułatwiające umiejętność aktywnego słuchania. Bariery komunikacji. Asertywność w relacjach nauczyciel-uczeń. Wybrane aspekty wspomagania uczniów w rozwoju: wprowadzanie uczniów w świat wartości, wzmacnianie ich samooceny i empatii. 8.Kompetencje Rady Rodziców. Rola nauczyciela w usprawnieniu kontaktów szkoły z rodzicami. Formy współpracy indywidualnej i grupowej. Zachowania rodziców utrudniające współpracę ze szkołą. Techniki wywierania wpływu na rodzica. 2 2 Efekty kształcenia Kod Student, który zaliczył przedmiot w zakresie WIEDZY Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku Ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego nauczyciela z uczniami i rodzicami, ich prawidłowości i zakłóceń K_ ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o szkole jako środowisku K_ dla obszaru S1A W05 S1A_W09
wychowawczemu, jego specyfice i procesach w nich zachodzących S1A W03 S1A S1A_W02 ma podstawową wiedzę o uczestnikach działalności wychowawczej ma elementarną wiedzę o metodyce wykonywania typowych zadań, normach, procedurach stosowanych w różnych obszarach działalności wychowawczej ma uporządkowaną wiedzę na temat zasad i norm etycznych w pracy nauczyciela-wychowawcy w zakresie UMIEJĘTNOŚCI potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów wychowawczych, pomocowych i terapeutycznych K_ K_ K_ K_ S1A_W04 H1A_W04 S1A_W07 S1A S1A U01 S1A U06 H1A_U04 U04 U12 potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań, diagnozowania i prognozowania sytuacji oraz analizowania strategii działań praktycznych w odniesieniu do różnych kontekstów działalności pedagogicznej potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi sferami działalności wychowawczej potrafi posługiwać się zasadami i normami etycznymi w podejmowanej działalności, dostrzega i analizuje dylematy etyczne w zakresie KOMPETENCJI ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny i konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej K- K_U04 K_ K_ K_U12 H1A U04 H1A U06 S1A S1A_U08 H1A U01 H1A H1A_U10 H1A_ S1A U06 S1A_ S1A U05 S1A_U06 S1A S1A K06 H1A_ klasyfikuje i pop językoznawstwa K_ Realizacja efektów kształcenia w poszczególnych formach
kod Student, który zaliczył przedmiot w zakresie WIEDZY W Ćw Lek konwers sem ZP PZ ZBUN w zakresie UMIEJĘTNOŚCI W Ćw Lek Konwer. sem ZP PZ ZBUN U04 U12 w zakresie KOMPETENCJI w Cw Lek Konwer sem ZP PZ ZBUN Kryteria oceny osiągniętych efektów na ocenę 3 na ocenę 3,5 Uzyskanie od 60% - 65% łącznej liczby pkt. możliwych do Uzyskanie od 66% - 75% łącznej liczby pkt. możliwych do na ocenę 4 Uzyskanie od 76% - 85% łącznej liczby pkt. możliwych do na ocenę 4,5 na ocenę 5 Uzyskanie od 86% - 95% łącznej liczby pkt. możliwych do Uzyskanie od 96% - 100% łącznej liczby pkt. możliwych do Metody oceny (F- formułująca, P- podsumowująca) Ocena formułująca odnosi się do procesu uczenia się tj. formułowana jest w trakcie trwania semestru. Student otrzymuje informację zwrotną, nad czym musi jeszcze popracować, co uzupełnić a co poprawić. Ocena podsumowująca odnosi się natomiast do efektu końcowego, produktu procesu uczenia się. Egzamin ustny Egzamin pisemny Projekt Kolokwium ustne Zadania domowe Referat/ prezentacja Dyskusje/ praca w grupach F + P + Metody weryfikacji efektów kształcenia Egzamin ustny Egzamin pisemny Projekt Kolokwium Sprawozdanie Sprawozdanie Referat/ prezentacja Efekty W 08 Dyskusja/ praca w grupach
kształce nia (kody) U 02 U04 U12 Punkty ECTS U04 U12 Obciążenie studenta Forma aktywności Studia stacjonarne Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym: W Ćw K 30 Forma zajęć Konsultacje przedmiotowe Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym: Przygotowanie się do egzaminu/zdawanie egzaminu Przygotowanie się do kolokwium zaliczeniowego 13 Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 7 Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z całego nakładu pracy studenta 50 PUNKTY ECTS ZA PRZEDMIOT 2